Demokrasinin ortaya çıkışını gelişim evrelerinin ve günümüzde ifade ettiği anlamları açıklayınız
Demokrasinin Ortaya Çıkışı, Gelişim Evreleri ve Günümüzde İfade Ettiği Anlamlar
Demokrasinin Ortaya Çıkışı
Demokrasinin kökeni, Eski Yunan Medeniyeti’ne, özellikle MÖ 5. yüzyılda Atina’ya dayanmaktadır. Yunanca “demos” (halk) ve “kratos” (yönetim) kelimelerinin birleşimiyle oluşan demokrasi kelimesi, halkın kendi kendini yönetme biçimini ifade eder.
- Atina Demokrasisi: Atina’da demokrasi, doğrudan demokrasi şeklinde uygulanıyordu. Halk, karar alma süreçlerine doğrudan katılırken, kadınlar, köleler ve vatandaş olmayan yabancılar (metoikoslar) bu sürecin dışında tutuldu.
- Romalılar: Roma döneminde ise daha çok cumhuriyet esasına dayalı bir yönetim anlayışı geliştirildi. Ancak halkın temsilciler aracılığıyla yönetime katılımı, günümüz temsilî demokrasisinin temellerini oluşturdu.
Gelişim Evreleri
Demokrasinin evrimi, önceki dönemlerde sınırlı bir şekilde uygulanan halk yönetiminden günümüzdeki geniş kapsamlı şekline kadar çeşitli aşamalardan geçti.
1. Orta Çağ ve Feodalizm
- Avrupa’da, Orta Çağ boyunca krallık ve feodal yönetimler hâkimdi. Halkın yönetime katılımı oldukça sınırlıydı.
- Magna Carta (1215): İngiltere’de bir dönüm noktasıdır. Kralın yetkilerinin sınırlandırılması ve bir tür hukuk devleti anlayışının başlaması, demokrasinin gelişimine zemin hazırladı.
2. Rönesans ve Aydınlanma Dönemi
- İnsan aklı ve bireyin önemine vurgu yapan Rönesans ve Aydınlanma hareketleri, demokrasi fikrini yeniden tartışmaya açtı.
- John Locke, Jean-Jacques Rousseau ve Montesquieu gibi düşünürler, halkın egemenliği, sosyal sözleşme ve kuvvetler ayrılığı ilkelerini savunarak modern demokrasinin teorik temellerini attılar.
3. Modern Demokrasi ve 18.-19. Yüzyıllar
- Amerikan Devrimi (1776) ve Fransız Devrimi (1789), monarşilere karşı halkın haklarını ve eşitliği savunan devrimlerdir. Bu gelişmeler, hem temsilî demokrasinin güçlenmesine hem de insan hakları anlayışının demokratik sistemlere girmesine katkıda bulundu.
- Demokrasi, önceki dönemlere göre daha kapsayıcı hâle gelerek temel hak, özgürlük ve eşitlik ilkeleri üzerine kuruldu.
4. 20. Yüzyıl ve Evrensel Demokrasi
- İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra insan haklarını koruma altına alan uluslararası antlaşmalar (örneğin, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, 1948) demokrasiyi evrensel bir değere dönüştürdü.
- Kadınların seçme ve seçilme hakkı kazanması (örneğin Türkiye’de 1934), demokratik temsilde eşitliğin sağlanması açısından büyük bir adımdır.
Günümüzde Demokrasinin Anlamı
Bugün demokrasi; halkın eşit haklarla yönetime katılımı, temel hak ve özgürlüklerin korunması ve hukukun üstünlüğüne dayanan bir yönetim biçimi olarak tanımlanır. Ancak demokrasinin, uygulandığı ülkeye ve topluma bağlı olarak farklı özellikler gösterebileceği unutulmamalıdır.
-
Temel Özellikleri:
- Seçimle iş başına gelen temsilciler,
- Kuvvetler ayrılığı (yasama, yürütme, yargı),
- İnsan haklarına saygı,
- Hukukun üstünlüğü,
- Özgür basın ve ifade özgürlüğü.
-
Modern Zorluklar:
Bugün demokrasi, popülizm, kutuplaşma, yanlış bilgi yayılımı (sosyal medya aracılığıyla) ve katılım eksikliği gibi sorunlarla karşı karşıyadır. Ancak, toplumların demokratik kültürü benimsemesiyle bu zorlukların aşılabileceği de düşünülmektedir.
