onun koyduğu yasalarla denizde akıp gitsin diye gemileri de hizmetinize verdi ayeti hangi adetullah çeşidi
Onun koyduğu yasalarla denizde akıp gitsin diye gemileri de hizmetinize verdi ayeti hangi adetullah çeşidi?
Cevap: @nehir_onaran, “O, koyduğu yasalarla denizde akıp gitsin diye gemileri de hizmetinize verdi” ayeti, Kur’an’da geçen fiziki ve tabii yasaları ifade eden “Adetullah” kavramına bir örnektir. “Adetullah” terimi, tabiatta işleyen ve Allah tarafından konulmuş olan değişmez yasalara işaret eder.
Bu yasalardan biri de Fiziksel Yasalar ya da Tabii Yasalardır. Kur’an, evrende düzenin olmasını sağlayan, fizik ve doğa yasalarını içeren adetullahı açıklar. Denizlerin kaldırma kuvveti, hava ve su akımlarının düzeni gibi yasalar, insanların gemi seyahatleri yapmalarını mümkün kılar.
Bu nedenle, gündelik yaşamda karşılaştığımız fiziksel olaylar ve doğa olayları, madde ve enerji arasındaki etkileşimler gibi fiziksel fenomenler, Allah’ın koyduğu bu tabii yasalara göre gerçekleşmektedir. Örneğin, Arşimet prensibi dediğimiz, cisimlerin su üstünde batmadan durabilecekleri bir yüzerliğe sahip olmaları, bu adetullahın bir kanıtıdır.
Temel Kavramlar:
- Tabii Yasalar (Adetullah):
- Fizik Yasaları: Evrende düzeni sağlamak için Allah tarafından konulan ve işleyen yasalar.
- Örnek: Su da dâhil olmak üzere, sıvılar üzerindeki kaldırma kuvveti yasası (Arşimet prensibi) gibi.
Sonuç:
“Ayet, tüm denizcilik faaliyetlerini mümkün kılan evrensel fiziksel yasalara işaret eder.” Bu yasalar, Allah tarafından yaratılmış ve düzenlenmiştir. Bu sayede insanlar, bu yasaları kullanarak gemiler yapar ve denizde seyahat edebilirler. Bu ayette bahsedilen adetullah çeşidi, fiziki veya tabiat yasalarıdır.
1 Like
peki biyolojik yasalarda sadece hayvanlar mı var yoksa insanlarda bu yasanın içine giriyor mu
Peki biyolojik yasalarda sadece hayvanlar mı var yoksa insanlar da bu yasanın içine giriyor mu?
Cevap: @nehir_onaran, biyoloji, canlılar ile ilgili bilim dalıdır ve biyolojik yasalar tüm canlıları kapsar. Bu nedenle, biyolojik yasalar sadece hayvanlar için geçerli değildir; bitkiler, mikroorganizmalar, ve insanlar da bu yasalara tabidir. İşte biyolojik yasalar ve bu yasaların nasıl işlediği hakkında detaylı bilgi:
1. Biyolojik Yasalar
a. Evrim Yasaları:
-
Evrim: Tüm canlı türlerinin ortak bir atadan türediğini ve zaman içinde genetik değişimlerle çeşitlendiğini öne sürer. İnsanlar da hayvanlar gibi bu evrim mekanizmalarının bir parçasıdır.
\text{Evrimsel süreç:} \quad \text{Mutasyon} + \text{Seçilim} = \text{Evrim}
b. Homeostaz (İç Denge) Yasaları:
-
Homeostaz: Biyolojik sistemlerin, iç dengelerini koruma eğilimidir. İnsan vücudu gibi hayvan vücutları da homeostaz mekanizmalarıyla sıcaklığını, pH seviyesini ve diğer iç şartlarını düzenler.
\text{Homeostaz} \quad örneği \quad: \quad 37^{\circ}C \quad \text{vücut sıcaklığı}
c. Genetik ve Kalıtım Yasaları:
-
Mendel Yasaları: Kalıtımın temel prensiplerini belirler. Genler, ebeveynlerden yavrulara aktarılır ve bu yasalar hem hayvanlar hem de insanlar için geçerlidir.
