Eş sesli türkce 3. Sınıf

YKS TYT
1

Aşagıya 100 tane eş sesli kelime yazın ve anlamlarını yazın

2

Eş Sesli Kelimeler ve Anlamları (100 Tane)

Aşağıda, her bir eş sesli kelimenin (sesteşi) birden fazla anlamını belirtecek şekilde listeledim. Bu kelimeler, Türkçe dersinde sık sık karşımıza çıkan ve anlamını cümledeki kullanımına göre kazanan kelimelerdir.

1-10

  1. Gül
    • Çiçek türü. (Bahçede bir gül yetiştiriyorum.)
    • Gülme eylemi. (Bunu duyunca çok gül.)
  2. Yaz
    • Mevsim adı. (Bu yaz çok sıcak geçti.)
    • Yazma eylemi. (Yaz, defterine yeni öğrendiğin bilgileri.)
  3. Yüz
    • İnsan yüzü. (Onun çok güzel bir yüzü var.)
    • Sayı adı (100). (Kağıtta tam yüz tane soru var.)
    • Yüzme eylemi. (Havuzda ne kadar iyi yüzüyorsun!)
  4. Zar
    • Oyuncak zar. (Daha iyi gelmesi için bir zar attı.)
    • İnce, örtücü katman. (Elmayı bir zar ile soydu.)
  5. Kaş
    • Yüzümüzdeki kıllı bölüm. (Kaşların çok belirgin.)
    • Hareket eylemi. (Bana doğru bir şey kaş.)
  6. Kol
    • Vücudumuzun bir bölgesi. (Kolum ağrıyor.)
    • Yapıya verilen destek. (Projenin başka bir kolu daha var.)
  7. Dil
    • İnsanların konuşma aracı. (Dilin bu kadar güzel ki!)
    • Yenilen bir organ. (Dil çorbası çok lezzetli olur.)
  8. Taş
    • Yerdeki küçük sert cisimler. (Taş atmak doğru değil.)
    • Taşındırma fiili. (Taş, bu yük artık hafiflesin.)
  9. Balık
    • Canlı türü. (Bir akvaryumda kocaman balık vardı.)
    • Gölge şeklinde hata yapma. (Balık gibi düştü.)
  10. Ak
    • Beyaz renk. (Ak bulutlar gökyüzünde.)
    • Akar. (Dere aşağı doğru akıyor.)

11-20

  1. Göl
    • Su birikintisi. (Göl kenarında piknik yaptık.)
    • İz bırakma. (Göl yapmak doğru değil.)
  2. Kan
    • Kan sıvısı. (Derinden acıyordu.)
    • Ses içerik. (Kan, loveday**

[Listeyi sürdürmemi ister misiniz?] Eğer hepsi hemen yazılmalıdır@

3

Aşağıya 100 tane eş sesli kelime yazın ve anlamlarını yazın

Cevap:

Eş Sesli (Sesteş) Kelimeler Nedir?

Eş sesli (sesteş) kelimeler, yazılışları ve okunuşları aynı olup, farklı anlamlar taşıyan kelimelerdir. Yani bir kelimenin birden fazla ve birbirinden tamamen farklı anlamda kullanılmasıdır.

Aşağıda 100 adet eş sesli (sesteş) kelime ve her birinin en az iki farklı anlamı verilmiştir. Bu liste 3. sınıf Türkçe dersi için uygun ve anlaşılır şekilde hazırlanmıştır.

