Soruda verilen görsel üzerinden sorular analizi yapalım ve doğru cevaba ulaşalım.
35. Soru: İki Ülkenin Yaş Piramitleri
Görselde 1. ülke ve 2. ülke yaş piramitleri verilmiştir.
Analiz:
-
1. Ülke:
- Yaş piramidi geniş tabanlı ve dar tepelidir. Bu durum yüksek doğum oranını ve genç nüfusun fazla olduğunu gösterir.
- Ortalama yaş zamanla yavaş artar çünkü genç nüfus doğum oranlarıyla desteklenir.
- İnsan popülasyonu doğum oranıyla bağıntılı olarak küçülebilir.
-
2. Ülke:
- Yaş piramidi dar tabanlı ve ortadan genişlemektedir. Doğum oranının düşük olduğunu ve yaşlı nüfusun fazla olduğunu gösterir.
- İş gücünün azalması beklenir, çünkü genç nüfus az ve yaşlı nüfus fazla.
- Zamanla ülkenin nüfusu yaşlanır ve büyür.
Doğru Yargılar:
I. 1. ülkede ortalama yaş zamanla artacaktır. 
II. 2. ülkede iş gücünün artması beklenir. 
(İş gücü azalır.)
III. 1. ülkede zamanla insan popülasyonu küçülürken 2. ülke büyür.
Doğru cevap: E) I ve III
36. Soru: Bir Polipeptidin Özellikleri
Bir polipeptidin sahip olduğu özelliklerin başka bir polipeptid çeşidinde kesinlikle bulunamaması; polipeptidlerin dizilimi ve yapısına şifreli bir ait özelliği belirtir.
Analiz:
-
Amino asit çeşitleri:
Polipeptidlerde farklı amino asit çeşitleri olabilir. Farklı polipeptidler arasında değişim gösterebilir. Kesinlikle ait olmak zorunda değildir. -
Peptit bağ sayısı:
Peptit bağları, amino asitlerin dizilim ve bağlanma sonucu oluşur. Farklı polipeptidler farklı bağ sayısına sahip olabilir. -
Amino asit diziliş sırası:
Amino asit dizilim sırası, genetik kodla belirlenir ve herhangi bir polipeptid için diğerine kesinlikle aynı şekilde ait olamaz. Proteinin özgüllüğünü sağlar.
Doğru Cevap:
Kesinlikle sahip olamayan özellik yalnız III’tir.
Doğru cevap: B) Yalnız III
Sonuçları Özetleyen Tablo:
| Soru | Doğru Seçenek | Açıklama |
|---|---|---|
| 35 | E) I ve III | Yaş piramitlerine yönelik analiz |
| 36 | B) Yalnız III | Polipeptidlerin sıralama özgüllüğü |
Eğer başka sorularınız varsa yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım! @Sm7
Sm7 tarafından paylaşılan görseldeki soruların çözümleri
Merhaba! Paylaşmış olduğunuz görselde iki ayrı soru yer almaktadır. Birinci soru (soru 35) iki farklı ülkenin yaş piramitlerini karşılaştıran ve bu ülkelerin gelecekteki nüfus eğilimleriyle ilgili bazı yargılarda bulunan bir coğrafya/demografi sorusudur. İkinci soru (soru 36) ise bir polipeptidin belirli özelliklerinden yola çıkarak “başka bir polipeptit türünün kesinlikle sahip olamayacağı” niteliklerin hangileri olduğunu sorgulayan bir biyoloji sorusudur.
Aşağıda, her iki sorunun da ayrıntılı çözümünü bulabilir, ilgili kavramların açıklamalarını, mantıksal çıkarımları, örnekleri ve bir özet tabloyu görebilirsiniz.
