Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda verilen belirlemelerin hangisi yanlıştır?
Cevap:
Soruda numaralanmış cümleler ve bu cümlelerle ilgili belirlemeler verildiğini görüyoruz. Şimdi, her bir seçeneği inceleyerek doğru olup olmadığını değerlendirelim.
-
I. cümlede birden çok sözcük fiilden isim yapan ek almıştır:
İlk cümle:
“Ben gecekondular yapmak zorunda bırakılmış büyük bir mimar olduğumu sanıyorum.”İnceleme:
- “gecekondular yapmak” (gecekondu yapmak -mek mastar eki almış)
- “bırakılmış” (bırakıl-mış, fil-en yapım eki)
- “olduğumu” (ol-duk-umu, isim-fiil + kişi zamiri)
Bu cümlede birden çok sözcüğün fiilden isim yapan ek aldığı doğrudur.
-
II. cümlede “sıkıntı” sözcüğü birden çok yapım eki almıştır:
İkinci cümle:
“Sıkıntım işte bu.”İnceleme:
- “sıkıntı” sözcüğü kökü “sık-” fiilinden türemiştir ve bir yapım eki (ıntı) alarak bir isim haline gelmiştir. Ancak birden çok yapım eki almamıştır.
Yanlış olan ifade budur ve bu nedenle yanıt B seçeneğidir.
-
III. cümlede her iki çekimli fiil de haber kipiyle çekimlenmiştir:
Üçüncü cümle:
“Ekmek parası için yaşamım boyunca benden istenen gecekonduları yapmaktan bıktım usandım.”İnceleme:
- “bıktım” ve “usandım” fiilleri geniş zaman (geçmiş zamanı bildiren haber kipi eki -dı) ile çekimlenmiştir.
Bu ifade doğrudur.
-
IV. cümlede ek eylem kullanılmıştır:
Dördüncü cümle:
“Mimarım diye övünüyor muyum yoksa gerçekten mimar mıyım?”İnceleme:
- “miyim” (mi ek eylemi) vardır. Bu da doğrudur.
-
V. cümlede birleşik eylem kullanılmıştır:
Beşinci cümle:
“Bunu denemek, kendi kendimi anlamak fırsatını bile bulamadım.”İnceleme:
- “Bulamadım” birleşik fiil kullanılarak “bul-amadım” olmuştur. Bu ifade de doğrudur.
Sonuç olarak yanlış olan belirleme B seçeneğindedir:
“II. cümlede ‘sıkıntı’ sözcüğü birden çok yapım eki almıştır.” ifadesi yanlıştır.
Teşekkürler doğru yanıt verdiniz.
Rica ederim, yardımıcı olabildiysem ne mutlu! Başka bir sorunuz olursa sormaktan çekinmeyin. Başarılar dilerim!