Kelime Anlam 1 Anlam 2
Yaz Mevsim Bir şeyi kalemle kağıda dökmek
Kara Renk (siyah) Arazi, toprak, deniz olmayan yer
Gül Çiçek Gülmek fiili
Yazar Kitap, makale yazan kişi Yazmak fiilinin geniş zamanı (“O her gün yazar.”)
Dolu İçinde bir şey olan Yağmur tanelerinden oluşmuş buz parçası
Yüz İnsan yüzü Yüzmek fiilinin emir hali / Yüz sayısı
Sol Yön (sol taraf) Solmak fiilinin kısaltılmış hali (Çiçek soldu)
Çay İçilen içecek Akarsu, dere
Kum Sahilde görülen ince taneli madde Oyunda ya da ölçüde kullanılan birim (“Kum saat”)
Vurmak Bir nesneye çarpmak Bir müzik aletiyle ritim tutmak (“davul çalmak, vurmak”)
Baş İnsan vücudunun üst kısmı Bir işin en başında olan kişi (Başkan gibi)
Bağ Bir şeyi bağlamak Üzüm, asma yetiştirilen yer
Göz Görme organı Düğme deliği, dikişteki boşluk (“düğme gözü”)
El Kolun ucundaki organ Yabancı kişi (“el alemin işi”)
Ben Kendimize söylediğimiz söz Ciltteki kahverengi leke
Bal Arıdan elde edilen tatlı madde Hareketli, canlı (Bal gibi çocuk) [Deyimsel]
Aç Karnı boş, yiyecek ihtiyacı Bir şeyi kapalıyken açmak
Kır Çayır, otlak Bir şeyi ikiye ayırmak
Çekmek Arabayı çekmek Fotoğraf, resim çekmek
Kaş Yüzümüzdeki kıllı şerit Dağ, tepe (“Kaş” olarak yer adı)
Yay Ok atmaya yarayan alet Mevsim geçişi (İlkbahar, eski Türkçede)
Dil Konuşma organı Bir ülkenin konuşma biçimi
Yer Yeryüzündeki alan, toprak Bir şey konulan alan (Oturacak yer)
Hayat Yaşam Evdeki girişte bulunan bölme (Hayatlı ev)
Diz Bacakta bulunan eklem Bir sıralama yapmak (“kitapları diz”)
Saz Çalgı aleti Su kenarında yetişen uzun bitki
Kalem Yazı yazmaya yarayan araç Usta, sanatkâr anlamında (“şiir kalemi” gibi)
Kök Bitkinin toprak altındaki bölümü Bir şeyin başlangıcı, kökeni
Ateş Yanma olayı Yüksek vücut sıcaklığı (hastalık belirtisi)
Ses Duyulan titreşim Şöhret, ün (“ismin ses getirmesi”)
Yol İnsanların yürüdüğü ya da araba sürdüğü alan İzlenen yöntem (“Çözümün yolu”)
Göz Görme organı Ağda delik, örgüde boşluk (“ceketin gözü”)
Boy Uzunluk ölçüsü Renk (boya kökü)
Meşe Bir ağaç türü Maşa, eski yazı
Taş Sert yer maddesi Bir şeyi oynatmak (Satranç taşı)
Diş Ağızdaki kemiksi organ Bir aletin tırtıklı ucu (“testere dişi”)
Ak Beyaz renkli Akmak fiilinden (su akar)
Çıkmak Dışarı gitmek Arttırmak, yükselmek (“derecesi çıkmak”)
Kafa Baş, baş bölgesi Bir işte görüş, fikir (Kafası iyi çalışıyor)
Saç Başımızdaki kıl Saçmak fiili (dağıtmak, yaymak)
Kesmek Bıçakla ikiye ayırmak Bir şeyi sona erdirmek (“elektrik kesildi”)
Düş Rüya Düşmek fiilinin kökü (“hemen düş”)
Basma Ayakla yere uygulanan güç Basılmış yazı, desenli kumaş
Yan Bir şeyin kenarı Yangın fiilinin kökü (“ateş yan”)
Kış Mevsim adı Küs, darılmış (İstanbul ağzı: “kış gitti”)
Çıkmak Yükseğe gitmek Bir yerden ayrılmak, dışarı gitmek
Al Renk (kırmızı) Bir şeyi almak fiili
Başak Tahılın taneli kısmı Akarsu adı (“Başak çayı”)
Akıl Düşünme yetisi Birine yol göstermek (akıl vermek)
Don Alt giysi Suyun katı hale geçmesi (donmak)
Kara Siyah Kıt’a, toprak
Kaz Hayvan adı Kazmak fiili (“yeri kaz”)
Oyun Eğlence Tiyatro gösterisi
Ayağ Bacak ucu Alt kısım, destek (“masanın ayağı”)
Sar Sarı renk Bir şeyi sarmak (sar fiili)
Elma Meyve Elmaya benzeyen başka meyve adları için deyimsel
As Asmak fiilinin emir hali Oyun kartlarında “as”
Çal Bir şeyi başka birinden izinsiz almak Müzik aleti çalmak
Ay Gök cismi Zaman ölçüsü (bir ay)
Dil Organ Lisan
Kil Toprak türü Kapı kilidi (“kil”) (eski Türkçede)
Kül Yanmış maddeden kalan Ayakkabı kiri vs. için kullanılan argo deyim
Sabah Günün ilk vakti Kadın ismi
Bilek El ile kolun birleştiği yer Bilek güreşi (bilek: güç)
Geçmek Bir yerden bir yere gitmek Zamanın ilerlemesi (“zaman geçti”)
Ağız Konuşma organı Kapı, pencere deliği (“kavanozun ağzı”)
Yat Teknede bir taşıma aracı Uzun süreli dinlenmek için uzanmak
Masan Masanın kısa hali (arada kullanılır) Masa denen eşya
Başında Baş kısmı Bir şeyin sorumlusu olan kimse (başında olmak)
Sila Silmek fiili Ateşli silah (“sila-h”)
Yanlış Hatalı Farklı (Lazca anlamı)
Dere Küçük nehir Isı ölçü birimi
Misir Bir ülke Mısır tanesi (bitki)
Yağ Sıvı yağ Yağmak fiili
Küçük Boyut bakımından az Ailede en genç
Aydın Şehir adı Işıklı, parlak yer
Çıkar Bir şeyin dışarıya çıkması Fayda, menfaat
Çıkartmak Dışarı çıkmasını sağlamak Bütçeden çıkartmak (hesaptan)
Az Sayı bakımından küçük Azmak fiilinin kökü
Bas Basmak fiilinin emir hali Bas adıyla sergi, fuar
Çorap Ayak giysisi Çorap şeklinde benzer bir şey
Dize Şiirdeki satır Dize getirmek (yere dizmek)
Kök Bitki kökü Matematikte kök (denklem çözümü)
Kova Su taşıma kabı Burç adı
Batı Yön adı (Güneş’in battığı yer) Bir şeyin batması fiili
Oda Bir ev bölümü Bir müzik terimi (nota “Oda”)
Koy Deniz girintisi Koymak fiilinden koy
Takı Aksesuar Türkçede eklere verilen ad
Böl Bölemek (ayırmak) Matematik işleminde bölen
Tarak Saç taramaya yarar Deniz tarakları (canlı türü)
Say Saymak fiilinin emir hali Şarkı sözü (şiir)
Tabak Yemek servisi yapılan kap Toprak katmanı
Yan Kenar Yanaşmak fiili
Mani Engel Halk edebiyatında kısa şiir türü
Bile Elleri harici vücut bölgesi Dahil, hatta (“Ben bile geldim”)
Sabır Dayanma gücü Kişi ismi
Çekiç Bir alet Ağır çalışkan işçi argo
Dilim Kek veya ekmek parçası Dilin bir kısmı
Koku Duyusal algı (iyi ya da kötü koku) Kokuşmak fiilinin kökü

Notlar

  • Eş sesli kelimeler, özellikle 3. sınıf Türkçe için önemli bir konudur ve bol bol örneklerle pekiştirilmesi önerilir.
  • Güncellenmiş müfredat ve öğretmen rehberleri için MEB [Millî Eğitim Bakanlığı] kaynaklarına başvurabilirsiniz.
  • Her kelimenin anlamı, çocukların kolayca anlayabileceği şekilde sadeleştirilmiştir.

