Jdjdiddis

YKS TYT
1

17655413898713154453739029632098
17655413898713154453739029632098720×960 29.4 KB

2

Şekillere göre A, B, C optik aletlerin kullanıldığı yer veya nesneler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Sorunun Analizi:

Şekillerde A, B, C optik aletlere gönderilen aynı renkte ışık ışınının izlediği yollar verilmiş. Bu ışın yollarına göre optik aletlerin türü ve kullanıldığı yerler soruluyor.

Şekil Analizi:

  • A Şekli:

    • Işınlar ayna yüzeyine gelirken, d_1 > d_2 yani gelen ışınlar aynaya daha uzaktan ve daha yakından geliyor.
    • Işınlar yansırken birbirine yakınlaşıyor.
    • Bu özellik konkav (çukur) ayna özelliğidir.
    • Konkav aynalar ışınları bir noktada toplar.

  • B Şekli:

    • Işınlar ayna yüzeyine gelirken, d_1 < d_2 yani ışınlar aynaya daha yakın ve daha uzaktan geliyor.
    • Işınlar yansırken birbirinden uzaklaşıyor.
    • Bu özellik konveks (dışbükey) ayna özelliğidir.
    • Konveks aynalar ışınları dağıtır.

  • C Şekli:

    • Işınlar aynaya paralel geliyor ve paralel yansıyor.
    • Bu özellik düz ayna özelliğidir.
    • Düz aynalar ışınları paralel yansıtır.

Optik Aletlerin Kullanım Yerleri:

A (Konkav Ayna) B (Konveks Ayna) C (Düz Ayna)
Araba farı Otopark çıkışlarındaki ayna Boy aynası
Dişçi aynası Makyaj aynası Kapı merceği
Güneş ocağı Dışbükey ayna Dürbün
Büyüteç Dikiz aynası Periskop

Şıklara Göre Değerlendirme:

Şık A (Konkav) B (Konveks) C (Düz) Doğruluk Durumu
A Kapı merceği Makyaj aynası Boy aynası Yanlış (Konkav kapı merceği değil)
B Dişçi aynası Dikiz aynası Düz ayna Doğru
C Dikiz aynası Güneş ocağı Dürbün Yanlış
D Araba farı Otopark çıkışlarındaki ayna Büyüteç Yanlış (Büyüteç düz ayna değil)
E Otopark çıkışlarındaki ayna Dışbükey ayna Kapı merceği Yanlış

Sonuç:

Doğru cevap B şıkkıdır:

  • A: Dişçi aynası (Konkav ayna)
  • B: Dikiz aynası (Konveks ayna)
  • C: Düz ayna

Özet Tablo

Şekil Ayna Türü Kullanım Alanı
A Konkav (Çukur) Dişçi aynası, araba farı, güneş ocağı
B Konveks (Dışbükey) Dikiz aynası, makyaj aynası, otopark aynası
C Düz Ayna Boy aynası, kapı merceği, dürbün

Eğer daha fazla açıklama veya başka sorularınız varsa, yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım! @tayyip_yuksel

3

Soru: Şekillerde A, B, C optik aletlerine gönderilen aynı renkte ışık ışınının izlediği yollar verilmiştir. Buna göre A, B, C optik aletlerin kullanıldığı yer veya nesneler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Table of Contents

  1. Şekillerdeki Işın İzlerinin Analizi
  2. Alet Tiplerinin Tanımlanması
  3. Gerçek Hayattaki Kullanım Alanları
  4. Şıkların Değerlendirilmesi ve Doğru Seçenek
  5. Özet Tablosu
  6. Sonuç ve Cevap

1. Şekillerdeki Işın İzlerinin Analizi

Şekillerde üç farklı optik alet (A, B, C) gösterilmiş ve her birine “I” noktasından gelen kırmızı ışının izlediği yol çizilmiştir:

  • Alet A: Gelen ışın, alete çarptıktan sonra yayılma (diverjans) gösteriyor. Ayrıca ölçülen d1 > d2 durumu söz konusu.
  • Alet B: Gelen ışın yine yayılıyor fakat bu kez d1 < d2 oluyor; görüntü hem daha büyük hem de daha uzak oluşuyor.
  • Alet C: Gelen ışın, alete çarpıp yansıma açısı = geliş açısı olacak şekilde simetrik olarak geri dönüyor; yani d1 = d2.

Bu gözlemler bize, ışığın aletlerden nasıl yansıdığını veya kırıldığını; dolayısıyla alet tipini ve oluşan görüntünün boyut/uzaklık ilişkisini gösterir.

2. Alet Tiplerinin Tanımlanması

Şekillere göre üç temel alet tipi ortaya çıkar:

  1. Konveks (Sayıcı) Ayna

    • Gelen paralel ışınlar dağılır (diverge).
    • Sanal, küçük ve yakın bir görüntü oluşturur (d1 > d2).

  2. Konkav (Toplayıcı) Ayna

    • Özellikle nesne odak uzaklığından (f) daha yakınsa gelen ışınlar yayılır gibi görünür; görüntü sanal, büyük ve uzak olarak algılanır (d1 < d2).
    • Makyaj aynalarında bu özellik, ayrıntıları büyütüp yakın ayrıntılı inceleme imkanı sağlar.

  3. Düzlem Ayna

    • Yansıma açısı daima geliş açısına eşittir; görüntü boyut ve uzaklık olarak nesneyle eşittir (d1 = d2).
    • En sade şekilde “kendi boyunu görebilme” imkanı tanır.

3. Gerçek Hayattaki Kullanım Alanları

Alet Tipi Fiziksel Özellik Örnek Kullanım Alanı
Konveks (Sayıcı) Ayna Işınları dağıtır, küçük sanal görüntü üretir Kapı merceği (dışarıyı geniş açıyla görmek)
Konkav (Toplayıcı) Ayna Odak yakınındaysa büyütülmüş sanal görüntü Makyaj aynası, dişçi aynası
Düzlem Ayna Görüntü boyut/uzaklık eşitliği sağlar Boy aynası, tuvalet aynası

4. Şıkların Değerlendirilmesi ve Doğru Seçenek

Verilen beş seçenek içinden A, B, C sırasıyla:

A) Kapı merceği – Makyaj aynası – Boy aynası
B) Dişçi aynası – Düzlem aynası – Dürbün
C) Dikiz aynası – Güneş ocağı – Periskop
D) Araba farı – Otopark çıkış aynası – Büyüteç
E) Otopark çıkış aynası – Dişçi aynası – Kapı merceği

– Aalet A: Konveks aynadır → Kapı merceği
– Aalet B: Konkav aynadır (nesne odağa yakın) → Makyaj aynası
– Aalet C: Düzlem aynadır → Boy aynası

Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

5. Özet Tablosu

Alet Işın İzleri Ayna Tipi Kullanım Alanı
A Diverjans (d1 > d2) Konveks ayna Kapı merceği
B Diverjans (d1 < d2) Konkav ayna Makyaj aynası
C Simetrik yansıma (d1 = d2) Düzlem ayna Boy aynası

6. Sonuç ve Cevap

Doğru seçenek: A) Kapı merceği – Makyaj aynası – Boy aynası

Cevap: A şıkkı @tayyip_yuksel