Özet Tablo
| Dönem | Gelişimi ve Olaylar |
|---|---|
| Antik Dönem | Atina demokrasisi, doğrudan halk katılımı, sınırlı seçmen (kadın ve köleler dışında). |
| Orta Çağ | Feodalizm; Magna Carta ile kralın yetkilerinin sınırlandırılması. |
| Aydınlanma | Locke, Rousseau, Montesquieu gibi düşünürlerle birey haklarına ve özgürlüklerine vurgu. |
| Modern Dönem | Amerikan ve Fransız devrimleri, temel hakların güçlenmesi. |
| 20. Yüzyıl ve Sonrası | İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, eşitlik ve kapsayıcılığın artışı. |
Günümüzde demokrasi, halk egemenliğini, eşitliği, toplum refahını, insan haklarını ve özgürlükleri koruyan bir sistem olarak varlığını sürdürmektedir.
Demokrasinin ortaya çıkışını, gelişim evrelerini ve günümüzde ifade ettiği anlamları açıklayınız
Cevap:
Merhaba Hatice! Demokrasi, insanlık tarihinin en önemli siyasi kavramlarından biridir ve kökeni çok eskiye dayanır. Sorunuzu detaylı bir şekilde ele alarak demokrasinin ortaya çıkışını, tarihsel gelişim evrelerini ve günümüzdeki anlamlarını açıklayacağım. Bu konuyu anlamak, özellikle YKS ve TYT gibi sınavlar için oldukça önemlidir. Hazırsan başlayalım!
İçindekiler
- Demokrasinin Ortaya Çıkışı
- Demokrasinin Gelişim Evreleri
- Günümüzde Demokrasinin Anlamları
- Özet Tablo
- Sonuç ve Genel Değerlendirme
1. Demokrasinin Ortaya Çıkışı
Demokrasi kelimesi, Yunanca kökenlidir ve “demos” (halk) ile “kratos” (iktidar, güç) kelimelerinin birleşiminden oluşur. Yani demokrasi, halkın yönetimi anlamına gelir. Demokrasinin ilk örnekleri, Antik Yunan şehir devletlerinde, özellikle Atina’da ortaya çıkmıştır.
- Tarihsel Köken: Demokrasinin ilk uygulamaları, MÖ 5. yüzyılda Atina’da görülmüştür. Bu dönemde, Atina’da yaşayan özgür erkek vatandaşlar, şehir devletinin yönetiminde söz sahibi olmuşlardır. Kadınlar, köleler ve yabancılar ise bu hakka sahip değildi. Bu nedenle, o dönemin demokrasisi sınırlı bir demokrasi olarak tanımlanır.
- Temel İlkeler: Atina demokrasisi, doğrudan demokrasi modeline dayanıyordu. Vatandaşlar, önemli kararları almak için bir araya gelir ve oy kullanırdı. Bu sistemde, halk doğrudan yasaları yapar ve yöneticileri seçerdi.
- Önemli İsimler: Demokrasinin gelişiminde Kleisthenes önemli bir rol oynamıştır. Kleisthenes, Atina’da demokrasinin temellerini atan reformları gerçekleştirmiştir.
Bu ilk demokrasi modeli, bugünkü anlayışımızdan oldukça farklı olsa da, halkın yönetime katılması fikrinin temelini oluşturmuştur.
2. Demokrasinin Gelişim Evreleri
Demokrasi, tarih boyunca farklı evrelerden geçerek bugünkü haline ulaşmıştır. Bu evreleri şu şekilde sıralayabiliriz:
2.1. Antik Dönem (Doğrudan Demokrasi)
- Yukarıda bahsedildiği üzere, demokrasi ilk olarak Antik Yunan’da, özellikle Atina’da ortaya çıkmıştır. Bu dönemde, halk doğrudan karar alma süreçlerine katılıyordu. Ancak bu demokrasi, yalnızca belirli bir kesime (özgür erkek vatandaşlara) hitap ediyordu.
- Roma Dönemi: Roma’da demokrasi, cumhuriyet sistemiyle birleşmiştir. Halk, temsilciler aracılığıyla dolaylı olarak yönetime katılıyordu. Ancak bu sistem de zamanla imparatorluk rejimine dönüşmüştür.
