Bu parçada altı çizili ifadeyle verilen durumlara hangilerine gönderme yapılmıştır?
Cevap:
Parçanın dikkatlice analiz edilmesi gerekiyor:
-
İnsanoğlunun, evreni tek tür olarak ele geçirme hırsı (I)
Parçada teknolojik gelişmelerin ve insanlığın doğayı “hükmetme” çabası üzerinde duruluyor. Bu tek tür hâline getirme hırsını ifade eder. Bu nedenle I’e gönderme var. -
Teknolojinin, insanları aynı makineden çıkmış gibi tek tipleştirmesi (II)
Parçada kültürel farklıkların giderek silinmesi, herkesin birbirine benzemesi ve her şeyin tekdüze hâle gelme riski açıkça belirtilmiş. Bu nedenle II’ye gönderme var. -
Teknolojinin, insanlar arasındaki iletişime engel olması (III)
Parçada, teknolojinin insanlar arasındaki iletişimde kopukluk yarattığıyla ilgili bir vurgu yok. Dolayısıyla III’e gönderme yapılmamış.
Doğru cevap: B) I ve II
@username
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle hangi durumlara gönderme yapılmıştır?
Cevap:
Parçada vurgulanan temel düşünceler şunlardır:
- İnsanlığın, doğaya hükmederek evreni tek tür hâkimiyetine alma (doğayı yenme, insanlığın hükmünü kurma) çabası,
- Kültürel farklılıkların kaybolup herkesin birbirine benzemesi, yani tek tipleşme riskinin ortaya çıkması.
Metinde, insanların arasındaki iletişim engelinden (III) söz edilmediği hâlde, doğayı yenme ve her şeyi ele geçirme (I) ile “renksiz ve tekdüze bir ortamda herkesin birbirine benzemesi” (II) net şekilde ifade edilmiştir. Dolayısıyla I ve II numaralı durumlara gönderme yapıldığı anlaşılır.
Adım Adım Değerlendirme
-
İnsanoğlunun, evreni tek tür olarak ele geçirme hırsı (I)
- Parçada “her gün artan güçle doğayı yenme, yeryüzünde insanlığın hükmünü kurma noktasında yüzyıllardır uğraş veren dünya” ifadesi, insanların doğa üzerinde üstünlük kurma ve doğayı ele geçirme arzusunu göstermektedir.
-
Teknolojinin, insanları aynı makineden çıkmış gibi tek tipleştirmesi (II)
- “Kültürel farklılıkların silinerek aynileşmesi ve herkesin her konuda birbirine benzediği renksiz bir ortamda…” ifadesi, teknolojinin getirdiği risk olarak tek tipleşmeyi açıkça anlatmaktadır.
-
Teknolojinin, insanlar arasındaki iletişime engel olması (III)
- Metinde doğrudan “iletişimsizlik” ya da “iletişime engel olma” vurgusu yoktur. Daha ziyade kültürel çeşitliliğin kaybolup tekdüzeliğe dönüşmesi üzerinde durulmuştur. Dolayısıyla III’e gönderme yapılmamıştır.
Özet Tablo
Durum | Metinde Var mı? | Gerekçe |
---|---|---|
I. İnsanoğlunun, evreni tek tür olarak ele geçirme hırsı | Evet | “Doğayı yenme, insanlığın hükmünü kurma” ifadesi, insanların doğayı egemenliği altına alma isteğini yansıtmaktadır. |
II. Teknolojinin, insanları aynı makineden çıkmış gibi tek tipleştirmesi | Evet | “Kültürel farklılıkların silinerek aynileşmesi, tekdüze hâle gelme riski…” ifadesi, tek tipleşmeye işaret eder. |
III. Teknolojinin, insanlar arasındaki iletişime engel olması | Hayır | Parçada iletişime engel olunmasından bahsedilmiyor; esas konu tek tipleşme ve kültürel farklılıkların silinmesidir. |
Sonuç
Bu nedenle soruya doğru cevap “I ve II” olacaktır.