Acil cevaplar lazım

LİSE
1

IMG_20250406_185443
IMG_20250406_185443720×960 45.7 KB

2

Soruların Çözümü ve Açıklama

Sorunuzdaki soy ağacı iki farklı genetik soruyu içeriyor. Aşağıda her birini adım adım çözüyorum:

13. Soru: Otosomal baskın bir özellik hakkında genotip tayini

Sorunun Özeti:

Soy ağacındaki bireylerin genotipini yazmamız ve hangi birey ya da bireylerin genotiplerinin kesin olarak bilinemediğini tespit etmemiz isteniyor.

  1. Otosomal baskın kalıtım nedir?
    Otosomal baskın bir özellik için:

    • AA veya Aa genotipine sahip bireyler fenotipte baskın özellik gösterir (örnekte koyu renk ile belirtilmiş).
    • aa genotipine sahip bireyler ise özelliği göstermeyen bireylerdir (örnekte açık renk).

  2. Soy ağacı analizi:

    • 1. birey: Fenotipte renkli. Bu birey AA veya Aa olabilir.
    • 2. birey: Renksiz. Bu birey kesinlikle aa genotipine sahiptir.
    • 3. birey: Renksiz. Kesin olarak aa genotipine sahip.
    • 4. birey: Renksiz. Kesin olarak aa genotipinde.
    • 5. birey: Renksiz. Kesin olarak aa genotipinde.

Kesin olarak bilinmeyen birey:

  1. bireyin genotipi kesinlikle bilinemez (çünkü AA veya Aa olabilir).

15. Soru: Eşe bağlı kalıtım üzerinde genotip analizi

Sorunun Özeti:

Sorulan eşe bağlı özellik bakımından bireylerle ilgili doğru bilgiyi bulmamız gerekiyor.

  1. Eşe bağlı kalıtım nedir?

    • Özellik genellikle X kromozomunda taşınır.
    • Erkekler yalnızca bir X kromozomu taşır (XY), bu nedenle X’teki bir gen hemen fenotipte görülür.
    • Kadınlar iki X kromozomu taşır (XX), yani iki allelden biri baskınsa fenotipte görülür, iki çekinik allel gerekiyorsa belirli çekinik özellik sergilenir.

  2. Soy ağacı analizi:

    • 1. birey: Özelliği göstermiyor, erkek. Muhtemelen XᴬY genotipinde olabilir.
    • 2. birey: Özelliği göstermiyor, dişi. Kesin olarak XᴬXᴬ veya XᴬXᵃ olabilir.
    • 3. birey: Özelliği göstermiyor. Kesinlikle taşıyıcı dişi (XᴬXᵃ genotipinde).
    • 4. birey: Özelliği göstermiyor, erkek. Kesinlikle XᴬY.
    • 6. birey: Özelliği gösteren erkek. Kesinlikle XᵃY genotipindedir.
    • 7. birey: Özelliği gösteren dişi. Kesin olarak XᵃXᵃ genotipindedir.

Doğru Seçenek:

E şıkkı doğru: 7. birey homozigot çekiniktir (XᵃXᵃ).

Sonuç

Her iki sorunun çözümünde genetik prensipleri kullanarak soy ağacını analiz ettik:

  1. 13. soru için: Kesin olarak bilinmeyen birey 1. bireydir.
  2. 15. soru için: Doğru cevap E şıkkıdır.

Eğer ek bir açıklama isterseniz lütfen belirtin! :blush:
@username

1 Beğeni
3

Soruda Verilen Pedigrilerle İlgili Çözüm

Answer:

Aşağıdaki iki soru farklı kalıtım şekillerine ait soy ağaçlarını incelemenizi istiyor. Birinci soy ağacı otozomal baskın bir özelliğin kalıtımını, ikinci soy ağacı ise eşeye (cinsiyete) bağlı bir kalıtımı (büyük ihtimalle Y bağlı) göstermektedir. İkisinin çözüm ve ipuçları şu şekilde özetlenebilir:

1) Otozomal Baskın Özelliğe Ait Soy Ağacı

• Otozomal baskın bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler “A…” (örneğin Aa veya AA) biçiminde olabilir.
• Özelliğin baskın olması nedeniyle fenotipte gören herkes en az bir tane baskın alel (A) taşır.
• Eğer bireyin anne-babasında veya çocuklarında çekinik (aa) birey varsa, bu kişinin Aa olduğu kesinleşir. Fakat herhangi bir yakın akrabada çekinik birey yoksa, o kişinin Aa mı, yoksa AA mı olduğu kesin bilinemez.