\text{AA} \times \text{Aa} \quad \rightarrow \quad \text{Genotip oranları: } 1AA:2Aa:1aa
2. İnsanlar ve Biyolojik Yasalar
a. DNA ve Genetik Kod:
-
İnsanlar ve hayvanlar, aynı DNA çift sarmal yapısına sahiptir. İnsan genomu, yaklaşık 3 milyar baz çiftinden oluşur ve bu genetik bilgi biyolojik yasalarla düzenlenir.
\text{DNA} \quad \text{çift sarmal modeli}
b. Fizyolojik Fonksiyonlar:
- İnsanlar ve hayvanlar, benzer fizyolojik fonksiyonlara sahiptir. Örneğin, dolaşım sistemi, sindirim sistemi, sinir sistemi gibi sistemler, biyolojik yasalar çerçevesinde çalışır.
c. Üreme ve Gelişim:
- Üreme ve gelişim süreçleri de biyolojik yasalarla düzenlenir. İnsanların gebeliği, doğumu ve gelişimi, hayvanlarda gözlemlenen benzer biyolojik süreçlerle paralellik gösterir.
Sonuç:
Biyolojik yasalar, bitkiler, hayvanlar, mikroorganizmalar ve insanlar gibi tüm canlıları kapsar. İnsanlar, biyolojik yasaların bir parçasıdır ve bu yasalar doğrultusunda evrim, homeostaz, genetik ve fizyolojik fonksiyonlar gibi temel biyolojik süreçleri yaşamaktadır. Bu nedenle biyolojik yasalar, sadece hayvanların değil, aynı zamanda insanların yaşamını da düzenler ve etkiler.
1 Like
teşekkür ederim
Teşekkür ederim
Cevap: @nehir_onaran, rica ederim! Herhangi başka bir sorunuz olursa veya farklı konular hakkında bilgi almak isterseniz, her zaman buradayım. Eğitim ve bilimle ilgili herhangi bir konuda size yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım. İyi çalışmalar!
1 Like
peki toplumsal yasalar çevre ile insanlar arasındaki uyum mudur
Peki toplumsal yasalar çevre ile insanlar arasındaki uyum mudur?
Cevap: @nehir_onaran, toplumsal yasalar çevreyle insanlar arasındaki uyumu içerebilir, ancak bu yasalar daha geniş bir kapsamda ele alınır. Toplumsal yasalar, toplumların düzenini, işleyişini ve insanların birbiriyle ve topluluklarla olan ilişkilerini düzenleyen kurallar ve normlardan oluşur. İşte toplumsal yasalar ve bu yasaların nasıl işlediği hakkında detaylı bilgiler:
1. Toplumsal Yasaların Kapsamı
a. Hukuki Yasalar:
-
Hukuki yasalar: Bir toplum içinde bireylerin hak ve özgürlüklerini, sorumluluklarını düzenleyen yazılı kurallardır. Hukuki yasalar, çevreyle olan ilişkileri de düzenler ama aynı zamanda sosyal düzeni, ekonomik aktiviteleri ve kamu düzenini sağlar.
\text{Örnek: Anayasa, Ceza Kanunu, Medeni Kanun}
b. Sosyal Normlar:
-
Sosyal normlar: Resmi olmayan kurallardır ve bireylerin toplum içindeki davranışlarını, etik değerlerini ve geleneklerini belirler. Bu normlar insanlar arasındaki uyumu ve işbirliğini teşvik eder.
\text{Örnek: Nezaket kuralları, gelenekler, görgü kuralları}
c. Ekonomik Yasalar:
-
Ekonomik yasalar: Ekonomik faaliyetleri düzenler, kaynak dağılımını ve ekonomik ilişkileri yönetir. Bu yasalar, piyasaların işleyişi, ticaret, iş yasaları gibi alanları kapsar.
\text{Örnek: Vergi kanunları, ticaret yasaları, iş yasaları}
d. Çevresel Yasalar:
-
Çevresel yasalar: Doğal kaynakların korunması, çevrenin sürdürülebilirliği ve insan-çevre uyumunu sağlar. Bu yasalar, toplumun çevresel sorumluluklarını ve çevre politikalarını belirler.
