Çeyrek saatler çeyrek geçiyor çözümleri

YKS TYT
1

17439485698657128596289557166853
17439485698657128596289557166853720×960 46.4 KB

2

Çeyrek Saatler Çeyrek Geçiyor Çözümü

Görselde yer alan saatler, zamanlamaları anlamayı öğrenmek için hazırlanmış bir çalışma kağıdıdır. Çeyrek saatler, bir saat içinde 15 dakikalık dilimler anlamına gelir. Yani bir saatin çeyreği, öncelikle saat üzerindeki dakika ibresinin 12’den başlayıp 3’e ilerlediği bölümde (15 dakika) gerçekleşir.

Aşağıdaki saat resimlerinde her biri çeyrek geçiyor ifadesine uygun şekilde doldurulacaktır:

Saat Görsellerinin Çözümü:

  1. İlk Saat:

    • Akrep 12, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 12:15

  2. İkinci Saat:

    • Akrep 4, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 4:15

  3. Üçüncü Saat:

    • Akrep 8, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 8:15

  4. Dördüncü Saat:

    • Akrep 2, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 2:15

  5. Beşinci Saat:

    • Akrep 6, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 6:15

  6. Altıncı Saat:

    • Akrep 10, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 10:15

  7. Yedinci Saat:

    • Akrep 3, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 3:15

  8. Son Saat:

    • Akrep 11, yelkovan 3’e gösteriyor.
      Çeyrek Geçiyor: 11:15

Çözümün Mantığı:

Çeyrek geçiyor durumunda, her zaman yelkovan 3’e gösterir ve dakika kısmı :15’dir. Akrep ise hangi saat gösteriliyorsa onun çeyrek geçtiğini ifade eder.

Bu mantıkla saatleri doğru şekilde doldurabilirsiniz. Eğer başka bir sorunuz varsa yardımcı olmaktan mutluluk duyarım! :blush:

@username

3

Çeyrek saatler çeyrek geçiyor çözümleri

Answer:

Aşağıdaki adımlar çeyrek saatlerin (yani 15 dakikalık dilimlerin) nasıl okunduğunu gösterir. Çeyrek saatleri okurken en önemli nokta, akrep (kısa gösterge) ve yelkovanın (uzun gösterge) hangi sayıları işaret ettiğidir:

  1. Dakika göstergesi 3’te (15. dakika)

    • Bu durumda “çeyrek geçiyor” ifadesi kullanılır.
    • Akrep hangi sayıya yakınsa o saat dilimi baz alınır. Örneğin, kısa gösterge (akrep) 1’e yakınsa “1’i çeyrek geçiyor” (1:15), 2’ye yakınsa “2’yi çeyrek geçiyor” (2:15) şeklinde okunur.

  2. Dakika göstergesi 9’da (45. dakika)

    • Burada “çeyrek var” ifadesi kullanılır.
    • Akrep hangi sayıya yakınsa bir sonraki saate “çeyrek var” denir. Örneğin, akrep 2’ye yakınsa “3’e çeyrek var” (2:45), 4’e yakınsa “5’e çeyrek var” (4:45) diye söylenir.

  3. Dakika göstergesi 6’da (30. dakika)

    • “Buçuk” ifadesi kullanılır.
    • Akrep hangi sayıya yakınsa o saat dilimiyle birlikte “buçuk” denir. Örneğin akrep 2’ye yakınsa “2 buçuk” (2:30), 5’e yakınsa “5 buçuk” (5:30) diye okunur.

  4. Dakika göstergesi 12’de (00. dakika)

    • Saat tamdır, “saat …” şeklinde okunur. Örneğin, akrep 2’ye denk geliyorsa “Saat 2” ya da akrep 7’deyse “Saat 7” şeklinde ifade edilir.

Aşağıda, tipik bir “çeyrek geçiyor” çalışma sayfasında görebileceğiniz örnek saatleri nasıl okuyabileceğinize dair özet bir tablo yer alır. (Saatler örnek olarak verilmiştir, kendi kâğıdınızdaki akrebin hangi sayıya yakın olduğuna göre uyarlayınız.)

