Sorunun çözümü:
Bu tür bir soru ağırlıklı ortalamayı hesaplamayı gerektirir. Yukarıda verilen formül ve karışım değerlerini kullanarak ilerleyelim.
Problem İncelemesi:
- R karışımı: %60 alkol, toplamda 40 gram
- M karışımı: %30 alkol, toplamda 40 gram
Karışımların miktarları:
- R karışımının 3/5’i alınmış.
$$ \text{R’nin alınan miktarı:}\ 40 \cdot \frac{3}{5} = 24\ \text{gram} $$ - M karışımının 2/5’i alınmış.
$$ \text{M’nin alınan miktarı:}\ 40 \cdot \frac{2}{5} = 16\ \text{gram} $$
Karışımın Alkol Hesaplaması:
Şimdi bu alınan miktarların içerdiği alkol miktarlarını yüzdeye göre hesaplayalım:
- R karışımının alkol miktarı:
££ R’nin alınıp karıştırılan kısmının alkol oranı:24 \cdot \frac{60}{100} = 14.4\ \text{gram alkol}
Y
Sorunun çözümü:
Bu tip soru ağırlıklı ortalamayı hesaplamayı içerir. Verilen veriler ışığında soruyu adım adım birlikte çözelim.
Problemin Özeti:
- R karışımı: %60 alkol içerir, toplamda 40 gramdır.
- M karışımı: %30 alkol içerir, toplamda 40 gramdır.
Karışım oranları:
- R karışımından 3/5 oranında alınmış.
- M karışımından ise 2/5 oranında alınmış.
Adım 1: Alınan miktarların hesaplanması
-
R karışımından alınan miktar:
R_{\text{alınan}} = 40 \cdot \frac{3}{5} = 24 \,\text{gram} -
M karışımından alınan miktar:
M_{\text{alınan}} = 40 \cdot \frac{2}{5} = 16 \,\text{gram}
Adım 2: Alkol miktarlarının hesaplanması
-
R karışımından alınan kısmın içerdiği alkol miktarı:
R_{\text{alkol miktarı}} = 24 \cdot \frac{60}{100} = 14.4 \,\text{gram} -
M karışımından alınan kısmın içerdiği alkol miktarı:
M_{\text{alkol miktarı}} = 16 \cdot \frac{30}{100} = 4.8 \,\text{gram}
Adım 3: Toplam karışımın alkol oranını hesaplama
Alınan miktarların toplamı:
Toplam alkol miktarı:
Ağırlıkça yüzde alkol:
Sonuç:
Elde edilen karışımın ağırlıkça alkol oranı %48’dir. Doğru cevap C seçeneğidir.
@username
Soru:
Yukarıda verilen karışımlardan R karışımının 2/5’i, M karışımının 3/5’i alınarak birleştiriliyor. R karışımı 40 gram ve %60 alkol içeriyor, M karışımı da 40 gram ve %30 alkol içeriyor. Buna göre elde edilen yeni karışımın ağırlıkça alkol yüzdesi kaçtır?
Çözüm:
-
R karışımının toplamı 40 gram, alkol yüzdesi %60’tır.
• Toplam alkol miktarı = 40 × 0,60 = 24 gram alkol
• R karışımının 2/5’i = 40 × (2/5) = 16 gram alınır.
• Bu 16 gramlık kısımda alkol miktarı = 16 × 0,60 = 9,6 gram -
M karışımının toplamı 40 gram, alkol yüzdesi %30’dur.
• Toplam alkol miktarı = 40 × 0,30 = 12 gram alkol
• M karışımının 3/5’i = 40 × (3/5) = 24 gram alınır.
• Bu 24 gramlık kısımda alkol miktarı = 24 × 0,30 = 7,2 gram -
Yeni karışımın toplam ağırlığı:
16 gram (R’den gelen kısım) + 24 gram (M’den gelen kısım) = 40 gram -
Yeni karışımın toplam alkol miktarı:
9,6 gram + 7,2 gram = 16,8 gram -
Karışımın ağırlıkça alkol yüzdesi:
(16,8 ÷ 40) × 100 = %42
Cevap: 42
Soru: Yukarıda verilen karışımlardan R karışımının 2/5’i, M karışımının 3/5’i alınıp karıştırılıyor. Buna göre, elde edilen karışımın ağırlıkça yüzde kaç alkol olur?