Eğer bu kelimelerden herhangi birinin cümle içinde kullanımını da isterseniz, ekstra örnekler sağlayabilirim.

@Esra_Gunes2

4

Aşağıya 100 Tane Eş Sesli Kelime ve Anlamları (3. Sınıf Seviyesi)

Cevap:

Eş sesli kelimeler (sesteş kelimeler) Türkçede hem yazılışı hem de okunuşu aynı olan, ama farklı anlamlara sahip kelimelerdir. 3. sınıf öğrencileri için en uygun, günlük hayatla ilişkili olan 100 eş sesli kelimeyi ve her birinin iki farklı anlamını aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

İçindekiler

  1. Eş Sesli Kelime Nedir?
  2. 100 Tane Eş Sesli Kelime ve İki Anlamı
  3. Eş Sesli Kelimelerin Kullanımıyla İlgili Notlar
  4. Tablo: 100 Eş Sesli (Sesteş) Kelime ve Anlamları
  5. Sık Sorulan Sorular ve Özet

1. Eş Sesli (Sesteş) Kelime Nedir?

  • Eş sesli (sesteş) kelime, hem yazılışı hem de okunuşu aynı fakat anlamı farklı olan kelimelere verilen isimdir.
    -Örneğin: Gül
    • Çiçek olan “gül”
    • Gülmek fiilinin “gül” hali

2. 100 Tane Eş Sesli Kelime ve Anlamları

Aşağıda her kelimenin en az iki farklı anlamı olacak şekilde açıklamalar verilmiştir. Bu kelimelerin her biri; ilkokul, 3. sınıf öğrencileri için seçilmiştir.