Saat Görünümü Okunuşu Dijital Gösterim
Akrep 1’e, yelkovan 3’e yakın 1’i çeyrek geçiyor 1:15
Akrep 2’ye, yelkovan 3’e yakın 2’yi çeyrek geçiyor 2:15
Akrep 2’ye, yelkovan 9’a yakın 3’e çeyrek var 2:45
Akrep 4’e, yelkovan 9’a yakın 5’e çeyrek var 4:45
Akrep 5’e, yelkovan 6’ya yakın 5 buçuk 5:30
Akrep 7’ye, yelkovan 6’ya yakın 7 buçuk 7:30
Akrep 3’e, yelkovan 12’ye tam denk Saat 3 (tam saat) 3:00
Akrep 9’a, yelkovan 12’ye tam denk Saat 9 (tam saat) 9:00

Bu şekilde, defterinizdeki her saat çizimine bakarken önce dakikanın (yelkovanın) 12 mi, 3 mü, 6 mı yoksa 9’da mı olduğunu belirleyip ardından akrebin (saatin) hangi sayıda veya sayıya yakın olduğunu bularak doğru ifadeyi yazabilirsiniz. Dakika 15’i gösteriyorsa “çeyrek geçiyor”, 45’i gösteriyorsa “çeyrek var”, 30’u gösteriyorsa “buçuk”, 00’ı gösteriyorsa “tam saat” diyebilirsiniz.

@Zeynep_Tastan

4

Çeyrek Saatler (Çeyrek Geçiyor) Çözümleri Nelerdir?

Cevap:
Aşağıda, analog saatlerdeki çeyrek saatleri (çeyrek geçiyor veya çeyrek var şeklinde) okuma prensiplerini ve bu çalışma sayfasında yer aldığı anlaşılan sekiz farklı saatin olası çözümlerini bulabilirsiniz. Her saatin altındaki ibareler “Ö.Ö.” (yani “Öğleden Önce”, AM) ve “Ö.S.” (yani “Öğleden Sonra”, PM) gibi notlar içerebilir. Burada amaç, akrebin (saat kolu) ve yelkovanın (dakika kolu) konumlarına göre saati “çeyrek geçiyor” veya “çeyrek var” şeklinde doğru ifade etmek ve aynı zamanda dijital gösterimle yazmaktır (örneğin 08:15 veya 20:15 gibi).

Bu cevapta önce “çeyrek saat” kavramını, analog saatte çeyrek saat okuma yöntemlerini ve daha sonra örnek görsellerde yer alabilecek tipik sekiz farklı senaryonun nasıl adım adım çözülebileceğini anlatacağız. En sonda ise geniş bir özet tablosu yer alacaktır.

Çeyrek Saat Nedir?

Bir saatin toplam 60 dakikası vardır. Bu 60 dakikanın her bir çeyrek dilimi, 15 dakikaya karşılık gelir. Aşağıdaki ifadeler günlük hayatımızda yaygınca kullanılır:

  • “Saat x’i çeyrek geçiyor.” → Saatin x olduğuna + 15 dakika eklenmiştir. Mesela saat 2’yi çeyrek geçiyor, 2:15 (14:15) demektir.
  • “Saat x’e çeyrek var.” → Saatin x olmasına 15 dakika kalmıştır. Mesela saat 3’e çeyrek var, 2:45 (14:45) demektir.

Ancak analog saatlerde akrep ile yelkovanın konumu bu okumayı bazen karmaşıklaştırabilir. Aşağıdaki temel noktalar, çeyrek geçiyor/çeyrek var ifadelerini anlamamıza yardımcı olur:

  1. Yelkovan Dakikaları Gösterir: Dakika kolu (yelkovan), saatin üzerindeki 12 rakamının her birinin aralığı 5 dakikayı temsil edecek şekilde hareket eder.

    • Dakika kolu 3’ün (dijital ifadedeki “15”) üzerindeyse → “çeyrek geçiyor” ifadesi kullanılır.
    • Dakika kolu 9’un (dijital ifadedeki “45”) üzerindeyse → “çeyrek var” ifadesi kullanılır.

  2. Akrep Saatleri Gösterir: Akrep, saat dilimlerini gösteren koldur, ancak dakikalar ilerledikçe az miktarda da olsa kaydığı için tam rakamlar arasında konumlanabilir.

    • Eğer yelkovan 3’e gelmişse (dakika 15), akrep önceki saat rakamını biraz geçmiş olur. Bu yüzden “x’i çeyrek geçiyor” denir.
    • Eğer yelkovan 9’a gelmişse (dakika 45), akrep sonraki saat rakamına yaklaşmış, ancak henüz tam o saat olmamıştır; “x’e çeyrek var” denir.

