Merkantilizm nedir? Merkantilizm örnekleri
Merkantilizm nedir? Merkantilizm örnekleri
Cevap: Merkantilizm, 16. yüzyılın sonlarından 18. yüzyılın ortalarına kadar Avrupa’da hakim olan ekonomik bir doktrindir. Merkantilistler, devlet müdahalesinin öncelikle ülkelerin ticaret dengesi ve zenginliği üzerinde olumlu etkileri olduğunu savunurlar. Bu doktrine göre, bir ülkenin serveti, diğer ülkelerden daha fazla altın ve gümüş biriktirmesiyle ölçülür.
Merkantilistler, üretim ve ihracatı arttırarak, ithalatı ise azaltarak ticaret dengesini korumayı hedeflediler. Bunun için de gümrük vergileri, kotalar ve teşvik politikaları gibi çeşitli ekonomik araçlar kullanıldı. Ayrıca, sömürgecilik ve deniz gücü oluşturma da merkantilist politikaların bir parçası olarak kabul edildi.
Merkantilizm, bugünkü serbest piyasa ekonomisinden farklı bir düşünce yapısına sahipti ve ekonomik faaliyetlerin devlet kontrolü altında olması gerektiğini savundu. Ancak, merkantilist politikaların sürdürülemezliği ve uzun vadede ülkeler için zararlı olabileceği sonradan anlaşılmıştır.
Merkantilizm örnekleri
Merkantilizmin uygulandığı örneklerden bazıları şunlardır:
-
İngiltere: 17. yüzyıl boyunca İngiltere, merkantilist politikaları yoğun bir şekilde benimsedi. Üretimi artırmak için teşvikler verildi, ülkedeki tarım ve sanayi sektörleri desteklendi. Ayrıca, ticarette deniz gücü oluşturmak amacıyla sömürgecilik politikaları izlendi.
-
Fransa: Fransa’da da 17. yüzyılda merkantilist politikalar uygulandı. Kral XIV. Louis, ülkenin ihracatını artırmak için sanayi sektörünü destekledi ve ticarette deniz gücü oluşturma amacıyla sömürge politikaları izledi.
-
Hollanda: Hollanda, Avrupa’nın en önemli ticaret merkezlerinden biriydi ve merkantilist politikaları savunan ülkeler arasında yer aldı. Hollandaca kelime olan “beurs” (borsa) kelimesi, merkantilist ekonominin doğduğu dönemde Amsterdam’daki borsanın adıydı.
-
İspanya: İspanya, Amerika kıtasındaki sömürgeleri sayesinde büyük miktarda altın ve gümüş biriktirdi. Ancak, bu zenginlik uzun vadede ülkeye zarar verdi ve İspanya’nın ekonomik krizle karşı karşıya kalmasına neden oldu.
Merkantilizm, farklı ülkelerde farklı şekillerde uygulandı ve her zaman başarılı olmadı. Ancak, modern ekonominin gelişimine katkısı olduğu da kabul edilmektedir.