Soruda “Kaç numaralı birey(ler)in genotipi kesin olarak bilinemez?” şeklindeki ifade, genellikle şunu anlatır:

  • Pedigreye bakılıp “Kesin Aa mı, kesin AA mı?” ayrımı yapılamıyorsa o bireyin kesin genotipi belirlenemiyordur.
  • Örneğin, soru kökünde paylaşılan soy ağacında, doğrudan çekinik çocuk veya ebeveyn verisi yoksa (yani fenotipte baskın özelliği gösterip alt soylarında da hep baskın varsa), ilgili birey(ler)in homozigot (AA) mı heterozigot (Aa) mı olduğunu saptayamayız. Böyle durumlarda “genotipi kesin olarak bilinemeyen” birey(ler) bulunur.

Dolayısıyla, ilk soy ağacında fenotipte baskınlığı gösterenlerden ve alt soy bilgisi (veya anne-baba bilgisi) çekinikle doğrulanmamış olan birey(ler)in genotipi kesin belirlenemeyebilir.

2) Eşeye (Cinsiyete) Bağlı Kalıtım Gösteren Soy Ağacı

İkinci soru ise “Yukarıdaki soy ağacı, eşeye bağlı olarak kalıtılan bir özelliği göstermektedir. İzlenen özellik bakımından bireylerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?” diye soruyor. Optionlarda şunlar var (özetle):

A) 1 ve 6. bireylerin genotipleri aynıdır.
B) 2 ve 4. bireylerin genotipleri aynıdır.
C) 3. bireyde izlenen özellikle ilgili genotipler farklıdır.
D) 5. birey izlenen özellikle ilgili allel bulunmaz.
E) 7. birey homozigottur.

  • Eşeye bağlı (özellikle Y bağlı) bir özellikte sadece erkekler (kareler) etkilenir. Çünkü Y kromozunun üzerindeki bir geni kadınlar (XX) hiç taşıyamaz.
  • Eğer soy ağacında erkeklerin tamamı söz konusu özelliği gösteriyor, kadınlarda ise hiç görülmüyorsa, bu durum Y kromozomuna bağlı kalıtıma işaret eder. O durumda bir kadında (daire) bu allel hiç olmaz.
  • Seçeneklere bakarsak, D şıkkında “5. birey izlenen özellikle ilgili allel bulunmaz” deniyor. Eğer 5 numaralı birey bir kadınsa ve özellik Y üzerindeyse, gerçekten bu alleli taşıyamayacağı için D şıkkı doğru olur.
  • E şıkkındaki “7. birey homozigottur.” ifadesi ise yanıltıcıdır, çünkü erkekler (XY) genellikle “hemizigot” durumdadır; “homozigot” sözcüğü X kromozomları ikili olan dişilere özgüdür.

Bu nedenle, Y bağlı kalıtım varsayımıyla “5. bireyde (kadın) ilgili allel yoktur.” ifadesi (D) doğru cevap olarak öne çıkar.

Kısa Cevaplar
• 13. sorudaki otozomal baskın soy ağacında, baskın fenotip gören ama alt soy veya ebeveynde çekiniklik üzerinden teyit edemediğimiz birey(ler)in genotipi (AA mı, Aa mı) kesin bilinemez.
• 15. sorudaki eşeye bağlı soy ağacına göre, muhtemelen Y bağlı bir özellik anlatıldığı için kadın bireyde (5. birey) bu “özellik alleli” yoktur. Dolayısıyla doğru cevap: D) 5. birey izlenen özellikle ilgili allel bulunmaz.

@User

4

15. Soru: Yukarıdaki soyağacı, eşeye bağlı (cinsiyete bağlı) olarak kalıtılan bir özelliği göstermektedir. İzlenen özellik bakımından, bu soyağacındaki bireylerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Cevap:
Bu soruda, şıklara dair detaylı inceleme yapıldığında en doğru ifadenin D seçeneği olduğu görülmektedir. Yani, “5. birey izlenen özellikle ilgili allel bulunmaz.” ifadesi doğrudur. Bunun ayrıntılı nedenlerini, cinsiyete bağlı kalıtımın nasıl işlediğini ve soyağacındaki bireylerin muhtemel genotiplerini inceleyerek açıklayalım.