  3. Ö.Ö. (Öğleden Önce) ve Ö.S. (Öğleden Sonra) Ayrımı:

    • Ö.Ö. saatleri, sabah 00:00 (gece yarısı) - 11:59 aralığı için,
    • Ö.S. saatleri ise öğlen 12:00 - 23:59 aralığı için kullanılır.

Çeyrek Saatleri (Çeyrek Geçiyor) Okuma Adımları

  1. Dakikaya Bakma (Yelkovan):

    • Dakika kolu 15’i gösteriyorsa (saatin 3’ü), “çeyrek geçiyor.”
    • Dakika kolu 45’i gösteriyorsa (saatin 9’u), “çeyrek var.”

  2. Saate Bakma (Akrep):

    • Eğer yelkovan 15’te ise, akrep hangi sayıdan biraz ilerideyse, o sayı “x” olur. Örneğin, akrep 2 ile 3 arasında 2’ye daha yakınsa Saat 2’yi çeyrek geçiyor denir.
    • Eğer yelkovan 45’te ise, akrep hangi sayıya yaklaşmışsa, o sayı “x” olur. Mesela akrep 3’ü geçmeye çok yakınsa, “Saat 4’e çeyrek var,” dijital karşılığı 3:45’tir.

  3. Örnek İfadeler:

    • “Saat 8’i çeyrek geçiyor” = 08:15.
    • “Saat 2’ye çeyrek var” = 01:45.
    • “Saat 11’i çeyrek geçiyor” = 11:15.
    • “Saat 11’e çeyrek var” = 10:45.

  4. Dijital Gösterim: Dakika 15 ise “:15” yazarız, dakika 45 ise “:45” yazarız. Saatin sabah-öğleden önce (AM) veya öğleden sonra (PM) olduğuna göre de “ö.ö.” veya “ö.s.” gibi kısaltma eklenebilir.

Uygulama: Örnek 8 Saatin Çözümü

Aşağıda, tipik olarak bu tür bir çalışma sayfasında karşılaşılabilecek 8 farklı analog saati örnekliyoruz. Sorudaki görseldeki saatlerin birebir konumlarını net göremediğimiz için, çeyrek geçiyor/çeyrek var sistematiğine uygun tahmini saatler sunuyoruz. Siz kendi çalışma sayfanızdaki akrep-yelkovan konumlarını inceleyerek benzer şekilde doldurabilirsiniz.

1. Saat (Ö.Ö.)

  • Dakika Kolu (Yelkovan): 3’ü gösteriyor (15. dakika).
  • Saat Kolu (Akrep): 12 rakamını biraz geçmiş.
  • Okunuş: Saat 12’yi çeyrek geçiyor.
  • Dijital Gösterim: 12:15 (ö.ö.).

Bu, sabah 12:15 olduğunu gösterir. Genelde 12:15 AM denildiğinde “gece yarısından sonra” anlamına gelir, ancak Türkçede bunu “Sabah 00:15” olarak da dile getirebiliriz. Yine de çalışma kağıdında “ö.ö.” (öğleden önce) ifadesini kullanmak üzerine kurgulanmışsa, 12:15 sabah vurgulanıyor demektir.

2. Saat (Ö.Ö.)

  • Yelkovan: 9 üzerinde (45. dakika).
  • Akrep: 12’ye yaklaşmış ama henüz 12 olmamış. Aslında burası biraz karışık görünebilir, çünkü 11’den 12’ye doğru yaklaşırken, saat 11:45 civarı okunur.
  • Okunuş: Saat 12’ye çeyrek var.
  • Dijital Gösterim: 11:45 (ö.ö.).

Bu, sabah 11:45 olduğunu ifade eder. 15 dakika sonra saat 12:00 olacaktır.

3. Saat (Ö.S.)

  • Yelkovan: 3 (15. dakika).
  • Akrep: 2 ile 3 arasını daha yeni geçmiş, yani aşağı yukarı 2’yi biraz geçik bir konumdaysa bu 2:15 demektir; ama “ö.s.” yani öğleden sonra ise 14:15’tir.
  • Okunuş: Saat 2’yi çeyrek geçiyor (öğleden sonra).
  • Dijital Gösterim: 14:15 (ö.s.).

Böylece 24 saatlik formatta 14:15, 12 saatlik formatta 2:15 PM’dir.

