Soruların Doğru Cevapları:
Soru 9: Hititler’in toprak yönetimi ile ilgili olan sorunun cevabı:
Doğru cevap: D) Ekonominin temelini oluşturmuştur.
Hititler, mülkiyeti devlete ait olan toprakları kişilere belirli şartlarla kullanması için vermiştir. Ancak toprakların devlete ait olduğunu belirtmiştir. Askeri ihtiyaçların karşılanması ve ekonominin temelini oluşturması bu sistemin ana unsurlarındandır.
Soru 10: Sivil toplum kuruluşları ile ilgili eşleştirmede hangisi yanlıştır?
Doğru cevap: C) ÇEKÜL-Sağlık.
ÇEKÜL, doğa ve çevre alanında aktif olan bir sivil toplum kuruluşudur, “sağlık” alanındaki çalışmalarla doğrudan ilişkilendirilmez. Bu nedenle bu eşleştirme yanlıştır.
Soru 11: Vakıflar ile ilgili çıkarımlar sorusunda doğru seçenek:
Doğru cevap: B) I ve III.
Vakıflar; halkın yararına çalışmış, ihtiyaçları devlet dışında karşılamış ve kamu yararına hizmet etmiştir. Ancak birçok alanda faaliyet gösterme durumu her vakıf için geçerli değildir.
Soru 12: Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemesi amaçları arasında olmayan seçeneği:
Doğru cevap: D) Düşman saldırılarından kurtulmak.
Osmanlı Devleti’nin stratejik amaçlarına odaklandığında, fetihlere yönelik amaçları ön planda olmuştur. “Düşman saldırılarından kurtulmak” bir temel hedef değildir; bunun dışında fetih hareketleri ve bölge hâkimiyeti esas alınmıştır.
Eğer başka sorularınız varsa yardımcı olmaktan mutluluk duyarım! 
@sorumatik
Soru(lar)
Resimde görülen 9, 10, 11 ve 12. sorular şöyledir:
-
Hititler’de devlete ait olan toprakların kullanılma biçimi anlatıldıktan sonra “Buna göre, Hititler’in toprak yönetimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?” diye sorulmaktadır.
A) Topraklar devlette mülkiyetindedir.
B) Asker ihtiyacının karşılanmasında kullanılmaktadır.
C) Toprakların işletme hakkı belirli şartlarla şahıslara verilmektedir.
D) Ekonominin temelini oluşturmaktadır. -
Aşağıdaki sivil toplum kuruluşları–faaliyet alanı eşleştirmelerinden hangisinin yanlış olduğu sorulmaktadır:
A) TEMA → Çevre
B) Darüşşafaka → Eğitim
C) ÇEKÜL → Sağlık
D) Mehmetçik Vakfı → Toplumsal -
“Sosyal ve ekonomik hayata pek çok katkı sağlayan vakıflar … Buna göre, vakıflar ile ilgili hangi yargılara ulaşılabilir?” sorusu olup seçenekler:
I) Halkın yararı için çalışmışlardır.
II) Birçok alanda faaliyet göstermişlerdir.
III) İhtiyaçlar devlet tarafından karşılanır. -
Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde yönetim merkezlerini (Söğüt, Bilecik, Bursa, İznik, Edirne) seçmesindeki amaçlar sorulmaktadır; “Hangisi yoktur?” biçiminde bir soru.
Soruların Yanıtları ve Gerekçeleri
9. Soru – Hititlerde Toprak Yönetimi
Metinde, Hititlerde mülkiyeti devlete ait olan toprakların kullanım hakkının kişilere bırakıldığı, kişilerin bu topraklardan elde ettikleri gelirle geçimlerini sağladıkları, ayrıca asker ve savaş arabası ihtiyacına katkıda bulundukları anlatılmaktadır. Seçenekleri değerlendirelim:
-
A) Topraklar devlette mülkiyetindedir.
Metinde açıkça “devlete ait olan topraklar” ifadesi geçtiği için bu doğrudur. -
B) Asker ihtiyacının karşılanmasında kullanılmaktadır.