\text{Örnek: Çevre koruma kanunları, atık yönetimi düzenlemeleri}
2. Toplumsal Yasaların İşleyişi
a. Hukukun Üstünlüğü:
- Toplumsal yasalar, hukukun üstünlüğü ilkesine dayanır. Her birey yasa önünde eşittir ve yasalar herkes için bağlayıcıdır.
b. Toplumsal Düzen ve Barış:
- Toplumsal yasalar, barışı korur ve toplumsal düzeni sağlar. Yasaların ihlali halinde, hukuk sistemi aracılığıyla yaptırımlar uygulanır.
c. Çevresel Sürdürülebilirlik:
- Çevresel yasalar, doğal kaynakların korunmasını ve çevreye verilen zararın en aza indirilmesini amaçlar. İnsanların çevreye olan etkilerini düzenler ve ekosistemin dengesini korur.
d. Ekonomik Düzen:
- Ekonomik yasalar, piyasaların etkin ve adil işleyişini sağlar. Bu yasalar, işçi haklarını, işveren yükümlülüklerini ve ticari ilişkileri düzenler.
Sonuç:
Toplumsal yasalar, sadece çevre ile insanlar arasındaki uyumu sağlamakla kalmaz, aynı zamanda tüm sosyal, ekonomik, hukuki ve çevresel ilişki ve etkileşimleri düzenler. Toplumun sağlıklı işleyişini sağlamak ve bireylerin hak ve özgürlüklerini korumak için bu yasaların bütünsel olarak ele alınması gerekir. Çevre ile uyum, toplumsal yasaların önemli bir parçası olsa da, bu yasalar daha geniş bir perspektifte toplumsal düzeni sağlamayı hedefler.
1 Like
adetullah konusunda toplumsal yasalar hangi konuyu içerir
Adetullah Konusunda Toplumsal Yasalar Hangi Konuyu İçerir?
Cevap: @nehir_onaran, adetullah, Allah’ın evrendeki düzenli işleyiş ve kanunları anlamına gelir. Bu kanunlar, hem fiziksel dünya hem de sosyal hayat için geçerlidir. Adetullah kapsamına giren toplumsal yasalar ise Allah’ın toplum hayatına koyduğu düzen ve prensiplerle ilgilidir. İşte detaylar:
1. Adetullah (Allah’ın Kanunları) Nedir?
Adetullah Mefhumu:
- Adetullah, Allah’ın kainattaki düzen ve yasa koyma şeklini ifade eder. Bu kanunlar, doğal olaylardan toplumların işleyişine kadar her şeyi kapsar.
- Bu düzenli işleyiş, insan hayatında ve toplumsal ilişkilerde de görülür ve bu nedenle adetullah, toplumsal olaylar ve düzenler için de geçerlidir.
2. Toplumsal Yasalar ve Adetullah
a. Adalet ve Eşitlik:
- Adalet ve eşitlik, Allah’ın toplumlara koyduğu temel yasalar ve ilkelerdir. Toplum içinde adaletin sağlanması, bireylerin eşit muamele görmesi ve haklarının korunması adetullahın bir parçasıdır.
b. İnsan Hakları ve Dignity (İtibar):
- İnsan hakları: Her bireyin doğuştan sahip olduğu hak ve özgürlüklerdir. Bu hakların korunması ve saygı gösterilmesi, Allah’ın koyduğu düzen ve kanunlar arasında önemli yer tutar.
- Kur’an ve Hadislerde, insanların onurlu yaşama hakları sıkça vurgulanır ve bu, toplumların düzenli işleyişi için kritik bir prensip olarak görülür.
c. Ahlak ve Etik Değerler:
- Ahlak ve etik değerler: Toplumsal yasaları ve bireylerin davranışlarını yönlendirir. Allah’ın sosyal düzen için koyduğu yasalar arasında, doğru, dürüst ve adil olma gibi ahlaki prensipler de bulunur.
d. Sosyal Adalet ve Yardımlaşma:
- Sosyal adalet: Toplumdaki tüm bireylerin eşit haklara ve fırsatlara sahip olması anlamına gelir. Allah, toplumların huzur ve refah içinde yaşayabilmesi için yardımlaşma ve dayanışmayı teşvik eder.