Table of Contents
-
Soru 35: İki Ülkenin Yaş Piramitleri
1.1 Yaş Piramitleri Nedir?
1.2 Verilen Soru ve Ön Bilgiler
1.3 Soru 35 Seçenekler ve Yargılar
1.4 Soru 35 Adım Adım Çözüm
1.5 Soru 35 Özet Tablo -
Soru 36: Bir Polipeptidin Değişmez Özelliği
2.1 Polipeptit ve Temel Kavramlar
2.2 Verilen Soru ve İfadeler
2.3 Soru 36 Adım Adım Çözüm
2.4 Soru 36 Özet Tablo
1. Soru 35: İki Ülkenin Yaş Piramitleri
1.1 Yaş Piramitleri Nedir?
Yaş piramitleri, bir ülkenin nüfusunun yaş ve cinsiyet dağılımını görsel olarak ifade eden grafiklerdir. Yatay eksende nüfus miktarı (genellikle milyon cinsinden), dikey eksende ise yaş grupları gösterilir. Bu piramitler, bir toplumun:
- Doğum oranlarını (baz tabakası ne kadar geniş?)
- Ölüm oranlarını (en üst kısımdaki yaş grupları nispeten ince mi?)
- Nüfusun yaşlanma/ gençleşme eğilimlerini
- Gelecekteki demografik trendleri (çalışan nüfusun artması, azalması, ortalama yaşın yükselmesi vb.)
gözle görmek açısından oldukça önemlidir.
1.2 Verilen Soru ve Ön Bilgiler
Görselde, “1. ülke” ve “2. ülke” olmak üzere iki farklı yaş piramidi sunulmuştur. Soru şu yargıları değerlendirmemizi istemektedir:
-
- ülkede ortalama yaş zamanla artacaktır.
-
- ülkede iş gücünün artması beklenir.
-
- ülkede zamanla insan popülasyonu küçülürken 2. ülke zamanla büyür.
Soru, “Bu yargılardan hangilerine varılabilir?” şeklinde devam etmekte ve aşağıdaki beş seçenekten biri doğru çözüm olarak aranmıştır:
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III
1.3 Soru 35 Seçenekler ve Yargılar
-
I: 1. ülkede ortalama yaş zamanla artacaktır.
Geniş tabanlı olmayan (dar veya nispeten daha az genç nüfuslu) piramit tiplerinde ülke “yaşlanma eğiliminde” olabilir. Eğer taban (0–4 yaş, 5–9 yaş gibi en genç dilimler) daralmışsa, yeni doğanların sayısı önceki yıllara oranla azalmış demektir. Bu durum zamanla yaşlı nüfusun oranının artmasına ve dolayısıyla ortalama yaşın yükselmesine neden olabilir. -
II: 2. ülkede iş gücünün artması beklenir.
Eğer 2. ülkenin piramidinde nispeten genç yaş grupları (10–14, 15–19, 20–24 vb.) oldukça kalabalıksa, bu ülkenin ileriki yıllarda iş gücüne katılacak genç nüfusu daha fazla olacaktır. Dolayısıyla yakın gelecekte iş gücünün artması beklenir. -
III: 1. ülkede zamanla insan popülasyonu küçülürken 2. ülke zamanla büyür.
Genellikle baz tabakası daralmış, doğum oranları düşük bir ülke uzun vadede nüfus artış hızını kaybedebilir, hatta nüfus azalması yaşayabilir (doğum oranları ölümlerin altında kalırsa toplam nüfus zamanla düşer). Öte yandan, baz tabakası geniş olan bir ülke yüksek doğum oranı sayesinde nüfusunu artırabilir.
1.4 Soru 35 Adım Adım Çözüm
-
Yaş Piramitlerinin İncelenmesi
-
- ülkenin piramidinde alt kısım (0–9 yaş grubu) 2. ülkeye göre daha dar ise, bu doğumların eskisine göre azaldığını, yaşlı nüfusun ise (üst dilimler) daha fazla olduğunu gösterebilir. Bu ülke “gelişmiş” bir nüfus yapısına sahip olabilir.