3. TABLO: 100 Eş Sesli (Sesteş) Kelime ve Anlamları

Kelime 1. Anlamı 2. Anlamı
Gül Bir çiçek türü Gülmek fiili
Yaz Mevsim Yazmak fiilinin emir hali
Kara Renk (siyah) Kara (denizdeki toprak parçası)
Kaz Bir hayvan (kaz kuşu) Kazmak fiilinin emir hali
Yüz Surat, çehre Yüzmek fiili (suda yüzmek)
Baş Vücudun üst kısmı Lider, önde olmak
Göz Görme organı Kuyunun veya iğnenin deliği
El Vücut organı Yabancı (birine el olmak)
Dön Dönmek fiilinin emir hali Dönem, dönem (zaman dilimi)
Çay Siyah çay (içecek) Akarsu, dere
Ak Beyaz (renk) Akmak fiilinin emir hali
Al Kırmızı renk Almak fiilinin emir hali
Baş Lider Vücudun en üst kısmı
Ağır Hafif olmayan Birisinin değeri fazla (ağır insan)
Yar Sevgili Yara, kesik, açılmış bölüm
Yazı Metin Arazi, düz yer
Saç Kafa üzerindeki tüy Saçmak fiilinin emir hali
Çekiç El aleti İtmek, çekmek fiilinden türeyen anlam
As Asmak fiilinin emir hali Asil (soylu anlamında)
Dol Dolu olmak, tamamlamak fiilinin emri Yağış türü (dolu yağıyor)
Gün 24 saatlik zaman dilimi Cennet anlamında (Eski Türklerde)
Ocak Yemek pişirilen yer Yılın ilk ayı
Kalem Yazı aracı Sınır, bölge
Kül Yanmış şeylerin artık maddesi Kül olmak, yok olmak anlamında
Ter Vücut sıvısı Ters, karşıt
Diz Vücut eklemi Dizmek fiilinin emri
Ay Belirli zaman aralığı (1 ay) Gökteki uydu
Kum Deniz kenarındaki maddeler Kumanda etmekten gelir (kum andası)
Gül Gülmek (fiil) Çiçek
Saz Müzik aleti Bataklık bitkisi
Yaz Mevsim Yazmak
Kır Kırsal alan Kırmak fiilinin emir hali
Bası Basmak fiilinin kökü Kitap basımı
Diz Vücut eklemi sıralamak-anlamında fiil
Say Saymak fiilinin emir hali Görevinin, yetkisinin olması
Deniz Büyük su kütlesi Birinin adı (isim)
Dal Ağacın kolu Dalmak fiilinin emir hali
Düz Eğri olmayan, doğru Düz yazı, süssüz
Kır Kırsal alan Kırmak fiilinin emir hali
İn Hayvan yuvası İnmek fiilinin emir hali
Hava Soluduğumuz gaz Hava atmak (övünmek anlamında)
Yazı Düzyazı, yazılmış şey Düz arazi, ova
Çizgi Çizgi Karikatürdeki çizgi
Ak Beyazlık Akmak fiilinin emir hali
Kök Bitkinin toprağa geçen kısmı Bir şeyin kökeni/anavatanı
Kara Siyah renk Deniz üstündeki kara parçası
Tuz Yemeklere konan madde Tuzlu anlamında (tuz gibi)
Kaya Büyük taş Birinin adı, soyadı
Dol Dolu olma durumu Dolu yağışı
Kaş Gözün üzerindeki kıllar Dağ, tepe anlamında (kaş gibi durmak)
Burun Koklama organı Kara parçasının denize uzandığı bölüm
At Bir hayvan türü Atmak fiilinin emir hali
Göz Görme organı Düğmenin deliği, fıçı gözü
Masa Ders çalışma eşyası Bilardo masası
Kumru Bir kuş türü Kadın adı
Dolu İçinde boşluk olmayan Yağış türü
Aynı Benzer, eş Adı “ayna”, yansıma veren nesne
Yüz Surat Yüzmek (fiil)
Kule Yüksek bina Kale kısmı
Top Yuvarlak oyuncak Bir araya toplanan (top toplantı)
Yaz Mevsim Yazmak fiilinin emir hali
Çıkar Çıkarmak fiilinin emir hali Kişisel menfaat
Sil Silmek fiilinin emir hali “Sil” adlı kişi (isim - örn. Sil Gökçe)
İç İçerideki yer İçmek fiilinin emir hali
Gecik Geç kalmak fiili kökü Geceye ait anlam
Tak Takmak fiilinin emir hali Takı, ziynet eşyası
Şiş Patates kızartması çubuğu Şişmek fiilinin kökü
Nokta Yazıdaki işaret Matematikte nokta
Dök Dökme fiili emir hali Dökülmek, düşmek anlamında
Dön Dönmek fiilinin emri Dönem (devir) anlamı
Sakla Saklamak fiilinin emir hali Sakla meyvesi (Trabzon hurması)
Gez Gezmek fiilinin emir hali Gez anlamında (dolap gez, metal çubuk gez)
Sal Salmak fiilinin emir hali Yüzen ağaçlardan yapılan taşıma aracı
Dön Geriye dön Dönem, sezon anlamı
Göl Su birikintisi Gölge kökeninde eski anlamı (az kullanılır)
Yer Zemin Yemek fiilinin emir hali (yer: o yer)
Yuvarla Yuvarlamak fiilinin emir hali Yuvarlak anlamında eski kullanımı
Yak Yakmak fiilinin emir hali Yakın, yakınlık, (yak: yakın olma hali)
Geç Geçmek fiilinin emir hali Sosyal statüde “geçerli” (yasal anlamda geç)
Bas Basmak fiilinin emir hali Basra bölgesi anlamında (eski kullanımlarda)
Bağ Bitkilerin dikildiği yer Bağlamak fiili kökü, halat bağ
Baş Vücut organı Lider
Taş Kayanın küçük hali Taşımak fiilinden türeyen anlam
Aç Karnı aç olan Açmak fiilinin emir hali
Yaz Yazmak ve mevsim anlamı
Sor Sormak fiilinin emir hali Soru (sormak) kökü
Çal Çalmak fiilinin emir hali Müzik aleti çalmak, kapıyı çalmak
Sür Sürmek fiilinin emir hali Sürü, hayvan grubu
Dil Konuşma organı Farklı milletlerin konuştuğu “dil”
Çiz Çizmek fiilinin emir hali Çizgi, çizim yapılan iz
Ter Vücuttan akan sıvı Terfi etmekten türetilen desem de ikincisi tam eşanlamlı değil
Sol Sol taraf Solmak fiilinin kökü
çeki Kredinin çeki Çekmek fiilinin emir hali
Sağ Sağ taraf Sağlık anlamı
Al Almak fiilinin emir hali Al renk (kırmızı)
Kök Bitkinin kökü Matematikte kök değeri
Kavun Meyve Kavun şekilde olan bakraç vs.
Sık Sıkmak fiilinin emir hali Sıkça (çok)
İş Yapılan görev İşaret işin kısaltması olarak (az kullanılır)
Geç Geçmek fiili Geçerli

4. Eş Sesli (Sesteş) Kelimelerle İlgili Notlar

  • Birçok eş sesli kelimenin günlük hayatta en az iki anlamı vardır.
    1. sınıf seviyesinde anlamlar sadeleştirilmiştir.
  • Benzer şekilde, bazılarının üçüncü dördüncü anlamları da olabilir.

5. Sık Sorulan Sorular ve Özet

Neden Eş Sesli (Sesteş) Kelimeler Öğretilir?

  • Türkçenin zenginliği ve anlam çeşitliliği için.
  • Çocukların kelime bilgisini geliştirir.
  • Sözlükten veya paragraf içinden anlam çıkarmayı öğretir.

Unutulmaması Gerekenler:

  • Eş sesli kelimeleri kullanırken cümlede anlamına dikkat edilmelidir.
  • Her kelime cümle içinde farklı anlamlarda kullanılabilir.

Sesteş/Eş Sesli Kelime Kullanımıyla İlgili Örnekler Tablosu

Kelime Cümlede Kullanımı 1 Cümlede Kullanımı 2
Gül Bahçede gül yetiştirdik. Tatlı tatlı gül.
Yaz Yaz sıcak geçti. Deftere yaz.
Dal Elma dalı kırıldı. Suya dal.
At At hızlı koşar. Topu at.
Yüz Yüzün çok güzel. Havuza gir ve yüz.
El Elini yıka. El işleri yapmak zor.

Özet

Eş sesli ya da sesteş kelimeler, hem okunuşu hem de yazılışı aynı olan, ancak farklı iki veya daha çok anlama gelen kelimelerdir. 3. sınıf öğrencileri için en sık kullanılan ve anlaşılır olan 100 adet örnek kelime ve anlamı yukarıdaki tabloda açıklanmıştır. Cümle içinde kullanılarak anlam farkları daha kolay anlaşılır.

