Osmanlı Devleti'nde ıslahat hareketleri sonucu ortaya çıkarak kurumların hareketle toplumsal ve ekonomik değişimi hakkında çıkarımlarda bulunur

ORTAOKUL 7.sınıf
1

Osmanlı Devleti’nde ıslahat hareketleri sonucu ortaya çıkan kurumlarda hareketle toplumsal ve ekonomik değişimi hakkında çıkarımlarda bulunur

2

Osmanlı Devleti’nde Islahat Hareketleri ve Değişim

Cevap:

Osmanlı İmparatorluğu, 18. ve 19. yüzyıllarda Avrupa’nın etkisi altında birçok ıslahat hareketine girişmiştir. Bu ıslahatlar, imparatorluğun gerilemesini durdurma ve Batı’nın teknolojik ve askeri üstünlüğüne karşı koyma amacı taşımıştır. Bu dönemde yapılan reformlar, toplumsal ve ekonomik yapıda önemli değişikliklere neden olmuştur.

Adım 1: Islahat Hareketlerinin Genel Özellikleri

  • Modernleşme Çabaları: İslahtların temel amacı, Batı’da gelişen bilim ve teknolojiye ayak uydurmak üzere yönetim, eğitim, ordu ve ekonomi alanlarında yenilikler yapmaktır.
  • Merkezi Yönetimin Güçlenmesi: Merkezi otoritenin güçlendirilmesi ve yerel yönetimlerin kontrol altına alınması, ıslahatların bir diğer önemli hedefiydi.
  • Batılılaşma Etkisi: Batılı yaşam tarzının ve düşünce tarzının kabulü, toplumsal değişimi hızlandırdı.

Adım 2: Islahatlardan Doğan Kurumlar

  • Nizam-ı Cedid Ordusu: Sultan III. Selim tarafından kurulan ve Batı tarzında eğitilen yeni bir askeri birliktir. Bu, klasik tımarlı sipahi sisteminden modern bir orduya geçişin başlangıcıydı.
  • Tanzimat ve Islahat Fermanları: 1839 Tanzimat ve 1856 Islahat Fermanları, eşitlik, adalet ve özgürlük ilkelerini vurgulayan, toplumsal yapıdaki en önemli değişiklikleri getiren belgelerdi.
  • Avrupa Tarzı Eğitim Kurumları: Avrupa’nın eğitim sistemine benzer okullar, imparatorluk genelinde açıldı, böylece eğitimde modernleşme sağlandı.

Adım 3: Toplumsal ve Ekonomik Değişim

Toplumsal Değişim

  • Sosyal Yapının Dönüşümü: Reformlar, kölelik sisteminin sorgulanmasına ve bazı bölgelerde kaldırılmasına yol açtı. Ayrıca gayrimüslimlerin hukuk önünde eşit hale gelerek daha fazla hak ve hürriyet kazanmaları sağlandı.
  • Eğitim ve Okur-Yazarlık: Eğitim reformları, okuryazarlık oranlarını artırdı ve toplumda daha bilinçli bireylerin ortaya çıkmasını sağladı.
  • Kadın Hakları: Islahatlar sayesinde kadınlar eğitim alabilmeye ve sosyal hayata katılabilmeye başladı.

Ekonomik Değişim

  • Sanayileşme Başlangıcı: Klasik ekonomi sisteminden sanayi devrimine geçiş sürecine girildi. Fabrikaların ve yeni ticaret yollarının açılmasıyla ekonomik aktivite arttı.
  • Yabancı Sermaye: Batı sermayesinin ülkeye girişi, kapitalizm ve modern bankacılığın gelişmesine zemin hazırladı.
  • Ticaret Hacmi: Reformlarla, özellikle gümrük düzenlemeleri ve yeni ticaret kanunlarıyla, ticaret hacmi büyüdü.

Nihai Sonuç

Bu reformlar imparatorluğun bazı temel sorunlarını çözmeye yetmediyse de, Osmanlı’nın sosyal yapısında köklü değişiklikler sağlayarak modern Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini atmıştır. Bu değişiklikler, Osmanlı Devleti’ni modern ulus-devlet yapısına hazırlamıştır. Islahat hareketleri, geçmişin geleneksel yapısını bir yana bırakıp, Batı’nın dinamik ve yenilikçi anlayışını kendi topraklarında uygulamaya çalışarak Osmanlı toplumunu derinden etkilemiştir. Toplumsal tabakalaşma değişmiş, ekonomik yapı reformlarla yeni bir boyut kazanarak daha modern hale getirilmiştir. Islahatlar, eski imparatorluk sisteminden daha merkezi ve organize bir yapıya geçişin önemli basamaklarını oluşturmuştur. Toplumsal ve ekonomik alanlardaki bu değişim, Osmanlı Devleti’nin hem iç dinamiklerini hem de uluslararası ilişkilerini dönüştüren önemli bir dönemi temsil etmektedir.

1 Beğeni