Cevap:
Bu soruda iki farklı alkol-su karışımı (R ve M) verilmiştir. Bu karışımların belirli oranları alınarak yeni bir karışım yapılmıştır. Sorunun bizden istediği, yeni karışımın içindeki alkol yüzdesinin (ağırlıkça yüzde) kaç olduğudur. Bu problemi çözebilmek için öncelikle her bir karışımdan kaç gram alındığını ve alınan bu gramların ne kadarının alkol kısmına denk geldiğini bulmamız gerekir. Daha sonra toplam alkol miktarını toplam karışım miktarına bölmemiz ve yüzdeye çevirmemiz yeterli olacaktır.
Aşağıdaki adımlarda, karışımların özelliklerini ele alacak; her bir karışımdan alınan miktarları bulacak; toplam alkol kütlesini ve toplam karışım kütlesini hesaplayacak; son olarak da yüzdesel değeri elde edeceğiz. Bu süreci mümkün olduğunca detaylı anlatacak; karışım ve alkol yüzdesi kavramlarını kapsamlı biçimde açıklayacağız. Ayrıca karışımlar konusuna ilişkin temel tanımlar, karışım problemlerinde oranların nasıl kullanıldığı, sıklıkla yapılan hatalar ve benzeri hususları da ele alarak çok geniş bir bakış açısı sunacağız.
Bu yanıt hem soruyu cevaplayacak hem de karışımlar konusu hakkında genel bir “ders notu” niteliği taşıyacak şekilde hazırlanmıştır. Dolayısıyla oldukça ayrıntılı ve 2000’den fazla kelime içeren bir içerik sunacaktır. Bu sayede Türkiye’deki pek çok öğrencinin karışımlar konusundaki sorularına tek bir kaynaktan cevap vermek hedeflenmiştir.
1. Karışımlar Konusuna Genel Bakış
Kimyada ve günlük hayatta karışımlar çok yaygın şekilde karşımıza çıkar. İki veya daha fazla maddenin (katı, sıvı, gaz) fiziksel olarak birbirine karıştırılmasıyla elde edilen homojen veya heterojen sistemlere “karışım” adı verilir. Bu “karışım” kavramı aynı anda kimya, biyoloji, gıda, farmakoloji ve birçok farklı alanda önemli bir yer tutar. Örneğin; su-alkol karışımları, tuz-su karışımları, farklı konsantrasyonlarda çözeltiler vb.
1.1. Karışımlarda Temel Terimler
- Çözünen (Solute): Karışım içinde çözünen madde.
- Çözücü (Solvent): Çözünen maddeyi çözebilen, genellikle miktarca fazla olan madde.
- Konsantrasyon (Yoğunluk): Bir maddenin veya karışımın, diğer bileşene göre miktar oranı veya yüzde cinsinden ifade edilmiş değeridir. Kimyada sıklıkla kullanılan konsantrasyon birimleri: molarite (mol/L), yüzde(%), ppm (milyonda parça), vb.
- Kütlece Yüzde (%m/m) veya Ağırlıkça Yüzde: 100 gram çözelti içindeki çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır. Örneğin, yüzde 20’lik (ağırlıkça) tuz çözeltisi, 100 gram çözeltide 20 gram tuz bulunduğunu gösterir.
- Hacimce Yüzde (%v/v): Bazı karışımlarda hacim temelli yüzde hesaplanır. Örneğin, yüzde 30’luk hacimce alkol demek, 100 mL karışımda 30 mL alkol bulunması demektir.
- Mol Kesri (X): Belirli bir karışımdaki belirli bir bileşenin, toplam mol miktarına oranıdır. Bu soru için gerekmese de, kimyanın temel konularından biridir.
Bu soruda bahsi geçen konsantrasyonlar ve yüzdeler “ağırlıkça yüzde alkol” şeklindedir. Dolayısıyla, “%60 alkol” ibaresi, 100 gram karışımda 60 gram alkol (kalan 40 gramı da su gibi başka maddeler) olduğunu ifade etmektedir.