2.2. Orta Çağ ve Feodal Dönem
- Orta Çağ’da demokrasi büyük ölçüde unutulmuş, yerine feodal sistem ve monarşi gibi otoriter yönetim biçimleri hâkim olmuştur. Halkın yönetime katılımı neredeyse tamamen ortadan kalkmıştır.
- Ancak bu dönemde, Magna Carta (1215) gibi belgeler, kralın yetkilerini sınırlamış ve bireylerin bazı haklarını tanımıştır. Bu, modern demokrasiye geçişin ilk adımlarından biri olarak kabul edilir.
2.3. Rönesans ve Aydınlanma Çağı
- Rönesans ve Aydınlanma Çağı, demokrasinin yeniden şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu dönemde, John Locke, Jean-Jacques Rousseau ve Montesquieu gibi düşünürler, demokrasi ve birey hakları üzerine önemli fikirler ortaya atmışlardır.
- Aydınlanma Çağı’nda, halk egemenliği, kuvvetler ayrılığı ve bireysel özgürlükler gibi kavramlar öne çıkmıştır. Bu fikirler, modern demokrasinin temelini oluşturmuştur.
2.4. Modern Demokrasi (Temsili Demokrasi)
- 18. ve 19. Yüzyıl: Demokrasi, Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi (1776) ve Fransız Devrimi (1789) ile modern bir boyut kazanmıştır. Bu olaylar, halkın egemenliği ve bireysel haklar kavramlarını güçlendirmiştir.
- Temsili Demokrasi: Doğrudan demokrasinin uygulanmasının zor olduğu büyük toplumlarda, halkın temsilciler aracılığıyla yönetime katıldığı temsili demokrasi modeli benimsenmiştir. Bu sistemde, halk oy kullanarak temsilcilerini seçer ve bu temsilciler halk adına karar alır.
- Seçme ve Seçilme Hakkı: Zamanla, demokrasi daha kapsayıcı hale gelmiş, kadınlar ve azınlıklar gibi gruplar da seçme ve seçilme hakkına sahip olmuştur. Örneğin, kadınların oy hakkı 20. yüzyılın başlarında birçok ülkede tanınmıştır.
2.5. 20. Yüzyıl ve Sonrası
-
- yüzyılda demokrasi, dünya genelinde yaygınlaşmış, ancak totaliter rejimler ve diktatörlükler gibi sistemlerle de mücadele etmek zorunda kalmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonrası, demokrasi birçok ülkede yeniden güç kazanmıştır.
- Günümüzde demokrasi, insan hakları, özgürlükler ve hukukun üstünlüğü gibi ilkelerle desteklenmektedir.
3. Günümüzde Demokrasinin Anlamları
Demokrasi, günümüzde sadece bir yönetim biçimi olmaktan öte, bir yaşam tarzı ve değerler sistemi olarak kabul edilmektedir. Günümüz demokrasisinin temel özellikleri ve anlamları şunlardır:
- Halkın Egemenliği: Demokrasi, gücün halkta olduğu bir sistemdir. Halk, yöneticilerini serbest ve adil seçimlerle belirler.
- Hukukun Üstünlüğü: Demokratik sistemlerde, herkes yasa önünde eşittir ve yasalar, bireylerin haklarını korumak için vardır.
- Bireysel Özgürlükler: Demokrasi, bireylerin düşünce, ifade, din ve vicdan özgürlüğü gibi temel haklarını garanti altına alır.
- Kuvvetler Ayrılığı: Yasama, yürütme ve yargı organlarının birbirinden bağımsız olması, demokrasinin temel ilkelerindendir. Bu ilke, güçlerin tek bir elde toplanmasını engeller.
- Çoğulculuk ve Katılım: Farklı görüşlerin ve fikirlerin özgürce ifade edilebildiği bir ortam, demokrasinin vazgeçilmez bir unsurudur. Halk, sivil toplum kuruluşları ve siyasi partiler aracılığıyla yönetime katılabilir.
- Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik: Demokratik yönetimlerde, yöneticiler halka karşı sorumludur ve faaliyetleri şeffaf bir şekilde yürütülür.
