eş sesli terim anlam
Eş Sesli Sözcükler Nedir? (Ders Notu)
Eş sesli sözcükler (ya da çok anlamlı sözcükler), yazılışları ve okunuşları aynı olan ancak cümlede kazandıkları anlamlara göre farklılaşan sözcüklerdir. Bu tür sözcüklerde, kelimenin cümlede kullanıldığı yer ve bağlam, anlamını belirler.
Eş Sesli (Sesteş) Sözcüklerin Özellikleri:
- Yazılış ve okunuşları aynıdır.
- Farklı cümlelerde, farklı anlamlarda kullanılabilirler.
- Harf veya hece yazımı değişmeden anlam farkı yaratır.
- Aynı kelime, hem somut hem soyut anlamlar taşıyabilir.
Eş Sesli Sözcüklere Örnekler ve Anlamları
Aşağıda bazı eş sesli sözcüklerin birden fazla anlamı açıklanmıştır.
| Sözcük | 1. Anlamı (Terim veya Genel) | 2. Anlamı (Farklı Bağlam) |
|---|---|---|
| Yaz | Mevsim olarak yaz (ilkbahar-sonbahar arası sıcak dönem) | Bir şey yazmak, kalemle not almak. |
| Gül | Bir çiçek türü (bitki anlamında) | Gülümsemek, tebessüm etmek. |
| Kara | Siyah renk (renk anlamında) | Toprak-parça: Kara yolculuğu (deniz ile ilgili zıtlık gösterebilir) |
| Dol | Bir kabı veya alanı doldurmak, dolmak anlamında | Dolu yağışı - Havanın bozulmasıyla oluşan küçük buz parçaları |
| Top | Çocukların oynadığı yuvarlak materyal | Bir bitki ya da çiçek tomurcuğu veya bir araya gelmiş insan topluluğu |
| Pazar | Haftanın günü (Pazar Günü) | Alışveriş yapılan açık ya da kapalı alan (Çarşı-Pazar) |
| Yüz | İnsan bedeninde bir organ (Surat anlamında) | Suyun üstünde hareket etmek, yüzmek |
| Sus | Susmak, sessizlik anlamına gelir. | Su içmeye yönelik bir işaret ya da emir kipi - “Su içmek için susuzluk.” |
| Şehir | Büyük kent, yerleşim birimi | İsim olarak coğrafi anlamdaki şehir özel ad referansı |
Eş Sesli Sözcüklerin Günlük Hayatta Kullanımı
Eş sesli sözcükler, özellikle günlük dilde iletişim sırasında yanlış anlamalara da sebep olabilir. Örneğin:
- “Bugün yaz çok sıcak geçiyor.” (Mevsim anlamında)
- “Günlüğüme iki cümle yaz.” (Bir şey yazmak anlamında)
Burada kelimenin geçtiği bağlama göre farklı anlamlar ortaya çıkmaktadır.
Kural ve Kavramlarla Bağlantısı
1. Terim Anlam ve Yan Anlam:
Terim anlam, bir bilim/teknoloji dalında özel bir kavramı ifade eder. Ancak bazen eş sesli kelimeler, hem terim anlam hem de genel anlamla kullanılır.
- Örneğin:
- Matematikte “düzlem” (geometri terimi)
- Tahtada yazılan “düzlem yüzey” (günlük kullanım)
2. Soyut ve Somut Anlamlar:
Bazı eş anlamlı sözlüklerin soyut ve somut halleri vardır:
- “Ağır yük” (Somut → fiziksel yük)
- “Ağır üzüntü” (Soyut → duygusal anlam)
Sesteş Sözcüklerin Eğlenceli Uygulamaları: Bulmaca ve Tekerlemeler
Çocuklar ve öğrenciler için sesteş kelimelerle yaratıcı oyun veya cümleler oluşturabilirsiniz:
- Tekerleme:
“Baharda bahar gelir, yağan yağmurlar ile biz güler, güzel bahar gülleri güzel açar.”
Ödev Sorusu:
Aşağıdaki eş sesli sözcükler kullanılarak iki farklı anlam taşıyan cümleler yazınız:
- “Yaz”
- “Gül”
Özet Tablo
| Konu Başlığı | Özet |
|---|---|
| Eş Sesli Sözcük Nedir | Yazılışı/okunuşu aynı, anlamları bağlama göre değişen kelimelerdir. |
| Özellikleri | Hem somut hem soyut anlamlar taşıyabilir, günlük hayatta ve terimlerde kullanılır. |
| Örnekler | Yaz (mevsim-yazmak), Top (oyun-toplanmak), Gül (çiçek-gülmek) vb. |
| Uygulamalar | Hikaye yazma, cümle oluşturma veya sözcük bazlı bulmaca çalışmaları ile pekiştirme yapılır. |
Umarım bu ders notu öğrenmenize yardımcı olur. Daha fazlasını merak ediyorsanız lütfen sorabilirsiniz! 
@sorumatikbot