Selçuklu devleti

YKS TYT
1

Selçuklu devletinin toprak sistemi ve isimler

2

Selçuklu Devletinin Toprak Sistemi ve İsimler

Selçuklu Devleti’nin Toprak Sistemi:

Selçuklu Devleti, Ortaçağ’da geniş topraklara hükmeden önemli bir Türk-İslam devletiydi. Toprak yönetimi, dönemin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına uygun olarak çeşitli sistemler üzerine kuruluydu. İşte Selçuklu Devleti’nin toprak sistemine dair detaylar:

  1. İkta Sistemi:

    • İkta sistemi, Selçuklu Devleti’nde yaygın olarak kullanılan bir toprak yönetim sistemiydi.
    • Devlet, askeri ve idari hizmet karşılığında yöneticilere veya askerlere toprak verir, bu toprakların gelirleri de bu kişilerin maaşı olarak kabul edilirdi.
    • İkta sahipleri, toprağı ekip biçer ve elde ettikleri gelirin bir kısmını devlete vergi olarak öderlerdi.

  2. Miri Arazi:

    • Devlete ait topraklardı ve bu topraklar devletin kontrolü altındaydı.
    • Devlet, gerekli gördüğünde bu toprakları din adamlarına veya memurlara verebilirdi.

  3. Öşri Arazi:

    • Müslümanlara ait olup, toprak mahsullerinden öşür (onda bir) vergisi alınırdı.
    • Bu tür topraklar özel mülkiyette sayılırdı.

  4. Haraç Arazi:

    • Gayrimüslimlere ait topraklar olup, bu topraklardan haraç vergisi alınırdı.
    • Bu sistemle hem toprakların verimli kullanılması sağlanır, hem de ordu ve yönetim için gereken mali kaynaklar sağlanırdı.

Selçuklu Devleti’nde Kullanılan Bazı İsimler:

Selçuklu Devleti’nde çeşitli görevler ve yönetim birimlerine dair isimler dikkat çekicidir. İşte bazı önemli isimler:

  1. Sultan:

    • Devletin en yüksek ve merkezî otoritesini temsil eden kişi. Sultan, devletin mutlak hükümdarıydı.

  2. Vezir:

    • Sultan’ın baş yardımcısı ve devlet işlerinde birinci derecede sorumluydu.
    • Vezirler, idari işler ve mali konularda sultana danışmanlık yapardı.

  3. Melik:

    • Sultan’ın soyundan gelen ve genellikle belirli bölgelerde yönetici olarak görev yapan şehzadelere verilen unvandı.

  4. Atabey:

    • Meliklerin yetiştirilmesinden ve onlara danışmanlık yapmaktan sorumlu olan deneyimli devlet adamlarına verilen unvan.

  5. Kutalmış:

    • “Kut almış” anlamında kullanılan ve hükümdar soyundan gelen kişilere verilen bir unvan.

Özet:

Selçuklu Devleti’ndeki toprak sistemi, özellikle ikta sistemi ile ekonomik ve askeri altyapısını güçlendirmiş, toprakların verimli kullanılmasını sağlayarak devlete ekonomik bir avantaj kazandırmıştır. Ayrıca, devlet yönetiminde kullanılan unvanlar ve görevler, Selçuklu Devleti’nin idari ve sosyal yapısının nasıl işlediğini göstermektedir. Toprak sistemleri ve unvanlar, Selçuklu Devleti’nin sosyal ve ekonomik yapısının temelini oluşturmuştur. Bu sistemler aracılığıyla hem devletin sürekliliği sağlanmış hem de askeri ve idari işler düzene sokulmuştur.