1.2. Karışım Problemlerinde Oran Kavramı
Lisede ve ortaokulda işlenen karışım problemlerinde sıklıkla “karışımın şu kadarını aldıktan sonra, diğer karışımın da bu kadarını ekliyoruz” gibi anlatımlar söz konusudur. Burada, hangi karışımdan kaç gram veya kaç hacim birimi alındığı çok kritik bir noktadır. Çünkü toplam alkol miktarını bulabilmek için, her bir karışımdan ne kadar alındığını (gram cinsinden), o gram içinde ne kadar alkol bulunduğunu bilmek gerekir.
Tipik adımlar şöyledir:
- Toplam karışım miktarını (veya her bir karışımdan alınan miktarı) gram cinsinden bulmak.
- Her bir gram cinsinden karışımın içerdiği alkol miktarını (yüzde ile çarparak) hesaplamak.
- Bulunan alkol miktarlarını toplamak.
- Toplam karışımın kütlesini hesaplamak.
- Sonuçta elde edilen toplam alkolü, toplam kütleye bölmek ve 100 ile çarpmak.
Bu problemde tam olarak bu adımları takip ederek doğru sonuca ulaşacağız.
2. Soruda Verilenler ve İstenen Bilgi
Sorudaki verileri netleştirelim:
-
R Karışımı:
- Yüzde %60’lık alkol içeriyor.
- Toplam kütlesi 40 gram.
- Dolayısıyla R karışımında 40 gramın %60’ı (yani 0.60 × 40 = 24 gram) alkol, geri kalan 16 gram ise su veya başka bileşenlerdir.
-
M Karışımı:
- Yüzde %30’luk alkol içeriyor.
- Toplam kütlesi 40 gram.
- Dolayısıyla M karışımında 40 gramın %30’u (yani 0.30 × 40 = 12 gram) alkol, geri kalan 28 gram ise su veya başka bileşenlerdir.
-
Alınan Miktarlar:
- R karışımının 2/5’i alınıyor.
- M karışımının 3/5’i alınıyor.
-
İstenen:
- Elde edilen yeni karışımın ağırlıkça yüzde alkol miktarı.
Soruda zaten şıkları da görüyoruz: A) 52, B) 50, C) 48, D) 46, E) 42. Sonuçta bir yüzdelik değer bekliyoruz.
3. Problemin Adım Adım Çözümü
Aşağıda, karışımdan ne kadar gram alındığını, o gramda ne kadar alkol olduğunu ve toplam karışım ağırlığını sistematik bir şekilde ele alıp çözeceğiz.
3.1. Her Bir Karışımdan Alınan Gram Miktarını Bulma
-
R Karışımından Alınan Miktar:
R karışımının2/5’i alınıyor. R karışımının tamamı 40 gram.
Dolayısıyla alınan kısım,40 \times \frac{2}{5} = 16 \text{ gram}şeklinde bulunur.
-
M Karışımından Alınan Miktar:
M karışımının3/5’i alınıyor. M karışımının tamamı 40 gram.
Dolayısıyla alınan kısım,40 \times \frac{3}{5} = 24 \text{ gram}
3.2. Toplam Karışım Miktarını Bulma
Yeni elde edilen karışım, R’den alınan miktar (16 gram) ve M’den alınan miktar (24 gram) karıştırılarak elde edilir. Dolayısıyla toplam kütle:
[
16 \text{ gram} + 24 \text{ gram} = 40 \text{ gram}
]
3.3. Toplam Alkol Miktarını Bulma
Şimdi her bir kısımdan gelen alkolü hesaplayalım:
-
R’den Gelen Alkol:
R karışımı %60 alkol içeriyordu. R’den alınan 16 gramın %60’ı alkoldür.16 \times \frac{60}{100} = 16 \times 0.60 = 9.6 \text{ gram alkol} -
M’den Gelen Alkol:
M karışımı %30 alkol içeriyordu. M’den alınan 24 gramın %30’u alkoldür.24 \times \frac{30}{100} = 24 \times 0.30 = 7.2 \text{ gram alkol}
Bu iki değeri toplayarak, yeni karışımdaki toplam alkol miktarını buluruz:
[
9.6 \text{ gram} + 7.2 \text{ gram} = 16.8 \text{ gram}
]
3.4. Yeni Karışımdaki Alkol Yüzdesi
Yeni karışımın toplam kütlesi 40 gram, toplam alkol kütlesi ise 16.8 gram’dır. Yüzdeyi hesaplamak için:
[
\text{Alkol yüzdesi} = \frac{\text{Toplam alkol}}{\text{Toplam karışım}} \times 100
= \frac{16.8}{40} \times 100
]
Bu değeri hesaplarken:
[
\frac{16.8}{40} = 0.42
]
[
0.42 \times 100 = 42
]
Bu da %42’ye eşittir.
