İlk türk devletleriyle ilgili

YKS TYT
1

İlk türk devletleri kimler ve kurumları

2

İlk Türk Devletleri Kurumları

Cevap:

İlk Türk devletleri, Orta Asya coğrafyasının geniş bozkırlarında kurulmuş olan, göçebe kültüre sahip devlet yapılarıyla dikkat çeker. Bu devletlerin siyasal, sosyal ve ekonomik kurumları, o dönemin ihtiyaçlarına uygun olarak şekillenmiştir. İşte bazı önemli kurumlar:

1. Devlet Yönetimi:

  • Kağanlık Sistemi: Devletin başında kağan bulunurdu. Kağan, hem siyasi hem de dini lider olarak kabul edilirdi. Kağan, halkın ve devletin koruyucusu olarak görülürdü.
  • Kurultay: Hatunlar, beyler ve diğer ileri gelenlerin katılımıyla oluşan bir meclisti. Önemli kararlar burada alınırdı.

2. Sosyal Yapı ve Hukuk:

  • Boy Sistemi: Türk devletlerinde sosyal yapı, boylar halinde örgütlenmişti. Her boyun başında bey bulunurdu ve boylar ailesel ilişkiler üzerine kuruluydu.
  • Töre: Yazılı olmayan fakat toplumda düzeni sağlayan hukuk kurallarıydı. Töre, gelenekler ve kağanın emirlerinden oluşurdu.

3. Ekonomik Yapı:

  • Göçebe Ekonomi: İlk Türk devletleri, hayvancılık ve göçebe yaşam tarzı üzerine kurulmuştu. At, koyun ve keçi gibi hayvanların beslenmesi, ekonominin temelini oluştururdu.
  • Ticaret: Asya boyunca İpek Yolu üzerindeki konumları sayesinde ticaret, ekonomik hayatın önemli bir parçasıydı. Çin, İran ve Bizans ile ticaret yapılırdı.

4. Askeri Yapı:

  • Atlı Ordular: Türklerde askeri güç, atlı askerler üzerine kuruluydu. Hareket kabiliyeti yüksek, hızlı bir ordu yapısına sahiptiler ve bu, askeri başarılarının temeliydi.
  • On İki Dilim: Ordu, on iki bölüme ayrılmıştı. Her bir dilimin başında bir komutan bulunurdu ve bu yapı, savaştaki operasyonel esnekliği arttırırdı.

5. Din ve İnanç:

  • Göktanrı İnancı: Türkler, Göktanrı inancına bağlıydılar. Bu inanç sistemi, tek tanrılı bir inanç sistemi olarak kağanların yönetimine de kutsallık kazandırırdı.
  • Şamanizm: Şamanlar, dini ritüelleri ve inanç pratiklerini yönetir, hastalıklar ve kötü ruhlarla mücadele ederdi.

İlk Türk devletleri, hem yerleşik hem de göçebe yönetim biçimleri arasında köprü oluşturarak, bugünkü Türk kültürünün temel unsurlarını şekillendirmiştir. Bu kurumlar, Türk devletlerinin sosyal, ekonomik ve askeri başarılarında önemli rol oynamıştır.