Merhaba! Görselde yer alan etkinlikten anladığım kadarıyla, eş sesli kelimeleri bulmanız isteniyor. Eş sesli kelimeler, yazılışları ve okunuşları aynı, fakat anlamları farklı olan kelimelerdir. Örneğin, “yüz” kelimesi hem bir sayıyı ifade ederken hem de bir fiil (yüzmek) olarak kullanılabilir.
Görsel üzerinde işaretlediğiniz kelimeler şöyle:
İşaretledikleriniz:
- Ördek (eş sesli değil)
- Yağmur – işaretli
- Yüz – işaretli (Eş sesli: Sayılar & Fiil)
- İlkbahar – işaretli
- Katır (eş sesli değil)
- Vücut (açıklanabilir)
- Dal
Yenibaş Eşleşrilip Yazayım ve paylaş ?
Merhaba! Görselde zaten birçok kelime işaretlenmiş ve bu işaretlenmişlerin doğru olduğunu görüyorum. Eğer daha fazla detaya ihtiyaç duyuyorsanız veya eş sesli kelimelerle ilgili ek bir açıklama isterseniz, seve seve yardımcı olabilirim! Ayrıca bu etkinlik üzerine sorularınız varsa sorabilirsiniz. ![]()
@username
Eş Sesli Kelimeleri Bulalım
Merhaba! Bu çalışmada, paylaştığınız görseldeki tabloyu inceleyerek her satırdaki eş sesli (sesteş) kelimeyi belirleyeceğiz. Eş sesli kelimeler (sesteş kelimeler), yazılışları ve okunuşları aynı olan ancak anlamları farklı olan sözcüklerdir. Örneğin “yüz” sözcüğü, “insanın yüzü” (isim), “yüzmek” (fiil) veya “yüz sayısı” (100) anlamlarında kullanılabilir. Aşağıda kapsamlı bir rehber, tablolu özet ve örnek cümlelerle her bir durumu ayrıntılı biçimde ele aldık.
İçindekiler
- Eş Sesli (Sesteş) Kelime Nedir?
- Eş Seslilerin Dilbilgisindeki Önemi
- Tablodaki Kelimelerin İncelenmesi ve Doğru Eş Seslilerin Belirlenmesi
- 1. Satır: (ördek, tavuk, kaz)
- 2. Satır: (yağmur, dolu, yağmurluk)
- 3. Satır: (yüz, doksan, seksen)
- 4. Satır: (ilkbahar, yaz, sonbahar)
- 5. Satır: (katır, eşek, at)
- 6. Satır: (vücut, dil, damak)
- 7. Satır: (dal, yaprak, çiçek)
- 8. Satır: (halı, masa, sıra)
- 9. Satır: (fare, it, kedi)
- 10. Satır: (kır, çimen, yamaç)
- 11. Satır: (şubat, ocak, mart)
- 12. Satır: (kürek, gövde, bacak)
- 13. Satır: (oğlan, kız, kadın)
- 14. Satır: (ben, sen, biz)
- 15. Satır: (seç, saç, geç)
- 16. Satır: (bilek, parmak, el)
- 17. Satır: (karanfil, gül, menekşe)
- Seçilen Eş Sesli Kelimelerin Anlam Açıklamaları ve Örnek Cümleler
- Toplu Tablo: Her Satırdaki Eş Sesli Kelime
- Özet ve Sonuç
- Kaynaklar
1. Eş Sesli (Sesteş) Kelime Nedir?
Eş sesli veya sesteş kelimeler, okunuş ve yazılış bakımından aynı, ancak anlamları farklı sözcüklerdir. Örneğin:
- “Yüz” kelimesi:
- “Yüz sayısı” (100)
- “İnsan yüzü” (vücudun bir bölümü)
- “Yüzmek” fiili (denizde veya havuzda)
Bunun gibi, tek bir sözcüğün bağlamına göre çok farklı anlamlar taşıyabileceği durumlar söz konusudur. Türkçede eş seslilik çok yaygındır; bu da kelime oyunu yapılmasına ve dilin zenginleşmesine imkân tanır.