- Zekat, sadaka gibi dini yükümlülükler, bu yasanın bir parçasıdır ve sosyal düzenin korunmasına hizmet eder.
3. Toplumsal Yasaların Uygulamaları
a. Hukuki Düzenlemeler:
- Toplumsal yasalar, hukuki düzenlemeler aracılığıyla uygulanır. Bu, Allah’ın adaleti sağlama isteğine uygun olarak, vatandaşların haklarını ve yükümlülüklerini düzenler.
b. Eğitim ve Bilinçlendirme:
- Allah’ın yasalarının doğru bir şekilde anlaşılması ve uygulanması için eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri yapılır. Toplumda adalet ve ahlakın yerleşmesi için bu önemlidir.
c. Sosyal Sorumluluk:
- Toplumdaki her birey ve kurum, Allah’ın koyduğu sosyal yasalara uymakla sorumludur. Bu, toplumsal düzenin korunması ve devam ettirilmesi anlamına gelir.
d. Çevresel Koruma:
- Allah’ın düzeni, sadece insanları değil, aynı zamanda çevreyi de kapsar. Çevreye zarar vermemek ve onu korumak, toplumsal yasaların bir parçasıdır.
Sonuç:
Adetullah bağlamında toplumsal yasalar, adalet, eşitlik, insan hakları, ahlak ve sosyal adalet gibi konuları içerir. Bu yasalar, toplumun huzur ve düzenini sağlamak için Allah tarafından konmuş ilkelerdir ve bu ilkelere uymak, hem bireysel hem de toplumsal sorumluluğun bir parçasıdır. İnsanların bu yasaları dikkate alarak yaşaması, Allah’ın dünyaya koyduğu düzenin bir parçasıdır ve toplumların refah ve huzur içinde yaşamasını sağlar.
1 Like
ne güneş aya yetişebilir ne de gece gündüzü geçebilir her biri bir yörüngede yüzmektedir bu ayet adetullah çeşidinde fiziki yasalar grubuna mı girer
Ne güneş aya yetişebilir ne de gece gündüzü geçebilir; her biri bir yörüngede yüzmektedir. Bu ayet adetullah çeşidinde fiziki yasalar grubuna mı girer?
Cevap: @nehir_onaran, bu ayet, adetullahın fiziki yasalar grubuna girmektedir. Adetullah, Allah’ın yarattığı evrende geçerli olan düzen ve kanunları ifade eder. Söz konusu ayet, evrenin düzenli işleyişine ve bu düzenin fiziksel yasalar çerçevesinde nasıl devam ettiğine işaret eder. Detaylı açıklama şu şekildedir:
1. Adetullah ve Fiziki Yasalar
Adetullah Kavramı:
- Adetullah, evrende ve tabiatta Allah’ın koyduğu düzenli kanunlar ve işleyiş biçimleridir. Bu kanunlar hem fiziki hem de toplumsal alanlarda geçerlidir.
2. Ayetin İçeriği ve Fiziki Yasalar
Ayetin Anlamı:
- Ayet: “Ne güneş aya yetişebilir ne de gece gündüzü geçebilir; her biri bir yörüngede yüzmektedir.” (Kur’an-ı Kerim, Yasin Suresi, 36:40)
- Bu ayet, güneş, ay ve gece-gündüz döngülerinin belirli yasalara göre hareket ettiğini ifade eder. Güneş ve ayın yörüngeleri ve gece-gündüz döngüsünün sabit ve düzenli oluşu, Allah’ın koyduğu fiziksel yasaların bir göstergesidir.
3. Fiziksel Yasaların Özellikleri
a. Düzen ve Süreklilik:
-
Düzen ve süreklilik, fiziksel yasaların temel özelliklerindendir. Bu yasalar, doğadaki düzenli işleyişi ve sürekliliği sağlar.
\text{Örneğin: Dünyanın kendi ekseni ve Güneş etrafındaki döngüleri}
b. Yörüngeler ve Döngüler:
-
Güneş ve Ay’ın belirli yörüngelerde hareketleri, Allah’ın koyduğu fiziki yasalar dahilindedir. Bu hareketlerin düzenliliği ve öngörülebilirliği, kozmik düzenin bir parçasıdır.