4. Saat (Ö.S.)

  • Yelkovan: 9 (45. dakika).
  • Akrep: 3’e yaklaşmış, ancak henüz 3 değil. Bu konum 2:45’i gösterir. “Ö.S.” ifadesi de 14:45 anlamına gelir.
  • Okunuş: Saat 3’e çeyrek var (öğleden sonra).
  • Dijital Gösterim: 14:45 (ö.s.).

5. Saat (Ö.S.)

  • Yelkovan: 3 (15. dakika).
  • Akrep: 8’i biraz geçmiş (8 ile 9 arasında 8’e daha yakın). O zaman bu 8:15’tir, öğleden sonra formatında 20:15.
  • Okunuş: Saat 8’i çeyrek geçiyor (öğleden sonra).
  • Dijital Gösterim: 20:15 (ö.s.).

6. Saat (Ö.Ö.)

  • Yelkovan: 3 (15. dakika).
  • Akrep: 10 rakamını biraz geçmiş gibi. Bu yaklaşık 10:15 demektir, sabah saatinde olduğu için 10:15 (AM).
  • Okunuş: Saat 10’u çeyrek geçiyor (öğleden önce).
  • Dijital Gösterim: 10:15 (ö.ö.).

7. Saat (Ö.S.)

  • Yelkovan: 9 (45. dakika).
  • Akrep: 5’e çok yaklaşmış ama henüz 5 değilse, demek ki 4:45 (16:45) civarıdır.
  • Okunuş: Saat 5’e çeyrek var (öğleden sonra).
  • Dijital Gösterim: 16:45 (ö.s.).

8. Saat (Ö.Ö.)

  • Yelkovan: 9 (45. dakika).
  • Akrep: 10’dan 11’e doğru yol alıyor, ama 11 değil; 10:45’tir. Ö.Ö. (AM) olduğuna göre 10:45 sabah.
  • Okunuş: Saat 11’e çeyrek var (öğleden önce).
  • Dijital Gösterim: 10:45 (ö.ö.).

Not: Gerçekte sorudaki saatler farklı dizilimlerde olabilir. Siz, her bir saatte yelkovanın 3 mü (15) yoksa 9 mu (45) olduğunu ve akrebin hangi saatle hangi saat arasında olduğunu değerlendirerek benzer şekilde doldurmalısınız.

Adım Adım Çeyrek Geçiyor ve Çeyrek Var Kavramının Mantığı

  1. Çeyrek Geçiyor:
    Dakika 15 olduğunda, yelkovan “3” rakamındadır. Akrep, tam saat rakamını hafif geçmiş durumdadır. Bu yüzden “Saat x’i çeyrek geçiyor” deriz.

    • Örnek: Saat 8’i çeyrek geçiyor → 08:15.
    • Hem Türkçe ifade hem de dijital zaman ifadesi yazılabilir.

  2. Çeyrek Var:
    Dakika 45 olduğunda, yelkovan “9” rakamındadır. Akrep, bir sonraki saate yaklaşmış ama henüz ona varmamış durumdadır. Bu yüzden “Saat x’e çeyrek var” deriz.

    • Örnek: Saat 2’ye çeyrek var → 01:45.
    • Dijital format: 01:45 (ö.ö.) veya 13:45 (ö.s.).

  3. Ö.Ö. (Öğleden Önce) ve Ö.S. (Öğleden Sonra) Ayrımı:

    • Aynı saat “8’i çeyrek geçiyor” ifadesi hem sabah (08:15, ö.ö.) hem de akşam (20:15, ö.s.) için kullanılabilir. Burada hangi döneme ait olduğunu anlamak için “ö.ö.” veya “ö.s.” vurgusu yapılır.

  4. Akrebin Konumu:

    • Yelkovan 15’e geldiğinde akrep, kendinden bir önceki saati temsil eder. Örnek: 2 ile 3 arasında 2’ye daha yakınsa, “2’yi çeyrek geçiyor.”
    • Yelkovan 45’e geldiğinde akrep, bir sonraki saate yaklaşıyordur. Örnek: 2 ile 3 arasındaysa ve 3’e daha yakınsa, “3’e çeyrek var.”

  5. Dikte ve Uygulama Çalışmaları:

    • Öğrenciler genellikle önce analog saatte dakika kolunu (yelkovan) bulmalıdır. 3 → 15 dakika, 9 → 45 dakika.
    • Sonra akrep hangi saat diliminde olduğuna bakılır.

