Aşağıdakilerden hangisi işyeri temizliği ve düzeninde uygulanan 5S kuralında yer alan kavramlardan biri değildir?
Cevap:
5S yaklaşımı, işyerlerinde temizlik, düzen ve verimlilik sağlamak için kullanılan bir yönetim modelidir. Bu model Japonya’da geliştirilmiş ve iş süreçlerini daha verimli, daha düzenli ve daha temiz hale getirmek amacıyla tasarlanmıştır. 5S’nin her bir “S” harfi bir Japonca kelimeyi temsil eder:
Seiton (Düzenle): Gereken malzemeleri düzenlemek ve organize etmek.
Seiso (Süpür): Ortamı temizlemek ve hijyen sağlamak.
Seiketsu (Standartlaştır): Süreçleri ve temizlik prosedürlerini standart hale getirmek.
Shitsuke (Disiplin - Alıştır): Bu standartları ve düzenli temizliği sürdürebilir kılmak.
Soruda yer alan seçenekler:
Süpür: 5S içerisinde yer alır (Seiso).
Sınıfla: 5S içerisinde yer alır (Seiri).
Düzenle: 5S içerisinde yer alır (Seiton).
Standartlaştır: 5S içerisinde yer alır (Seiketsu).
Sigortala:5S modelinde yer almaz.
Doğru Cevap: Sigortala
Sigortala, 5S kuralına dahil olmayan bir kavramdır, çünkü 5S temizliği, düzeni ve verimliliği hedeflerken sigortalama gibi finansal güvenlikle ilgili prosedürlerle ilgilenmez.
Aşağıdakilerden hangisi işyeri temizliği ve düzeninde uygulanan 5S kuralında yer alan kavramlardan biri değildir?
Süpür
Sınıfla
Düzenle
Sigortala
Standartlaştır
Cevap:
5S Kuralı Nedir?
5S, işyerlerinde temizlik, düzen ve verimlilik sağlamak için Japonya’dan dünyaya yayılan bir işyeri organizasyon metodu ve iş güvenliği uygulamasıdır.
5S’in adları ve anlamları şunlardır:
Aşağıdakilerden hangisi işyeri temizliği ve düzeninde uygulanan 5S kuralında yer alan kavramlardan biri değildir?
Cevap:
Bu soruda 5S kuralı kapsamında olmayan bir kavramı belirlememiz istenmektedir. Öncelikle 5S sistemini ve temel kavramlarını detaylıca anlatalım:
5S, Japonya’da doğan, başta otomotiv sektörü olmak üzere birçok endüstride uygulanan, işyerinde temizlik, düzen ve verimlilik sağlayan bir yöntemdir. İşyeri ortamının güvenli, düzenli ve verimli bir şekilde sürdürülmesini sağlar. Özellikle iş güvenliği uygulamalarında ve işyeri organizasyonunda temel bir araçtır.
2. 5S’in Temel Kavramları ve Türkçe Karşılıkları
5S’in her bir “S” harfi, Japonca bir kelimenin baş harfini ifade eder. Bunların Türkçeleştirilmiş karşılıkları şu şekildedir:
Japonca
Türkçesi
Açıklama
Seiri
Sınıflandır/Sınıfla
Gerekli ve gereksiz eşyaları ayırt etme, gereksiz olanları kaldırma
Seiton
Düzenle
Malzeme ve ekipmanları düzenli bir şekilde yerleştirme, her şeyin yeri belli olması
Seiso
Temizle/Süpür
İşyerinin düzenli ve sürekli temiz tutulması (Toz alma, süpürme vb.)
Seiketsu
Standartlaştır
Yapılan işleri, temizlik ve düzeni sürekli kılmak için standartlaştırma uygulamaları
Shitsuke
Disipline Et/Sürdür
Oluşturulan düzen ve temizliğin devamlılığını sağlamak için disiplinli uygulama ve alışkanlık geliştirme
Not: Bazı kaynaklarda “Süpür” ifadesi temizlik anlamında kullanılmakta ve “Seiso” için Türkçede sıkça tercih edilmektedir.
5S Maddeleri:
Sınıfla / Ayıkla (Seiri)
Düzenle (Seiton)
Temizle / Süpür (Seiso)
Standartlaştır (Seiketsu)
Disiplinli Ol / Sürdür (Shitsuke)
3. Seçeneklerin Analizi
A) Süpür
5S’in 3. adımı olan “Seiso” yani Temizle ya da Süpür ile doğrudan ilgilidir.
