Realizm “varlık vardı” gorusunu savunan akımların ortak adıdır fakat onlarda "varligin mahiyeti nedir?"sorusuna farklı cevaplar verir,bu verilen cevapların fikir akımları ve temsilcileri kimlerdir
Realizm ve “Varlığın Mahiyeti” Hakkında Felsefi Akımlar
Cevap:
Realizm, varlığın objektif ve bağımsız bir gerçeklik olduğuna inanan felsefi bir yaklaşımdır. Bu genel görüş altında toplanan pek çok farklı felsefi akım bulunmaktadır ve her bir akım “varlığın mahiyeti nedir?” sorusuna kendine özgü yanıtlar vermektedir. İşte bu akımlar ve önemli temsilcileri:
1. Naïf (Saf) Realizm:
- Temsilciler: Genellikle belirli bir filozofla değil, ilkçağdan gelen genel bir görüş olarak değerlendirilir.
- Görüşü: Naïf realizm, dış dünyadaki nesnelerin bize göründükleri gibi olduğunu, algılarımızın bu nesneleri olduğu gibi temsil ettiğini savunur.
2. Epistemolojik Realizm:
- Temsilciler: Thomas Reid gibi İskoç Aydınlanma filozofları.
- Görüşü: Bilgi deneyim yoluyla elde edilir ve bu bilgi gerçek dünyayı temsil eder. Algı yoluyla elde edilen bilginin nesnel dünyanın doğru bir temsilini sunduğuna inanılır.
3. Ontolojik Realizm:
- Temsilciler: David Armstrong, G.E. Moore gibi modern filozoflar.
- Görüşü: Ontolojik realizm, varlığın anlayış ve inançlardan bağımsız, kendi başına var olduğunu savunur.
4. Platonic Realizm (Platoncu Realizm):
- Temsilciler: Platon
- Görüşü: İdealar dünyası gerçekliğin asıl kaynağıdır. Fiziksel dünyadaki nesneler, bu ideaların yansımalarıdır. Varlığın gerçek mahiyeti idealar dünyasında bulunur.
5. Aristotelesci Realizm:
- Temsilciler: Aristoteles
- Görüşü: Varlık, bireysel nesnelerden oluşur ve bu nesneler esas gerçekliğin kendisidir. İdealar, yalnızca bu nesnelerin özleridir ve onlardan bağımsız değildir.
6. Ortaçağ Realizmi:
- Temsilciler: Thomas Aquinas, William of Ockham
- Görüşü: Genel kavramlar (universals) gerçekte var olabilir. Ancak bu varoluş soyut bir realiteye işaret etmez, aksine bireysel nesnelerin yanlarında bulunan özelliklerdir.
7. Bilimsel Realizm:
- Temsilciler: Karl Popper, Hilary Putnam
- Görüşü: Bilimin amacı, fiziksel dünyanın yapısını keşfetmektir. Teorik varlıklar (örneğin elektronlar, kara delikler) gerçek olarak kabul edilir.
8. Kritik Realizm:
- Temsilciler: Roy Bhaskar
- Görüşü: Dünya zihinden bağımsız olsa da bizim algıladığımız şekliyle değildir. Bilimsel araştırma yoluyla gerçekliği keşfetmeye çalışırız.
Nihai Cevap:
Realizm geniş bir felsefi yaklaşımı ifade eder ve varlığın özünü inceleyen birçok farklı akımı içerir. Naïf realizm, epistemolojik realizm, ontolojik realizm, Platonic realizm, Aristotelesci realizm, Ortaçağ realizmi, bilimsel realizm ve kritik realizm gibi çeşitli akımlar, varlığın mahiyetini farklı şekillerde yorumlar. Her bir akımın, kendi dönemi ve felsefi bağlamı içerisinde özgün temsilcileri ve görüşleri vardır. Öne çıkan temsilciler arasında Platon, Aristoteles, Thomas Reid, Roy Bhaskar ve Karl Popper gibi isimler bulunur.