Deniz dibindeki deprem ya da volkanizma gibi olaylardan kaynaklanan dalgalara “tsunami” denir. Türkiye’de bu türden dalganın hem oluşma ihtimali hem de büyüklüğünün Japonya’ya göre daha az olması; gibi faktörlerden hangilerinden etkilenir?
Cevap:
Bu soruda, tsunamilerin neden Türkiye’de Japonya’ya göre daha az ihtimale sahip olduğunu anlamaya çalışıyoruz. Bu durum, coğrafi ve jeolojik farklılıklardan kaynaklanıyor olabilir.
Faktörlerin Değerlendirilmesi:
I. İç denizlere kıyısının bulunması:
- Türkiye’nin iç denizlere kıyısının bulunması, deprem kaynaklı tsunamilerin etkisini azaltır çünkü iç denizlerdeki su kütlesi, okyanuslardakine göre daha küçüktür. Ancak Japonya gibi okyanus kıyısında olan ülkelerde, tsunamiler daha güçlü olur.
II. Aktif volkanların bulunmaması:
- Türkiye’de aktif volkan sayısı Japonya’ya göre azdır ve bu nedenle volkanik tsunamiler daha az meydana gelir.
III. Daha kuzeyde yer alması:
- Bu faktör tsunamilerin oluşmasında doğrudan bir etkiye sahip değildir.
IV. Yüz ölçümünün büyük olması:
- Bir ülkenin yüz ölçümünün büyük olması, tsunamilerin oluşum olasılığına doğrudan etki etmez.
Doğru Cevap:
Cevap C) I ve II olacak. Çünkü Türkiye’nin iç denizlere kıyısı olması ve aktif volkanların az olması, tsunamilerin oluşma ihtimalini azaltır.