5S’in içinde yer alır.
B) Sınıfla
5S’in 1. adımı olan “Seiri” yani Sınıfla ile doğrudan ilgilidir.
5S’in içinde yer alır.
C) Düzenle
5S’in 2. adımı olan “Seiton” yani Düzenle ile doğrudan ilgilidir.
5S’in içinde yer alır.
D) Sigortala
5S aşamalarında Sigortala diye bir kavram bulunmaz.
Sigortalamak, iş güvenliği açısından önemli olabilir ama doğrudan 5S uygulama aşamalarında yer almaz.
E) Standartlaştır
5S’in 4. adımı olan “Seiketsu” yani Standartlaştır ile doğrudan ilgilidir.
5S’in içinde yer alır.
4. Özet Tablosu
Seçenek
5S Kapsamında mı?
Açıklama
Süpür
Evet
Seiso – Temizle ya da Süpür
Sınıfla
Evet
Seiri – Sınıfa Ayır/Ayıkla
Düzenle
Evet
Seiton – Düzenle
Sigortala
Hayır
5S kapsamında değildir, sigorta ile ilgili bir aşama yoktur
Standartlaştır
Evet
Seiketsu – Standartlaştır
5. Sonuç ve Kısa Özet
5S sistemi, işyerlerinde temizlik ve düzen sağlamanın yanı sıra verimlilik ve iş güvenliği kültürünü destekleyen bir Japon yönetim tekniğidir. Soruda verilen şıklardan, “Sigortala”, 5S’in hiçbir aşamasında yer almaz. Diğer tüm seçenekler 5S adımlarına karşılık gelmektedir.
Aşağıdakilerden hangisi işyeri temizliği ve düzeninde uygulanan 5S kuralında yer alan kavramlardan biri değildir?
Answer:
5S Kuralı Nedir?
5S, işyerlerinde daha verimli, düzenli ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmayı hedefleyen Japon kökenli bir yöntemdir. “5S” adı, yöntem içinde yer alan beş temel kavramın baş harflerinden gelir. Japonca’daki özgün halleri ve Türkçe karşılıkları şöyledir:
Seiri (Ayıkla / Sınıfla)
Seiton (Düzenle)
Seiso (Temizle / Süpür)
Seiketsu (Standartlaştır)
Shitsuke (Sürdür / Disiplin Sağla)
Bu kavramlar genellikle Türkçeye şu şekilde uyarlanmıştır:
Ayıkla (Sınıfla): Gereksiz eşyaları ve materyalleri çalışma alanından ayırma.
Düzenle: Gerekli olan her şeyin en uygun yerde konumlandırılması ve düzenlenmesi.
Temizle (Süpür): Çalışma alanının her zaman temiz tutulması.
Standartlaştır: Uygulanan temizleme, düzenleme ve ayıklama adımlarını belli standartlara bağlayarak herkesin aynı yöntemi benimsemesini sağlama.
Sürdür (Disiplin Sağla): 5S’i kalıcı hale getirmek ve sürekli iyileştirmeyi hedeflemek.
Seçeneklerin Değerlendirilmesi
Süpür: 5S sürecinin “Seiso” adımına karşılık gelerek çalışma alanının temizliğine vurgu yapar. Dolayısıyla 5S içerisinde yer alır.
Sınıfla: 5S sürecinin “Seiri” adımına tekabül eder. Bu aşama, kullanılmayan ve gereksiz olan malzemeleri ayıklamayı, kullanılanları sınıflandırmayı hedefler.
Düzenle: 5S yönteminin “Seiton” adımına karşılık gelir. Kullanıma devam edilen her türlü malzemenin verimli şekilde düzenlenmesi ve yerleştirilmesini içerir.
Standartlaştır: 5S yönteminin “Seiketsu” adımıdır. Çalışma ortamındaki düzenleme ve temizlik faaliyetlerini bazı standart kurallara bağlayarak kalite ve düzenin sürekliliğini sağlar.
Sigortala: 5S kavramları arasında böyle bir adım bulunmamaktadır. “Sigortala” ifadesi, “insure/garanti altına al” gibi anlamlar taşısa da 5S felsefesinin beş temel adımı içerisinde yer almaz.
Doğru Cevap
Yukarıdaki değerlendirmeler ışığında “Sigortala”, 5S’in beş temel kavramından biri olmadığı için doğru cevap olmaktadır.