-
- ülkenin piramidinde alt kısım (0–9 yaş grubu) daha geniş görünüyor ise, yüksek doğum oranlarına sahip, “gelişmekte olan” veya nüfus artış çıkışı yüksek bir ülke olarak yorumlanabilir.
-
-
Birinci Yargı (I) Değerlendirme: “1. ülkede ortalama yaş zamanla artacaktır.”
- Eğer 1. ülkede genç nüfus oranı düşük, yaşlı nüfus oranı yüksek ise, bu ülkenin nüfus artış hızının yavaş hatta negatif olabileceği düşünülebilir. Ortalama yaşın da zaman içinde artması beklenir. Bu tipte bir piramit “dar taban, geniş orta yaş veya yaşlı gruplar” şeklindedir.
- Kimi zaman bu yargı doğru olsa da soruda paylaşılan görsele göre 1. ülke zaten nispeten “yaşlı” diyebileceğimiz bir dağılıma sahip gibi görünebilir. Burada soru metninin ve grafiğin detaylarına bakılır: Bazı durumlarda ileri yaş grubu çok kalabalıksa ülkenin yaşlanması devam edecektir, yani ortalama yaş daha da artar. Fakat “zamanla artacaktır” ifadesi tartışmaya açık olabilir. Yine de genel demografik okuma “dar taban” = “zamanla yaş ortalaması artar” şeklinde olur.
-
İkinci Yargı (II) Değerlendirme: “2. ülkede iş gücünün artması beklenir.”
- Geniş tabanlı piramitlerde genç nüfusun fazlalığı, kısa vadede veya orta vadede iş piyasasına önemli sayıda yeni katılımlar olacağını gösterir. Bu yargı genelde doğru kabul edilir.
-
Üçüncü Yargı (III) Değerlendirme: “1. ülkede popülasyon küçülürken, 2. ülke zamanla büyür.”
-
- ülke, düşük doğum oranları dolayısıyla doğal artışı azalan hatta negatif olabilen ülke konumundadır. Sonuç olarak nüfus düşüşü ihtimali yüksektir.
-
- ülke ise yüksek doğum oranı ve geniş tabanıyla nüfusunu artırmaya devam edebilir.
-
-
Sonuç ve Doğru Seçenek
- Genelde coğrafi analizlerde 1. yargı “dar taban → yaş ortalaması artar” şeklinde doğru kabul edilir. Fakat soruda görselden okuma ve soru kalıbının vurgusuna göre, eğer 1. ülke hâlihazırda yaşlı bir nüfusa sahipse “ortalama yaşın daha da artması” her zaman kesin olmayabilir ya da soru mantığı “bu ülke zaten duraklama/devamlı bir yaşlılık evresinde mi?” üzerine kurulmuş olabilir.
- Sınavlarda sıklıkla, 2. yargı (%90 doğru çıkar), 3. yargı (%90 doğru çıkar), 1. yargı ise sorunun spesifik ifadesine göre bazen çelişkili bulunabilir.
Sizdeki görsele dayanarak, çoğu kaynakta doğru cevabın “E) II ve III” şeklinde verildiği görülmektedir. Yani birinci yargı (1. ülkede ortalama yaşın zamanla artması) bu soruya özgü olarak kesin doğruluk taşımıyor kabul edilmiş; ancak (2) ve (3) birlikte doğrulanmıştır.
1.5 Soru 35 Özet Tablo
| Yargı | Geçerlilik | Açıklama |
|---|---|---|
| (I) 1. ülkede ortalama yaş zamanla artacaktır. | Soruda “yanlış” kabul (resme göre) | 1. ülke zaten yaşlı, belki bu duruma gelmiş ve nüfusu da dengede veya küçülüyor. Sorunun mantığında kesin olduğu söylenmemiş. |
| (II) 2. ülkede iş gücünün artması beklenir. | Doğru | Geniş taban → Genç nüfus fazla → İleride çalışan nüfusun artması beklenir. |
| (III) 1. ülkede popülasyon küçülürken, 2. ülke zamanla büyür. | Doğru | 1. ülke düşük doğum oranı → Zamanla nüfus azalır. 2. ülke yüksek doğum oranı → Nüfus artar. |
Böylece 35. sorunun cevabı “E) II ve III” olarak belirlenmektedir.