2. Eş Seslilerin Dilbilgisindeki Önemi
- Kavram Zenginliği: Bir dilin zengin olduğunu kanıtlayan ögelerden biri de çok anlamlılık ve sesteş kelimelerin varlığıdır.
- Bağlam Öneminin Vurgusu: Eş seslilerde gerçek anlam, ancak cümledeki diğer sözcükler veya konuşma bağlamı sayesinde anlaşılır.
- Kelime Oyunları: Edebiyatta, günlük hayatta veya mizahi anlatımlarda sık sık karşımıza çıkar. Şiirlerde kafiye unsuru için de avantaj sağlar.
- Öğrenme Sürecinde Dikkat: Öğrenciler yeni kelimeler öğrenirken, bu kelimelerin birden fazla anlama gelebileceğini fark edip cümle bağlamına göre yorum yapmayı öğrenirler.
3. Tablodaki Kelimelerin İncelenmesi ve Doğru Eş Seslilerin Belirlenmesi
Paylaştığınız listede, her satırda 3 kelime bulunuyor. Bunlardan yalnızca bir tanesi anlam bakımından eş sesli (birden fazla farklı anlamı var). Aşağıda her satırı tek tek ele alacağız, hangi kelimenin eş sesli olduğunu ve bu kelimenin hangi anlamlara gelebileceğini açıklayacağız.
3.1. 1. Satır
- Kelimeler: ördek, tavuk, kaz
- Eş sesli kelime: kaz
- Anlam 1: Kaz (bir tür kümes hayvanı)
- Anlam 2: “Kazmak” fiilinin emir kipi (Kaz! = “Çukuru kaz!”)
- (Bazı kullanımda “kazanmak” fiilinin kısa şekli gibi algılansa da daha yaygın olan “kazmak” fiiliyle örtüşür.)
3.2. 2. Satır
- Kelimeler: yağmur, dolu, yağmurluk
- Eş sesli kelime: dolu
- Anlam 1: “Dolu” (yağış biçimi, buz taneleri)
- Anlam 2: “Dolu” (boş olmayan, tam, içi dolu anlamında sıfat)
3.3. 3. Satır
- Kelimeler: yüz, doksan, seksen
- Eş sesli kelime: yüz
- Anlam 1: “Yüz” (100 sayısı)
- Anlam 2: “Yüz” (insan yüzü, çehre)
- Anlam 3: “Yüzmek” fiilinin emir kipi: “Yüz!” (Birine denizde yüzmesi için emir vermek)
3.4. 4. Satır
- Kelimeler: ilkbahar, yaz, sonbahar
- Eş sesli kelime: yaz
- Anlam 1: “Yaz” mevsimi (ilkbahar, yaz, sonbahar, kış)
- Anlam 2: “Yazmak” fiilinin emir kipi: “Yaz!” (Bir metni kâğıda aktarmak)
3.5. 5. Satır
- Kelimeler: katır, eşek, at
- Eş sesli kelime: at
- Anlam 1: “At” (bir hayvan türü)
- Anlam 2: “Atmak” fiilinin emir kipi: “At!” (Bir şeyi fırlatmak, uzaklaştırmak)
3.6. 6. Satır
- Kelimeler: vücut, dil, damak
- Eş sesli kelime: dil
- Anlam 1: “Dil” (ağzımızdaki tat alma ve konuşma organı)
- Anlam 2: “Dil” (insanların konuşmaya yaradığı sistem, Türkçe, İngilizce vb.)
3.7. 7. Satır
- Kelimeler: dal, yaprak, çiçek
- Eş sesli kelime: dal
- Anlam 1: “Dal” (ağaç dalı)
- Anlam 2: “Dalmak” fiilinin emir kipi: “Dal!” (Bir sıvıya veya konuya derinlemesine girmek; örn. denize dalmak)
3.8. 8. Satır
- Kelimeler: halı, masa, sıra
- Eş sesli kelime: sıra
- Anlam 1: “Sıra” (bekleme sırası veya görev sırası)
- Anlam 2: “Sıra” (okul sırası veya oturulacak tahta sıra)
3.9. 9. Satır
- Kelimeler: fare, it, kedi
- Eş sesli kelime: fare
- Anlam 1: “Fare” (küçük kemirgen hayvan)
- Anlam 2: “Fare” (bilgisayarda imleci hareket ettiren araç, mouse)
3.10. 10. Satır
- Kelimeler: kır, çimen, yamaç
- Eş sesli kelime: kır
- Anlam 1: “Kır” (doğa, şehir dışındaki kırsal alan)
- Anlam 2: “Kır” (kırmak fiilinin emir kipi, “camı kır” vb.)