Günümüzde demokrasi, farklı ülkelerde farklı şekillerde uygulanabilir. Örneğin, bazı ülkelerde parlamenter demokrasi, bazılarında ise başkanlık sistemi benimsenmiştir. Ancak tüm demokratik sistemlerin ortak amacı, halkın refahını ve özgürlüklerini korumaktır.
4. Özet Tablo
| Evre | Dönem | Özellikler | Önemli Gelişmeler |
|---|---|---|---|
| Antik Dönem | MÖ 5. Yüzyıl (Atina) | Doğrudan demokrasi, sınırlı katılım | Atina’da ilk demokrasi uygulamaları |
| Orta Çağ | 5.-15. Yüzyıl | Demokrasinin zayıflaması, monarşi ve feodalizm | Magna Carta (1215) |
| Rönesans ve Aydınlanma | 14.-18. Yüzyıl | Bireysel haklar ve halk egemenliği fikirleri | Locke, Rousseau gibi düşünürlerin fikirleri |
| Modern Demokrasi | 18.-19. Yüzyıl | Temsili demokrasi, seçme ve seçilme hakkı | Amerikan ve Fransız Devrimleri |
| Günümüz Demokrasisi | 20. Yüzyıl ve sonrası | İnsan hakları, hukukun üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı | Demokrasinin dünya genelinde yaygınlaşması |
5. Sonuç ve Genel Değerlendirme
Demokrasi, tarih boyunca büyük bir dönüşüm geçirmiştir. İlk olarak Antik Yunan’da ortaya çıkan bu sistem, zamanla gelişerek modern temsili demokrasi haline gelmiştir. Günümüzde demokrasi, sadece bir yönetim biçimi değil, aynı zamanda insan hakları, özgürlükler ve eşitlik gibi evrensel değerleri temsil eden bir kavramdır. Demokrasinin temel amacı, halkın kendi geleceğini belirlemesini sağlamak ve bireylerin haklarını korumaktır.
Hatice, bu bilgiler ışığında demokrasinin tarihsel sürecini ve günümüzdeki önemini daha iyi anlamışsındır diye düşünüyorum. Eğer YKS ve TYT hazırlığı yapıyorsan, bu konunun özellikle Tarih ve Vatandaşlık derslerinde sıkça karşılaştığını unutma. Demokrasinin temel ilkelerini ve tarihsel gelişimini öğrenmek, sınavlarda başarılı olmana yardımcı olacaktır. Eğer başka soruların varsa, sormaktan çekinme!
Kaynaklar:
- Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Ders Kitapları (2023)
- OpenStax, “World History” (2021)
Demokrasinin ortaya çıkışını, gelişim evrelerini ve günümüzde ifade ettiği anlamları açıklayınız
İçindekiler
- Giriş
- Tarihsel Arka Plan
- Demokrasinin Gelişim Evreleri
- Günümüzde Demokrasi
- Demokrasinin Temel İlkeleri
- Tablo: Demokrasinin Tarihî Gelişim Aşamaları
- Sonuç ve Özet
1. Giriş
Demokrasi, halkın egemenliğini esas alan ve bireylerin siyasal karar alma mekanizmalarına katılımını savunan bir yönetim biçimidir. Etimolojik olarak kelime, Antik Yunanca “demos” (halk) ve “kratos” (iktidar veya yönetim) sözcüklerinden türemiştir. Tarih boyunca şekillenerek günümüzdeki modern demokratik devlet anlayışını meydana getirmiştir.
2. Tarihsel Arka Plan
Demokrasinin ilk izleri Antik Yunan’da görülse de, zaman içinde farklı toplumsal, ekonomik ve kültürel etkenlerin etkisiyle ortaya çıkan çeşitli reform ve devrimler, demokrasiyi günümüze taşıyacak altyapıyı oluşturmuştur. Feodalizm, mutlak monarşi ve diğer farklı yönetim biçimleri karşısında güçlenen demokratik düşünceler, Aydınlanma Çağı ile birlikte ivme kazanmış, Fransız Devrimi gibi köklü kırılma noktaları sayesinde de demokratik hak ve özgürlükler kurumsal bir zemine kavuşmuştur.
3. Demokrasinin Gelişim Evreleri
3.1. Antik Yunan
- Doğrudan demokrasi örnekleri Antik Atina’da görülür.
- Halk, doğrudan meclis oturumlarına katılarak karar verirdi.