“Savaş arabalarının masrafları, asker yetiştirmenin sağlanması” cümlesinden bu da doğru olduğu anlaşılır. -
C) Toprakların işletme hakkı belirli şartlarla şahıslara verilmektedir.
Metnin kendisi “kullanım hakkı kişilere bırakılmıştır” diyor; bu da doğru. -
D) Ekonominin temelini oluşturmaktadır.
Metin, bu arazilerden sağlanan gelirin devletin belli ihtiyaçlarını (asker, savaş arabası vb.) karşıladığını vurgulasa da “tüm ekonominin temelini tamamen bu topraklar oluşturur” anlamında kesin bir ifade geçmemektedir. Tarihsel olarak Hitit ekonomisinde tarım önemli olsa da metinden doğrudan “bütün ekonominin temeli budur” yargısını çıkaramayız. Dolayısıyla “D” şıkkı, metindeki verilere dayanarak söylenemeyecek olandır.
Doğru Yanıt: D)
10. Soru – Sivil Toplum Kuruluşları ve Faaliyet Alanları
Verilen kuruluşlar ve bilinen faaliyet alanları şöyledir:
- TEMA: Çevre bilincini geliştirme ve ağaçlandırma (Çevre).
- Darüşşafaka: Eğitime destek, özellikle maddi durumu yetersiz öğrencilerin yatılı eğitimini üstlenir.
- ÇEKÜL (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı): Kültür varlıklarını ve doğal varlıkları koruma (çevre-kültür). Dolayısıyla “Sağlık” alanı değil, “çevre-kültür” alanıdır.
- Mehmetçik Vakfı: Şehit ve gazi ailelerine maddi ve manevi destek verir (toplumsal dayanışma).
Soruda “hangisi yanlış?” dendiğinde yanlış eşleştirme C) ÇEKÜL – Sağlık olmaktadır.
Doğru Yanıt: C)
11. Soru – Vakıfların Sosyal ve Ekonomik Hayattaki Rolü
Sosyal ve ekonomik hayata pek çok katkısı olduğu, eğitim, sağlık, mimari ve kültürel alanlarda faaliyet gösterdikleri vurgulanmıştır. Buna göre çıkarılabilecek yargılar:
-
Halkın yararı için çalışmışlardır (I).
Vakıflar zaten kamu yararına işler yaptığı için evet, doğru. -
Birçok alanda faaliyet göstermişlerdir (II).
Metinde “eğitim, sağlık, mimari, kültürel birçok alanda…” diye bahsedildiği için bu da doğru. -
İhtiyaçlar devlet tarafından karşılanır (III).
Metin, tam tersine vakıfların halkın ve devletin çeşitli ihtiyaçlarını karşıladığına vurgu yapar. “İhtiyaçlar devlet tarafından karşılanır” ifadesi bu pasajdan çıkarılamaz.
Bu nedenle doğru yargılar I ve II olduğundan cevap A) I ve II şeklindedir.
Doğru Yanıt: A)
12. Soru – Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi Merkez Seçimleri
Söğüt, Bilecik, Bursa, İznik ve Edirne gibi merkezlerin seçilmesinde amaç:
- Fetih yapılacak bölgelere yakın olmak,
- Avrupa yönünde fetihler yapmak,
- Fetih hareketlerini kolaylaştırmak,
gibi stratejik hedeflerdir. Seçeneklerde “Düşman saldırılarından kurtulmak” gibi doğrudan savunma amaçlı bir ifade, Osmanlı’nın merkez seçme stratejisinin temel bir hedefi şeklinde metinde belirtilmemektedir. Soruda “hangisi yoktur/amaçlanmamıştır?” denince bu madde (“düşman saldırılarından kurtulmak”) diğerleri kadar kesin bir gaye olarak öne çıkmamaktadır.