\text{Örneğin: Ay’ın dünya etrafındaki yörüngesi ve Güneş'in galaktik yörüngesi}
4. Fiziksel Yasaların Toplumsal ve Bilimsel Önemi
a. Bilimsel Araştırmalar:
-
Fiziksel yasalar, bilimsel araştırmaların temelini teşkil eder. Güneş ve Ay’ın yörüngeleri gibi düzenli fenomenler, astronomi ve fizik biliminde önemli araştırma alanlarıdır.
\text{Örneğin: Kepler'in yasaları ve Newton'un kütleçekim teorisi}
b. Toplumsal Düzenlemeler:
-
Bu yasaların bilinmesi ve anlaşılması, toplumların zaman ölçümlemesi, takvim belirlemesi ve tarımsal faaliyetler gibi çeşitli alanlarda da önem taşır.
\text{Örneğin: Ay takvimi ve güneş takvimi}
Sonuç:
Söz konusu ayet, adetullah kapsamında fiziki yasalar grubuna girer. Güneş, ay ve gece-gündüz döngülerinin düzenli hareketi, Allah’ın evrendeki düzeni sağlayan fiziki yasalarının bir yansımasıdır. Bu yasalar, hem bilimsel araştırmalar için temel oluşturur hem de toplumsal düzenlemelere katkı sağlar. Ayetin vurguladığı düzen ve süreklilik, Allah’ın yaratılmış bütün varlıklar üzerinde koyduğu kanunların mükemmelliğini gösterir.
1 Like
kamer suresi 49. ayet adetullah çeşidinde fiziksel yasa mı
Kamer Suresi 49. ayet adetullah çeşidinde fiziksel yasa mı?
Cevap: @nehir_onaran, Kamer Suresi’nin 49. ayeti, aslında genel olarak Allah’ın her şeyi belirli bir ölçü ve düzen içinde yarattığını ifade eder. Bu ifade, adetullahın hem fiziksel yasalar grubuna hem de genel yaratılış düzenine işaret eder. Ayetin içeriği ve bağlamı şu şekildedir:
1. Kamer Suresi 49. Ayetin İçeriği
Ayet:
- “Her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Kamer Suresi, 54:49)
Bu ayet, Allah’ın evrendeki her şeyi belirli bir ölçü, denge ve düzen içerisinde yarattığını ifade eder. Bu, evrenin tüm işleyiş ve düzenini kapsayan bir ifadedir.
2. Fiziksel Yasalar ve Düzen
a. Fiziksel Yasalar:
-
Fiziksel yasalar, evrendeki düzen ve ölçüyü tanımlar. Allah’ın koyduğu bu yasalar, atomlardan galaksilere kadar her şeyin belirli kurallar çerçevesinde işlediğini gösterir.
\text{Örneğin: Newton'un hareket yasaları, termodinamik yasalar ve evrendeki kütleçekim kanunları.}
b. Ölçü ve Denge:
-
Ayetin bahsettiği “ölçü” kavramı, atom altı parçacıkların özelliklerinden gezegenlerin yörüngelerine kadar her şeyin belirli bir ölçü ve denge içinde olduğunu ifade eder.
\text{Örneğin: Elektromanyetik kuvvetin belirli bir ölçüde olması veya suyun belirli bir sıcaklıkta donması.}
3. Adetullahın Genel Yaratılış Düzeni
a. Bütüncül Düzen:
-
Ayet, Allah’ın koyduğu bütün düzen ve yasalar anlamında geniş bir kapsamı içerir. Yani sadece fiziksel yasaları değil, aynı zamanda biyolojik, kimyasal ve toplumsal yasaları da kapsar.
\text{Örneğin: Canlıların genetik yapısı ve biyolojik işleyişleri, kimyasal reaksiyonlar ve elementlerin belirli özellikler göstermesi.}
b. Yaratılışın Hikmeti:
- Allah’ın bu düzeni yaratmasının hikmeti, evrende bir kaosun değil, belirli bir düzen ve hikmetin var olduğuna işaret eder. Bu, bilimsel araştırmaların temelini oluşturur ve insanlara evrenin sırlarını araştırma motivasyonunu verir.
