Soruları Anlatarak Çözümleme
Soru 1
Bu haritadan yararlanarak aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi elde edilemez?
- Aksarların akış yönü: İzohipsler, su akışının izleyeceği yolu belirlemek için kullanılabilir.
- Aksarların iz düşüm uzunlukları: Belirli mesafeler üzerinden izohipsler yardımıyla hesaplanabilir.
- Yer aldığı yarım küre: Topografya haritası, belirli yer şekillerini ve detayları gösterir, bu bilgi sağlanamaz.
- K ve L noktaları arasındaki yükselti farkı: İki nokta arasındaki izohips değerlerinden bulunabilir.
- Yükseltinin artış yönü: İzohipslerin yükselmesi veya alçalması ile tespit edilebilir.
Yanıt: C) Yer aldığı yarım küre
Soru 2
Aşağıdakilerden hangisi, izohipslerin özelliklerinden biri değildir?
- Yükseklik farkı ve ölçek ters orantılıdır.
- Kıyı çizgisini gösteren izohipsin değeri sıfır metredir.
- Ardışık izohipsler arasındaki yükseklik farkı aynıdır.
- Yükseltisi fazla olan yerlerde izohipsler sık geçer.
- İzohipsler birbirini kesmez.
İzohipsler, yükseklik farkını belirtir, birbirini kesmez ve kıyı çizgisi genellikle 0 metre olarak kabul edilir.
Yanıt: A) Aralarındaki yükseklik farkı, ölçekle ters orantılıdır.
Soru 3
Eş yükselti eğrileriyle çizilmiş bir topoğrafya haritasında aşağıdakilerden hangisinin yer alması beklenmez?
- Ölçek: Kesinlikle bulunur, haritanın temel unsurlarındandır.
- Vadi: İzohipsler vadi formunu belirlemek için kullanılabilir.
- Dik yamaç: İzohipslerin sıklaştığı alanlardır.
- Çanak: İzohipslerin çevrelediği alçak alanlar olarak görülür.
- Yüksek sıcaklık adacığı: Topografya ile doğrudan ilgili olmayan bir kavramdır.
Yanıt: E) Yüksek sıcaklık adacığı
Soru 4
Yukarıdaki haritada aşağıda verilen yer şekillerinden hangisi gösterilmemiştir?
- Haliç
- Doruk
- Kapalı çukur
- Akarsu vadisi
- Kıyı çizgisi
Haritada izohipsler vadi çukur ve çıkıntıları gösterir, ancak haliç belirtilmemiştir.
Yanıt: A) Haliç
Soru 5
Bir topografya haritasında eş yükselti eğrilerinin sık veya seyrek geçmesini belirleyen temel etken aşağıdakilerden hangisidir?
- Yükselti farkı
- Arazinin eğim durumu
- Coğrafi koordinatlar
- Haritanın kullanım amacı
- Harita işaretleri
Dağlık veya engebeli arazilerde izohipsler sık geçer; eğimli yerler eğrilerin sık olduğu yerlerdir.
Yanıt: B) Arazinin eğim durumu
Soru 6
Aynı ölçeklerle yapılmış aşağıdaki yerlerden hangisini gösteren topoğrafya haritasında eş yükselti eğrileri arasındaki yatay uzaklığın diğerlerine göre daha kısa olduğu söylenebilir?
- Konya
- Şanlıurfa
- Kocaeli
- Artvin
- Eskişehir
Daha az eğimli olan yerlerdir ve eğri uzaklıkları kısa olur.
Yanıt: D) Artvin
Bu açıklamalar, soruların her birini adım adım çözerek konuyu anlamanıza yardımcı olmalıdır. Haritalardaki yer şekillerini doğru anlamak için izohipsler, harita ölçeği ve ilgili yer şekilleri kavramlarını iyi kavramak önemlidir.