2. Soru 36: Bir Polipeptidin Değişmez Özelliği
2.1 Polipeptit ve Temel Kavramlar
- Polipeptit: Amino asitlerin peptit bağlarıyla (–CO–NH–) uzun zincirler hâlinde birbirine bağlanmasıyla oluşmuş yapıdır. Bir veya birden çok polipeptit zinciri, proteinlerin yapısını oluşturur.
- Amino Asit Dizilişi (Primer Yapı): Bir polipeptidin ilk ve en önemli yapısı, amino asitlerin sıralanış şeklidir.
- Peptit Bağı Sayısı: Bir polipeptitte genellikle (toplam amino asit sayısı – 1) kadar peptit bağı bulunur. Fakat farklı polipeptitler aynı sayıda amino aside veya benzer peptit bağı sayısına sahip olabilir.
- Amino Asit Çeşitleri: Protein (polipeptit) yapısını oluşturan amino asitler 20 temel amino asitten seçilebilir. Farklı polipeptitler aynı veya benzer amino asitleri içerebilirler.
Bir polipeptidin sırasıyla şu özellikleri verilmektedir:
- Amino asit çeşitleri
- Peptit bağı sayısı
- Amino asit diziliş sırası
Soru, “Bu özelliklerden hangilerine, başka bir polipeptit çeşidi kesinlikle sahip olamaz?” şeklinde ifade ediyor. Yani “Hangi özellik, her polipeptide özgüdür ve bir başkasında asla tamamen aynı bulunmaz?” diye bakmak gerekebilir.
2.2 Verilen Soru ve İfadeler
Soru, bir polipeptidin:
I. Amino asit çeşitleri
II. Peptit bağı sayısı
III. Amino asit diziliş sırası
özelliklerinden hangilerinin başka herhangi bir polipeptit tarafından “kesinlikle paylaşılamayacağı”nı (kesinlikle aynı olamayacağını) sorar.
Genelde protein biyokimyasına göre bir polipeptidin özgünlüğü, her zaman amino asit diziliş sırasından kaynaklanır. İki farklı polipeptit:
- Aynı amino asit çeşitlerine sahip olabilir (örneğin her ikisi de 10’ar çeşit amino asit barındırıyor olabilir).
- Aynı peptit bağı sayısına da sahip olabilir (örneğin ikisi de 40 amino asit uzunluğundadır, o hâlde 39 peptit bağı içerir).
- Fakat tam olarak aynı diziliş (sıra), yani primer yapı, başka bir proteinde (ya da polipeptitte) birebir kopyalanmadıkça benzersizdir. Eğer diziliş aynı ise zaten o polipeptit “aynı” polipeptit/protein sayılır.
2.3 Soru 36 Adım Adım Çözüm
-
Açıklama
- Bir polipeptidin amino asit dizilişi (III), o polipeptide özgüdür. Başka bir polipeptitte tıpatıp aynı diziliş ve aynı uzunluk bulunmadıkça “farklı” olarak kabul edilir. Dolayısıyla diziliş sırası “katıksız benzersizlik” sunar.
- Amino asit çeşitleri (I): İki farklı polipeptidin amino asit kompozisyonu (hangi çeşit amino asitlerden kaç tane bulunduğu) aynı olabilir. Dolayısıyla “kesinlikle paylaşılamaz” demek yanlıştır.
- Peptit bağı sayısı (II): Uzunluğu 50 amino asit olan ve tamamı protein senteziyle elde edilmiş iki farklı polipeptitte 49 peptit bağı bulunur. Dolayısıyla farklı polipeptitler de aynı peptit bağı sayısına sahip olabilir.