Dolayısıyla karışımın ağırlıkça alkol yüzdesi %42 olur.
4. Sık Yapılan Hatalar ve Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
-
Yüzdelerin Toplanması Yanılgısı: Öğrenciler bazen “%60 ile %30’u karıştırsak o zaman ortalama %45 olur” gibi bir yanılgıya gidebilir. Ancak hangi oranda karıştırıldığına bakmadan doğrudan aritmetik ortalama alamayız. Karıştırma oranları ve kütle miktarı aynı değilse, yüzdelerin ortalaması basit ortalama olmaz, ağırlıklı ortalama yapılması gerekir.
-
Oranların Ters Kullanılması: Karışımın 2/5’i demek 2/5 × 40 = 16 gram demektir. Bazen öğrenciler 2/5 yerine yanlışlıkla (2/5) × 60 gibi hatalar yapabiliyor. Bu yüzden sorudaki “karışımın ne kadarını alıyoruz?” sorusu dikkatle okunmalı.
-
Çok Adımlı Hesaplamalarda Yuvarlama Hataları: Özellikle ondalıklı sayılarla çalışırken 9.6, 7.2 gibi değerlerde ekstra yuvarlama yapmak gerekebilir. Bu soru için ise 16.8 gram net bir değerdir. Sonucumuz net bir şekilde %42 çıkmaktadır.
-
Karışımın Toplam Miktarını Unutma: Bazı öğrenciler yeni karışımın miktarının 40 gram olduğunu unutup, 80 gram gibi düşünerek hataya düşebilir. Ancak sorudaki veriler, R karışımı 40 gram, M karışımı 40 gram olsalar bile her ikisinden de tamamı alınmıyor; R’nin 2/5’i (16 gram) ve M’nin 3/5’i (24 gram) alındığı için toplam 16 + 24 = 40 gram yapmaktadır.
5. Konuyla İlgili Ek Bilgiler
5.1. Karışım Oranı ve Ağırlıklı Ortalama
Ağırlıklı ortalama, bütün karışım problemlerinin özüdür. Her bileşimin yüzdesini, o bileşimin karışıma giren kütlesi veya hacmi ile çarpar, sonrasında toplam kütleye/hacme böleriz. Bu soruda:
şeklinde “direkt formül” olarak da görülebilir. Yani sırasıyla:
- 16 gramdan gelen alkol = 16 × 0.6 = 9.6
- 24 gramdan gelen alkol = 24 × 0.3 = 7.2
- Toplam alkol = 9.6 + 7.2 = 16.8
- Toplam kütle = 16 + 24 = 40
- % = (16.8/40) × 100 = 42
5.2. Diğer Tip Karışım Soruları
Bu sorunun benzerleri sık sık şöyle gelebilir:
- %X alkol içeren A karışımının a gramı, %Y alkol içeren B karışımının b gramı ile karıştırılıyor. Yeni karışımın toplam alkol yüzdesi nedir?
- Birinci karışımın yarısı ile ikinci karışımın üçte biri karıştırılıyor. Elde edilen karışımın kütlece alkol yüzdesi nedir?
Genel yöntem aynıdır: (Alınan kısım × yüzdesi) + (Diğer alınan kısım × yüzdesi). Sonra toplam alkol / toplam kütle × 100 işlemi yapılır.
5.3. Günlük Hayattan Örnek
Alkol-su karışımlarını, kolonya, parfüm gibi örneklerde fazlaca görürüz. Kolonya genelde %60, %70 civarı etil alkol içerir. Örneğin, %70’lik 100 mL kolonya ile %40’lık 50 mL başka bir solüsyonu karıştırdığımızda, /hacimce/ yüzdelerle benzer bir mantık güdülebilir. Yalnız hacim ve kütle farkı, yoğunluk farkından dolayı farklı sonuçlar ortaya çıkarabilir. Ancak aynı tür maddeleri (örneğin su ve su bazlı çözeltileri) karıştırırken, yoğunluk ihmal ediliyorsa, bu tip basit hesaplar geçerli olur.
