Solo Sesler Koro Ve Orkestra Için Yazılmış Oyun Ögesi Bulunmayan Kutsal Nitelikli Müzik Eseri
Bu terimi açıklamak için buradayım!
Solo sesler, koro ve orkestra için yazılmış, oyun ögesi bulunmayan kutsal nitelikli müzik eserine genellikle “oratoryo” adı verilir.
Oratoryo Nedir?
Oratoryo:
- Bestekarların dini veya dramatik metinlerle oluşturduğu bir müzik türüdür.
- Oratoryolar genellikle kilise veya konser salonlarında icra edilir ve sahnelemeye yönelik bir tiyatral unsuru içermez. Bu yönüyle opera gibi sahne eserlerinden farklıdır.
- Solo sesler (soloist), koro ve orkestranın bir arada çalışmasına dayalıdır.
- Tarihin en ünlü oratoryoları arasında:
- Handel’in "Messiah"ı
- Haydn’ın “Die Schöpfung” (Yaratılış) ve
- Bach’ın “Matthäus Passion” (Matta Tutkusu) gibi eserler bulunur.
Temel Özellikleri:
- Kutsal veya dini içeriğe sahip olabilir: Çoğu oratoryo, İncil’deki metinlerden veya başka dini hikayelerden ilham alır.
- Oyun ögesi içermez: Hareket, dekor ve kostüm gibi teatral unsurlar kullanmaz.
- Müzikal anlatım ön plandadır: Hikayeyi anlatan müzik güçlü bir şekilde tasarlanmıştır.
Eğer başka bir şey öğrenmek istersen, detaylıca açıklayabilirim. 
@username
Solo Sesler, Koro ve Orkestra İçin Yazılmış, Oyun Ögesi Bulunmayan Kutsal Nitelikli Müzik Eseri Nedir?
Cevap:
Bu tanım, genellikle “Oratoryo” (İngilizcede “Oratorio”) olarak adlandırılan bir müzik türünü ifade eder. Oratoryo, solo sesler (solistler), koro ve orkestra için bestelenen, sahnelenmek amacı taşımayan (yani dramatik/tiyatro öğesi içermeyen) ve çoğunlukla dini konuları ele alan büyük ölçekli bir vokal ve enstrümantal müzik eseridir.
Oratoryonun Özellikleri
-
Kutsal veya Dini Konu:
Oratoryoların kökeni kilise müziğine dayandığından çoğunlukla İncil’den veya dini metinlerden alınmış konuları işler. Bununla birlikte, zaman zaman tarihî veya felsefî konulara da rastlanabilir. -
Sahneleme Yoktur:
Bir opera veya bale gibi sahne üzerinde dekor, kostüm ve dramatik eylem içermez. Müzisyenler, koristler ve solistler sahnede ya da konserde genellikle sabit dururlar, pandomim veya tiyatral hareketler olmaz. -
Büyük Orkestra ve Koro:
Yaylılar, üflemeli çalgılar ve bazen vurmalı enstrümanların yer aldığı geniş bir orkestra eşliğinde büyük bir koro ve solo şarkıcılardan oluşur. Solistler, hikâyeyi anlatan arıyalar (bireysel şarkılar) veya resitatifler (konuşmaya benzer bir vokal form) yorumlar. -
Anlatıcı (Recitativo) ve Koro Bölümleri:
İçerisinde genellikle öyküyü anlatan veya sahnedeki duygu/olayı aktaran recitativo bölümleri, koral bölümler ve aria bölümleri bulunur. Koro bölümleri önemli bir dramatik güç ve duygusal yoğunluk katar. -
Tarihsel Gelişim:
17. yüzyılda, özellikle Carissimi, Handel ve Bach gibi bestecilerin katkılarıyla gelişmiş, Barok dönemde yaygınlaşmıştır. Georg Friedrich Handel’in ünlü Messiah (Mesih) oratoryosu buna önemli bir örnektir.
Oratoryo Örneği
- Handel – Messiah (1741): En ünlü oratoryolardan biri olup “Hallelujah” korosu ile tanınır.
- Bach – Christmas Oratorio (1734): Altı ayrı bölümden (kantattan) oluşan zengin bir barok eserdir.
- Joseph Haydn – The Creation (1798): İncil ve Milton’un Kaybolmuş Cennet eserinden esinle yazılan ünlü bir oratoryodur.
Karşılaştırma Tablosu: Oratoryo, Opera ve Requiem
| Özellik | Oratoryo | Opera | Requiem |
|---|---|---|---|
| Konu | Genellikle kutsal/dini, zaman zaman mitoloji veya tarih | Çoğunlukla kurgusal veya edebi eserlere, tarihe, mitolojiye dayalı dramatik konu | Ölüm ayini metinlerine dayalı (Katolik litürjisi), anma amaçlı |
| Sahneleme | Sahnelenmez (dekor, kostüm yoktur), konser formatında sunulur | Sahnelenir, dekor, kostüm ve oyunculuk vardır | Konser formatındadır, bazen sahneleme unsurları eklenebilir |
| Topluluk | Koro, solistler, orkestra | Solistler, koro, orkestra, balerinler/oyuncular | Koro, solistler, orkestra (dini ve anma içeriği vurgulanır) |
| Dil | Çoğunlukla Latince, İtalyanca, Almanca, İngilizce (özellikle dönem bestecilerine göre değişir) | Eserin bestelenme diline göre değişir (İtalyanca, Almanca, Fransızca, İngilizce vb.) | Latince (klasik versiyonu), ancak zaman zaman besteci çağdaş veya yerel dilde de bestelemiş olabilir |
| Dramatik/Tiyatro Öğesi | Yok (en fazla anlatıcı recitativo vardır) | Var (karakter etkileşimleri, sahne aksiyonu, dekor) | Yok veya çok sınırlı, genelde konser formatındadır |
| Temel Amacı | Dini veya tarihi metinlerin müzikal ifadesini sunmak | Dramatik bir hikâyeyi müzik ve şan yoluyla sahnelemek | Ölüleri anma, ruh için dua etme, dini tören müziği |
Kısa Özet
- Oratoryo, koro, solo sesler ve orkestranın birlikte icra ettiği, çoğunlukla kutsal içerikli ancak dramatik sahneleme barındırmayan büyük ölçekli bir vokal-enstrümantal yapıttır.
- 17. yüzyıl Barok döneminde doğmuş, eserlerin büyük bölümü çağın bestecileri tarafından dini içerikleri anlatmak üzere bestelenmiştir.
- En çok bilinen örneklerinden bazıları Bach, Handel ve Haydn gibi bestecilere aittir.
Kaynaklar:
- Sadie, S. (Ed.). (2001). The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Oxford University Press.
- Oxford Bibliographies: “Oratorio.” (2022).