Soru: Mayoz bölünmenin aşamalarını incelerken hangi olaylar ortak gerçekleşir?
Mayoz bölünme, eşeyli üreyen organizmalarda gametlerin oluşumunu sağlayan bir hücre bölünme yöntemidir. Mayoz, iki aşamadan oluşur: Mayoz I ve Mayoz II. Bu aşamalar çeşitli olayların gerçekleştiği belirli safhalar içerir ve bunlar, kromozomların sayısını ve yapısını değiştirerek genetik çeşitlilik oluşturur.
Mayoz 1 ve Mayoz 2: Olayların Özeti
-
Mayoz I:
- İnterfaz: DNA’nın replikasyonu ile homolog kromozomlar çiftlenir.
- Profaz I: Homolog kromozomlar sinapsis olarak adlandırılan süreçle yan yana gelir ve crossing over gerçekleşir, yani genetik materyal homolog kromozomlar arasında değiş tokuş edilir.
- Metafaz I: Homolog kromozom çiftleri hücrenin ortasına dizilir.
- Anafaz I: Homolog kromozom çiftleri iğ iplikleri yardımıyla zıt kutuplara çekilir.
- Telofaz I ve Sitokinez: Hücre bölünür ve n kromozomlu iki hücre oluşur.
-
Mayoz II:
- Profaz II: İğ iplikleri yeniden oluşur.
- Metafaz II: Kromozomlar hücrenin ortasına dizilir.
- Anafaz II: Kardeş kromatidlerin ayrılması ve zıt kutuplara çekilmesi.
- Telofaz II ve Sitokinez: Hücreler yeniden bölünür ve dört n kromozomlu hücre oluşur.
Sorudaki olaylar:
I. İğ ipliklerinin homolog kromozom çiftlerini birbirinden ayırması
II. n kromozomlu hücreler oluşması
III. Kromozomu oluşturan parçaların birbirinden ayrılması
Cevap:
- Olay I: İğ ipliklerinin homolog kromozom çiftlerini ayırması, yalnızca Mayoz I sırasında gerçekleşir (Anafaz I).
- Olay II: n kromozomlu hücrelerin oluşması hem Mayoz I hem de Mayoz II sonunda gerçekleşir - Mayoz I sonucu hücreler haploiddir ve Mayoz II sonucu hücreler de haploiddir.
- Olay III: Kromozomu oluşturan parçaların (kardeş kromatidlerin) ayrılması, Mayoz II’de (Anafaz II) görülür.
Bu bilgilere dayanarak, n kromozomlu hücrelerin oluşması olayının (II) her iki aşamada ortak olarak gerçekleştiğini söyleyebiliriz.
Doğru Yanıt: A) Yalnız II