Doğru cevap: C.
Açıklama: Metinde “Bir şey yapmadım ne demek? Yaşadınız ya!” diyerek yalnızca görünür, somut işler yapılınca değer kazanıldığı düşüncesi eleştiriliyor. Yani yaşamı, somut faaliyetler dışında değersiz görmek eleştirilen durumdur. A, B ve D şıkları metnin eleştirisini karşılamıyor.
Soru:
Bu metinde eleştirilen durum aşağıdakilerin hangisidir?
İçindekiler
- Metnin Ana Düşüncesi
- Seçeneklerin İncelenmesi
2.1. A Seçeneği
2.2. B Seçeneği
2.3. C Seçeneği
2.4. D Seçeneği - Doğru Cevabın Gerekçesi
- Özet Tablo
1. Metnin Ana Düşüncesi
Metinde anlatıcı, insanların sadece somut işler yaptıklarında “üretken” sayılmalarını ve “bugün hiçbir şey yapmadım” diyerek yaşamın kendisini değersiz gördüklerini eleştirir. Oysa anlatıcıya göre, yaşamak—nefes almak, deneyim biriktirmek, düşünmek—insanın **“en parlak ve en şerefli işi”**dir. Burada vurgulanan, görünür bir çıktı (rapor, iş, proje) olmadan geçirilen zamanın değersiz addedilmesine karşı çıkmaktır.
2. Seçeneklerin İncelenmesi
2.1. A Seçeneği
“Bireyin, hayatı toplumsal başarılar ve görünür işler olmadan da yaşamaya değer olarak görmesi.”
- Bu ifade metindeki asıl eleştirinin tersini söyler. Metin, insanların çıktı odaklı tutumunu eleştiriyor; bu yüzden A şıkkı metnin savunduğu düşünceyi değil, aksini belirtir.
2.2. B Seçeneği
“İnsanların çok çalışıp, çok iş yaparak hayatlarını daha verimli hâle getirmeleri.”
- Metin, fazla iş yapmayı öven bir bakışı değil, tersine “hiçbir şey yapmadım” deme kalıbını eleştiriyor. B şıkkı ise fazla iş yapmayı teşvik eden bir yaklaşımı tanımlar; bu da metnin konusu değildir.
2.3. C Seçeneği
“Bireyin yalnızca somut faaliyetleri ‘iş’ olarak kabul edip yaşama edimini değersiz olarak görmesi.”
- Metnin tam olarak eleştirdiği tutum budur. İnsanlar somut ürün oluşturmayan günleri “boş” sayıyor, yaşamı ise anlamsız buluyor. Anlatıcı ise yaşamı birincil, en kıymetli iş olarak gösteriyor.
2.4. D Seçeneği
“İnsanların en üretken dönemlerini faydalı işler ortaya koymadan, yeni fikirler üretmeden geçirmemesi gerektiği.”
- D şıkkı, üretkenliğin sürekli somut çıktı ile ölçülmesi gerektiğini savunuyor. Oysa metin, bu bakış açısını eleştiriyor; yani D seçeneği, metnin karşısında durması gereken düşüncedir.
3. Doğru Cevabın Gerekçesi
Metin, “bugün hiçbir şey yapmadım” demeyi yadırgayan, yani yaşamı “iş” saymayan bakışı eleştiriyor. Bu eleştirinin tanımı C seçeneğinde yer alır:
Bireyin yalnızca somut faaliyetleri ‘iş’ olarak kabul edip yaşama edimini değersiz olarak görmesi.
Anlatıcı, yaşamanın kendini gerçekleştirme, deneyim biriktirme ve insan ruhunu besleme bakımından en anlamlı iş olduğunu söyleyerek, bu dar bakış açısını reddeder. Dolayısıyla diğer şıklar, metnin içeriğiyle uyuşmamakta, sadece C seçeneği metindeki eleştiriyi birebir tarif etmektedir.
4. Özet Tablo
| Şık | İçerik | Durum |
|---|---|---|
| A | Başarı ve görünür işler olmadan yaşamı da değerli görmek | Yanlış |
| B | Çok çalışıp çok iş yaparak verimliliği arttırmak | Yanlış |
| C | Sadece somut faaliyetleri “iş” sayıp yaşamı değersiz görmek | Doğru |
| D | Üretken dönemi somut iş ve yeni fikir üretimi olmadan geçirmemek gerektiği | Yanlış |
Doğru cevap: C şıkkı
Metin, yaşamı “boş” sayan, sadece görünür işlere değer veren anlayışı eleştirir. @Yigit2012