Bu soru, elektrik ölçme dersi kapsamında iki farklı konuya odaklanmaktadır. İlk soruda, bir galvanometre ile yapılan seri ohmmetre devresinin çizilmesi ve bilinmeyen bir direnç değeri olan R_x'in ölçümü için gerekli bağlantının çıkarılması isteniyor. İkinci soruda ise, üç fazlı nötrü olmayan bir sistemde Aron bağlı güç ölçme şeklinin çizilmesi ve toplam güç ifadesinin yazılması talep ediliyor. Ek bir görev olarak da bir Aytron şöntlu ampermetrenin kademeleri hesaplanması gerekiyor.
a) Galvanometre ile Seri Ohmmetre Devresi
Galvanometre ile Seri Ohmmetre Çizimi:
- Galvanometre: Temel ölçüm cihazıdır ve akımı algılar.
- Seri Bağlantı Elemanları: Bilinmeyen direnç R_x ve bir ayar potansiyometresi ya da standart bilinen direnç.
- Batarya: Sabit bir gerilim kaynağı sağlar.
Gerekli Bağlantılar:
- Bataryayı seri devreye bağlayın.
- Galvanometreyi R_x ve standart direnç (veya potansiyometre) ile seri bağlayın.
- Ampullerin ucunu devredeki herhangi bir iki noktaya bağlayın, böylece akım galvanometre üzerinden geçecektir.
b) Aron Bağlı Güç Ölçme Devresinin Çizimi
Aron Bağlı Güç Ölçümü:
- İki Wattmetre Yöntemi Kullanılır: Üç fazlı güç ölçümünde genel bir yöntemdir.
- Devre Yapısı:
- Her wattmetrenin voltmetresi, fazlardan birine ve nötre seri bağlıdır.
- Akım bobinleri arasındaki akım, diğer iki fazın farkı olan veya buna eşit olan bir dengede ölçülür.
Toplam Güç İfadesi:
- Toplam güç, her wattmetrenin gösterdiği gücün toplamına eşittir:
Ek Görev: Aytron Şöntlu Ampermetrenin Kademelerinin Hesaplanması
Şönt Direnci ve Ampermetre Kademeleri:
- Ampermetrenin İnternal Direnci (R_m): Cihazın ölçüm aralığını belirler.
- Şönt Direnci (R_s):
- Yüksek akımları ölçmek için anahtar şönt direnci ile devre içine bağlanır.
- Şönt devre direnç değeri, ölçülen toplam akımın şönt üzerinden dolaşmasını sağlar.
Hesaplama Yöntemi:
- Ampermetre akım ölçme aralığını şönt direnci ile birlikte değiştirir.
- Toplam akım (I_t) değeri:
İlgili değerler yerine koyularak, şönt direnci ve akım oranları hesap edilir.
Bu sorunun çözümünde matematiksel hesaplamalar ve elektrik devre analiz teknikleri kullanılarak gerekli devrelerin ve bağlantıların tasarımı yapılır.