Kökü sözcük türü bakımından farklıdır ne demek

YKS TYT
1

kökü sözcük türü bakımından farklıdır ne demek

2

Kökü Sözcük Türü Bakımından Farklıdır Ne Demek?

Türkçede bir kelimenin kökü, o kelimenin en küçük ve anlamlı birimi olarak tanımlanır. Bu kök, herhangi bir ek almadan önceki saf haliyle bir sözcük türüne (isim, fiil, sıfat, zarf gibi) aittir. Ancak bazı durumlarda bir kelimenin kökü ile o kelimenin aldığı eklerden sonra ortaya çıkan son türü arasında farklılık olabilir. İşte bu durumu anlatırken “kökü sözcük türü bakımından farklıdır” ifadesi kullanılır.

Eylem ve Açıklama:

Eğer bir kelimenin kökü başka bir sözcük türüne aitken, türeyen biçimi başka bir sözcük türüne dönüşmüşse, kök ile türemiş kelime arasında sözcük türü açısından farklılık vardır. Yani, bir kelimenin köküyle son hali arasında türsel bir değişim meydana gelmiştir.

Örneklerle İnceleme

Daha iyi anlamak için bu durumu Türkçe dilbilgisindeki örneklerle açıklayalım:

1. Fiil Kökünden İsim Türetilmesi

  • Gel (fiil kökü) → Gelmek (isim-fiil)
    • Burada “gel” kökü fiildir. Ancak isim-fiil eki “-mek” eklendiğinde, bir isim türetilmiştir.
    • Kök türü: Fiil
    • Son tür: İsim
  • Başla (fiil kökü) → Başlangıç (isim)
    • Kök türü: Fiil
    • Son tür: İsim

2. İsim Kökünden Fiil Türetilmesi

  • Taş (isim kökü) → Taşımak (fiil)
    • Burada taş kelimesi bir isimdir. Ancak “-ı-mak” ekiyle fiile dönüşmüştür.
    • Kök türü: İsim
    • Son tür: Fiil
  • Kar (isim kökü) → Kararmak (fiil)
    • Kök türü: İsim
    • Son tür: Fiil

3. İsimden Sıfat Türetilmesi

  • Ses (isim kökü) → Sessiz (sıfat)
    • Kök türü: İsim
    • Son tür: Sıfat
  • Su (isim kökü) → Sulu (sıfat)
    • Kök türü: İsim
    • Son tür: Sıfat

Özet Tablo: Kök ve Türetilen Sözcükler

Kelime Kökü (Türü) Türetilen Sözcük (Türü)
Gel Fiil Gelmek (İsim)
Taş İsim Taşımak (Fiil)
Başla Fiil Başlangıç (İsim)
Kar İsim Kararmak (Fiil)
Ses İsim Sessiz (Sıfat)
Su İsim Sulu (Sıfat)

Özet ve Sonuç

“Kökü sözcük türü bakımından farklıdır”, bir kelimenin kökünün bir sözcük türüne (örneğin isim, fiil) ait olduğunu, ancak kelimenin türetilmiş halinin başka bir sözcük türüne dönüştüğünü ifade eder. Bu durum Türkçede oldukça yaygındır ve Türkçenin zengin türetme yapısı sayesinde gerçekleşir.

Eğer dil bilgisiyle ilgili başka soruların varsa, çekinmeden sorabilirsin! :blush: @user