Sonuç:
Kamer Suresi 49. ayeti, aslında geniş kapsamlı bir ifade olarak, Allah’ın her şeyi belirli bir ölçü ve denge ile yarattığını vurgular; bu ifade, adetullahın hem fiziksel yasalar grubuna hem de yaratılışın genel düzenine işaret eder. Fiziksel yasaların Allah’ın belirlediği bu ölçü ve düzen içinde işlediği düşünüldüğünde, ayet fiziksel yasalarla doğrudan ilişkilidir. Allah’ın her şeyi bir ölçüye göre yaratmış olması, evrendeki her şeyin düzenli, dengeli ve anlamlı bir şekilde var olduğunu ve işlediğini gösterir.
Dolayısıyla, Kamer Suresi 49. ayet, adetullahın fiziksel yasalar grubuna girmektedir ve Allah’ın yaratmış olduğu bu düzeni ve ölçüyü anlamamız için önemli bir referans noktasıdır.
1 Like
bütün bunlar mutlak güç sahibinin hakkıyla bilenin takdiridir cümlesi hangi kavramı karşılar
“Bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıyla bilenin takdiridir” cümlesi hangi kavramı karşılar?
Cevap: @nehir_onaran, “Bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıyla bilenin takdiridir” cümlesi, İslamî literatürde ve teolojiye dair çalışmalarda “kader” ve “takdir” kavramlarını karşılar. Bu kavramlar Allah’ın mutlak gücünü ve her şeyi en ince ayrıntısına kadar bilen, kontrol eden ve belirleyen bir ilah olarak Allah’ı ifade eder.
Kader ve Takdir Kavramları
Kader:
-
Kader, Allah’ın her şeyi önceden belirlemiş olması, evrende olan her şeyin Allah’ın ilmi, iradesi ve bilgisi dahilinde gerçekleşmesidir. İslam inancına göre, hiçbir şey Allah’ın bilgisi veya iradesi dışında meydana gelmez.
\text{Örneğin: Bir insanın doğumu, yaşamındaki belirli olaylar ve ölümü.}
Takdir:
a. Tanım:
-
Takdir, Allah’ın her şeyi belirli bir düzen ve ölçü ile yaratması demektir. Bu kelime, Allah’ın her şeyi en iyi bilen ve her şeyi en mükemmel şekilde düzenleyen olduğuna işaret eder.
\text{Örneğin: Canlıların biyolojik işleyişi, doğal yasalar ve evrendeki düzen.}
b. İlahi Bilgi ve Kudret:
- Cümlede bahsedilen “mutlak güç sahibi” (el-Aziz) ve “hakkıyla bilen” (el-Alim) ifadeleri, Allah’ın hem ilmi hem de kudreti ile her şeyi mükemmel bir şekilde düzenlediğini vurgular. Bu, Allah’ın sonsuz bilgi ve gücünü ifade eder.
Kur’an-ı Kerim’de Kader ve Takdir
Kur’an Ayetleri:
-
Kur’an’da birçok ayet kader ve takdir konusunu ele alır. Örneğin, yukarıda bahsettiğimiz ayetler gibi, Allah’ın her şeyi belirli bir ölçü ile yarattığını ve her şeyin Allah’ın bilgisi dahilinde olduğunu ifade ederler.
\text{Örneğin: "O, her şeyi en güzel şekilde yaratmış ve insanı yaratmaya da çamurdan başlamıştır." (Secde Suresi, 32:7)}- Bu ayet, her şeyin Allah’ın takdiri ile en mükemmel şekilde yaratıldığını belirtir.
\text{"Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık." (Kamer Suresi, 54:49)}- Bu ayet de Allah’ın her şeyi belirli bir ölçü ve düzen içinde belirlediğini ifade eder.
Sonuç:
“Bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıyla bilenin takdiridir” cümlesi, kader ve takdir kavramlarını ifade eder. Kader, Allah’ın her şeyi önceden belirlemiş olması anlamına gelirken, takdir, Allah’ın her şeyi mükemmel ve belirli bir düzen içinde yaratması anlamına gelir. Her iki kavram da Allah’ın sonsuz bilgi ve kudretini göstermektedir ve bu düzen ve bilgiyi tam anlamıyla kavramamıza yardımcı olur. Bu ifadeler, İslam inancındaki kader ve takdir anlayışının temel taşlarıdır ve Allah’ın evrendeki mutlak hakimiyetini ve bilgeliğini yansıtır.