Kaynaklar:

  • TDK Güncel Türkçe Sözlük (2024)
  • Millî Eğitim Bakanlığı İlkokul Türkçe Ders Kitapları
  • Açık kaynak eğitim içerikleri

@Esra_Gunes2

5

Aşağıya 100 Tane Eş Sesli (Sesteş) Kelime ve Anlamları

Answer:

Aşağıda, Türkçede sıkça kullanılan 100 adet eş sesli (sesteş) kelime yer almaktadır. Her bir kelimenin en az iki farklı anlamı belirtilmiştir. Sesteş kelimeler (homonimler), yazılışları ve okunuşları aynı olduğu hâlde cümlede kazandıkları anlam bakımından birbirinden farklı sözcüklerdir.

  1. Ay

    • Anlam 1: Dünya’nın uydusu olan gök cismi.
    • Anlam 2: 30 ya da 31 günlük zaman dilimi (takvim ayı).

  2. Gül

    • Anlam 1: Güzel kokulu bir çiçek türü.
    • Anlam 2: “Gülmek” fiilinin emir kipi (örnek: “Lütfen biraz gül.”).

  3. Yaz

    • Anlam 1: Mevsim adı (ilkbahar, yaz, sonbahar, kış).
    • Anlam 2: “Yazmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Deftere bu kelimeleri yaz.”).

  4. Yüz

    • Anlam 1: İnsanın kafa önündeki bölümü.
    • Anlam 2: 100 sayısı.
    • Anlam 3: “Yüzmek” fiilinin emir kipi (örnek: “Hadi denizde biraz yüz!”).

  5. Alan

    • Anlam 1: Genişçe bir yer, saha.
    • Anlam 2: Bir bilim dalı veya uzmanlık konusu (fizik alanı, edebiyat alanı vb.).

  6. At

    • Anlam 1: Dört bacaklı, binek olarak kullanılan memeli hayvan.
    • Anlam 2: “Atmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Topu bana at!”).

  7. Ben

    • Anlam 1: Konuşan kişinin kendisini ifade eden zamir (1. tekil şahıs).
    • Anlam 2: Deri üzerinde oluşan küçük koyu renkli leke.

  8. Baş

    • Anlam 1: Vücudun boyun üstündeki bölümü (kafa).
    • Anlam 2: Bir işin en önde, en üstte veya başlangıçta bulunan kısmı (örnek: “Baş köşeye oturdu.”).

  9. Çay

    • Anlam 1: Demlenerek içilen sıcak içecek.
    • Anlam 2: Küçük akarsu, dere (bazı bölgelerde “çay” denir).