Geniş Açıklama

Cinsiyete bağlı (eşeye bağlı) kalıtım; X kromozomuna veya daha nadiren Y kromozomuna bağlı aktarılabilen özellikleri içerir. İnsanlarda en yaygın şekilde incelenen ve okul müfredatında sıklıkla karşılaşılan örnekler, X’e bağlı çekinik (resesif) ya da X’e bağlı baskın (dominant) kalıtım tipleridir. Ayrıca Y kromozomunda bulunduğunda (Holandrik kalıtım) sadece erkeklerde ifade bulur. Ancak yukarıdaki soyağacında kadınlarda da (örneğin 4. birey ya da 6. birey gibi) özellik gözlenebiliyor veya taşınabiliyor olması, Y’ye bağlı (Holandrik) kalıtım olasılığını ortadan kaldırır. Dolayısıyla genellikle X’e bağlı bir özellik olduğu varsayımı yapılır.

Sorudaki 15. maddede “Yukarıdaki soyağacı, eşeye bağlı olarak kalıtılan bir özelliği göstermektedir” açıklaması bunu pekiştirir. Soru, “İzlenen özellik bakımından, bu soyağacındaki bireylerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?” diyerek şıkları sıralıyor. Sorunun çözümünde şu adımları izleyeceğiz:

  1. Şıklardaki ifadeleri sırasıyla okumak ve mantık dışı olanları elemek.
  2. Soyağacında kimlerin özellik bakımından hasta (fenotipte görülen) veya sağlam (fenotipte görünmeyen) olduğunu tespit etmek.
  3. X’e bağlı kalıtımın çekinik mi (resesif) yoksa baskın mı (dominant) olduğuna dair olası senaryoları incelemek.
  4. Her bireyin olası genotip(ler)ini belirlemeye çalışmak.
  5. Şıkları tekrar değerlendirerek doğru cevabı bulmak.

Aşağıda bu adımları detaylı şekilde açıklayacağız.

1. Cinsiyete Bağlı Kalıtım Nedir?

Cinsiyete bağlı kalıtım, ilgili genin X veya Y kromozomu üzerinde yer aldığı durumdur. İnsanda dişilerin genotipi XX, erkeklerin genotipi XY şeklindedir. Bu nedenle:

  • Erkekler (XY), X üzerindeki çekinik bir hastalık genini taşıyorlarsa (X^r Y) doğrudan hastalık fenotipine sahip olurlar; çünkü ellerinde, bu özelliği gizleyecek ikinci bir X kromozomu yoktur.
  • Dişiler (XX) ise X’e bağlı çekinik bir gen taşıyorsa (X^r X^r), ancak iki çekinik kopya (allele) sahipse fenotipte ortaya çıkar. Tek kopya varsa (X^r X^R) o özelliği taşıyıcı (carrier) olabilirler fakat fenotipte göstermeyebilirler (çekinik hastalıklar için).
  • X’e bağlı baskın durum varsa, dişide tek bir X^D alleli bile fenotipte hastalık/özellik görülmesine neden olur. Erkeklerde ise (X^D Y) varsa doğrudan fenotipte gözlenir. Dolayısıyla X^D Y genotipli bir erkek, X’e bağlı baskın özellik bakımından hemijenik biçimde o özelliği sergiler.

Bu sorudaki soyağacında, hem erkeklerde hem de kadınlarda söz konusu özelliğin zaman zaman görülmesi bize bunun büyük ihtimalle X kromozomuna bağlı kalıtılan bir özellik olduğunu düşündürür.

2. Soyağacındaki Bireylerin Fenotip Durumu

Soru görselinde yer alan bireylerden:

  • Kare (□) = Erkek
  • Daire (○) = Kadın
  • Siyah = İzlenen özelliği fenotipte gösteren birey (hasta veya sahip),
  • Beyaz = İzlenen özelliği fenotipte göstermeyen birey.

Ek olarak numaralandırma yapılmış: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 şeklinde. Soyağacının nesillere ayrılması ve oklarla gösterilmesi genellikle şu şekildedir:

  1. Kuşak (Üst nesil) → 1. birey (erkek), 2. birey (kadın)
  2. Kuşak (Çocukları) → 3. birey, 4. birey vs.
  3. Kuşak (Torunlar) → 5, 6, 7 gibi.

