Buna göre, azot döngüsüyle ilgili ifadelerden hangileri doğrudur?
Cevap:
Azot döngüsü, ekosistemlerde azotun farklı formlar arasında dönüşümünü sağlayan biyokimyasal bir süreçtir. Soruda verilen ifadeleri tek tek inceleyelim:
İfadelerin İncelenmesi
| İfade No | İfade | Doğru mu? | Açıklama |
|---|---|---|---|
| I | Azot bağlayıcı bakteriler topraktaki amonyumu (NH_4^+) nitrat (NO_3^-) gibi azotlu bileşiklere dönüştürebilir. | Yanlış | Azot bağlayıcı bakteriler atmosferdeki serbest azotu (N_2) amonyuma (NH_4^+) dönüştürür, amonyumu nitrat yapmazlar. Amonyum, nitrifikasyon bakterileri tarafından nitrite ve sonra nitrata dönüştürülür. |
| II | Nitrifikasyon olayı toprağın azot tuzlarınca zenginleşmesini sağlar. | Doğru | Nitrifikasyon bakterileri amonyumu nitrite, nitriti de nitrata dönüştürerek toprağın azot tuzları bakımından zenginleşmesini sağlar. |
| III | Denitrifikasyon olayı sonucu atmosferdeki azot gazı miktarı artar. | Doğru | Denitrifikasyon bakterileri nitratı (NO_3^-) atmosferdeki serbest azot gazına (N_2) dönüştürür, böylece atmosferdeki azot miktarı artar. |
Detaylı Açıklamalar
- Azot Bağlayıcı Bakteriler: Atmosferdeki serbest azotu (N_2) amonyuma (NH_4^+) dönüştürür. Bu işlem, bitkilerin kullanabileceği azotlu bileşiklerin başlangıcıdır.
- Nitrifikasyon: İki aşamalı bir süreçtir. İlk olarak amonyum (NH_4^+) nitrite (NO_2^-), sonra nitrit nitrata (NO_3^-) dönüştürülür. Bu işlem topraktaki azot bileşiklerinin artmasını sağlar.
- Denitrifikasyon: Topraktaki nitrattan (NO_3^-) azot gazı (N_2) oluşur ve atmosfere salınır. Böylece azot döngüsü tamamlanır.
Sonuç
Doğru ifadeler II ve III’tür.
Özet Tablosu
| İfade No | Doğruluk | Açıklama |
|---|---|---|
| I | Yanlış | Azot bağlayıcı bakteriler amonyumu nitrat yapmaz. |
| II | Doğru | Nitrifikasyon toprağı azotlu bileşiklerle zenginleştirir. |
| III | Doğru | Denitrifikasyon atmosferde azot gazı miktarını artırır. |
Doğru cevap: E) II ve III
Azot döngüsünde
I. Yanlış
- Azot bağlayıcı (fiksasyon) bakterileri atmosferdeki N₂ gazını alıp toprağa NH₄⁺ (amonyum) ya da organik azot bileşikleri şeklinde kazandırır. NH₄⁺’ü NO₃⁻’e dönüştürme görevi nitrifikasyon bakterilerindedir.
II. Doğru
- Nitrifikasyon olayı, topraktaki NH₄⁺’ün önce NO₂⁻ (nitrit), sonra NO₃⁻ (nitrat) hâline gelmesini sağlayarak toprakta azot tuzlarının (nitratların) birikmesini ve toprağın azotça zenginleşmesini sağlar.
III. Doğru
- Denitrifikasyon olayı, topraktaki NO₃⁻ ve NO₂⁻’ün denitrifikasyon bakterileri tarafından N₂ veya N₂O gazlarına dönüştürülmesi sürecidir. Böylece atmosfere yeniden azot gazı (N₂) salınır ve atmosferdeki serbest azot miktarı artar.
Dolayısıyla doğru ifadeler II ve III olup, doğru seçenek C şıkkıdır.