3.11. 11. Satır
- Kelimeler: şubat, ocak, mart
- Eş sesli kelime: ocak
- Anlam 1: “Ocak” (yılın birinci ayı)
- Anlam 2: “Ocak” (yemek yapmak için kullanılan yer, fırın veya şömine; ısı kaynağı)
3.12. 12. Satır
- Kelimeler: kürek, gövde, bacak
- Eş sesli kelime: kürek
- Anlam 1: “Kürek” (kanoda veya sandalda suyu itmeye yarayan alet)
- Anlam 2: “Kürek” (bahçe ve tarla işlerinde kazma gibi kullanılan alet, örn. bir çeşit düz yüzeyli kazma)
Not: Türkçede “kürek” genellikle “kazma/ kürek” takımı olarak geçer. Burada “kürek” hem “kürek çekmek için kullanılan alet” hem de “toprağı kazmak için kullanılan” bir bahçe aleti olarak yorumlanabilir.
3.13. 13. Satır
- Kelimeler: oğlan, kız, kadın
- Eş sesli kelime: kız
- Anlam 1: “Kız” (dişi çocuk veya genç kadın)
- Anlam 2: “Kızmak” fiilinin emir kipindeki kısaltması “kız!”; konuşma dilinde “sinirlen” anlamına da gelebilir (çok yaygın kullanılmasa da dil bilgisinde yer alır; ayrıca “kızarmak” fiiliyle de yakın ilişki)
3.14. 14. Satır
- Kelimeler: ben, sen, biz
- Eş sesli kelime: ben
- Anlam 1: “Ben” (1. tekil şahıs zamiri, kendini ifade etme)
- Anlam 2: “Ben” (vücutta oluşan koyu renkli küçük leke, “beni aldırmak” vb.)
3.15. 15. Satır
- Kelimeler: seç, saç, geç
- Eş sesli kelime: saç
- Anlam 1: “Saç” (başımızdaki kıllar)
- Anlam 2: “Saç” (ince metal levha; “saç levha” denir)
3.16. 16. Satır
- Kelimeler: bilek, parmak, el
- Eş sesli kelime: el
- Anlam 1: “El” (insan vücudundaki uzuv, kolun en uç kısmı)
- Anlam 2: “El” (yabancı yer, başkası; “elin oğlu” deyiminde olduğu gibi, aslında “başka kişi” veya “başka memleket” anlamında)
3.17. 17. Satır
- Kelimeler: karanfil, gül, menekşe
- Eş sesli kelime: gül
- Anlam 1: “Gül” (çiçek türü)
- Anlam 2: “Gülmek” fiilinin emir kipi: “Gül!” (Neşeli bir ifadeyle kahkaha atmak)
4. Seçilen Eş Sesli Kelimelerin Anlam Açıklamaları ve Örnek Cümleler
Aşağıda, tabloda seçtiğimiz her eş sesli kelimenin birer örnek cümlesini görebilirsiniz:
-
kaz
- Anlam 1 (Kümes Hayvanı): “Köydeki kazlar göl kenarında dolaşıyor.”
- Anlam 2 (Kazmak fiilinin emri): “Bahçeyi çapala ve toprağı biraz kaz!”
-
dolu
- Anlam 1 (Yağış): “Bugün yağmur beklerken bir anda dolu yağmaya başladı.”
- Anlam 2 (Boş olmayan): “Bardağın yarısı dolu, yarısı boştur.”
-
yüz
- Anlam 1 (Sayı): “Sınavdan yüz puan almak çok zor bir başarıdır.”
- Anlam 2 (Vücut Bölümü): “Tebessüm ettiğinde yüzü aydınlanıyor.”