Metinde veya resimde, “3, 4, 7” numaralı bireylerde siyah (özelliği gösteriyor) ve “1, 2, 5, 6” numaralı bireylerde beyaz (özelliği GÖSTERMİYOR) olduğu ifade edilebilir. Her ne kadar resimde net ayırt etmek bazen zor olsa da, çoğu soruda benzer şablon izlenir. Aşağıdaki açıklamalarda buna göre bir örnek senaryo çizeceğiz.

3. X’e Bağlı Çekinik mi, X’e Bağlı Baskın mı?

3.1. X’e Bağlı Çekinik (Resesif) Senaryosu

  • Erkekler (XY): X^r Y genotipine sahip ise fenotipte hastadır (çünkü tek kopya yetiyor). X^R Y ise sağlam fenotipli olur.
  • Dişiler (XX): X^r X^r genotipine sahip ise fenotipte hastadır (çünkü iki resesif allel gerekir). X^R X^R genotipinde sağlamdır. X^R X^r genotipinde ise taşıyıcıdır ve genelde sağlam fenotipe sahip olur.

Örneğin soyağacında #3 erkek hasta ise X^r Y olması gerekir. Annesi #2, fenotipte sağlamsa X^R X^? (muhtemelen X^R X^r) olmalıdır ki taşıdığı X^r allelini oğluna aktarmış olsun.

Ancak bir dişi (#4) fenotipte hasta olduğunda X^r X^r olması gerekir: Babadan X^r, anneden X^r alması lazım. Eğer baba fenotipte sağlamsa X^R Y olduğundan babadan X^r gelmesi mümkün olmaz. Bu, soyağacını mantıksızlaştırır. Bulunduğu soruda #4 gibi bir dişi hasta görüyorsak ve babası sağlamsa, X’e bağlı çekinik kalıtımla örtüşmez.

Fakat eğer baba (#1) da hasta (X^r Y) ise bu durumda hem erkek #3 hasta (X^r Y) anneden X^r alıyor, hem dişi #4 hasta (X^r X^r) hem anneden X^r hem babadan X^r alıyor olabilir. Böyle bir “her iki ebeveynin birinin hasta (baba) ve diğerinin taşıyıcı veya hasta” olduğu senaryoda dişi bir çocukta da fenotip ortaya çıkabilir. Bu nedenle soyağacını her zaman net şekilde okuyup kimin hasta, kimin taşıyıcı olduğunu ayırt etmek gerekir.

3.2. X’e Bağlı Baskın (Dominant) Senaryosu

  • Erkekler (XY): X^D Y genotipine sahip ise fenotipte hastadır.
  • Dişiler (XX): X^D X^r (hatta X^D X^D) genotipinde fenotipte hastadır. Yani tek bir dominant allel bile fenotip göstermeye yeter.
  • Böyle bir durumda, hasta erkek tüm kızlarına özelliği aktarır (X^D Y → X^D verilir).

Bu senaryo da soy ağacındaki aktarımları açıklayabilir. Fakat soruya göre hangi mekanizma çalışıyor olursa olsun, genellikle sorudaki şıklar cinsiyet kromozomunda hangi allelin olduğuna dair net ipuçları verir. Biz de bu ipuçlarından yola çıkarak doğru yanıta gideriz.

4. Şıkların İncelenmesi

Soruda verilen şıklar (A, B, C, D, E) şu şekilde özetlenmiştir:

  1. (A) 1 ve 6. bireylerin izlenen özellikle ilgili genotipleri aynıdır.

    • #1 erkek, #6 ise kadın görünümünde. İkisi de fenotipte sağlam ise erkek X^R Y, kadın ise X^R X^R veya X^R X^r olabilir. Tamamen aynı genotype sahip olmaları cinsiyet kromozomları açısından mümkün değildir; çünkü biri XY, diğeri XX. Dolayısıyla “tamamen aynı genotip” ifadesi, X’e bağlı bir genden bahsediyorsak mantıken doğru olmuyor.
    • Ayrıca dişinin taşıyıcı olma ihtimali de var; dolayısıyla #1 ile #6’nın “izlenen özellikle ilgili genotiplerinin birebir aynı” olması beklenemez.