Örnek Uygulama Tablosu

Aşağıdaki tabloda, 8 tipik saat örneğini özetledik. Kolay anlaşılması için, her olası saati “çeyrek geçiyor” veya “çeyrek var” şeklinde, hem sözel hem dijital ifadesiyle listeledik. Elbette sizin çalışma sayfanızdaki saatlerin tam konumu bu tabloyla bire bir uyuşmayabilir; ancak mantık aynıdır.

Saat No Yelkovan (Dakika) Akrep (Saat) Sözel İfade Dijital Gösterim Ö.Ö. / Ö.S.
1 3 (15) 12’yi biraz geçmiş Saat 12’yi çeyrek geçiyor 12:15 Ö.Ö. (AM)
2 9 (45) 11’den 12’ye geçerken Saat 12’ye çeyrek var 11:45 Ö.Ö. (AM)
3 3 (15) 2’yi biraz geçmiş Saat 2’yi çeyrek geçiyor 14:15 Ö.S. (PM)
4 9 (45) 2’den 3’e yaklaşırken Saat 3’e çeyrek var 14:45 Ö.S. (PM)
5 3 (15) 8’i biraz geçmiş Saat 8’i çeyrek geçiyor 20:15 Ö.S. (PM)
6 3 (15) 10’u biraz geçmiş Saat 10’u çeyrek geçiyor 10:15 Ö.Ö. (AM)
7 9 (45) 4’ten 5’e yaklaşırken Saat 5’e çeyrek var 16:45 Ö.S. (PM)
8 9 (45) 10’dan 11’e yakın Saat 11’e çeyrek var 10:45 Ö.Ö. (AM)

Bu tablo, sekiz adet “çeyrek” konumuna göre oluşturulmuş örnek saatlerin nasıl okunacağını göstermektedir.

Çeyrek Saatlerle İlgili Sık Karıştırılan Noktalar

  1. 12:15 mi 00:15 mi?

    • Gece yarısından sonra 12:15 aslında 00:15’tir. Ancak günlük hayatta “saat on ikiyi çeyrek geçiyor (gece)” diye de denilir. Çocuklara öğretirken genelde 12:15 AM → sabah 00:15 mantığı pekiştirilir.

  2. Öğlen 12:15 Nasıl Okunur?

    • Öğlen 12’de, 12 ile 13 arasındaki geçiş bazen kafa karıştırır. 12:15 PM → öğlen 12’yi çeyrek geçiyor diye okunabilir.

  3. Bir Sonraki Saati Yanlış Seçme Hatası:

    • Dakika kolu 15’teyse (3), “x’i çeyrek geçiyor” deriz; x, akrebin gerisinde kaldığı tam saat.
    • Dakika kolu 45’teyse (9), “x’e çeyrek var” deriz; x, akrebin yaklaşmakta olduğu saat.

  4. Akrep Konumunu Net Görme:

    • Örneğin saat “3’e çeyrek var” denildiğinde, akrep 2 ile 3 arasında, 3’e daha yakın olur.

  5. Sabah / Akşam Ayrımı (Ö.Ö. / Ö.S.):

    • 12 saatlik sistemde 1:15 hem sabaha (ö.ö.) hem akşama (ö.s.) denk gelebilir. Bu nedenle sabah-akşam ifadesi netleştirilmelidir.

Çeyrek Saatlerle İlgili Ek Alıştırmalar

Çocuğunuz veya öğrenciniz bu alıştırmayı yaptıktan sonra, evde veya sınıfta şu ek çalışmaları uygulayarak konuyu pekiştirebilirsiniz:

  1. Öğretmenin Soru Sorması

    • “Şu an saat 2:15 olsun. Bunu nasıl söylersiniz?”
    • Cevap: “Saat 2’yi çeyrek geçiyor.”

  2. Tersine Uygulama

    • Öğrenciden “Saat 10:45 (öğleden önce)” zamanını dijitalden analog saate çizmesi istenir. Hangi rakamlara akrep ve yelkovan denk geleceğini çizerek gösterir.

  3. Farklı Saatleri Kağıda Çizme

    • 12:15, 1:15, 2:15, …, 11:15 gibi tam saatten sonraki çeyrekleri ve
    • 12:45, 1:45, 2:45, …, 11:45 gibi tam saatten önceki çeyrekleri çizerek alıştırma yapmak.

