Soruda verilen şekillerle ilgili ifadeler ve cevapları:
Şekillerde bir sünger üzerine konulan tuğlanın farklı pozisyonlarına göre süngerin sıkışma durumu gösterilmektedir ve bu durumla ilgili olarak bazı fiziksel prensiplerin anlaşılması isteniyor.
Soruda istenen şıklara bakalım:
-
Bu düzene ile basıncın yüzey alanına bağlı olup olmadığı ispatlanabilir.
- Basınç, birim yüzeye uygulanan kuvvet olarak tanımlanır. Formül olarak P = \frac{F}{A} şeklinde ifade edilir. Burada P basınç, F uygulanan kuvvet, A ise yüzey alanıdır.
- Şekil 1’de tuğla yatay olarak konulmuş ve küçük bir yüzey alanına sahiptir. Şekil 2’de ise tuğla yan çevrilmiş ve yüzey alanı genişlemiştir.
- Gözlemler, şekil 2’de daha az sıkışıklık olduğunu gösteriyor, bu da daha geniş bir yüzey alanında basıncın azaldığını işaret eder. Dolayısıyla bu önermenin doğru olduğu söylenebilir.
-
Şekil 2’de süngerin zemine uyguladığı basınç azalmıştır.
- Yüzey alanı arttıkça, yani tuğla yan çevrildikçe, birim alana düşen kuvvet azalır, dolayısıyla basınç azalır. Sünger daha az sıkıştığı için zemine yaptığı basınç da azalır. Bu ifade de doğrudur.
-
Bu düzenek ile basıncın yüzeye uygulanan dik kuvvete bağlı olup olmadığı ispatlanabilir.
- Basınç, yüzeye dik olarak uygulanan kuvvetle doğrudan ilişkilidir. Ancak soruda dik kuvvet sabit tutulmakta ve sadece yüzey alanı değiştirilerek basınçtaki değişiklik incelenmektedir. Bu durumda, dik kuvvetin basınç üzerindeki etkisi değişmediği için bu ifade yanlış olur.
Doğru Cevap: A şıkkı (Yalnız I) doğru cevap olabilir. Fakat sorunun II ve III maddesinde dikkatli olmak gerekir. III. maddenin yanlış olduğunu belirtmek önemlidir. Ancak ormadsay sayfasında görüldüğü gibi işaret yanlış olabilir. İyice kontrol edilmelidir.