bütünler ve tümler açı
Bütünler ve Tümler Açı Nedir?
Cevap:
“Bütünler açı” ve “tümler açı” geometride temel açılar arasında yer alan iki önemli kavramdır. Bu kavramlar, açılar arasındaki ilişkileri anlamak ve problemleri çözmek için sıkça kullanılır.
Table of Contents
- Bütünler Açı (Tamamlama Açıları)
- Tümler Açı (Toplamı 90° Olan Açı)
- Örnekler ve Uygulamalar
- Kısa Özet Tablosu
1. Bütünler Açı (Tamamlama Açıları)
- Tanım: İki açının ölçüleri toplamı 180 derece olduğunda, bu açılara “bütünler açı” veya “tamamlama açıları” denir.
- Başka bir ifadeyle, A ve B açıları için A + B = 180^\circ ise, bu açılar bütünler açıdır.
- Genellikle doğru açı veya düz açı kavramlarıyla ilişkilidir. Çünkü 180° bir doğru açıyı ifade eder.
- Örnek: Eğer bir açı 120° ise, bütünler açısı 60° olur (çünkü 120° + 60° = 180°).
Bütünler Açı Özellikleri:
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Toplamları | 180° (düz açıyı tamamlarlar) |
| Diğer isimleri | Tamamlama açıları, ters açıları |
| Uygulama Alanları | Doğru açı ile ilişkilendirilir, üçgenlerde zarflama |
2. Tümler Açı (Toplamı 90° Olan Açılar)
- Tanım: İki açının ölçüleri toplamı 90 derece olduğunda, bu açılara “tümler açı” denir.
- Matematikte, özellikle dik açıyla ilgili problemlerde sık kullanılır.
- Eğer A ve B açıları için A + B = 90^\circ ise, bu açılar tümler açılardır.
- Örnek: Bir açı 30° ise, ikinci açı 60° olur (çünkü 30° + 60° = 90°).
Tümler Açı Özellikleri:
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Toplamları | 90° (dik açıyı tamamlarlar) |
| Kullanım Alanları | Dik açının bileşenleri, trigonometri ve üçgenlerde |
3. Örnekler ve Uygulamalar
-
Bir üçgenin iç açılarından biri 40°, diğeri 50° ise üçüncü açı kaç derecedir?
- Üçgenin iç açılarının toplamı 180° olduğundan, üçüncü açı:
180^\circ - (40^\circ + 50^\circ) = 90^\circ - Burada 40° ve 50° tümler açılardır, çünkü topladıklarında 90° yaparlar.
- Üçgenin iç açılarının toplamı 180° olduğundan, üçüncü açı:
-
Bir açı 110° ise bütünler açısı kaç derecedir?
- Bütünler açı için toplam 180° olduğundan,
180^\circ - 110^\circ = 70^\circ - Yani bütünler açı 70°dir.
- Bütünler açı için toplam 180° olduğundan,
4. Kısa Özet Tablosu
| Açı Türü | Toplamı | Örnekler | Kullanım Alanı |
|---|---|---|---|
| Bütünler Açı | 180° | 120° ve 60° | Düz açı tamamlayıcı açı |
| Tümler Açı | 90° | 30° ve 60° | Dik açı tamamlayıcı açı, trigonometrik ilişkiler |
Sonuç ve Özet
- Bütünler açılar, toplandıklarında 180° olan açılardır ve genellikle "düz açı"yu tamamlarlar.
- Tümler açılar, toplandıklarında 90° olan açılardır, yani “dik açı” tamamlayıcı açılarıdır.
- Bu iki açı türü, geometri ve trigonometri problemlerinde temel ve sık kullanılan kavramlardır.
- Problemlerde açıların toplamlarına göre hangi tür olduklarını belirlemek çözümü kolaylaştırır.
Kaynak:
- Temel Geometri Ders Kitapları
- Matematik Öğretim Programları