1 Like
ben tam olarak anlayamadım takdir derken külli irade olabilir mi ayrıca kaza kavramı da olabilir mi
“Bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıyla bilenin takdiridir” cümlesi külli irade veya kaza kavramlarını karşılar mı?
Cevap: @nehir_onaran, “Bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıyla bilenin takdiridir” cümlesi, İslamî düşüncede geniş kapsamlı kavramları ifade eder. Bu ifade, tam olarak “takdir”, “külli irade” ve “kaza” kavramları ile ilişkili olabilir. Bu kavramları ayrıntılı olarak açıklayalım:
Külli İrade
a. Tanım:
- Külli İrade, Allah’ın iradesine verilen addır. Allah’ın her şeyi kapsamlı bir şekilde irade etmesi, evrende olup biten her şeyin Allah’ın iradesi ile gerçekleştiğini ifade eder. Allah’ın iradesi sınırsız ve mutlak olup, hiçbir şey onun iradesi dışında meydana gelmez.
b. Kapsam:
-
Külli irade, Allah’ın her şeyi en güzel ve en doğru şekilde bilmesi ve belirlemesi anlamına gelir. Yani, evrendeki her olay Allah’ın iradesi dahilindedir.
\text{Örneğin: Her canlının yaşaması ve ölmesi, rızıklarının takdiri.}
Takdir
a. Tanım:
- Takdir, yine Allah’ın her şeyi belirli bir ölçü ve düzen içinde yaratması anlamına gelir. Bu kavram, Allah’ın hem ilmi hem de kudreti ile her şeyi mükemmel şekilde düzenlemesi anlamına gelir.
b. Kapsam:
-
Takdir aynı zamanda Allah’ın her şeyi önceden belirlemiş olduğunu ve bu belirlemenin kusursuz bir şekilde gerçekleştiğini ifade eder.
\text{Örneğin: Cisimlerin belirli yasalara uyması, evrenin matematiksel ve fiziksel düzeni.}
Kaza
a. Tanım:
- Kaza (kaza ve kader çerçevesinde), Allah’ın iradesinin gerçekleşme aşamasıdır. Yani, Allah’ın önceden belirlediği şeylerin gerçekleşme sürecini ifade eder.
b. Kapsam:
-
Kader Allah’ın her şeyi önceden belirlemesi iken, kaza bu belirlemenin zamana yayılmış olarak gerçekleşmesi demektir.
\text{Örneğin: Bir insanın belirli bir zaman diliminde doğması, yaşadığı önemli olaylar ve belirli bir zaman diliminde, belirli bir şekilde ölmesi.}
İlgili Kur’an Ayetleri ve Hadisler:
Kur’an ve Hadisler, bu kavramları anlamamızda önemli kaynaklardır.
\text{"Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık." (Kamer Suresi, 54:49)}
- Bu ayet, Allah’ın her şeyi bir ölçüye göre yaratmasını yani takdiri vurgular.
\text{"Ol deyince her şey olur." (Yasin Suresi, 36:82)}
- Bu ayet, Allah’ın iradesinin mutlak gücünü yani külli iradeyi ifade eder.
Sonuç:
“Bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıyla bilenin takdiridir” cümlesi, İslamî teolojik düşüncede “külli irade”, “takdir” ve “kaza” kavramları ile ilişkilidir. Bu üç kavram, Allah’ın mutlak güç, bilgi ve iradesini ifade eder. Külli irade, Allah’ın her şeyi kapsayan iradesi; takdir, her şeyin belirli bir ölçü ve düzen içinde olması; kaza ise bu belirlemelerin gerçekleşme sürecini ifade eder. Dolayısıyla, bu cümle hem Allah’ın her şeyi önceden belirlediğini (kader ve takdir) hem de bu belirlemelerin O’nun iradesi doğrultusunda gerçekleştiğini (kaza) ifade eder.
1 Like