noktalama işaretleri örnek cümleler
Noktalama İşaretleri Örnek Cümleler
Noktalama işaretleri, yazılı iletişimin doğru ve anlaşılır bir biçimde gerçekleştirilmesi için büyük önem taşır. Her bir işaret, cümlenin yapısını ve anlamını şekillendirir. İşte çeşitli noktalama işaretlerinin kullanılabileceği örnek cümleler:
1. Nokta (.)
Nokta, cümle sonlarında kullanılır ve cümlenin bittiğini belirtir. Ayrıca kısaltmaların sonuna da konur.
- Dedem, 60 yıl boyunca öğretmenlik yapmış.
- Prof. Dr. Ahmet Yılmaz, konferansa katılacak.
- Bugün hava çok güzeldi.
2. Virgül (,)
Virgül, cümledeki öğelerin birbirinden ayrılmasını sağlar. Özellikle sıralı cümlelerde, ara cümlelerde ve bağlaçlardan sonra kullanılır.
- Kitap, defter, kalem ve silgiyi çantama koydum.
- Annesi, eve gelince hemen yemeği hazırladı.
- Gelince, konuşacağız.
3. Noktalı Virgül (
Noktalı virgül, uzun cümlelerde, özellikle de virgüllerle ayrılmış alt gruplar varsa, cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.
- Ali, Ayşe ve Mehmet; Ahmet, Fatma ve Deniz ile birlikte çalışacak.
- Bu safhada dikkat etmeliyiz; aksi hâlde sorun yaşayabiliriz.
4. İki Nokta (
İki nokta, açıklama veya örnek öncesi kullanılır.
- Annem alışverişten şunları aldı: ekmek, süt, peynir.
- Sonuçlar üzerinde uzun uzun düşündük: Bu iş çok karmaşık.
5. Üç Nokta (…)
Üç nokta, cümlenin bir kısmının ya da sonunun eksik bırakıldığını gösterir.
- Derin bir nefes aldı ve…
- “Bu kadar yanlış yapmışken seni nasıl affederim, nasıl sevebilirim…”
6. Soru İşareti (?)
Soru işareti, soru cümlelerinin sonuna konur.
- Bugün ne yapacaksın?
- Kitabı ne zaman bitirdin?
7. Ünlem İşareti (!)
Ünlem işareti, duygusal ifadelerin sonuna konur. Bir heyecan, korku, sevinç belirtir.
- Dikkat et!
- Harika bir haber!
8. Tırnak İşareti (“ ”)
Tırnak işareti, doğrudan aktarımlarda, alıntılarda ve özel dikkat gerektiren ifadelerde kullanılır.
- Öğretmen, “Çalışmalarınızın sonuçlarını haftaya alacağız.” dedi.
- Gazetede “Doğanın Korunması İçin Alınabilecek Önlemler” başlıklı bir yazı okudum.
9. Tek Tırnak İşareti (‘ ’)
Tek tırnak işareti, tırnak içinde bir başka alıntı veya özellikle belirtilen kelime kullanıldığında tercih edilir.
- Başlıkta “Yapılan ‘olağanüstü’ projeler…” yazıyordu.
10. Parantez İşareti ( ( ) )
Parantez, cümlenin anlamını genişletmek veya ek bilgi vermek için kullanılır.
- İstanbul (Türkiye’nin en kalabalık şehri) kültürel açıdan oldukça zengindir.
- Konu hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz (sayfa 25-30 arası), kitaba göz atabilirsiniz.
11. Kesme İşareti (’)
Kesme işareti, özel adlara ek gelen ekleri ayırmak için kullanılır.
- İstanbul’dan Ankara’ya doğru yola çıktık.
- Mehmet’in yeni ayakkabıları çok şık.
12. Tire (-) ve Uzun Çizgi (—)
Tire, cümledeki kelimelerin, eklerin, sayıların arasındaki bağlantıları gösterir. Uzun çizgi ise konuşma veya diyaloglarda kullanılır.
- Ali’nin kitapları -özellikle romanlar- oldukça çeşitlidir.
- Bütün sözcükler yavaş yavaş öğrendiğimiz düşlerdir.— Oğuz Atay
13. Eğik Çizgi (/)
Eğik çizgi, seçenekleri veya alternatifleri belirtmek için kullanılır.
- Evet/hayır sorularına yanıt veriniz.
- Türkçe/İngilizce eğitim veren okullar çoğalıyor.
Bu örnekler, noktalama işaretlerinin doğru ve etkili kullanılması gereken çeşitli yazım durumlarını kapsar. Doğru noktalama, yazılı ifadelerinizin anlamını net bir biçimde aktarmanıza yardımcı olur. Yazılarınızda tutarlılığı sağlamak ve okuyucuya anlaşılır bir metin sunabilmek için bu kuralların dikkate alınması önem taşır.