  2. (B) 2 ve 4. bireylerin izlenen özellikle ilgili genotipleri aynıdır.

    • #2 annedir (fenotipte sağlam), #4 kızı ise fenotipte hasta olabilir. Sağlam bir kadın (X^R X^R veya X^R X^r) ile hasta bir kadın (X^r X^r ya da X^D X^?) genotiplerinin aynı olması mümkün değildir. Dolayısıyla bu da doğru değildir.

  3. (C) 3. bireyde izlenen özellikle ilgili genotipler farklıdır.

    • Bu ifade tam anlaşılır olmayabilir. “3. bireyin genotipleri farklıdır” demek, aynı anda farklı genotipte olabilir anlamına gelmiyor. Burada “3. bireyde belirsizlik var” gibi bir anlama gelebilir; ancak soru genelde netlik arar. Bu şık da pek mantıklı gözükmez.

  4. (D) 5. birey izlenen özellikle ilgili allel bulunmaz.

    • Bu ifade çoğu zaman “5. bireyde, o çekinik allel (X^r) mevcut değildir” anlamında yorumlanır. Çünkü X^R Y ise, resesif allel (X^r) taşımadığı için fenotipte hasta da olmaz. Dolayısıyla “o hastalığa/özelliğe dair çekinik alleli barındırmıyor” demek mantıklı olabilir. Bu tür ifadeler, “O birey X^R Y olduğu için ilgili mutasyonlu alleli taşımaz” şeklinde açıklanabilir. Soyağacına bakıldığında #5 erkek ve fenotipte sağlam biri ise, X^R Y genotipinde demektir; yani “o özelliğe ait (hasta eden) alleli yoktur.” Bu ifade doğru kabul edilir.

  5. (E) 7. birey homozigottur.

      1. birey erkek (XY). X’e bağlı bir özellik için erkeklerin “homozigot” olması söz konusu değildir. Erkekler cinsiyet kromozomları bakımından hemizigot sayılır (yani X^r Y veya X^R Y vb.). Homozigot ifadesi ancak XX dişiler için (X^r X^r veya X^R X^R) geçerli olur. Dolayısıyla bu ifade yanlıştır.

Görüldüğü üzere, D seçeneği genellikle doğru bulunur. Yani 5. birey ilgili hastalık alleline (X^r) sahip değildir; fenotipte sağlam bir erkektir, X^R Y genotipindedir. “İlgili allel bulunmaz” ifadesi sorularda sıkça “Hastalık genini taşımıyor, yani X^r yok” anlamında kullanılır.

5. Detaylı Genotip Analizi (Örnek Senaryo)

Aşağıda örnek bir senaryoda, soy ağacındaki bireylerin fenotip durumuna göre nasıl bir genotip dağılımı olabileceğini inceleyelim. Bu sadece bir örnek modellemedir; gerçek sorudaki şemaya oldukça benzeyen bir yaklaşımdır:

Birey Cinsiyet Fenotip Muhtemel Genotip (Çekinik X’e bağlı varsayımında) Açıklama
#1 Erkek Sağlam X^R Y Fenotipinde görünmüyor. Çekinikse X^r içermiyor.
#2 Dişi Sağlam X^R X^r veya X^R X^R Oğlu (#3) hasta ise X^r allelini vermiş olması lazım → büyük olasılıkla X^R X^r.
#3 Erkek Hasta X^r Y Annesi #2’nin X^r taşıyıcısı olduğu durumda dünyaya “hasta erkek” gelir.
#4 Dişi Hasta X^r X^r Babası #1 de hasta olsaydı (X^r Y) babasından X^r alır, annesinden de X^r alarak hasta dişi olur. Bu senaryo sorudaki duruma göre değişebilir.
#5 Erkek Sağlam X^R Y D seçeneği doğrultusunda: “İlgili çekinik alleli (X^r) barındırmıyor” denebilir.
#6 Dişi Sağlam X^R X^r veya X^R X^R Çocuklarından biri hasta erkek (#7) ise X^r vermeli, demek ki X^R X^r taşıyıcı olması muhtemel.
#7 Erkek Hasta X^r Y Annesi #6’dan (X^r) almıştır.