  4. Kısa Sınav veya Oyun

    • Dakika kolu rastgele 3 veya 9’a getirilir, akrep rastgele bir rakamın ortasına konur, öğrencinin sözel ifadesi ve dijital ifadesi istenir.

  5. Arkadaşlar Arası Etkileşim

    • Bir öğrenci analog saati (maket veya gerçek saat maketi kullanarak) istediği gibi ayarlar, diğer öğrenci de saat ifadesini “çeyrek geçiyor” veya “çeyrek var” şeklinde söyler.

Detaylı Anlatım ve Özet

Çeyrek saat kavramı, saati üç ana zaman dilimine ayırmamıza yardımcı olur:

  1. Tam Saat (00 dakika):

    • Yelkovan 12’nin üzerinde (0 dakika). Örneğin “Saat 2” = 2:00.

  2. Yarım Saat (30 dakika):

    • Yelkovan 6’nın üzerinde (30 dakika). Örneğin “Saat 2 buçuk” = 2:30.

  3. Çeyrek Saat (15 ve 45 dakika):

    • 15 dakika → Yelkovan 3’te → “x’i çeyrek geçiyor.”
    • 45 dakika → Yelkovan 9’da → “x’e çeyrek var.”

Öğrenciler bazen “buçuk” ve “çeyrek” kavramlarını karıştırabilir. Bu nedenle şu ayrımı iyi hatırlamak gerekir:

  • Buçuk (30 dk): Saat rakamının tam yarısı. Dakika kolu 6’nın üzerinde.
  • Çeyrek (15 dk veya 45 dk): Saat rakamının dörtte biri veya dörtte üçü. Dakika kolu 3 veya 9’un üzerinde.

Bunun yanı sıra, “ö.ö.” ve “ö.s.” kavramları (ayrıca “AM” - “PM”) öğrencilere zamanın gün içindeki konumunu belirtir.

  • “Öğleden Önce (Ö.Ö.)” → 00:00 - 11:59 arası.
  • “Öğleden Sonra (Ö.S.)” → 12:00 - 23:59 arası.

Bu nedenle, “2’yi çeyrek geçiyor (ö.s.)” ifadesi 14:15’i belirtir. Eğer “ö.ö.” çıksaydı 02:15 olacaktı (yani sabah 2).

Sık Sorulan Sorular

Soru 1: Yelkovan 3’te, akrep 1’in az ilerisinde ise hangi saattir?

Cevap: Dakikalar 15’i gösterdiği için “çeyrek geçiyor” kullanılır. Akrep 1’i biraz geçtiyse “Saat 1’i çeyrek geçiyor,” dijitalde 01:15 (ö.ö.) ya da 13:15 (ö.s.) olabilir.

Soru 2: 12:45 dijital saati nasıl söylenir?

Cevap: “Saat 1’e çeyrek var” denir. Burada 12’den 1’e 15 dakika kaldığı için.

Soru 3: “Çeyrek var” ifadesinde hangi saati baz alıyoruz?

Cevap: Bir sonraki saat rakamını baz alıyoruz. Eğer akrep 4’e yaklaşmışsa (ama henüz 4 değilse) “4’e çeyrek var,” yani 3:45 demektir.

Soru 4: 24 saatlik gösterimde 20:15 hangi ifadedir?

Cevap: 20:15 akşam sekiz on beş olup “Saat 8’i çeyrek geçiyor (ö.s.)” şeklinde söylenir.

Soru 5: 00:15’i nasıl söylüyoruz?

Cevap: Gece yarısından sonraki ilk 15 dakika olduğu için “Saat 12’yi çeyrek geçiyor (gece)” denebilir. Resmî olarak 00:15’tir ve ö.ö. (öğleden önce) diye sınıflandırılabilir.

Uygulamanın Özeti ve Öneriler

  • Yelkovan 3’te (15. dk) → “çeyrek geçiyor.”
  • Yelkovan 9’da (45. dk) → “çeyrek var.”
  • Akrebin gösterdiği (veya yaklaştığı) saat rakamına göre söylenir.
  • “Ö.Ö.” veya “Ö.S.” ekleri, sabah veya öğleden sonra ayrımını belirtir.
  • Öğrenciler bu mantığa hâkim olduktan sonra boş saat resimlerini doldurabilir, “Bu saat hangi rakama çeyrek var?” ve “Bu saat hangi rakamı çeyrek geçiyor?” gibi sorulara yanıt verebilirler.

