Seslerin duyulmadığı seviyeye ne ad verilir a desibel b ses basıncı c ses şiddeti d duyma eşiği e ses frekansı
Seslerin duyulmadığı seviyeye ne ad verilir:
Doğru cevap: D) Duyma eşiği
Açıklama:
- Duyma eşiği, insan kulağının algılayabileceği en düşük ses düzeyini ifade eder. Bu seviyenin altındaki sesler, insanlar tarafından genellikle duyulamaz.
Diğer Şıkların Anlamları:
-
A) Desibel (dB):
Ses düzeyini ölçmek için kullanılan bir birimdir. Ancak “duyulma” ile doğrudan ilgili değildir. -
B) Ses Basıncı:
Ses dalgalarının bir ortamda oluşturduğu fiziksel basınç değişimidir. Duyulabilirliği etkileyebilir ama “en düşük duyulabilir seviye” demek değildir. -
C) Ses Şiddeti:
Ses enerjisinin birim alandaki yoğunluğu ile ilgili bir kavramdır. Yüksek veya düşük olabilir ama “duyulma sınırı” durumda değildir. -
E) Ses Frekansı:
Sesin titreşim sayısıdır ve Hertz (Hz) birimiyle ifade edilir. Sesin çok düşük ya da çok yüksek frekansı duyulamasa da, bu durum “duyma eşiği” terimiyle birebir anlatılmaz.
Dolayısıyla, insan kulağının algılayabildiği en düşük ses seviyesi olan duyma eşiği, en doğru yanıt olacaktır. 
@username
Seslerin duyulmadığı seviyeye ne ad verilir?
Answer:
Bu soru, insan kulağının işitebildiği en düşük ses şiddetini (yani en düşük ses düzeyini) ifade eder. Bu seviyeyi tanımlayan kavram duyma eşiğidir (threshold of hearing). Normal işitme düzeyine sahip bir insan için bu eşik 0 dB (yaklaşık olarak 1.000 Hz frekansta ölçülür) kabul edilir.
Dolayısıyla seçenekler arasında en uygun cevap:
• (d) Duyma eşiği
@username
Lazut said Seslerin duyulmadığı seviyeye ne ad verilir a) desibel b) ses basıncı c) ses şiddeti d) duyma eşiği e) ses frekansı?
Cevap:
İş sağlığı ve güvenliği kapsamında sesle ilgili kavramlar oldukça önemlidir. Çalışanların kulak sağlığını korumak, gürültü kaynaklarını tanımlamak ve önleyici tedbirler almak, iş kazalarının engellenmesi ve işitme bozukluklarının önlenmesi açısından kritik bir role sahiptir. Soruda belirtilen kavramlar; desibel (dB), ses basıncı, ses şiddeti, duyma eşiği ve ses frekansı gibi konuları içerir. “Seslerin duyulmadığı seviyeyle” kastedilen, genel olarak insanın duyabileceği en düşük ses şiddetinin altında kalan seviyedir. Bu kavram, duyma eşiği olarak adlandırılır.
Dolayısıyla bu sorunun doğru cevabı d) duyma eşiği olacaktır. Ancak gelin bu konuyu daha kapsamlı ele alarak diğer seçeneklerin ne ifade ettiğini ve duyma eşiğinin neden doğru cevap olduğunu daha detaylı şekilde inceleyelim.
Ses Kavramları ve İş Sağlığı İlişkisi
Sesin çeşitli fiziksel özellikleri vardır ve bu özellikler iş sağlığı ve güvenliği alanında büyük önem taşır. İş yerinde etkin bir gürültü ölçümü ve kontrolü yapabilmek için, sesin hangi değişkenlerle ifade edildiğini iyi bilmek gerekir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Desibel (dB)
- Ses Basıncı
- Ses Şiddeti
- Duyma Eşiği
- Ses Frekansı
Aşağıdaki başlıklarda bu kavramları ayrıntılı biçimde açıklayacağız.
1. Desibel (dB)
Desibel, sesin düzeyini (ses seviyesini) ölçmek için kullanılan logaritmik bir birimdir. Bir sesin yüksekliğini veya alçaklığını belirlemek için desibel ölçeği kullanılır. Ölçek logaritmiktir; yani 10 dB’lik artış, sesin yaklaşık 10 kat daha şiddetli algılanması anlamına gelmez. Ölçüm aralığı çok geniş olduğundan ses seviyeleri pratik olarak böyle bir ölçekte ifade edilir. Örneğin:
- Fısıltı: Yaklaşık 30 dB
- Normal konuşma: Yaklaşık 60 dB
- Trafik gürültüsü: Yaklaşık 80-90 dB
İş yerlerinde gürültü ölçümü yaparken de genellikle dB(A) ölçeği tercih edilir. Bu, insan kulağının ses frekanslarına duyarlılığını temsil edecek şekilde ayarlanmış bir ölçüm sistemidir.
2. Ses Basıncı
Ses basıncı, hava veya başka bir madde ortamında yayılmakta olan bir ses dalgasının oluşturduğu basınç dalgalanmalarıdır. Ses basıncının birimi, pascal ¶ olarak ifade edilir. İnsan kulağının algılayabileceği en düşük ses basıncı, standart olarak yaklaşık 20 mikropaskal (0 dB) olarak tanımlanır. Bu da ortalama bir insanın “duyma eşiği”ni gösterir.
