Ali Öğretmen, Güneş ve Ay tutulması sırasında Dünya ve Ay’ın Güneş’e olan uzaklıkları arasındaki ilişkiyi gösteren grafikleri şekildeki gibi çizmiştir. Öğrencilerinden bu grafikleri incelemelerini ve grafiklerden hareketle çıkarımda bulunmalarını istemiştir.
Grafiklerde:
- Grafik 1, Güneş’e olan uzaklığı Dünya ve Ay için karşılaştırır. Ay’ın Güneş’e uzaklığı, Dünya’nınkinden daha fazladır.
- Grafik 2, yine Güneş’e olan uzaklığı karşılaştırır, ancak bu kez Ay’ın Güneş’e olan uzaklığı, Dünya’nınkinden daha azdır.
Buna göre Ali Öğretmen aşağıdaki öğrencilerden hangisinin çıkarımını doğrular?
A) Hazel: 1. grafik ile belirtilen tutulma çıplak gözle izlenebilir.
B) Kayra: 2. grafik ile belirtilen tutulma her ay gerçekleşir.
C) Beril: 1. grafik ile belirtilen tutulma sırasında Ay, yeni ay evresindedir.
D) Sevde: 2. grafik ile belirtilen tutulma sırasında Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer.
Cevap:
Ali Öğretmen’in üzerinde durduğu grafiklerin içerdiği anlamlar:
-
Grafik 1 (Güneş’e Olan Uzaklık): Ay, Güneş’e Dünya’dan daha uzak. Bu, bir “güneş tutulması” durumunu gösterebilir çünkü güneş tutulmalarında Ay, Dünya ile Güneş arasında yer alır ve yeni ay evresinde gerçekleşir.
-
Grafik 2 (Güneş’e Olan Uzaklık): Ay, Güneş’e Dünya’dan daha yakın. Bu, bir “ay tutulması” durumunu gösterebilir çünkü ay tutulmasında Dünya, Güneş ve Ay arasındadır ve Ay’ın dolunay evresinde olması gerekir.
Bu bilgiye dayanarak doğru çıkarım:
D: Sevde: 2. grafik ile belirtilen tutulma sırasında Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer.
Ay tutulması sırasında, Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer. 2. grafik bu durumu temsil eder. Bu nedenle Sevde’nin çıkarımı doğrudur.