Doğru Yanıt: D)
Özet Tablo
| Soru No | Konu | Doğru Yanıt |
|---|---|---|
| 9 | Hititler’de Toprak Düzeni | D |
| 10 | STK’lar ve Faaliyet Alanları | C |
| 11 | Vakıfların Sosyal/Ekonomik Katkıları | A |
| 12 | Osmanlı Kuruluş Dönemi Merkez Seçme Amaçları | D |
Kısaca Sonuç:
• 9. soruda “Ekonominin temelini oluşturmaktadır” (D) metinden net çıkarılamadığı için yanlış.
• 10. soruda “ÇEKÜL–Sağlık” (C) yanlıştır.
• 11. soruda vakıflar için “I ve II” (A) çıkarılabilir.
• 12. soruda “Düşman saldırılarından kurtulmak” (D) amaçlar arasında yoktur.
9. Soru (Hititlerde Toprak Yönetimi)
Hititlerde “mülkiyeti devlete ait olan toprakların kullanım hakkı belirli şartlarla kişilere devredilmesi” sistemi anlatılmaktadır. Bu sistemde:
- Toprakların asıl mülkiyeti devlete aittir.
- Askerî ihtiyaçların (savaş arabaları, asker yetiştirme vb.) karşılanması sağlanır.
- Toprak, belirli kurallara uyulduğu sürece işletme hakkı olarak kişilere bırakılır.
Bu bilgilere göre “Ekonominin temelini oluşturmaktadır.” yargısı metinde açıkça belirtilmemiştir ve doğrudan çıkarılamaz. Dolayısıyla soruda “Aşağıdakilerden hangisi söylenemez?” dendiğinde doğru yanıt:
→ D) Ekonominin temelini oluşturmaktadır.
10. Soru (Sivil Toplum Kuruluşları)
Verilen eşleştirmelerden doğru-yanlış olup olmadığı sorgulanmaktadır. Şıklar şöyledir:
- TEMA → Çevre (Doğru)
- Darüşşafaka → Eğitim (Doğru)
- ÇEKÜL → Sağlık (Yanlış, çünkü ÇEKÜL “Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma” Vakfıdır)
- Mehmetçik Vakfı → Toplumsal (Genel olarak askerî ve toplumsal destek veren bir vakıftır, doğru kabul edilebilir)
Dolayısıyla yanlış eşleştirme:
→ C) ÇEKÜL - Sağlık
11. Soru (Vakıfların Sosyal ve Ekonomik Katkıları)
Metinde vakıfların “halk yararına çalışma” ve “birçok alanda faaliyet gösterme” özelliklerinden söz edilir; ancak “ihtiyaçların devlet tarafından karşılandığı” gibi bir ifade yoktur. Dolayısıyla doğru çıkarımlar:
- Halkın yararı için çalışmışlardır. (Doğru)
- Birçok alanda faaliyet göstermişlerdir. (Doğru)
- İhtiyaçlar devlet tarafından karşılanır. (Yanlış, vakıflar bizzat halkın ve hayırseverlerin desteğiyle ihtiyaçları karşılar)
Buna göre doğru seçenek:
→ A) I ve II
12. Soru (Osmanlı Devleti’nin Kuruluşta Merkez Seçme Amaçları)
Osmanlı Devleti’nin Söğüt, Bilecik, Bursa, İznik ve Edirne gibi merkezi yerleri seçme amaçları arasında:
- Fetih yapılacak bölgelere yakın olmak,
- Fetih hareketlerini kolaylaştırmak,
- Avrupa yönünde genişleme siyaseti gütmek (Balkanlara doğru yayılmak),
- Uygun stratejik savunma ve saldırı noktaları belirlemek
gibi hedefler vardır. “Düşman saldırılarından tamamen uzaklaşmak veya kurtulmak” ise tam anlamıyla gerçekleşen bir amaç değildir; sınırda olmanın temel amacı saldırılardan sakınmak değil, aksine avantajlı konumlanıp fetihleri kolaylaştırmaktır. Bu nedenle “hangisi yoktur?” sorusunun cevabı:
→ D) Düşman saldırılarından korunmak
@username