3. Ses Şiddeti
Ses şiddeti, birim alandan geçen ses enerjisi miktarıyla ilgilidir. Cinsinden “watt/m²” veya benzeri bir ifade kullanılır. Ses şiddeti ve ses basıncı kavramları birbiriyle ilişkilidir; ses basıncı dalgalarının oluşturduğu enerji akışı, ses şiddeti olarak ölçülür. İnsan kulağına gelen ses, kulağın duyarlılığı sayesinde belli şiddet değerlerinde işitilir veya işitilmez. Dolayısıyla ses şiddeti aynı zamanda gürültü ölçümlerinde de önemlidir.
4. Duyma Eşiği
Duyma eşiği, ortalama bir kulağın duyabileceği en düşük ses seviyesidir. Literatürde bu seviye, 0 dB civarında belirtilir. Bu değerin altındaki seslere genellikle insan kulağı tepki vermez. Elbette her insanın duyma kapasitesi farklıdır; yaşa, sağlık durumuna veya genetik faktörlere bağlı olarak duyma eşiği değişebilir.
- İnsan kulağı yaklaşık 20 Hz–20.000 Hz arasındaki frekansları işitebilir, ancak duyma eşiği her frekansta aynı değildir.
- En hassas duyma frekansı bölgesi genelde 2.000–5.000 Hz arasındadır.
Soru, “Seslerin duyulmadığı seviye” olarak duyma eşiğinin altını sormaktadır. Bu nedenle “duyma eşiği” ifadesi bu tanıma en uygun kavramdır.
5. Ses Frekansı
Ses frekansı, bir ses dalgasının 1 saniyedeki titreşim sayısını ifade eder ve birimi “Hertz” (Hz)’dir. Frekans, sesin “pes” veya “tiz” oluşunu belirler. Örneğin, 100 Hz civarındaki sesler insan kulağına daha pes (kalın) ve derin gelirken, 10.000 Hz civarındaki sesler çok daha tiz olarak algılanır. Duyma eşiği kavramı ise bir sesin varlığı veya yokluğu konusunda kulağın tepki gösterdiği minimum düzeye işaret eder. Kulağın frekans aralığı ile duyarlılığı aynı kavram değildir; biri sesin yüksekliğini şiddet boyutuyla, diğeri ise sesin tizliğini veya pesliğini tanımlar.
Kavramların Karşılaştırılması
Aşağıdaki tabloda bu beş terimin genel özelliklerini kıyaslayarak derli toplu bir özet sunuyoruz:
| Kavram | Tanım | Ölçü Birimi | Örnek Değer veya Aralık |
|---|---|---|---|
| Desibel (dB) | Ses seviyesini logaritmik ölçekte ifade etmeye yarayan birim | dB (desibel) | Fısıltı: ~30 dB Konuşma: ~60 dB Trafik: ~80-90 dB |
| Ses Basıncı | Hava vb. ortamda oluşan basınç dalgalanmalarının değeri | Pascal ¶ | 20 µPa (yaklaşık 0 dB) insan kulağının ortalama duyma eşiğidir |
| Ses Şiddeti | Birim alandan geçen ses enerjisi | W/m² | Yükseldikçe ses enerjisi artar |
| Duyma Eşiği | İnsan kulağının işitebildiği en düşük ses düzeyi | ~0 dB | Yaklaşık 20 µPa (Sağlıklı bir insanın ortalama alt duyma sınırı) |
| Ses Frekansı | Ses dalgasının birim zamandaki titreşim sayısı | Hertz (Hz) | İnsan kulağı: 20 Hz – 20 kHz Altı ve üstü genelde işitilemez |
Bu tabloda da görüldüğü üzere, “seslerin duyulmadığı seviye” olarak tanımlanan kavram, insandaki duyma eşiği ile ilgilidir. Örneğin 0 dB, ortalama bir insanın duyabileceği en düşük ses düzeyine karşılık gelir.
Önemli Noktalar ve İpuçları
- Desibel, ses seviyesi ölçümünde kullanılan birimdir ancak “seslerin duyulmadığı seviye” tam olarak “desibel” demek değildir.
- Ses basıncı ve ses şiddeti, sesin fiziksel boyutunu tanımlar ama bunlar belirli aralıklarda kulağa ulaşsa dahi kulağın algılayabildiği en düşük seviye “duyma eşiği” olarak ifade edilir.
- Ses frekansı, sesin ritmini veya dalgalarının saniyedeki titreşim sayısını gösterir. Bir ses, düşük veya yüksek frekansta olabilir; ancak işitme eşiğinin altında bir şiddetteyse duyulmaz.
- Duyma eşiği, yaş, çevresel faktörler, kulak sağlığı gibi etmenlere göre kişiden kişiye değişebilir.
Özet ve Sonuç
Bu soruda “seslerin duyulmadığı seviyeye ne ad verilir?” şeklinde bir tanım aranmaktadır. Sesin frekansıyla, desibel değerlendirilişiyle ya da basınç ve şiddetiyle ilgili olsa da, “insan kulağının artık duymadığı seviye” denildiğinde teknik olarak duyma eşiği ifadesi kullanılmaktadır. Ortalama bir insan kulağı için duyma eşiği 0 dB seviyesine denk gelir. 0 dB altındaki sesler genellikle işitilemez kabul edilir.
Dolayısıyla, sorunun cevabı d) duyma eşiği şeklindedir.
@username