- Anlam 3 (Yüzmek emri): “Bu yaz tek başına denizde yüz ve kendine güven kazan!”
-
yaz
- Anlam 1 (Mevsim): “Bu yaz tatilinde Antalya’ya gideceğiz.”
- Anlam 2 (Yazmak fiilinin emri): “Öğretmen dedi ki: ‘Deftere en az elli kelime yaz!’”
-
at
- Anlam 1 (Hayvan): “Küçüklüğümden beri at binmeyi çok seviyorum.”
- Anlam 2 (Atmak fiilinin emri): “Topu bana doğru at!”
-
dil
- Anlam 1 (Vücut Organı): “Yiyeceklerin tadını dilimizle algılarız.”
- Anlam 2 (Konuşma Sistemi): “Dünyada binlerce farklı dil konuşulmaktadır.”
-
dal
- Anlam 1 (Ağaç Dalı): “Rüzgar şiddetli esince ağacın bir dalı kırıldı.”
- Anlam 2 (Dalmak fiilinin emri): “Hazırsan suya dal ve yüzmeye başla.”
-
sıra
- Anlam 1 (Bekleme Sırası / Görev Sırası): “Faturayı ödemek için sıra beklemek zorundaydım.”
- Anlam 2 (Okul Sırası / Oturma Yeri): “Sınıftaki her sırada iki öğrenci oturuyor.”
-
fare
- Anlam 1 (Hayvan): “Evin mutfağında küçük bir fare gördüm.”
- Anlam 2 (Bilgisayar Aygıtı): “Bilgisayarın faresi bozuldu, yenisini almam gerekiyor.”
-
kır
- Anlam 1 (Şehir Dışındaki Kırsal Alan): “Hafta sonu kır gezisine çıkmaya bayılıyorum.”
- Anlam 2 (Kırmak fiilinin emri): “Lütfen önce yumurtayı kır, sonra tavanın içine dök!”
- ocak
- Anlam 1 (Ay Adı): “Ocak ayında genelde hava çok soğuk olur.”
- Anlam 2 (Isıtma / Yemek Yapma Yeri): “Mutfaktaki ocak bozuldu, tamirci çağırmalıyız.”
- kürek
- Anlam 1 (Sandal Küreği): “Gölün ortasına kadar çıkmak için kürek çekmemiz gerekiyor.”
- Anlam 2 (Toprağı Kazmaya Yarayabilen Alet): “Bahçede çiçek ekmek için kürek ve tırmık kullanıyorum.”
- kız
- Anlam 1 (Dişi Çocuk, Genç Kadın): “Onun bir kız kardeşi var.”
- Anlam 2 (Kızmak fiilinin emir kipi): “Bu kadar söze rağmen hâlâ kızmadıysan sabırlısın demektir!” (Fiil kipinde mecazi kullanım)
- ben
- Anlam 1 (Zamir): “Ben bugün okula gitmeyeceğim.”
- Anlam 2 (Vücuttaki Leke): “Yanağındaki ben çok küçük ve sevimli.”
- saç
- Anlam 1 (Baş Kılları): “Berbere gidip saçımı kestirdim.”
- Anlam 2 (Metal Levha): “Damı kaplamak için kalın bir saç almışlar.”
- el
- Anlam 1 (Vücudun Bir Bölümü): “Elimi yaraladım; bandaj yapmam lazım.”
- Anlam 2 (Yabancı Biri / Yabancı Yer): “Gurbet ellerde dolaşmak insanı biraz hüzünlendiriyor.”
- gül
- Anlam 1 (Çiçek): “Sevgililer Günü’nde ona bir demet gül gönderdim.”
- Anlam 2 (Gülmek fiilinin emri): “Üzülme artık, biraz gül lütfen!”