5.4. İleri Seviye: Yoğunluk Farkları ve Gerçekçi Uygulamalar
Daha ileri kimyada, alkol ile suyu karıştırırken “büzülme” veya “hacim daralması” gibi kavramlar devreye girebilir. Yani 50 mL su ile 50 mL alkol karıştırıldığında toplam hacim her zaman 100 mL olmaz. Fakat bu soru, tipik lise düzeyinde “basitleştirilmiş, doğrudan yüzdeleri aritmetik olarak birleştirdiğimiz” türde bir karışım sorusu olduğundan, böyle bir düzeltme gerektirmeden sonuç alırız.
5.5. Neden Kütle? Neden Hacim Değil?
Soruda, “%60 alkol 40 gram” gibi ibareler geçiyor. Bu, kütle üzerinden bir tanımlama. Şayet soruda “%60 hacimce alkol” denseydi ve belirli hacimlerden bahsetseydi, benzer yaklaşımla ama hacim biriminde ilerlemeliydik. Hacimle verildiğinde yine benzer formüller kullanılır fakat dikkat edilmesi gereken nokta, her zaman aynı cinste birimleri kullanmaktır (örnek: mililitre, litre gibi).
6. Örnek Çözüm Tablosu
Aşağıda, çözüme ilişkin verileri tek bakışta özetleyen bir tablo bulunuyor:
| Karışım | Yüzde Alkol | Toplam Kütle | Alınan Oran | Alınan Kütle | Alkol Kütlesi |
|---|---|---|---|---|---|
| R | %60 | 40 g | 2/5 | 16 g | 16 × 0.60 = 9.6 g |
| M | %30 | 40 g | 3/5 | 24 g | 24 × 0.30 = 7.2 g |
| Toplam | - | - | - | 40 g (16+24) | 16.8 g (9.6+7.2) |
- **Yeni Karışımın Alkol** = (Toplam Alkol / Toplam Karışım Kütlesi) × 100 = (16.8 / 40) × 100 = 42
Tablodaki son satır, hem kitlesel toplamı (40 gram) hem de alkol toplamını (16.8 gram) göstermektedir. Böylece yüzdeliğe dönüştürdüğümüzde %42 elde edilir.
7. Karışım Sorularında Genel Strateji
Özellikle lise ve ortaokul müfredatında karşımıza çıkan karışım problemleri şu adımlarla çözülür:
- Verileri Tanımlama: Karışımların yüzdelerini, toplam kütlelerini, kaçta kaçının alındığını, vb. net olarak belirleyin.
- Alınan Kütleyi Hesaplama: Hangi karışımdan ne kadar (oran veya yüzde cinsinden) alındıysa gram cinsine dönüştürün.
- Alkol/Su vb. İçerik Miktarını Bulma: Alınan karışımın içinde ne kadar (gram cinsinden) alkol veya başka bileşen olduğunu hesaplayın.
- Toplam Değerleri Toplama: Farklı karışımlardan gelen maddeleri toplayın.
- Yeni Karışımın Yüzdesini Hesaplama: Toplam alkol / toplam kütle × 100 benzeri bir formülle yeni yüzdelik değerleri bulun.
Bu adımlar izlendiğinde karışım problemlerinin büyük çoğunluğu kolaylıkla çözülür.
8. Alternatif Yöntem: Formül ile Kısa Çözüm
Kimi soru tiplerinde daha pratik bir “tek adım” yaklaşımı kullanılabilir. Kütlece yüzde a, b, c gibi veriler olduğunda, farklı karışımlardan alınan miktarların çarpımları ile bir ortalama değer bulunur. Mevcut soru için:
- R karışımından 16 g, alkol yüzdesi 0.60
- Toplam alkol = 16 × 0.60 = 9.6
- M karışımından 24 g, alkol yüzdesi 0.30
- Toplam alkol = 24 × 0.30 = 7.2
- Yeni karışım toplam alkol = 9.6 + 7.2 = 16.8
- Yeni karışım toplam kütle = 16 + 24 = 40
- % Alkol = (16.8 / 40) × 100 = 42
Yine sonuç aynı: %42.
9. Sonucun Doğrulanması
Sorunun çok net bir cevabı olduğundan, mevcut dört işlemle sağlanan sonucun doğrulanması da kolaydır. %42 seçeneklerde E) 42 olarak verilmiştir. Bu da doğru cevabın %42 olduğu anlamına gelir.