- Katılım, günümüz standartlarına göre sınırlıydı; köleler, kadınlar ve yabancılar (metoikler) dahil değildi.
3.2. Roma Dönemi
- Roma’da cumhuriyet yönetimi, konsüller ve senato arasında güç paylaşımına dayanıyordu.
- “Halk Meclisleri” belli konularda yetkili olsa da, geniş halk katılımı oldukça sınırlıydı.
- Roma Hukuku, ileride modern Avrupa hukukunun temelini oluşturacak şekilde hukuk devleti anlayışını şekillendirmek açısından önemlidir.
3.3. Orta Çağ ve Feodalizm
- Feodal düzende siyasi ve ekonomik güç, soylular veya feodal beyler arasında paylaşılmıştı.
- Demokrasi fikri genel olarak zayıflamış, mutlakiyetçilik ve kilise gücüyle sınırlandırılmış “kral egemenliği” yaygınlaşmıştır.
- Magna Carta (1215) gibi belgeler, kraliyet yetkilerini ilk defa kısıtlayarak sonraki demokratik gelişmelerin önünü açmıştır.
3.4. Rönesans ve Reform
- Rönesans, hümanizmi ve birey merkezli düşünceyi (bireyin önemini) öne çıkardı.
- Reform hareketi, kilisenin mutlak gücüne meydan okuyarak din ve devlet işlerinin ayrışmasına doğru bir kapı araladı.
- Bu dönem, özgür düşünce ve bireysel haklar kavramlarına dair temel anlayışların olgunlaşmasına katkı sağladı.
3.5. Aydınlanma Çağı
- John Locke, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau gibi düşünürler, toplum sözleşmesi ve kuvvetler ayrılığı gibi temel demokratik ilkelerin teorik temelini attılar.
- Halkın yönetime katılması, yönetim gücünün yasama, yürütme ve yargı arasında bölünmesi gibi fikirler yaygınlaştı.
3.6. Fransız Devrimi
- 1789’da gerçekleşen Fransız Devrimi, “Eşitlik, Özgürlük ve Kardeşlik” (Liberté, Égalité, Fraternité) sloganlarıyla monarşinin mutlak gücüne darbe vurdu.
- İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi ile temel insan hakları, yurttaşlık ve siyasal katılım esasları ilan edildi.
- Modern demokrasinin anayasal temelleri bu dönemde güçlü bir şekilde atıldı.
3.7. Sanayi Devrimi
- Sanayi Devrimi ile yeni işçi sınıfları ortaya çıktı, sendikalar kuruldu ve siyasal katılım talepleri arttı.
- Bireylerin temel hak ve özgürlük talepleriyle oy hakkının genişlemesi gelişti.
- Yeni sosyal ve siyasal hareketler, demokratik hakların genişlemesini ciddi ölçüde hızlandırdı.
3.8. Modern Demokratik Devlet
-
- yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başlarında, seçim hakları yaygınlaştı ve temsilî demokrasi kurumsallaştı.
- II. Dünya Savaşı sonrası dönemde, anayasal demokrasi ve uluslararası insan hakları sözleşmeleriyle birlikte demokratik değerler evrensel boyutta yaygınlık kazandı.
4. Günümüzde Demokrasi
4.1. Temsilî Demokrasi
- Halkın seçtiği temsilciler, meclislerde yasa yapar ve yürütmeyi denetler.
- Doğrudan katılım yerine, seçimler temel katılım aracıdır.
- Partiler ve seçim mekanizması, halkın siyasal tercihini yansıtmayı hedefler.
4.2. Katılımcı Demokrasi
- Temsil sistemi yanında, halkın farklı düzeylerde karar alma süreçlerine katılımını vurgular.
- Sivil toplum kuruluşları (STK), yerel yönetimler, referandumlar, halk meclisleri katılımı artırır.
- Günümüzde pek çok demokratik sistem, temsil ile katılımı birlikte kullanma eğilimindedir.
4.3. Teknolojik Gelişmeler
- İnternet ve sosyal medya, siyasal bilgilere erişimi hızlandırmış ve kitleleri mobilize edebilme imkânı sunmuştur.
- E-devlet, e-oylama, dijital platformlar üzerinden katılımcı süreçler gibi eğilimler öne çıkar.
- Bu gelişmeler, “e-democracy” veya “dijital demokrasi” tartışmalarını gündemde tutar.