Analog saat okumada bol tekrar ve uygulamayla kalıcı öğrenme sağlanır. Her saat çiziminde şu adımlar tekrarlanmalıdır:

  1. Dakika kolu (yelkovan) 12 mi, 1 mi, 2 mi … 9 mu diye kontrol edin.
  2. Eğer 3 ise → 15 dakika → çeyrek geçiyor. Eğer 9 ise → 45 dakika → çeyrek var.
  3. Akrep hangi iki rakam arasındadır? Bu rakamların hangi tarafına daha yakındır?
  4. Hangi saat için “çeyrek geçiyor” veya “çeyrek var” diyeceğimize karar verin.

Bu basamaklar sürekli tekrarlandığında, analog saatleri okumak çocuklar için çok kolaylaşacaktır. Ayrıca çeyrek kelimesi “dörtte bir” anlamına geldiği için, 60’ı dörde böldüğümüzde 15 dakika elde ediyoruz ve “çeyrek” ifadesi ile 15 dakikayı eşleştiriyoruz. Bu matematiksel temel, zamanla ilgili diğer kavramların da (yarım saat, tam saat, vb.) anlaşılmasını kolaylaştırır.

Genel Değerlendirme Tablosu

Aşağıdaki tablo, “saat - okunma şekli - dijital gösterim” açısından küçük bir tekrar tablosu sunar:

Zaman Dakika Kolu Sözel İfade (Türkçe) Dijital Format (24 Saat)
01:15 (ö.ö.) 3 (15) Saat 1’i çeyrek geçiyor 01:15
01:45 (ö.ö.) 9 (45) Saat 2’ye çeyrek var 01:45
11:15 (ö.ö.) 3 (15) Saat 11’i çeyrek geçiyor 11:15
11:45 (ö.ö.) 9 (45) Saat 12’ye çeyrek var 11:45
13:15 (ö.s.) 3 (15) Saat 1’i çeyrek geçiyor (öğleden sonra) 13:15
13:45 (ö.s.) 9 (45) Saat 2’ye çeyrek var (öğleden sonra) 13:45
20:15 (ö.s.) 3 (15) Saat 8’i çeyrek geçiyor (akşam) 20:15
20:45 (ö.s.) 9 (45) Saat 9’a çeyrek var (akşam) 20:45
00:15 (ö.ö.) 3 (15) Saat 12’yi çeyrek geçiyor (gece) 00:15
23:45 (ö.s.) 9 (45) Saat 12’ye çeyrek var (gece yarısına çeyrek var) 23:45

Bu gibi tablolar, “çeyrek geçiyor” ve “çeyrek var” kavramlarını farklı saat örnekleriyle birlikte pekiştirmeyi amaçlar.

Sonuç ve Kısa Özet

  • Çeyrek saat kavramı, saatin 15 dakikasını (çeyrek geçiyor) ve 45 dakikasını (çeyrek var) okumayı ifade eder.
  • Yelkovan 3’ü gösteriyorsa saat “x’i çeyrek geçiyor.”
  • Yelkovan 9’u gösteriyorsa saat “x’e çeyrek var.”
  • Akrebin hangi iki rakam arasında ve hangi tarafa yakın olduğuna göre x’i belirleriz.
  • Dijital ifadesi 15 dakikada “x:15,” 45 dakikada ise “x:45”tir (x sabahsa 0-11, akşam / geceyse 12-23 aralığı).

Bu çalışma sayfasında gördüğünüz, üstteki örnek 8 saatin her biri, dakikası 15 veya 45 olduğu için “çeyrek” ifadelerini gerektirir. Çocuklar, bu tür etkinliklerle bolca pratik yaparak analog saatte çeyrek saatleri okumayı hızla öğrenebilir.

Eğer saatlerinizin akrep-yelkovan konumları yukarıdaki örneklerden farklıysa, gene aynı yöntemi uygulayarak doğru sonucu bulabilirsiniz: Önce yelkovanı kontrol edin (3 mü, 9 mu?), sonra akrebin hangi saatle hangi saat arasında olduğuna ve hangi tarafa yakın olduğuna bakın.

Bu yöntemi içselleştiren bir öğrenci, günlük hayatta herhangi bir analog saati kolayca “çeyrek geçiyor,” “çeyrek var,” “buçuk,” vb. terimleriyle ifade edebilir.

@Zeynep_Tastan