Küşburnunun rengi genellikle kırmızıdır.” cümlesindeki altı çizili sözcükle ilgili aşağıdakilerden hangisi

Soru

“Küşburnunun rengi genellikle kırmızıdır.” cümlesindeki altı çizili sözcükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Cevap:

Altı çizili sözcük “kuşburnunun” kelimesidir. Bu kelimenin kökeni “kuşburnu” olup, bir bitki ismidir. Cümlede verilen “kuşburnunun” kelimesi, tamlayan ekini (-un) ve iyelik ekini (-un) almıştır.

Adım 1: İnceleme

“kuşburnunun” kelimesini inceleyelim:

  1. Kök: kuşburnu

    • Kuşburnu birleşik isimdir ve kökü bir isimdir.
  2. Ekler:

    • Tamlayan eki: -un (kuşburnu →
      kuşburnunun)
    • İyelik eki: -un (rengin sahibi olan kuşburnu → kuşburnunun)

Adım 2: İlgili Seçeneği Bulma

Şimdi şıklara göre analiz yapalım:

A) Türünü değiştiren bir yapım eki almıştır.

  • Yanlış. (Yapım eki almamıştır.)

B) Hem tamlayan hem de tamlanan ekini almıştır.

  • Doğru. (Hem tamlayan eki hem de iyelik ekiyle çekimlenmiştir.)

C) Sıfat tamlamasının kalıplaşmasından oluşan birleşik sözcüktür.

  • Yanlış. (Sıfat tamlaması değil, isim tamlaması olarak kullanılmıştır.)

D) Bir ismi niteleme görevinde kullanılmıştır.

  • Yanlış. (Niteleme değil, isim olarak kullanılmıştır.)

E) İyelik ekinden sonra hâl ekiyle çekimlenmiştir.

  • Yanlış. (İkinci bir hâl eki yoktur.)

Sonuç

Doğru seçenek B seçeneğidir.

Nihai Cevap:

B) Hem tamlayan hem de tamlanan ekini almıştır.