-
Sonuç
- Başka bir polipeptit türü, bir polipeptidin “amino asit diziliş sırası”nı (III) kesinlikle paylaşamaz (yani aynı dizilişi elde ederse o zaman iki polipeptit de aslında aynı molekül kabul edilir).
- I ve II ise “mutlak ayırt edici” veya “kesinlikle paylaşılamaz” değildir.
Bu nedenle cevap “Yalnız III” şeklindedir.
2.4 Soru 36 Özet Tablo
| Özellik | Bir Başka Polipeptitte Aynısı Olabilir mi? | Açıklama |
|---|---|---|
| I. Amino asit çeşitleri | Evet, aynı olabilir | Farklı polipeptitler aynı amino asit türlerini içerebilir. |
| II. Peptit bağı sayısı | Evet, aynı olabilir | Uzunlukları aynı olan polipeptitler aynı sayıda peptit bağı içerir. |
| III. Amino asit dizilişi | Hayır, birebir aynıysa aslında aynı polipeptittir | Polipeptidi özgün kılan en önemli faktör diziliş sırasıdır; bu diziliş değiştiğinde farklı yapıya sahip olunur. |
3. Genel Değerlendirme ve Soru Çözümlerinin Özeti
-
Soru 35 (Yaş Piramidleri)
- Yaş piramitleri, bir ülkenin demografik profilini ve gelecekteki nüfus dinamiklerini anlamak için temel araçtır.
- Dar tabanlı piramide sahip ülkeler genellikle doğum oranları düşük, nüfus artış hızı yavaşlamış veya negatife dönmüş ülkelerdir.
- Geniş tabanlı piramide sahip ülkeler ise yüksek doğum oranları, genç nüfus fazlalığı ve buna bağlı olarak gelecekte işgücünün artması gibi eğilimler gösterir.
- Sorudaki üç yargıdan (I, II, III) yalnız (II) ve (III) birlikte doğru kabul edilmiştir. Bu sebeple doğru cevap “E) II ve III” olmuştur.
-
Soru 36 (Polipeptit Özellikleri)
- Polipeptitlerin en ayırt edici özelliği amino asit dizilim sırasıdır (primer yapı).
- İki farklı polipeptit aynı amino asit türlerini ve hatta aynı uzunluğu paylaşabilir; bu sayede peptit bağı sayısı da aynı olabilir. Ancak diziliş sırası tümüyle aynı ise “…o zaman iki polipeptit aslında aynı molekül” olarak kabul edilir.
- Soru, “hangi özellik başkası tarafından kesinlikle paylaşılamaz?” diye sorduğundan cevap **“Yalnız III (amino asit diziliş sırası)”**dır.
Aşağıdaki tablo, her iki soruya ilişkin kısa bir özet sunar:
| Soru | Konu | Doğru Cevap | Temel Gerekçe |
|---|---|---|---|
| 35 | İki ülkenin yaş piramitleri ve demografik eğilimler | E) II ve III | 1. ülke dar taban: nüfusu küçülebilir ve ortalama yaşla ilgili belirsizlik vurgulanmış. 2. ülke genç: işgücü ve nüfus artar. |
| 36 | Polipeptit özelliklerinde benzersizlik | Yalnız III | Diziliş sırası proteinin kimliğini belirler; aynı sıralama varsa “aynı” polipeptit olur. I ve II farklı polipeptitlerde de ortak olabilir. |
Bu şekilde, her iki sorunun da yanıtları ve açıklamaları netleşmiş olmaktadır.
@anonymous13
İki ülkenin yaş piramitleri ve polipeptit sorusu nasıl çözülür?
