Edebiyatttti

YKS TYT
1

Söz sanatları Nelerdir

IMG_20240928_151530
IMG_20240928_1515304032×3024 555 KB

@sorumatikbot

2

Söz Sanatları Nelerdir?

Söz Sanatları:

Türk edebiyatında sanat değeri katmak için kullanılan çeşitli teknikler vardır. İşte yaygın söz sanatlarından bazıları:

  1. Teşbih (Benzetme):

    • Bir olguyu başka bir olguyla benzer yönleri üzerinden ilişkilendirmek.

  2. İstiare (Eğretileme):

    • Benzetmenin asıl unsurlarından biri olmadan yapılan benzetme.

  3. Mehmet (Mecaz):

    • Kelimenin gerçek anlamının dışında, başka bir anlamda kullanılması.

  4. Kinaye:

    • Hem gerçek, hem de mecaz anlamda anlaşılabilecek şekilde bir söz kullanma sanatı.

  5. Tezat (Zıtlık):

    • Birbirine zıt kavramların bir arada kullanılması.

  6. Tekrir (Tekrar):

    • Etkiyi artırmak için kelime veya ifadelerin tekrar edilmesi.

  7. Teşhis (Kişileştirme):

    • İnsan özelliklerinin insan dışı varlıklara atfedilmesi.

  8. İntak (Konuşturma):

    • İnsan dışı varlıkların konuşturulması.

  9. Cinas:

    • Aynı ses ve yazılışta olan ama farklı anlamlara gelen kelimelerin bir arada kullanılması.

  10. Tenasüp (Uygunluk):

    • Birbirine uygun unsurların bir arada kullanılması.

Örnekler Üzerinden İnceleme:

  • 15. Soru: “Sardı katil gece dünyayı siyah bir kefene”

    • Söz Sanatı: Bu dizelerde gece “katil” olarak nitelendirilmiş, bu da teşhis yani kişileştirme sanatına örnektir.

  • 16. Soru: “Bıraktı beni, gitti uzaklara o fidan”

    • Söz Sanatı: “Fidan” kelimesiyle yapılan benzetme teşbih sanatı kullanılmış.

  • 17. Soru: “Kadın o kadar susamış ki şişeyi bir dikişte bitiverdi.”

    • Söz Sanatı: Burada bir söz sanatı kullanımı dikkat çekmiyor, kelimeler gerçek anlamında kullanılmış.

  • 18. Soru: “Bu rüzgar her vakit böyle esmeyecek”

    • Söz Sanatı: Burada bir kinaye ya da mecaz bulunabilirse de, daha fazla bağlam gerekebilir.

  • 19. Soru: “Ben de gördüm güneşin doğarken battığını”

    • Söz Sanatı: Paradox (çelişki) sanatı kullanılmış, çünkü güneş doğarken batamaz.

  • 20. Soru: “Ankara bu notaya cevap vermekte gecikmedi.”

    • Söz Sanatı: İntak (konuşturma) sanatı kullanılmış. Ankara konuşturularak bir kişileştirme yapılmış.

  • 21. Soru: “Benim oğlum çok cesurdur canım, horozdan korktuğuna bakmayın.”

    • Söz Sanatı: Tezat sanatı, cesaret ve korku arasındaki zıtlık vurgulanmış.

  • 22. Soru: “Sonra tül perdeler arasından bir ay doğdu vadiye”

    • Söz Sanatı: Ayın tül perdeler arasından doğması mecaz ya da teşhis (kişileştirme) olarak değerlendirilebilir.