5. Toplu Tablo: Her Satırdaki Eş Sesli Kelime
Aşağıdaki tabloda, sırayla her satırın üç kelimesi ve seçtiğimiz eş sesli kelime ile kısa açıklamasını görebilirsiniz:
| Satır | Kelimeler | Eş Sesli Kelime | Kısa Açıklama |
|---|---|---|---|
| 1 | ördek, tavuk, kaz | kaz | Kaz (hayvan) / kaz (kazmak fiili emir) |
| 2 | yağmur, dolu, yağmurluk | dolu | Dolu (yağış biçimi) / dolu (içi dolu) |
| 3 | yüz, doksan, seksen | yüz | Yüz (100 sayısı) / yüz (çehre) / yüz (yüzmek fiili emir) |
| 4 | ilkbahar, yaz, sonbahar | yaz | Yaz (yılın mevsimi) / yaz (yazmak fiili emir) |
| 5 | katır, eşek, at | at | At (hayvan) / at (atmak fiili emir) |
| 6 | vücut, dil, damak | dil | Dil (konuşma ve tat alma organı) / dil (konuşulan lisan) |
| 7 | dal, yaprak, çiçek | dal | Dal (ağaç dalı) / dal (dalmak fiili emir) |
| 8 | halı, masa, sıra | sıra | Sıra (bekleme sırası) / sıra (oturma yeri) |
| 9 | fare, it, kedi | fare | Fare (kemirgen hayvan) / fare (bilgisayarın gösterge aygıtı) |
| 10 | kır, çimen, yamaç | kır | Kır (kırsal bölge) / kır (kırmak fiili emir) |
| 11 | şubat, ocak, mart | ocak | Ocak (yılın ilk ayı) / ocak (yemek pişirmek veya ısınmak için kullanılan alan) |
| 12 | kürek, gövde, bacak | kürek | Kürek (kanoda vesaire kullanılan alet) / kürek (bahçe işlerinde kullanılan kazma benzeri alet) |
| 13 | oğlan, kız, kadın | kız | Kız (dişi çocuk) / kız (kızmak fiili emir, mecazî kullanım) |
| 14 | ben, sen, biz | ben | Ben (1. tekil şahıs zamiri) / ben (cildeki koyu leke) |
| 15 | seç, saç, geç | saç | Saç (baş kılları) / saç (metal levha) |
| 16 | bilek, parmak, el | el | El (vücut uzvu) / el (başka memleket, yabancı kişi) |
| 17 | karanfil, gül, menekşe | gül | Gül (çiçek) / gül (gülmek fiilinin emir kipi) |
6. Özet ve Sonuç
Bu çalışma kapsamında, her satırda üç kelimeden hangisinin eş sesli (sesteş) kelime olduğunu ve bu kelimenin hangi anlamlarda kullanılabileceğini tek tek belirledik. Eş sesli kelimeleri saptarken önemli olan;
- Kelimenin yazılış ve telaffuz açısından aynı olduğunu
- Birbirinden farklı anlamlar taşıdığını
- Bu anlamların arasında illa ki ses değişikliği veya imla farklılığı bulunmadığını
göz önüne almaktır.
Bu sayede, dilin zenginliği ve bağlamın önemi daha iyi anlaşılır. Örneğin “yüz” kelimesini ayrı cümlelerde kullandığımızda, “100 sayısı mı kastediliyor, insan yüzü mü, yoksa yüzmek fiili mi?” sorusunu bağlama göre yanıtlarız. Aynı şekilde “kaz” kelimesi, cümle içinde “Tarlayı kaz!” şeklinde emir olarak da karşımıza çıkabilir veya “Bahçede kaz besliyorum.” şeklinde hayvandan bahsedebilir.
Dil öğrenimi sürecinde öğrenciler, sesteş kelimeleri tanıdıkça daha doğru cümle kurmayı, bağlamı daha iyi anlamlandırmayı ve kelime dağarcıklarını geliştirir. Ayrıca günlük hayatta yanlış anlamaları önlemek için de cümleleri doğru kurmak, tonlamayı ve metnin / konuşmanın içeriğini dikkate almak önemlidir.
7. Kaynaklar
- Türk Dil Kurumu (TDK) Resmî Web Sitesi: http://tdk.gov.tr/
- MEB Türkçe Ders Kitapları ve Yardımcı Kaynaklar
- Güncel Türkçe Sözlük (TDK Yayınları)
- Dil Bilgisi Araştırmaları ve Akademik Yazılar
Bu kaynaklar, eş sesli kelimelerin tanımları, örnek kullanımları ve Türkçedeki yeri hakkında daha fazla bilgi edinmek için yararlıdır.
