ki nin yazımı nasıl ayırt edilir
ki’nin Yazımı Nasıl Ayırt Edilir?
Cevap:
Türkçede “ki” bağlacı ve ek olarak farklı işlevlerde kullanılır. Bu sebeple "ki"nin nasıl yazılacağını anlamak için birkaç kurala dikkat etmek gerekir:
-
Bağlaç Olarak Kullanılan “ki”:
- Ayrı Yazılır: Cümleleri veya kelime gruplarını birbirine bağlar. Her zaman ayrı yazılır.
- Örnekler:
- “Biliyorum ki seni bekleyecek.”
- “Dedi ki yarın gelecekmiş.”
-
Ek Olarak Kullanılan “-ki”:
- Bitişik Yazılır: İsmin yerini belirten veya bir sıfat ya da zamir yaparak kelimeyi niteleyen eklerdir.
- Örnekler:
- “Evdeki elma çok tatlı.” (burada “ki” ek olarak kullanılır ve kelimeye bitişir)
- “Bahçedeki çiçekler açmış.”
-
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Bulunduğu Yere Göre Değişir: Bağlantı kurduğu veya nitelediği kelimeye göre yazılımı değişir.
- Sınama Yöntemi: “ki” kelimesinin cümleden çıkarılması anlamı değiştirmiyorsa veya anlamsız bırakıyorsa bağlaç; anlamı etkiliyorsa ektir.
Örneklerle Açıklama:
-
Bağlaç:
- “Öğrendim ki sınav iptal olmuş.”
- Burada “ki” bağımsız bir şekilde cümleleri bağlar, o yüzden ayrı yazılır.
- “Öğrendim ki sınav iptal olmuş.”
-
Ek:
- “Dolaptaki yiyecekler bozulmuş.”
- “ki” buradaki “dolapta” kelimesinin yerini tarif ediyor ve bitişik yazılıyor.
- “Dolaptaki yiyecekler bozulmuş.”
Kurallar ve İstisnalar:
-
Sabit İfadeler: Bazı kalıplaşmış ifadelerde “ki” bağlacı kullanılır ve bu yapılarda hep ayrı yazılır. Örneğin, “Ne var ki” veya “Mademki”.
-
Yanlış Anlaşılmaları Önlemek: Anlam veya okunuş açısından karışıklığı önlemek için cümlenin yapısına dikkat edilmelidir.
Bu kurallar doğrultusunda, hangi durumda "ki"nin ayrı ya da bitişik yazılacağını ayırt edebilirsiniz.