nazım biçimi ve nazım türü nedir
Nazım Biçimi ve Nazım Türü Nedir?
Nazım Biçimi:
Nazım biçimi, bir şiirin yapısal özelliklerini belirler. Şiirin kafiye düzeni, ölçü birimi, dize sayısı, dizelerin sıralanışı gibi unsurlar nazım biçimini oluşturur. Türkiye’de en yaygın nazım biçimleri arasında gazel, kaside, mesnevi, rubai, kıta ve şarkı gibi divan edebiyatı formları ile, koşma, mani, türkü, güzelleme, taşlama, ağıt gibi halk edebiyatı türleri bulunmaktadır.
-
Gazel: Genellikle aşk ve güzellik temalarını işler ve beyitler halinde yazılır. Gazellerde ilk beyit her zaman kafiyelidir.
-
Kaside: Övgü şiirleridir ve genellikle güçlü bir kişi ya da bir olay için yazılır. Beyitlerle yazılır ve birinci beyit kendi arasında kafiyelidir.
-
Mesnevi: Uzun hikâyelerin anlatıldığı nazım biçimidir. Her beyit kendi arasında kafiyelidir.
-
Rubai: Dört mısralık bir nazım biçimidir ve farklı türden konular işler.
Nazım Türü:
Nazım türü ise şiirin içeriği, teması ve işlediği konulara göre sınıflandırılmasını tanımlar. Nazım türü, şiirin belirli bir amaca yönelik yazıldığını ve belli bir içerik taşıdığını gösterir. Başlıca nazım türleri arasında pastoral, lirik, epik, didaktik, satirik türler bulunur.
-
Lirik Şiir: Duygusal ve içten duyguları ifade eden şiirlerdir. Aşk, özlem gibi duygular işlenir.
-
Epik Şiir: Kahramanlık, yiğitlik gibi konuların işlendiği şiirlerdir.
-
Didaktik Şiir: Öğretici bir amacı olan, bilgi veren şiirlerdir.
-
Pastoral Şiir: Doğa güzelliklerini, kır yaşamını, köy hayatını ve pastoral hayatı destan edinen şiirlerdir.
Sonuç
Nazım biçimi şiirin dış yapısını, nazım türü ise içeriğini belirler. Bir şiirin biçimi onun ne şekilde yazıldığını ifade ederken, türü hangi konuyu işlediğini gösterir. Osmanlı divan edebiyatından halk şiirine kadar pek çok zengin örnekler barındıran Türk edebiyatında bu iki terim şiirin geleneksel çizgide değerlendirilmesine yardımcı olur.