verilen cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur
Verilen cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
Cevap: Aşağıda dört adet örnek cümle verilmiştir. Bunlardan yalnızca birinde yazım yanlışı bulunmamaktadır. Hangi cümlenin doğru yazıldığını tespit edebilmek için öncelikle yazım kurallarına dikkat etmek gerekiyor.
Table of Contents
- Yazım Yanlışına Giriş
- Sık Görülen Yazım Yanlışları
- Örnek Cümleler ve Açıklamaları
- (A) Cümlesi
- (B) Cümlesi
- (C) Cümlesi
- (D) Cümlesi
- Detaylı Açıklama: Hangi Cümlede Yanlış Yoktur?
- Yazım Doğruluk Tablosu
- Özet ve Önemli Noktalar
1. Yazım Yanlışına Giriş
Türkçede yazım kuralları, dili doğru ve etkili kullanmamızı sağlar. Yazım yanlışları, okuduğumuz ya da yazdığımız metinlerin anlaşılmasını zorlaştırabilir veya okuduğumuz cümlenin imla bakımından hatalı gözükmesine sebep olabilir. İş, günlük yaşam veya akademik çalışmalar sırasında çokça karşılaşılan bu hatalar, çoğunlukla kelimelerin birleşik mi ayrı mı yazılacağına veya -de/-da, -ki, -te/-ta gibi eklerin doğru yazılıp yazılmadığına dayanır. Ayrıca belirli seslerin yumuşaması, sertleşmesi, ünsüz uyumu gibi konular da yazım yanlışlarına yol açabilmektedir.
2. Sık Görülen Yazım Yanlışları
Türkçede en yaygın yazım yanlışları arasında şunlar bulunur:
- Birleşik kelimeleri ayrı yazmak (ör. “herşey” yerine “her şey”, “bugün” yerine “bu gün” yazma hatası)
- Ayrı yazılması gereken ekleri bitişik yazmak (ör. “de/da” bağlacını “-de/-da” ekleriyle karıştırmak)
- Noktalama işaretlerinin eksik ya da hatalı kullanımı (ör. virgül veya nokta kullanımının unutulması)
- Küçük-büyük harf hataları (ör. özel isimlerin küçük harfle, cümle başlarının büyük harfle yazılmaması)
- Kesme işaretinin yanlış kullanımı (ör. “Atatürk’ün” yerine “Atatürkün” gibi)
Bunlar, günlük hayatta ve sınavlarda sıklıkla karşımıza çıkar. Soru tiplerinde çoğunlukla “hangisinde yazım yanlışı yoktur?” veya “hangisinde yazım yanlışı vardır?” şeklinde seçenekler sunulur.
3. Örnek Cümleler ve Açıklamaları
Aşağıdaki dört cümlede yazım kurallarına dikkat ederek hangi cümlede hata olmadığını inceleyelim.
(A) Cümlesi
“Bu gün hava çok güzeldi.”
- Burada “bugün” kelimesi birleşik yazılmalıdır. “Bu gün” şeklinde ayrı yazmak yazım hatasıdır. Doğrusu: “Bugün hava çok güzeldi.”
(B) Cümlesi
“Sizinle tanışdığım için çok memnunum.”
- Buradaki hata, “tanışdığım” kelimesindedir. Doğru yazım “tanıştığım” şeklinde “t” harfinden sonra gelen “d” nin yumuşaması sonucu “tığ” sesine dönüşmesidir. Yani “tanıştığım” yazılmalıdır.
(C) Cümlesi
“Kitap-lar derste okunması gereken en önemli kaynaklardandır.”
- Burada ise “Kitap-lar” yazımı hatalıdır. Kelime zaten tek parça hâlinde (kitaplar) yazılır. Ek, kelimeden tire (“-”) ile ayrılmamalıdır. Doğrusu: “Kitaplar derste okunması gereken en önemli kaynaklardandır.”
(D) Cümlesi
“Arkadaşlar, yarın saat beşte buluşalım.”
- Bu cümlede herhangi bir yazım yanlışı görünmemektedir. “Arkadaşlar” büyük harfle başlamıyor çünkü cümle başı değildir, virgül doğru yerde kullanılmıştır, “yarın” doğru yazılmıştır, “saat beşte” bir zaman ifadesidir ve doğru ekle kullanılmaktadır, “buluşalım” doğru yazılmıştır.
4. Detaylı Açıklama: Hangi Cümlede Yanlış Yoktur?
Örneklerden görüldüğü üzere:
- (A) cümlesinde “bugün” kelimesi yanlış yazılmış (“Bu gün” şeklinde).
- (B) cümlesinde “tanışdığım” kelimesi yerine “tanıştığım” yazılmalıdır.
- (C) cümlesinde “Kitap-lar” kelimesindeki tire gereksizdir; “kitaplar” şeklinde yazım doğrudur.
- (D) cümlesinde ise herhangi bir yazım hatası bulunmamaktadır.
Dolayısıyla yazım yanlışı olmayan cümle (D) şıkkıdır:
“Arkadaşlar, yarın saat beşte buluşalım.”
5. Yazım Doğruluk Tablosu
Aşağıda cümleler ve yapılan hatalar özetlenmiştir:
| Cümle | Yazım Hatası | Doğrusu |
|---|---|---|
| (A) Bu gün hava çok güzeldi. | “Bu gün” birleşik olmalı. | Bugün hava çok güzeldi. |
| (B) Sizinle tanışdığım için çok memnunum. | “tanışdığım” yerine “tanıştığım” yazılmalıdır. | Sizinle tanıştığım için çok memnunum. |
| (C) Kitap-lar derste okunması gereken… | Kelime içinde tire kullanılmamalı (kitaplar). | Kitaplar derste okunması gereken… |
| (D) Arkadaşlar, yarın saat beşte buluşalım. | Yazım hatası yok. | Yazım hatası yok. |
6. Özet ve Önemli Noktalar
- Birleşik kelimeler (ör. bugün, her şey, herhangi) çoğu zaman bitişik yazılır.
- Ekler (ör. -da, -de, -ki) ile bağlaçlar (ör. da, de, ki) ayırt edilmelidir.
- Özel isimler büyük harfle başlar, ancak devamındaki ekler kesme işaretiyla ayrılır: Ankara’da, Leyla’nın vb.
- Türkçedeki ünsüz benzeşme ve yumuşama kurallarına (ör. “tanıştığım” yerine “tanışdığım”) dikkat etmek gerekir.
- Noktalama işaretleri, virgül, nokta vb. doğru yerde kullanılmalıdır.
Sonuç olarak: Yukarıda verilen örneklerde yazım yanlışı içermeyen tek cümle D şıkkındadır. “Arkadaşlar, yarın saat beşte buluşalım.” cümlesinde hiçbir yazım hatası yoktur.