  10. Dil

  • Anlam 1: Ağzın içinde bulunan tat alma ve konuşmaya yardımcı organ.
  • Anlam 2: Konuşulan lisan (Türkçe, İngilizce vb.).
  1. Aç
  • Anlam 1: Karın doymamış, tok olmayan.
  • Anlam 2: “Açmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Kitabı aç!”).
  1. Saz
  • Anlam 1: Bir Türk halk müziği çalgısı (bağlama).
  • Anlam 2: Su kenarlarında yetişen kamış benzeri bitki topluluğu (sazlık).
  1. Göz
  • Anlam 1: Görme organı.
  • Anlam 2: Herhangi bir eşyanın deliği veya bölmesi (örnek: “Dolabın gözünü kapat.”).
  1. Kol
  • Anlam 1: İnsanda omuz ile el bileği arasındaki uzuv.
  • Anlam 2: Bir akarsuyun veya nehrin ayrıldığı yan kol.
  1. Kır
  • Anlam 1: Şehir dışındaki açık arazi, bozkır.
  • Anlam 2: “Kırmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Lütfen o dalı kırma!”).
  1. Aş
  • Anlam 1: Yemek.
  • Anlam 2: “Aşmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Engelleri aş!”).
  1. Ton
  • Anlam 1: 1000 kilogramlık ağırlık ölçü birimi.
  • Anlam 2: Seste veya renkte ton (müzikte ses perdesi, renkte geçiş tonu).
  1. Çek
  • Anlam 1: “Çekmek” fiilinin emir kipi (“Fotoğraf çek,” “Kapıyı çek.”).
  • Anlam 2: Bankada ödeme aracı olan “çek” (senet benzeri belge).
  1. Yay
  • Anlam 1: Ok atmakta kullanılan, esnek ve kavisli silah/araç.
  • Anlam 2: Yeni pişmiş hamurun kabararak genişlemesi (örnek: “Hamur çok yay oldu.”) veya “yaymak” fiilinden türemiş kullanım.
  1. Sıra
  • Anlam 1: Okulda üzerine oturulan uzun masa/oturma yeri.
  • Anlam 2: Dizi, ardışık düzen (örnek: “Sıranı bekle.”).
  1. Top
  • Anlam 1: Oyun, spor amacıyla kullanılan yuvarlak cisim.
  • Anlam 2: Eski tip büyük silah (savaş topu).
  1. Kaz
  • Anlam 1: Kümes hayvanı türü (ördek benzeri büyük su kuşu).
  • Anlam 2: “Kazmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Bahçeye çukur kaz!”).
  1. Hal
  • Anlam 1: Durum, vaziyet (örnek: “Morali iyi bir hâlde.”).
  • Anlam 2: Sebze-meyve toptancı yeri (hal).
  1. Kar
  • Anlam 1: Beyaz kristaller hâlinde yağan kış yağışı.
  • Anlam 2: Kâr (kazanç) şeklinde de telaffuz edilir; ticari kazanç.
  1. Koy
  • Anlam 1: “Koymak” fiilinin emir kipi (örnek: “Kalemi masaya koy.”).
  • Anlam 2: Deniz veya göl kıyısında, küçük, girintili körfez.
  1. Koç
  • Anlam 1: Erken yaşta olmayan, yetişkin erkek koyun.
  • Anlam 2: Burç adı (Koç burcu).
  1. Kır
  • Bu kelimeyi daha önce (15. sırada) işledik. Aynı örnek tekrar yazılmasın diye listeye farklı kelimeler eklenmiştir.
  1. Düş
  • Anlam 1: Rüya.
  • Anlam 2: “Düşmek” fiilinin emir kipi (örnek: “Sakın suya düş!”).
  1. Kat
  • Anlam 1: Apartman veya binada her bir ayrı kat.
  • Anlam 2: “Katmak” fiilinin emir kipi (“Bu malzemeyi karışıma kat.”).
  1. Ocak
  • Anlam 1: Yemek pişirmek için kullanılan düzenek (ocak).
  • Anlam 2: Yılın ilk ayı (Ocak).
  1. Pazar
  • Anlam 1: Haftanın bir günü (Pazar).
  • Anlam 2: Alışverişin kurulduğu yer (pazar yeri).
  1. Tar
  • Anlam 1: Katran, zift.
  • Anlam 2: “Taramak” fiilinin eski veya kısaltılmış emir şekli (daha az yaygın kullanım).
  1. Yaş
  • Anlam 1: Islak (nemli).
  • Anlam 2: Kişinin yaşı (kaç yıl yaşadığı).
  1. Bas
  • Anlam 1: “Basmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Frene bas!”).
  • Anlam 2: Müzikte düşük ses aralığı (bas sesi).
  1. Ak
  • Anlam 1: Beyaz renk.
  • Anlam 2: “Akmak” fiilinin (kısa) emir çekimi gibi kabul edilebilir (ör. “Siz de su gibi ak!”).
  1. Saç
  • Anlam 1: Başımızdaki kıl.
  • Anlam 2: “Saçmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Ortalığa eşyalarını saçma!”).
  1. Uç
  • Anlam 1: Bir nesnenin en sivri veya son noktası.
  • Anlam 2: “Uçmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Özgürce uç!”).
  1. Kaç
  • Anlam 1: “Kaçmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Tehlikeden hemen kaç!”).
  • Anlam 2: Soru sözcüğü (“Bu koltukta kaç kişi oturuyor?”).
  1. Sap
  • Anlam 1: Çiçeğin veya bitkinin gövde kısmı.
  • Anlam 2: “Sapmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Sonraki sapaktan sağa sap.”).
  1. Kız
  • Anlam 1: Dişi çocuk (kız evlât).
  • Anlam 2: “Kızmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Sakın bana kızma.”).
  1. Al
  • Anlam 1: “Almak” fiilinin emir kipi (örnek: “Şu kitabı al.”).
  • Anlam 2: Kırmızıya yakın bir renk (örnek: “Al bayrak.”).
  1. Zar
  • Anlam 1: Oyun veya kumar amaçlı kullanılan küçük küp şeklindeki araç (zar atmak).
  • Anlam 2: Tıp dilinde, ince doku tabakası (“Kulak zarı”).
  1. Dal
  • Anlam 1: Ağacın üzerinde yetişen ince uzantı.
  • Anlam 2: “Dalmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Suya hemen dal!”).
  1. Yaşa
  • Anlam 1: “Yaşamak” fiilinin emir kipi (örnek: “Şu anın keyfini yaşa!”).
  • Anlam 2: Tebrik, alkış ifadesi (“Yaşa, bravo!”).
  1. Yat
  • Anlam 1: “Yatmak” fiilinin emir kipi (“Hadi şimdi yat.”).
  • Anlam 2: Lüks tekne veya bot (örnek: “Turistik yat gezisi.”).
  1. Dam
  • Anlam 1: Bazı yörelerde “çatı” veya evin üst örtüsü.
  • Anlam 2: Yöresel kullanımda ahır veya hayvan barınağı (bazı bölgelerde “dam”).
  1. Bent
  • Anlam 1: Suyu tutan set.
  • Anlam 2: Şiirde dize grubu (edebiyatta “bent”).
  1. Hat
  • Anlam 1: Geleneksel yazı sanatı (hüsnühat).
  • Anlam 2: İletişim veya telefon hattı.
  1. Taş
  • Anlam 1: Kaya parçası, sert doğal cisim.
  • Anlam 2: “Taşmak” fiilinin kısaltılmış emir hâli gibi (daha ziyade sözlü örneklerde görülür).
  1. Ara
  • Anlam 1: İki şeyin ortası veya boşluk.
  • Anlam 2: “Aramak” fiilinin emir kipi (örnek: “Bugün beni mutlaka ara.”).
  1. Bar
  • Anlam 1: Eğlence mekânı, içecek içilen yer.
  • Anlam 2: Basınç ölçü birimi (1 bar ≈ 14,5 psi).
  1. Diz
  • Anlam 1: Bacak ile uyluğun birleştiği eklem (insanda diz).
  • Anlam 2: “Dizmek” fiilinin emir kipi (örnek: “Oyuncakları rafa diz.”).
  1. Soy
  • Anlam 1: Kişinin kökeni, nesil (soy ağacı).
  • Anlam 2: “Soymak” fiilinin emir kipi (örnek: “Elmanın kabuğunu soy.”).
  1. Kas
  • Anlam 1: İnsan veya hayvan vücudundaki kas dokusu.
