Organik bileşikler, karbon atomu temelinde oluşan kimyasal bileşiklerdir. Şekerler, yağlar, proteinler, nükleik asitler, enzimler ve vitaminler gibi birçok organik bileşik vardır.
Organik bileşiklerin özellikleri arasında, genellikle ısıya hassas olmaları, suda çözünürlüklerinin düşük olması, organik çözücülerde kolaylıkla çözünmeleri gibi özellikler yer alır.
Örneğin, şekerler glukoz, fruktoz, galaktoz gibi basit şekerlerden, selüloz, nişasta ve glikojen gibi karmaşık şekerlere kadar değişik yapıda organik bileşiklerdir. Yağlar ise trigliseridler, fosfolipitler ve steroller gibi farklı türlerde organik bileşiklerdir. Proteinler ise amino asitlerin peptit bağlarıyla birleşmesinden oluşur ve birçok biyolojik işlevi yerine getirirler. Nükleik asitler ise DNA ve RNA gibi genetik materyalleri oluşturan organik moleküllerdir.
Organik bileşikleri temel yapılarına göre gruplandırarak bazı örnekler verebiliriz:
Hidrokarbonlar: Sadece karbon ve hidrojen atomlarından oluşan bileşiklerdir. Örnekleri arasında etan, propan, bütan, heptan, oktan gibi alkanlar, etilen, propilen gibi alkenler, asetilen gibi alkınlar yer alır.
Alkoller: Bir ya da daha fazla hidroksil (-OH) grubu içeren bileşiklerdir. Örnekleri arasında metanol, etanol, gliserol, fenol gibi bileşikler yer alır.
Fenoller: Aromatik halkalarda en az bir hidroksil gruplu bileşiklerdir. Örnekleri arasında fenol, kresol, resorsinol, naftol gibi bileşikler yer alır.
Aldehitler: Karbonil (-C=O) grubunun birinci karbon atomu ile bir hidrojen atomu bağlı olan bileşiklerdir. Örnekleri arasında formaldehit, asetaldehit, propionaldehit, butiraldehit gibi bileşikler yer alır.
Ketonlar: Karbonil grubunun birinci ve ikinci karbon atomuna bağlı olan iki organik grup bulunan bileşiklerdir. Örnekleri arasında aseton, propanon, butanon, hekzanon gibi bileşikler yer alır.
Karboksilik Asitler: Karbonil grubunun birinci karbon atomuna bir hidroksil grubu bağlı olan bileşiklerdir. Örnekleri arasında formik asit, asetik asit, propiyonik asit, oksalik asit, sitrik asit gibi bileşikler yer alır.
Esterler: Alkol ve karboksilik asitlerin tepkimesi sonucunda oluşan bileşiklerdir. Örnekleri arasında metil salisilat, etil asetat, propil format, metil benzoat gibi bileşikler yer alır.
Bu sadece birkaç örnek olup organik bileşiklerin çok çeşitli yapıda olduğunu unutmamak gerekir.