Sorunun İncelenmesi
Soruda, 2023 yılına ait bir ülkenin nüfus piramidi verilmiş ve bu piramitten yola çıkarak belirtilen durumların hangilerinin gerçekleşmesi beklendiği sorulmaktadır. Soruyu çözmek için, önce nüfus piramidinin özelliklerini inceleyelim.
Nüfus Piramidinin Özellikleri
-
Tabanın Daralması: Piramidin alt kısmında (0-14 yaş grubu) nüfusun azaldığı, genç nüfus oranının düşük olduğu görülmektedir. Bu durum doğum oranlarının azaldığını ve ülkenin nüfus artış hızının yavaşladığını gösterir.
-
Orta ve Yaşlı Nüfusun Artması: Piramidin orta (15-64 yaş grubu) ve üst (65+ yaş) kısımları daha geniştir. Bu durum, orta yaş grubunun yoğun olduğunu ve yaşlı nüfusun arttığını işaret eder. Bu da “yaşlanmakta olan bir nüfus” olduğunu gösterir.
-
Demografik Dönüşümün İleri Aşaması: Bu tür bir piramit, genellikle gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerde görülür. Doğum ve ölüm oranlarının azalması, yaşam süresinin uzaması gibi durumlar demografik dönüşümün ileri aşamalarını işaret eder.
Sorudaki Maddelerin İncelenmesi
I. Ortanca yaş yükselir:
Evet. Ortanca yaş, bir ülkedeki nüfusun yarısının üzerinde olduğu yaş grubudur. Genç nüfus oranı azalırken yaşlı nüfus oranı arttığında, ortanca yaş yükselir. Bu, piramidin yapısıyla uyumlu bir durumdur.
II. Demografik yatırımlar artar:
Evet. Bu tür nüfus yapısına sahip bir ülkede, doğum oranlarının azalışı ve yaşlı nüfusun artışı göz önüne alındığında, yaşlılıkla ilgili sağlık sistemlerine, sosyal güvenlik harcamalarına, emekli maaşlarına ve yaşlı bakım merkezlerine yönelik yatırımlara öncelik verilmesi gerekir.
III. İşgücü uçuşları:
Evet. Nüfusun yaşlanması, iş gücünü etkiler. Çalışma çağı nüfusu (%15-64 yaş) azalmaya başladığında, ülke yavaş yavaş iş gücü açığıyla karşılaşabilir. Sıklıkla iş gücü göçü (yurtdışına nitelikli iş gücünün gidişi) de yaşanabilir.
IV. Genç nüfus oranı azalır:
Evet. Piramidin alt kısmının daraldığı ve genç nüfus oranının azaldığı açıkça görülmektedir. Bu nedenle bu ifade de doğrudur.
Doğru Seçenek
Soruda I, II, III, IV tüm ifadeler gerçekleşmesi beklenen durumlardır. Cevap E seçeneğidir.
Özet Tablosu
| Durum | Gerçekleşir mi? | Açıklama |
|---|---|---|
| I. Ortanca yaş yükselir | Evet | Genç nüfus azalırken yaşlı nüfus artıyor, ortanca yaş yükselir. |
| II. Demografik yatırımlar artar | Evet | Yaşlı nüfus artışına bağlı olarak sosyal güvenlik ve sağlık yatırımları artar. |
| III. İş gücü uçuşları | Evet | Çalışma çağındaki nüfus azalmaya başlar; iş gücünde azalma yaşanabilir. |
| IV. Genç nüfus oranı azalır | Evet | Doğum oranlarının azalması, genç nüfusun toplam nüfus içindeki payını azaltır. |
Cevap: E) I, II, III ve IV. @Bengu11