Cevap:
Table of Contents
- 35. Soru (Yaş Piramitleri) Analizi
- 35. Sorunun Çözüm Aşamaları
- 36. Soru (Polipeptit Yapısı) Analizi
- 36. Sorunun Çözüm Aşamaları
- Özet Tablo
- Genel Değerlendirme ve Kısa Özet
1. 35. Soru (Yaş Piramitleri) Analizi
Soru kökünde, iki ülkeye ait yaş piramitleri verilmiş ve şu yargılar sıralanmıştır:
-
- ülkede ortalama yaş zamanla artacaktır.
-
- ülkede iş gücünün artması beklenir.
-
- ülkede zamanla insan popülasyonu küçülürken 2. ülke zamanla büyür.
Aşağıdaki şıklardan hangilerine varılabileceği sorulmaktadır:
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III
2. 35. Sorunun Çözüm Aşamaları
-
Yaş Piramidi Yorumu
-
- ülkenin piramidi üst kısımlarda (ileri yaşlarda) daha geniş, alt kısımlarda (genç nüfusta) ise dardır. Bu genellikle düşük doğum oranına, yüksek yaşlı nüfus oranına ve zamanla nüfusun yaşlandığı bir topluma işaret eder.
-
- ülkenin piramidi genç yaşlarda daha geniş, tepede ise dardır. Bu da yüksek doğum oranına ve gelecekte artacak bir genç/çalışan nüfusa işaret eder.
-
-
Yargı 1: “1. ülkede ortalama yaş zamanla artacaktır.”
- Doğum oranı düşük olduğu ve yaşlı nüfusun oranı daha yüksek olduğu için, 1. ülkede yaşlı nüfusun payı giderek artabilir. Dolayısıyla ortalama yaşın yükselmesi beklenir. Ancak bu her zaman mutlak değildir (göç vb. etkenler olabilir). Genelde bu tür piramitlerde ortalama yaşı artar yorumunu yapmak sık görülür. Buna rağmen bazı sorularda bu durum “ortalama yaşın artması” garantisi diye verilmez.
-
Yargı 2: “2. ülkede iş gücünün artması beklenir.”
-
- ülkenin tabanı (genç nüfus) geniştir. Genç nüfus, ilerleyen yıllarda iş gücüne katılacağı için iş gücünün artması olasıdır. Bu yargı büyük ölçüde doğru kabul edilir.
-
-
Yargı 3: “1. ülkede zamanla insan popülasyonu küçülürken 2. ülke zamanla büyür.”
-
- ülkede yeni doğanların sayısı az, ileri yaş grubu oranı fazla olduğundan, uzun vadede ölüm oranları doğum oranlarından yüksek seyredebilir. Dolayısıyla 1. ülkenin nüfusu azalabilir.
-
- ülkede ise genç nüfus oldukça fazla olduğu için, ileriki dönemde nüfus artışı sürer.
-
Genelde bu üç yargı da çok büyük oranda doğru gibi görünür. Fakat soru seçeneklerinde “I, II ve III” seçeneği olmadığı için, genellikle bu tip sorularda #1’in tam kesin olmadığı düşünülebilir. Daha çok “2. ülke iş gücünün artması” ve “1. ülkenin küçülüp 2. ülkenin büyümesi” daha net çıkarımlar kabul edilir.
Dolayısıyla sorunun resmi cevabında sıkça “II ve III” (E şıkkı) cevabı verilir. Çünkü 1. ülkenin ortalama yaşının net şekilde “kesin artacak” olduğu her zaman sınav sorularında doğal bir sonuç olarak kabul edilmeyebilir. Göç, politikalar veya ölüm hızlarındaki değişimler gibi etmenler ortalama yaşı sabitleyebilir ya da beklenenin aksine hafifletebilir.
Bu nedenle sorunun doğru yanıtı:
E) II ve III
(2. ülkenin iş gücünün artması beklenir ve 1. ülke nüfusu küçülürken 2. ülke büyümeye devam eder.)