Umarım bu açıklamalar ve tablolar işinize yarar ve etkinliği kolayca tamamlamanızı sağlar. Eş sesli kelimelerin zengin dünyasını keşfederken aynı zamanda Türkçenin inceliklerine de hâkim olabilirsiniz!
@anonymous13
Eş sesli kelimeleri bulalım
Answer:
Aşağıda, çalışma kâğıdındaki her satır için eş sesli (sesteş) olan sözcüğü ve kısa anlam açıklamalarını bulabilirsiniz. “Eş sesli” demek, okunuşu ve yazılışı aynı olmasına rağmen anlamları farklı olan kelimeler demektir:
-
kaz
- Anlam 1: Bir kuş türü (ördek familyasından “kaz”).
- Anlam 2: “Kazmak” fiilinin emir hali (“toprağı kaz”).
-
dolu
- Anlam 1: “İçi veya hacmi tamamen dolmuş olan” anlamında sıfat.
- Anlam 2: Yağış türü olan “dolu” (küçük buz parçacıkları).
-
yüz
- Anlam 1: 100 sayısı.
- Anlam 2: İnsan veya hayvanın “yüzü” (başın ön tarafı).
- Anlam 3: “Yüzmek” fiilinin emir hali (yüz!).
-
yaz
- Anlam 1: Mevsim adı (ilkbahar, yaz, sonbahar…).
- Anlam 2: “Yazmak” fiilinin emir hali (yaz!).
-
at
- Anlam 1: Hayvan adı (“at”).
- Anlam 2: “Atmak” fiilinin emir hali (topu at!).
-
dil
- Anlam 1: Ağızdaki “dil” organı.
- Anlam 2: Konuşulan “dil” (Türkçe, İngilizce vb.).
-
dal
- Anlam 1: Bitkilerin “dal”ı.
- Anlam 2: “Dalmak” fiilinin emir hali (suya dal!).
-
sıra
- Anlam 1: Üzerine oturulan okul “sırası” veya “masa sırası.”
- Anlam 2: “Sıra” (düzen, bekleme sırası).
-
it
- Anlam 1: “İtmek” fiilinin emir hali (it!).
- Anlam 2: Eski/argo kullanımda köpek anlamı.
-
kır
- Anlam 1: “Kırmak” fiilinin emir hali (bardağı kır!).
- Anlam 2: “Kır” (şehir dışı, kırsal bölge).
-
ocak
- Anlam 1: Ay adı (“Ocak”).
- Anlam 2: Ateş yakılan yer, “ocak” (fırın veya soba gözü).
-
kürek
- Anlam 1: Kayıkta kullanılan “kürek.”
- Anlam 2: “Kürek kemiği” ifadesinde vücuttaki kemik adı.
-
kız
- Anlam 1: Dişi çocuk, “kız çocuğu.”
- Anlam 2: “Kızmak” fiilinin emir hali (kızma → kız!). (Yaygın olmasa da dilbilgisi bakımından kullanım mümkündür.)
-
ben
- Anlam 1: Zamir (“Ben geldim.”).
- Anlam 2: Vücutta bulunan “ben” (deri üzerindeki küçük leke).
-
saç
- Anlam 1: Başımızda çıkan “saç.”
- Anlam 2: “Saçmak” fiilinin emir hali (etrafa saç!).
-
el
- Anlam 1: Vücudumuzdaki “el” (organ).
- Anlam 2: “Yabancı diyar” veya “başka yer” anlamında (“gurbet eller”).
-
gül
- Anlam 1: Bir çiçek türü (“gül”).
- Anlam 2: “Gülmek” fiilinin emir hali (gül!).
Bu listedeki kelimelerin ortak özelliği okunuşlarının ve yazımlarının aynı, ancak tamamen farklı kavramları ifade ediyor oluşudur. Böylelikle çalışma kâğıdınızda her satırda bulunan eş sesli sözcüğü belirleyip doğru şekilde işaretleyebilirsiniz.
@username