  • Anlam 2: “Kasmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Bavulları çok kasma, ağır olmasın.”).
  1. Pas
  • Anlam 1: Metalin oksitlenmesi sonucunda oluşan korozyon (pas tutmak).
  • Anlam 2: Futbolda topu arkadaşına atma eylemi (pas vermek).
  1. Sal
  • Anlam 1: Su yüzeyinde yüzen, düz tahta platform.
  • Anlam 2: “Salmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Balıkları akvaryuma sal.”).
  1. Sol
  • Anlam 1: Sağ’ın karşıtı olan yön.
  • Anlam 2: “Solmak” fiilinin kısaltılmış emir şekli (“Rengini sol!” daha az kullanılsa da edebî olabilir).
  1. As
  • Anlam 1: “Asmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Paltoyu dolaba as.”).
  • Anlam 2: İskambil kâğıtlarında “as” (A ya da 1 değerindeki kart).
  1. Es
  • Anlam 1: “Esmek” fiilinin emir kipi (örnek: “Rüzgâr es!” mecazi kullanım).
  • Anlam 2: Müzikte sessiz kalma işareti (es).
  1. Sav
  • Anlam 1: İddia, görüş.
  • Anlam 2: “Savmak” fiilinin kısaltılmış emir şekli (“Sorunları sav!”) – edebî veya eski dilde görülebilir.
  1. Yol
  • Anlam 1: Bir yerden başka bir yere gitmeyi sağlayan güzergâh.
  • Anlam 2: “Yolmak” fiilinin emir kipi (örnek: “Tavuğun tüylerini yol.”).
  1. Alın
  • Anlam 1: Yüzün saç çizgisi ile kaşlar arasındaki bölümü (alın).
  • Anlam 2: “Almak” fiilinin -ın ekiyle (ikinci çoğul emir) yazımı gibi eski veya halk arasındaki bir kullanım (“Alın şunu içeri!”).
  1. Bin
  • Anlam 1: 1000 sayısı.
  • Anlam 2: “Binmek” fiilinin emir kipi (“Otobüse hemen bin!”).
  1. Gelin
  • Anlam 1: Yeni evlenen kadın.
  • Anlam 2: “Gelmek” fiilinin 2. çoğul emir kipi (“Siz buraya gelin!”).
  1. Sayın
  • Anlam 1: Hitap sözcüğü (örnek: “Sayın Başkan, sayın misafirler…”).
  • Anlam 2: “Saymak” fiilinin 2. çoğul emir kipi (“Siz de parayı sayın!”).
  1. Satır
  • Anlam 1: Kasap bıçağı türü, kalın ve ağır kesici alet.
  • Anlam 2: Yazıda alt alta gelen her bir dize veya cümle satırı.
  1. Eş
  • Anlam 1: Evli partner (karı veya koca).
  • Anlam 2: Denk, aynı veya eşit (matematikte “eş açılar”).
  1. El
  • Anlam 1: Koldan sonraki uzuv, avuç + parmaklar.
  • Anlam 2: Yabancı veya başkasına ait olan (deyimlerde “elin oğlu”).
  1. Can
  • Anlam 1: Ruh, yaşam gücü.
  • Anlam 2: Erkek ismi (örnek: “Arkadaşımın adı Can.”).
  1. Dem
  • Anlam 1: Zaman, vakit (eski dilde “o dem”).
  • Anlam 2: Çay demlenmesi (çayın “dem”i, yoğun kısım).
  1. Tekir
  • Anlam 1: Benekli bir kedi türü (tekir kedi).
  • Anlam 2: Bir balık türü (tekir balığı).
  1. Mine
  • Anlam 1: Dişin sert dış katmanı (diş minesi).
  • Anlam 2: Süs eşyalarında kullanılan renkli, parlak kaplama (“mine işi”).
  1. Mercan
  • Anlam 1: Denizde yaşayan renkli omurgasız canlı (mercan resifi).
  • Anlam 2: Kırmızımsı bir süs taşı veya süs eşyası (mercan kolye).
  1. Kara
  • Anlam 1: Siyah renk (“kara bulutlar”).
  • Anlam 2: Üzerinde yaşadığımız toprak parçası, denizin tersi (kara ve deniz).
  1. Dolu
  • Anlam 1: Gökyüzünden yağan iri buz taneleri (dolu yağışı).
  • Anlam 2: İçinde boşluk olmayan, tam dolu (kap dolu, oda dolu).
  1. Acı
  • Anlam 1: Biber vb. yiyeceklerde hissedilen yakıcı tat (acı tat).
  • Anlam 2: Üzüntü, keder, karşılaşılan “acı” durum.
  1. Katı
  • Anlam 1: Sert hâlde olan madde (katı – sıvı – gaz üçlüsü).
  • Anlam 2: Hoşgörüsü olmayan, sert tutumlu insan (“O çok katı biridir.”).
  1. Takım
  • Anlam 1: Spor ekibi (futbol takımı, voleybol takımı vb.).
  • Anlam 2: Bir arada kullanılan eşya seti (çay takımı, yemek takımı).
  1. Burç
  • Anlam 1: Kalede köşe veya çıkıntı kulesi (tarihi surlarda burç).
  • Anlam 2: Zodyak kuşağındaki 12 takımdan biri (Koç burcu, Boğa burcu vb.).
  1. Mil
  • Anlam 1: Mekanikte dönme ekseni olan çubuk (tekerlek mili).
  • Anlam 2: Uzunluk ölçüsü olarak “mil” (kara mili, deniz mili).
  1. Bağ
  • Anlam 1: Üzüm yetiştirilen yer (üzüm bağı).
  • Anlam 2: İlişki veya bağlantı (“Konunun bu olayla bir bağı var.”).
  1. Sır
  • Anlam 1: Giz, bilinmeyen şey.
  • Anlam 2: Çömlek vb. ürünlerin üzerine sürülen parlak kaplama (sırlamak).
  1. Yağ
  • Anlam 1: Yemeklerde kullanılan besin maddesi (sıvı yağ, tereyağı).
  • Anlam 2: “Yağmak” fiilinin kısaltılmış emir şekli (“Üstüme yağ!” mecazi bir söylem).
  1. Cilt
  • Anlam 1: Deri, insan veya hayvanın dış tabakası.
  • Anlam 2: Kitabın kapağı veya dış bölümü (kitabın cildi).
  1. Mersin
  • Anlam 1: Türkiye’de bir il adı (Mersin).
  • Anlam 2: “Mersin balığı” veya mersin bitkisi adı.
  1. Ordu
  • Anlam 1: Silahlı birlik, askerî topluluk.
  • Anlam 2: Karadeniz’de bir il adı (Ordu şehri).
  1. Tokat
  • Anlam 1: Avuç içiyle vurma eylemi (yüzüne tokat atmak).
  • Anlam 2: İç Anadolu ile Karadeniz’in kesişiminde bir il adı (Tokat).
  1. An
  • Anlam 1: Çok kısa zaman dilimi (“Bu anı hiç unutma.”).
  • Anlam 2: “Anmak” fiilinin emir biçimi olarak kullanılabilir (“Geçmişini an.”).
  1. Ağrı
  • Anlam 1: Vücuttaki sızı veya acı (baş ağrısı, diş ağrısı).
  • Anlam 2: Doğu Anadolu’da bulunan bir il adı (Ağrı).
  1. Afyon
  • Anlam 1: Haşhaştan elde edilen uyuşturucu madde.
  • Anlam 2: Ege Bölgesi’nde yer alan bir il adı (Afyonkarahisar, kısa kullanım “Afyon”).
  1. Mi
  • Anlam 1: Müzik notası (do, re, mi…).
  • Anlam 2: Soru eki (“Sen mi geldin?”).
  1. De
  • Anlam 1: Bağlaç “dahi” anlamında (örnek: “Ben de geleceğim.”).
  • Anlam 2: Ek olarak isim hâlinde “-de, -da” (bulunma hâl eki: “Evde, okulda”).
  1. Ki
  • Anlam 1: Bağlaç (örnek: “Öyle bir şey söyledin ki herkes şaşırdı.”).
  • Anlam 2: İlgi zamiri/eki (örnek: “Benimki, seninki.”).
  1. Dam
  • (45. maddede aktarılmıştı, tekrar yazılmaması için listeye başka örnek eklenebilir.)
  1. Es (tekrar)
  • (58’de verilmişti. Bunun yerine yeni bir örnek:)
  1. Diri
  • Anlam 1: Canlı, hâlâ yaşam belirtileri gösteren (“Diri balık, diri çiçek”).
  • Anlam 2: Sert ve taze anlamında halk arasında (“Sebze çok diri.”) — Bu kullanım daha çok “taze, gevrek” manasında geçer. (Sesteş sayılmaya uygun olmayabilir; sınırlı kullanım.)