3. 36. Soru (Polipeptit Yapısı) Analizi
Burada bir polipeptidin şu özellikleri verilmiştir:
I. amino asit çeşitleri
II. peptit bağı sayısı
III. amino asit dizilişi
Soru, bu özelliklerden hangilerine “başka bir polipeptit çeşidi kesinlikle sahip olamaz?” diye sormaktadır. Yani hangi özellik, bir polipeptide özgüdür ve aynı türden başka bir polipeptitte “kesinlikle” bulunamaz?
4. 36. Sorunun Çözüm Aşamaları
-
Amino Asit Çeşitleri (I)
- Farklı polipeptitler aynı çeşit amino asitleri içerebilir; örneğin 20 temel amino asidin bir kısmı veya tamamı yaygın olarak birçok proteinde/polipeptitte tekrar eder. Dolayısıyla “amino asit çeşitleri” başkalarında da aynen bulunabileceğinden “kesinlikle sahip olamaz” denemez.
-
Peptit Bağı Sayısı (II)
- Peptit bağı sayısı, amino asit sayısıyla doğrudan ilişkilidir: n amino asitten oluşan bir polipeptitte (n-1) adet peptit bağı vardır. Bu sayının bir başka polipeptitte aynı olması gayet mümkündür (örneğin 10 amino asitli iki farklı polipeptit ya da 100 amino asitli birçok protein). Öyleyse bu da tekilleşen bir özellik değildir.
-
Amino Asit Dizilişi (III)
- Bir polipeptidin özgünlüğü (kendine has oluşu) asıl dizilişinden kaynaklanır. Herhangi iki farklı polipeptit, her amino asiti aynı konumda taşımıyorsa farklı polipeptit kabul edilir. Eğer diziliş aynıysa teknik olarak bu “farklı polipeptit” değil, aynı polipeptidin kopyası olur. Dolayısıyla amino asit dizilişi başkasıyla tamamen aynı olursa, zaten aynı polipeptit sayılır.
Dolayısıyla “başka bir polipeptit çeşidi kesinlikle aynı özelliğe sahip olamaz” ifadesindeki en kritik özellik, III. amino asit dizilişidir. Bu nedenle doğru cevap:
Yalnız III
5. Özet Tablo
| Soru No | Konu | Verilen Yargılar / Özellikler | Sonuç (Doğru Şık) |
|---|---|---|---|
| 35 | Yaş Piramitleri | (1) 1. Ülkede ortalama yaş artar, (2) 2. Ülkede işgücü artar, (3) 1. küçülür - 2. büyür | II ve III (E) |
| 36 | Polipeptitte Amino Asit Zinciri Özellikleri | (I) Amino asit çeşitleri, (II) Peptit bağı sayısı, (III) Diziliş | Yalnız III |
6. Genel Değerlendirme ve Kısa Özet
• Yaş Piramitleri Sorusunda (35. soru), 2. ülke genç nüfusa sahip olduğundan iş gücünün artması beklenir (II). 1. ülke, piramidin dar tabanı ve geniş üst kısımlarıyla nüfusunda azalma veya en azından yaşlı nüfusun ağırlık kazanması eğilimi taşırken, 2. ülke genç nüfusla büyür (III). 1. yargı (ortalama yaş artışı) kesin bir sonuç olmayabileceğinden, doğru kombinasyon II ve III kabul edilir.
• Polipeptit Sorusunda (36. soru), farklı polipeptit zincirleri aynı amino asit çeşitlerini (I) ve aynı peptit bağı sayısını (II) paylaşabilir. Ancak dizilişleri (III) aynı ise, zaten aynı polipeptit olurlar. Dolayısıyla bir polipeptide has dizilişin başka bir çeşit tarafından “kesinlikle” paylaşılamayacağı vurgulanır. Cevap Yalnız III.
Bu bilgiler ışığında soruların hızlı ve doğru şekilde çözülebilmesi için öncelikle biyoloji/ekoloji kavramlarını iyi yorumlamak ve biyolojik terminolojiyi (peptit bağları, amino asit dizilişi) doğru anlamlandırmak önemlidir.