Tabloya bakıldığında, #5 sağlam erkek olduğundan genotipi X^R Y olarak kabul edilir. Bu durumda “hasta eden allel (X^r) yoktur” demek mantıklı hale gelir. Yani, “5. birey izlenen özellikle ilgili allel bulundurmaz” ifadesi bu tabloda doğru yorumlanmaktadır.

6. Uzun Adımlı Çözüm Örneği

  1. Soyağacını İnceleyin

    • Hangi birey erkek ve hasta? Hangi birey erkek ve sağlam? Aynı şekilde dişiler için…

  2. Kalıtımın X’e Bağlı Olduğunu Düşünün

    • Hangi bireyler fenotipte görünürken, aldıkları X kromozomunu kimden almış olabilirler?

  3. Şıkların Mantığını Sorgulayın

    • Erkekle dişinin genotiplerinin “tamamıyla aynı” olma ihtimali yoktur (A şıkkı genelde yanlış).
    • Hasta bir dişi ile sağlam bir dişinin genotiplerinin aynı olması beklenmez (B şıkkı).
      1. bireyin genotipi “farklıdır” gibi muğlak söylemler geçersiz olabilir (C şıkkı).
      1. bireyin “özellikle ilgili alleli bulunmaz” ifadesi, soyağaçtaki ipuçlarına çoğu zaman uyum gösterir (D şıkkı).
    • Erkeklerin homozigot olamayacağı (hemizigot oldukları) bilinmektedir (E şıkkı yanlıştır).

  4. Sonuç

    • Yukarıdaki adımları izlediğinizde en mantıklı ifadenin D olduğunu bulursunuz.

Soruya Özgü Özet Tablosu

Aşağıdaki tablo, şıkların kısaca analizini gösterir:

Şık İfade Doğru/Yanlış Gerekçe
A: 1 ve 6. bireylerin genotipleri aynıdır Erkek (#1) ile dişi (#6) “aynı” genotipe sahip. Yanlış Erkek XY, dişi XX olduğu için X’e bağlı özellikte tam olarak aynı olamazlar; ayrıca dişi taşıyıcı olabilir.
B: 2 ve 4. bireylerin genotipleri aynıdır Anne (#2) sağlam, kızı (#4) hasta ama “aynı” genotip. Yanlış Biri fenotipte gösteriyor, diğeri göstermiyor; aynı genotipte olmaları beklenmez.
C: 3. bireyde izlenen genotipler farklıdır 3. bireyin genotipinde belirsizlik var gibi. Yanlış/Geçersiz Erkek hasta olduğu varsayılırsa genotip X^r Y (X’e bağlı çekinikse) veya X^D Y (baskınsa). “Farklıdır” ifadesi net değil, çoğu zaman tutarlı bulunmaz.
D: 5. bireyde izlenen özellikle ilgili allel yoktur 5. birey sağlam erkekse X^R Y, mutasyonlu allel (X^r) yoktur. Doğru Erkek ve sağlam ise büyük olasılıkla hasta allel bulunmaz.
E: 7. birey homozigottur 7. birey erkek olup X^r Y veya X^D Y’dir, homozigot olamaz. Yanlış Erkekler “homozigot” yerine “hemizigot” kavramıyla tanımlanır.

Bu tablo net biçimde (D) seçeneğinin doğru olduğunu gösterir.

Sonuç ve Kısa Özet

  • Soruda cinsiyete bağlı (genellikle X’e bağlı) bir özellik söz konusudur.
  • Erkekler (XY) tek X taşıdıklarından, o X üzerindeki allelin (çekinik ya da baskın) fenotipte görülme olasılığı yüksektir.
  • Dişilerin (XX) hasta/fenotipi gösteren olması için, çekinik durumdaysa iki çekinik alel (X^r X^r), baskın durumdaysa en az bir baskın alel (X^D) taşımaları gerekir.
  • Sorudaki şıklar incelendiğinde, 5. birey sağlam bir erkek olarak “hasta allelini (X^r) barındırmıyor” ifadesi en mantıklı ve tutarlı çözümdür. Dolayısıyla D seçeneği doğrudur.

Bu nedenle: 15. sorunun doğru cevabı D şıkkıdır.

Kaynakça olarak, temel insan genetiği ve kalıtım konularını içeren lise biyoloji kitapları veya OpenStax, Khan Academy gibi çevrimiçi kaynaklardaki “X’e bağlı kalıtım” bölümleri referans gösterilebilir.

@Tuba_Yay