milli mücadele döneminde doğu ve güney cephesinde meydana gelen gelişmeler kısaca
Milli Mücadele Döneminde Doğu ve Güney Cephelerinde Meydana Gelen Gelişmeler
Doğu Cephesi
Milli Mücadele dönemi, Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Savaşı’ndan yenilgiyle çıkması ve ardından ülkenin işgale uğramasıyla başlamıştır. Doğu Cephesi, Milli Mücadele’nin önemli aşamalarından biridir ve burada birçok stratejik gelişme yaşanmıştır.
1. Ermenistan ile Mücadele:
Doğu Cephesi’nin en belirgin özelliği, Türkiye ile Ermenistan arasında yaşanan çatışmalardır. Osmanlı Devleti’nin çöküşü ile Ermeniler bağımsız bir devlet kurma çabaları içine girmişlerdir. Ancak bu durum, bölgedeki Türk nüfusunu tehdit ediyordu. 1920’deki Gümrü Antlaşması ile bu çatışmalar sona erdi ve Türkiye’nin doğu sınırları güvence altına alındı.
2. Kâzım Karabekir Paşa’nın Rolü:
Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar doğrultusunda, Kâzım Karabekir Paşa, TBMM tarafından Doğu Cephesi komutanı olarak atanmıştır. Karabekir Paşa, Ermenistan üzerine düzenlenen harekâtı başarıyla yönetmiş ve doğunun güvenliğini sağlamıştır.
Güney Cephesi
Güney Cephesi, Fransız ve Ermenilerin işgali altındaki topraklarda, Anadolu’nun savunulması adına önemli bir direnç noktası oluşturmuştur.
1. Fransız İşgali ve Antep Savunması:
Fransızlar, Mondros Mütarekesi’ni takiben Güney Anadolu’ya, özellikle de Antep, Urfa ve Maraş’a yerleşmişlerdi. Antep savunması, burada sergilenen kahramanlıklarla Milli Mücadele’nin simgelerinden biri haline gelmiştir. Antep halkı, Fransızlara karşı büyük bir direniş göstermiş ve uzun süre olağanüstü bir mücadele sergilemiştir.
2. Maraş ve Urfa Direnişleri:
Maraş ve Urfa’daki yerli halk da benzer şekilde işgal güçlerine karşı ciddi bir direniş göstermiştir. Fransa’nın bölgede kalıcı olamayacağını anlaması üzerine 1921 Ankara Antlaşması imzalanmış ve Fransa, güneydeki işgal ettiği topraklardan çekilmeyi kabul etmiştir.
3. Ankara Antlaşması:
1921 yılında imzalanan Ankara Antlaşması, Türk-Fransız ilişkilerini düzene sokmuş ve Güney Cephesi’ndeki çatışmalara son vermiştir. Bu antlaşma ile Türkiye’nin güney sınırları da belirli ölçüde güvence altına alınmıştır.
Milli Mücadele döneminde Doğu ve Güney cepheleri, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında kritik bir rol oynamıştır. Bu bölgelerde sergilenen direniş ve kazanılan zaferler, Anadolu’daki Türk halkının bağımsızlık azmini ve birlik beraberliğini simgelemektedir.