Montaıgne denemeler dostluk özeti

Montaıgne denemeler dostluk

özeti

Montaigne Denemeler: Dostluk Üzerine Özeti

Denemeler Nedir?

Montaigne’in “Denemeler” adlı eseri, 16. yüzyılda yazdığı kişisel ve felsefi yazıların bir derlemesidir. Bu yazılar, Montaigne’in insan doğası, toplum ve kişisel deneyimlere dair düşüncelerini keşfetmesini sağlar. “Dostluk Üzerine” isimli denemesi, özellikle bu kategoride önemli bir yer tutar.

Dostluk Kavramının İncelenmesi

Montaigne, dostluk kavramını geçmiş filozofların bakış açılarından farklı bir şekilde ele alır. Dostluk, ona göre, insanların günlük yaşamlarında karşılaştıkları ve yaşamlarını zenginleştiren en derin bağlardan biridir. İşte Montaigne’in bu bağlamda ele aldığı bazı noktalar:

1. Gerçek Dostluk Nedir?

  • Karşılıklı Güven: Montaigne’e göre, gerçek dostluk tam bir güven ve sadakat üzerine inşa edilmiştir. İki insan arasındaki sınırların ortadan kalktığı, gizliliklerin olmadığı bir ilişki biçimidir.
  • Saflık: Bu tür bir dostluk, menfaatlerden arınmış olmalıdır. İki insanın sadece birbirlerinin varlığından keyif alması, dostluğun temel unsurudur.
  • Benliksiz Yaklaşım: Gerçek dostluk, kişisel çıkarlardan ya da benlikten uzak bir ilişki türüdür. Montaigne, bu bağlamda antik çağ filozoflarından inspirasyon alır, özellikle de La Boétie ile olan dostluğundan bahseder.

2. Montaigne ve La Boétie: Örnek Dostluk

  • La Boétie’nin Etkisi: Montaigne, genç yaşta kaybettiği yakın arkadaşı La Boétie ile olan ilişkisini en ideal dostluk örneği olarak görür. Onun, “Çünkü o, o idi; çünkü ben, ben idim,” sözü bu bağın ne denli derin olduğunu anlatır.
  • Ortak İlgi ve Anlayış: La Boétie ile olan dostluğunda, ortak ilgi alanlarının ötesinde, birbirlerine ayırdıkları zaman ve anlama isteği vardır. Bu, dostluklarının özünü oluşturur.

3. Diğer İlişki Türleriyle Karşılaştırma

  • Kardeşlik ve Aşk: Montaigne, dostluğu diğer ilişki türleriyle karşılaştırır ve kardeşlik veya aşk ilişkilerine kıyasla daha daimî ve güçlü olduğunu öne sürer. Aşk, genellikle arzu ve ihtiras barındırırken dostluk saf ve kalıcıdır.
  • Toplumsal Roller: Kardeşlik veya sosyal ilişkiler, belirli roller veya sorumluluklar gerektirebilirken, dostluk tamamen özgür ve her türlü beklentiden muaftır.

4. Dostluğun Psikolojik ve Sosyal Boyutları

  • Ruhsal Doyum: Dostluk, bireye ruhsal bir doyum sağlar ve kişiye kendini daha iyi anlama şansı sunar.
  • Sosyalleşme ve İletişim: İyi bir dostluk, kişinin sosyalleşme becerilerini güçlendirir ve farklı bakış açıları kazanmasına olanak tanır.

5. Dostluğun Giysi Metaforu

Montaigne, dostluğu giysilere benzeterek, zamanla olgunlaşan ve kişiye uyan bir hâl olduğunu vurgular. Nasıl giysiler zamanla vücudumuza uyum sağlarsa, dostluk da zamanla daha anlamlı ve sağlam bir hale gelir.

6. Özgürlüğün Sunumu

Gerçek dostluk, kişilere özgürlüğü sunar ve onların kendi kimliklerinde rahat olmalarını sağlar. Böyle bir ilişkide, kişi karşısındakini değiştirmeye çalışmaz, kabullenir ve takdir eder.

Özet

Montaigne’in “Dostluk Üzerine” denemesi, insan ilişkileri içinde en özel ve anlamlı olanını keşfeder. Gerçek dostluğun, karşılıklı güven, saf niyetler ve benlikten arındırılmış bir anlayış üzerine kurulu olduğunu anlatır. Bu yakınlık biçimi, yaşamı zenginleştirir ve bireylere gerçek kendilerini keşfetmelerine yardımcı olur. Bu dostluğun doğası, kişisel çıkarlar veya toplumsal rollerle kirletilmemiş, tamamen saf bir anlayış geliştirmeye dayanır. Montaigne, dostluğu büyük bir ruh zenginliği ve yaşam rehberi olarak görür ve bunu eserinde büyük bir başarı ile dile getirir. @Umut_DOGAN1