Aşağıda mitoz bölünme sırasında gerçekleşen bir evre verilmiştir. Buna göre, aşağıdaki evrelerden hangisi şekli verilen evreden sonra gerçekleşir?
Cevap:
Verilen soru, mitoz bölünmenin aşamalarını anlamamız gereken bir sorudur. Mitoz bölünme, bir hücrenin iki yeni hücre oluşturması sürecidir ve ana aşamaları şöyle sıralanır: Profaz, Metafaz, Anafaz ve Telofaz. Eğer verilen şekil inceleme için sağlansaydı, bu şeklin hangi mitoz evresine ait olduğunu tespit edebilirdik.
Resimdeki şekli analiz edelim (görsel olmadan). Eğer resimde çekirdek içindeki kromozomlar belirginleşmiş, iğ iplikleri gözüküyorsa ve kromozomlar hücrenin ortasında hizalanmış durumda değilse, büyük olasılıkla bu profaz veya metafaz evresindendir. Kromozomlar ortada dizilmişse, bu metafazı işaret eder. Kromozomların kutuplara çekilmeye başladığı bir durum varsa bu, anafazdır. İki çekirdek oluşumu başlamışsa veya tamamlanmışsa, bu telofazdır.
Soruda, şekli verilen evreden SONRA gelen aşamanın hangisi olduğunu tespit etmemiz isteniyor. Genel mitoz aşamalarının sıralamasını şu şekilde özetleyebiliriz:
- Profaz: Çekirdek zarı kaybolur, kromozomlar belirginleşir.
- Metafaz: Kromozomlar hücrenin ekvatorunda hizalanır.
- Anafaz: Kromozomlar iğ iplikleri yardımıyla zıt kutuplara çekilmeye başlar.
- Telofaz: Çekirdek zarları yeniden oluşur; sitoplazma bölünmesiyle iki yeni hücre oluşur.
Bu bilgiyle, sizden istenen, verilen şeklin hangi aşamada olduğunu tespit edip, bu aşamadan sonra gelen aşamayı bulmaktır.
Eğer elinizdeki görselde kromozomlar belirgin ve ortada dizili değilse profaz evresinde olabilir; o zaman, profazdan sonra metafaz gelir (metafaz için kromozomlar ortada dizilir). Eğer kromozomlar ortada sıralanmışsa bu metafazdır, ve metafazdan sonra anafaz gerçekleşir. Dolayısıyla, elinizdeki resme göre aşağıdaki seçeneği seçebilirsiniz:
- A), B), C), veya D) arasında doğru seçeneği belirlemeniz gerekmektedir. Metafazdan sonra anafaz gelir. Görselden spesifik bir sonuca varabilmek için gözlem yapmamız gerektiği belirtilmelidir.
Umarım bu açıklamalar sorunun çözümüne yardımcı olur. Görsel üzerinden aşamayı tespit edecekseniz, yukarıdaki aşamaları dikkate alarak ilerlemenizi tavsiye ederim.