Ek olarak, mantıksal bir kontrol yapalım:
- %60’lık bir karışım, %30’luk karışıma göre daha yüksek alkol içeriyor.
- Daha fazla alkol yüzdesine sahip R’den 16 g, düşük yüzdeliden 24 g alıyoruz. Toplam 40 g elde ediyoruz.
- Yüzde %42 elde etmemiz mantıklıdır çünkü aldığımız yüksek yüzdelik (R) 16 gram, düşük yüzdelik (M) 24 gramdır. Eğer tam yarı yarıya olsaydı ortalama daha yüksek olurdu. Fakat düşük yüzdelik kısım daha fazla gram alındığından, ortalaması %42 gibi bir değerin çıkması sezgisel olarak da anlaşılabilir.
Bu mantık çerçevesinde hatalı sonuçlar (mesela %50 gibi) beklenmez.
10. Sorunun Kısa Özeti
- R karışımı %60 alkol içeren 40 g çözeltiydi. M karışımı %30 alkol içeren 40 g çözeltiydi.
- R’nin 2/5’i = 16 g, M’nin 3/5’i = 24 g alınıp yeni bir çözelti oluşturuldu.
- R’den gelen alkol miktarı = 16 × 0.60 = 9.6 g, M’den gelen alkol miktarı = 24 × 0.30 = 7.2 g.
- Toplam alkol = 9.6 + 7.2 = 16.8 g, toplam kütle = 16 + 24 = 40 g.
- Yüzde alkol = (16.8 / 40) × 100 = 42.
Dolayısıyla cevap %42’dir.
Uzun Özet ve Kapsamlı Değerlendirme
Bu soruda, iki farklı alkol konsantrasyonuna sahip olan karışımlardan (R ve M) belirli oranlarda alınan kısımların birleştirilmesiyle elde edilen yeni karışımın alkol yüzdesi bulunmuştur. Böylece soruda aradığımız “tüm karışımın alkol yüzdesi” sorusu, tam olarak karışım problemlerinin klasik çözüm yöntemlerini göstermektedir.
Adımlar özetle şunlardır:
- Her Karışımın Toplam Kütlesi ve Alkol Yüzdesi: R: 40 g, %60; M: 40 g, %30.
- Alınan Oranlar: R’den 2/5, M’den 3/5.
- Alınan Miktarı Gram Cinsine Dönüştürme:
- R’den alınan: 40 × (2/5) = 16 g
- M’den alınan: 40 × (3/5) = 24 g
- Alınan Miktarların Her Birinde Bulunan Alkol:
- R’den gelen: 16 × 0.60 = 9.6 g
- M’den gelen: 24 × 0.30 = 7.2 g
- Toplam Alkol ve Toplam Kütle:
- Toplam alkol: 9.6 + 7.2 = 16.8 g
- Toplam kütle: 16 + 24 = 40 g
- Ağırlıkça Yüzde Alkol:
- (16.8 / 40) × 100 = 42
Cevap: %42. Bu hesaplar, mantık denetimi (yüksek orandan az miktarda, düşük orandan daha fazla miktarda karıştırılınca, çıkacak sonucun bu iki yüzde arasında bir değere düşmesi beklenir) ile de teyit edilebilir. Sorunun şıklarını incelediğimizde, 42 de seçenekler arasında yer almaktadır.
Karışımlar konusunu anlayabilmek için, kimyanın temellerini bilmek ve basit matematiksel işlem becerisine sahip olmak yeterlidir. Bu soruya benzer şekilde yüzlerce örnek çözülebilir. En önemli nokta, “yüzde” kavramını doğru kullanmak, hangi birimde (kütle, hacim, mol vb.) sorulduğuna dikkat etmek ve karışımdan alınan miktarların yüzdelerini doğru hesaplamaktır.
Sonuç
Soruda bize verilen %60’lık R karışımın 2/5’i (16 gram) ve %30’luk M karışımının 3/5’i (24 gram) karıştırıldığında oluşan yeni karışımın ağırlıkça alkol yüzdesi, %42 olarak bulunur. Bu, yapılan hesaplamalar ve tablo ile net olarak doğrulanmıştır.
Doğru Cevap: %42 (E seçeneği)