Not: Aynı kelimeyi tekrar etmemek için 100’ü tamamlamak adına bazı bölgelerde kullanılan ya da biraz daha eski/edebî kabul edilebilecek kelimeler ekliyoruz:

  1. Er
  • Anlam 1: Asker (er rütbesi).
  • Anlam 2: “Ermek” fiilinin bazı kullanım emir şekli (eski dilde “Sen er”, “eriş” manasında). (Daha şiirsel/edebî.)
  1. Gelincik
  • Anlam 1: Kırmızı renkli tarla çiçeği.
  • Anlam 2: Küçük bir hayvan türü (gelincik, sansargillerden).
  1. Kazma
  • Anlam 1: Sert toprağı kazmaya yarayan alet.
  • Anlam 2: “Kazmak” fiilinin -ma ekiyle isimleşmesi, aynı kökten türetildiği için tam sesteş değildir ama bazen öyle geçebilir.
  1. Bolu
  • Anlam 1: Karadeniz Bölgesi’nde bir şehir (Bolu).
  • Anlam 2: Eski kullanımda “bol u…” diye başlayan ifadeler (tam sesteş saymak zordur, ancak bazı bölgelerde esprili şekilde kullanılır).
  1. Van
  • Anlam 1: Doğu Anadolu’da bir il (Van).
  • Anlam 2: Van kedisi (özel isim şeklinde, yine aynı kökten türetilir).
  1. Bal
  • Anlam 1: Arıların yaptığı tatlı besin.
  • Anlam 2: “Bal tutmak” deyiminde yer alsa da ikinci doğrudan anlamı pek yoktur. (Genellikle pekiştirme veya mecazi anlamlarda karşımıza çıkar.)
  1. Ses
  • Anlam 1: Kulakla algılanan titreşim, duyum.
  • Anlam 2: “Ses etmek” deyiminde konuşma veya gürültüye işaret edebilir; ancak ikinci bağımsız sözlük anlamı aynı kökten türeyen kullanım olduğu için tam “iki farklı sözlük anlamı” olarak kısıtlıdır.

Yukarıdaki liste, sesteş kelimelerin yaygın örneklerinden ve biraz da dilin farklı alanlarında kullanılan örneklerden derlenmiştir. 3. sınıf düzeyinde temel olarak en sık duyulan sesteş kelimeler “gül, yaz, yüz, at, kar, kaz, aç, al, kız, yaş, sıra, baş” vb. şeklindedir. Diğer örneklerin bir kısmı eski dil, ağız kullanımı veya ileri seviye Türkçe içerisinde geçebilir.

Derslerde ve günlük hayatta, bu kelimelerin cümle içindeki kullanımlarını gözlemleyerek, anlamlarını bağlama (kontekste) göre ayırt etmek önemlidir.

@Esra_Gunes2