4.4. Küreselleşme ve Demokrasi
- Küresel ekonomi ve uluslararası kurumlar, ulus-devletlerin yetkilerini belirli ölçüde sınırlandırmış durumdadır.
- Demokrasi, insan hakları, özgürlük gibi evrensel değerlerin uluslararası seviyede korunması ve yaygınlaştırılması amaçlı pek çok kuruluş ve anlaşma vardır.
- Bu durum, farklı ülkelerdeki demokratik standartların yükselmesini teşvik ederken, aynı zamanda egemenlik ve ulusal çıkarlarla ilgili tartışmalara da sebep olur.
5. Demokrasinin Temel İlkeleri
- Halk Egemenliği: Nihai karar alma yetkisi halktadır.
- Seçim ve Temsil: Serbest, düzenli ve adil seçimler yoluyla halk kendi temsilcilerini belirler.
- Kuvvetler Ayrılığı: Yasama, yürütme ve yargı arasındaki denge ve denetim mekanizması.
- Hukukun Üstünlüğü: Hiç kimse hukukun üzerinde değildir; eşitlik ve adalet ilkelerine dayanır.
- Temel Hak ve Özgürlükler: İfade özgürlüğü, inanç özgürlüğü, örgütlenme hakkı gibi vazgeçilmez sivillik hakları.
- Çoğulculuk ve Katılım: Farklı fikirlere saygı, siyasi partilerin ve sivil toplumun süreçlere dâhil olması.
6. Tablo: Demokrasinin Tarihî Gelişim Aşamaları
| Dönem / Tarih | Önemli Gelişme | Anahtar Kavramlar |
|---|---|---|
| Antik Yunan (MÖ 5.yy) | Doğrudan demokrasi örnekleri | Halk meclisleri, sınırlı katılım |
| Roma (MÖ 1.yy – MS 5.yy) | Cumhuriyet modeli, senato | Hukuk devleti, halk meclisleri |
| Orta Çağ (5–15.yy) | Feodal düzen, Magna Carta (1215) | Mutlak monarşi kısıtlaması |
| Rönesans (15–16.yy) | Hümanizm, birey merkezli düşünce | Bireysel haklar, özgür düşünce |
| Reform (16.yy) | Kilisenin gücüne meydan okuma | Din–devlet ayrımı, laikleşme |
| Aydınlanma (17–18.yy) | Locke, Montesquieu, Rousseau | Toplum sözleşmesi, kuvvetler ayrılığı |
| Fransız Devrimi (1789) | Monarşiye darbe, İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi | Eşitlik, özgürlük, adalet |
| Sanayi Devrimi (18–19.yy) | İşçi sınıfının doğuşu, oy hakkının yaygınlaşması | Sendikalar, sosyal haklar |
| 20. yy – Günümüz | Temsilî demokrasi, küreselleşme, dijital demokrasi tartışmaları | Anayasal demokrasi, insan hakları |
7. Sonuç ve Özet
Demokrasi, Antik Yunan temelli, ancak yüzyıllar içinde farklı felsefi, siyasal ve toplumsal dönüşümlerle zenginleşerek modern hâline evrilen bir yönetim biçimidir. Magna Carta, Rönesans, Aydınlanma Çağı ve Fransız Devrimi gibi dönüm noktaları, demokrasinin ulus-devlet yapıları içinde güçlenmesini sağlamıştır. Günümüzde demokrasi; halkın seçme-seçilme hakkı, temel hak ve özgürlüklerin korunması, hukukun üstünlüğü ve katılım gibi ilkelerle tanımlanır. Dijital teknolojilerin gelişmesi, toplumsal katılımı daha da genişletirken, küreselleşme süreci demokrasinin uluslararası düzeyde tartışılmasını ve yerleşmesini hızlandırmıştır.
Kısaca, demokrasi, tarihi boyunca aldığı farklı biçimlerle günümüze ulaşmış; modern dünyada vatandaşların siyasete katılımı, hak ve özgürlüklerin korunması ile eş anlamlı hâle gelmiştir. Sivil toplumun aktif katılımı, düzenli seçimler ve güçlü hukuk devleti yapıları sayesinde, farklı ülke ve toplumlarda çeşitlenen ama ortak değerleri koruyan bir sistemi ifade etmektedir.