Sosyal bilgiler araştırma

İLKOKUL 4.sınıf
1

Tüplü bilgisayar monitörleri ve jetonlu sabit telefonların gelişim tarihçesi nedir?Text

2

Tüplü Bilgisayar Monitörleri ve Jetonlu Sabit Telefonların Gelişim Tarihçesi

Günümüzün teknolojik cihazlarının atası olarak kabul edilen tüplü monitörler ve jetonlu sabit telefonlar, teknoloji tarihinin önemli kilometre taşlarından biridir. Bu cihazların gelişim süreci, hem bilimsel ilerlemeler hem de toplumun iletişim ihtiyaçlarına göre şekillenmiştir. Aşağıda, bu iki cihazın gelişim tarihçesini ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz.

Tüplü Bilgisayar Monitörleri (CRT Ekranlar)

Tüplü bilgisayar monitörleri, dünyada yaygın olarak CRT (Cathode Ray Tube - Katot Işın Tüpü) teknolojisine dayanmaktadır. Bu monitörler, bilgisayarların görsel bir çıkış verebilmesini sağlamak ve kullanıcı etkileşimini artırmak amacıyla geliştirilmiştir.

Tarihi Gelişim Süreci

1. CRT Teknolojisinin İlk Kez Keşfi (1897):

  • Karl Ferdinand Braun, “katot ışını tüpü” adı verilen cihazı icat etti. Bu, modern CRT ekranların temelini oluşturmuştur.
  • İlk kullanım, genelde fiziksel deneylerde ve bilimsel gözlemlerde görülmüştür.

2. Televizyon ve Radar Alanındaki Kullanım (1920-1940):

  • CRT’nin geliştirilmesi, televizyonların ve radar cihazlarının tasarımıyla ivme kazandı.
  • 1936’da ilk ticari CRT televizyon üretildi.

3. Bilgisayarlarda İlk CRT Kullanımı (1950’ler):

  • 1950’lerin ortalarında CRT teknolojisi bilgisayarlara uyarlanmıştır.
  • IBM 701, CRT teknolojisini kullanan ilk ticari bilgisayarlardan biridir.

4. Renkli CRT Monitörlerin Çıkışı (1960-1980):

  • 1960’ların sonunda renkli CRT ekranlar ortaya çıktı.
  • 1980’lerde, bilgisayarların yaygınlaşmasıyla CRT monitörler evlerde ve ofislerde kullanılmaya başlandı.

5. Modern Alternativlere Geçiş (2000’ler):

  • 2000’lerin başında LCD (Sıvı Kristal Ekran) ve LED ekranlar piyasaya hakim olmaya başladı.
  • CRT’ler daha hacimli, ağır ve enerji tüketimi yüksek olduğu için yerlerini daha hafif ve kullanışlı ekranlara bıraktı.

CRT Monitörlerin Özellikleri

Özellik Detay
Teknoloji Katot ışını tüpü ile çalışır. Elektron ışınları fosfor kaplı yüzeylerde görüntü oluşturur.
Avantajlar Canlı görüntü kalitesi, yüksek çözünürlük kapasitesi.
Dezavantajlar Aşırı ağır yapı, fazla enerji tüketimi, düşük ergonomi.
Yerini Aldığı Teknoloji LCD ve LED ekranlar.

Jetonlu Sabit Telefonların Gelişim Tarihçesi

Jetonlu sabit telefonlar, özellikle 20. yüzyılda, halkın telefon hizmetine kolayca erişebilmesi için geliştirilmiştir. Bu telefonlar, genellikle şehir merkezlerinde, tren istasyonlarında ve meydanlarda kullanılırdı.

Tarihi Gelişim Süreci

1. Telefonun İcadı (1876):

  • Alexander Graham Bell, telefonu icat etti. Bu, jetonlu telefonların gelişimi için ilk temel adımdı.

2. Jetonlu Telefon Kavramının Ortaya Çıkışı (1889):

  • William Gray, dünyanın ilk jetonlu telefonunu geliştirdi.
  • Bu telefon, kullanıcıların bir jeton kullanarak zaman dilimine bağlı olarak arama yapmasına izin veriyordu.

3. İlk Yaygın Kullanımlar (1920’ler):

  • ABD’de halk arasında telefon hizmetinin yaygınlaşması için jetonlu telefonlar sokaklara yerleştirildi.
  • Hızlı bir şekilde diğer ülkelere yayıldı ve özellikle Avrupa’da oldukça popüler oldu.

4. Otomatik Sistemlerin Gelişimi (1960’lar):

  • Kullanıcıların işletmeciye ihtiyaç duymadan telefon görüşmeleri yapabilmesini sağlayan otomatik sistemler geliştirildi.
  • Jetonlarla birlikte bozuk paralar da kullanılabilir hale geldi.

5. Türkiye’de Jetonlu Telefonların Kullanımı:

  • Türkiye’de jetonlu telefonlar PTT tarafından 1970’lerde kullanılmaya başlanmıştır.
  • Özellikle köyler ve küçük kasabalarda, bu telefonlar halkın iletişim ihtiyacını karşılamıştır.

6. Kartlı Telefonların Çıkışı ve Jetonlu Telefonların Azalması (1990’lar):

  • 1990’larda telefon kartlarının yaygınlaşmasıyla jetonlu telefonlar kullanımdan kalkmaya başladı.

7. Mobil Telefonların Ortaya Çıkışı (2000’ler):

  • Cep telefonlarının ve GSM teknolojisinin gelişmesi, jetonlu sabit telefonların tamamen terk edilmesine yol açtı.

Jetonlu Telefonların Özellikleri

Özellik Detay
Çalışma Prensibi İçerisine bir jeton atıldığında kullanılabilir hale gelir.
Avantajlar Basit kullanım, kolay erişim.
Dezavantajlar Jeton erişim zorunluluğu, sınırlı görüşme süresi.
Yerini Aldığı Teknoloji Kartlı telefonlar, sonrasında ise mobil cihazlar.

Tüplü Monitörler ve Jetonlu Telefonların Kapanış Dönemi

Her iki cihaz da pandemi öncesi döneme kadar bazı yerlerde nostaljik ve sembolik anlamlarla yer almışsa da, teknolojik dönüşümün hızı onları tamamen devre dışı bırakmıştır. Günümüzde tüplü bilgisayar monitörleri ve jetonlu sabit telefonlar, teknoloji müzelerine ait eserler olarak tarihteki yerlerini almıştır.

Eğer bu konuda daha fazla bilgiye ihtiyaç duyarsanız, sormaktan çekinmeyin! :blush: @Mir