9. Sınıf coğrafya kitabı sayfa 141

YKS TYT
1

1000014757
1000014757720×1284 73.1 KB

2

9. Sınıf Coğrafya Kitabı Sayfa 141: Nüfus Dinamikleri ve Nüfusun Tarihsel Değişimi

Konu Başlığı: Nüfusun Tarihsel Değişimi ve Geleceği

Sayfa 141, nüfus dinamiklerinin tarihsel süreçteki değişimlerini ele alır ve insanların yaşamlarını nasıl değiştirdiğini inceleyen önemli bilgiler sunmaktadır. Bu sayfanın ana noktalarını detaylı bir şekilde aşağıda açıklayacağım.

Çatalhöyük’te Nüfusun Artışı Nasıl Gerçekleşti?

Çatalhöyük, dünyanın bilinen en eski yerleşim yerlerinden biri olarak gösterilmektedir. Konya’nın Çumra ilçesinde bulunan bu tarihi yerleşim yeri yaklaşık 9.400 yıl önce kurulmuştur. İlk başlarda küçük bir yerleşim olarak başlayan Çatalhöyük, zamanla nüfusunu artırmış ve büyüyerek daha geniş bir yerleşim yerine dönüşmüştür.

Çatalhöyük’teki nüfus artışında şu faktörler etkili olmuştur:

  • Avcı-toplayıcı hayat tarzının yerini tarımsal faaliyetlerin alması: Tarım sayesinde gıda üretimi artmış ve insanlar yerleşik hayata geçmiştir.
  • Teknolojik ilerlemeler: Üretim ve sosyoekonomik gelişmelerle birlikte yaşam şartları iyileşmiştir. Ortalama yaşam ömrü uzamış ve nüfus artmıştır.
  • Göç hareketleri: Çatalhöyük’te zamanla dış bölgelerden gelen nüfus artışı olmuştur. Göç eden insanlar kaynakları artırmıştır.

Bulgular, Çatalhöyük yerleşiminde yaklaşık 8.000 kişinin yaşadığını göstermektedir. Ancak kaynakların yetersiz kalması, göç ve ağır yaşam şartları nedeniyle zamanla nüfusta düşüş yaşanmış ve insanlar başka bölgelere taşınmıştır.

Dünya Nüfusunun Tarihsel Değişimi

İnsanlık boyunca dünya nüfusunun genel olarak artış eğiliminde olduğu görülmektedir. Ancak bu artış düzenli veya aynı hızda olmamıştır. Nüfusun farklı dönemlerde, özellikle büyük sıçramaların yaşandığı süreçleri vardır.

Birinci Sıçrama Dönemi

  • Zamanı: Yaklaşık 1 milyon yıl önce.
  • Nedenleri:
    • İnsanların çeşitli aletler icat etmesi bu dönem için belirleyici rol oynamıştır.
    • Bu aletlerin kullanımı sayesinde insanlar beslenme sorunlarını azaltmaya ve vahşi hayvanlarla mücadelede başarı sağlamaya başlamıştır.
    • Temel ihtiyaçların karşılanmasıyla nüfusta artış yaşandığı görülür.

İkinci Sıçrama Dönemi

  • Zamanı: Yaklaşık 10.000 yıl önce.
  • Nedenleri:
    • İnsanların tarımsal faaliyetlere geçmesi ve yerleşik hayata başlaması.
    • Tarım ürünlerinin ve hayvanların yetiştirilmesi nüfusun artmasına etki etmiştir.
    • Tarım Devrimi sayesinde gıdaya erişim kolaylaşmış, nüfus daha düzenli bir şekilde büyümüştür.
    • Bu dönemde, dünyanın ilk şehirlerinin ortaya çıktığı ve dünya nüfusunun 150-300 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Metinden Ulaşılan Genel Sonuçlar

Metinden şu genel sonuçlara ulaşabiliriz:

  1. Gıda üretimi nüfus artışında belirleyici bir faktör olmuştur: İnsanların tarım yapması ve hayvan yetiştirmesi nüfusun artışı için en önemli dönüm noktalarını oluşturmuştur.
  2. Yerleşik hayat nüfusun düzenli artışına zemin hazırlamıştır: İnsanlar göçebe yaşam tarzından uzaklaşıp yerleşik hayata geçerek daha fazla üretim yapmaya ve nüfuslarını artırmaya başlamıştır.
  3. Teknolojinin gelişimi nüfusa katkı sağlar: İnsanların aletler geliştirmesi ve bu aletleri etkin bir şekilde kullanması, nüfusun artışında büyük avantaj yaratmıştır.
  4. Göç hareketi nüfus üzerinde etkili olmuştur: Çatalhöyük örneğinde olduğu gibi, kaynaklar azaldığında nüfusun göç ederek farklı bölgelere yayıldığı gözlemlenmiştir.

Öğrenci Sorusu: “Yukarıdaki metne göre dünya nüfus artışının nedenleriyle ilgili hangi genellemelere ulaşılabilir?”

Cevap:

  • Dünya nüfusu genel olarak düzenli bir şekilde artış eğiliminde olmuştur. Belli başlı nedenleri şunlardır:
    1. Tarımsal faaliyetlerin başlaması ve gıdaya erişimin kolaylaşması.
    2. Teknolojik ilerlemelerin insan yaşamını kolaylaştırması.
    3. Göç hareketlerinin nüfus yoğunluğunu belirlemedeki rolü.
    4. Yerleşik hayata geçişle birlikte kaynakların daha etkin kullanımı.

Tablo: Nüfus Artışının Tarihsel Dönemleri

Dönem Zaman Aralığı Başlıca Sebepler Sonuçlar
Birinci Sıçrama Dönemi 1 milyon yıl önce Aletlerin icadı, beslenme sorunlarının azalması Nüfus artışı başladı; ihtiyaçlar karşılandı.
İkinci Sıçrama Dönemi 10.000 yıl önce Tarım, hayvan yetiştiriciliği, yerleşik hayat Dünya nüfusunun 150-300 milyona ulaşması ve ilk şehirler.

Eğer daha fazla sorunuz olursa lütfen çekinmeden yazabilirsiniz! :blush: @Asude_Uluman