Bilimsel Araştırma Basamaklarını Kullanarak Araştırma Yapar
Bilimsel Araştırma Basamaklarını Kullanarak Araştırma Yapar
Cevap:
Bilimsel araştırma, bir konuyu sistemli ve nesnel yöntemlerle inceleyerek yeni bilgilere ulaşmayı amaçlar. Araştırmalarda kullanılan bilimsel araştırma basamakları, araştırmacıların verimli ve güvenilir sonuçlar elde etmesine yardımcı olur. Aşağıda bu basamakların neler olduğu ve nasıl uygulanabileceği adım adım açıklanmıştır.
1. Problemi veya Araştırma Konusunu Belirleme
- Araştırma amacı: Öncelikle, hangi problemi veya konuyu araştıracağınızı netleştirin.
- Sorunun tanımı: Araştırma sorusunu açık ve net bir şekilde ifade edin.
- Örnek: “Çevre kirliliğinin, deniz yaşamı üzerindeki etkileri nelerdir?”
2. Kaynak Taraması (Literatür Araştırması)
- Mevcut kaynakları inceleme: Konuyla ilgili kitap, makale, tez, rapor gibi güvenilir akademik kaynaklara ulaşın.
- Anahtar kelimeler: Aramalarınızda “çevre kirliliği”, “deniz ekosistemi”, “kirlilik etkileri” gibi ilgili anahtar kelimeler kullanın.
- Amaç: Daha önce yapılmış çalışmalar hakkında bilgi toplamak, olası yöntemleri ve bulguları değerlendirmek.
3. Hipotez Kurma
- Hipotez (Varsayım) geliştirme: Araştırma sorusuna yönelik, test edilebilir bir öncü cevaptır.
- Örnek: “Yoğun plastik kirliliğinin, deniz salyangozlarının popülasyonunu azalttığı düşünülebilir.”
- Temel işlev: Araştırma sürecine yön verir ve çalışmanın hangi yönde ilerleyeceğini belirler.
4. Araştırma Yöntemini Belirleme (Deney/Gözlem Planı)
- Yöntem seçimi: Deney, anket, saha çalışması, gözlem gibi hangi yöntemi kullanacağınızı belirleyin.
- Güvenilirlik: Kullanacağınız yöntemlerin geçerli ve güvenilir olduğundan emin olun.
- Süre/Kaynak planı: Zaman, maliyet ve fiziksel kaynaklarınızı göz önünde bulundurun.
5. Veri Toplama
- Veri toplama araçları: Deneylerde kullanılan ölçüm cihazları, anket formları, gözlem notları veya mevcut istatistiksel veriler olabilir.
- Standart prosedür: Tüm verilerin aynı yöntemle toplandığından emin olun. Bu, sonuçların karşılaştırılabilir olmasını sağlar.
- Örnek: Plastik atık sayımı, deniz suyu kalitesini ölçen cihazlardan alınan veriler vb.
6. Veri Analizi
- İstatistiksel yöntemler: Toplanan verilerin niteliğine göre uygun istatistiksel testler ve analiz yazılımları kullanın (örneğin t-testi, ANOVA, regresyon analizi vb.).
- Sonuçların kanıtlanması: Hipotezinizi destekleyecek veya çürütecek istatistiksel sonuçları değerlendirin.
- Tutarlılık: Bulguların mantıksal tutarlılığını ve geçerliğini gözden geçirin.
7. Sonuçların Yorumlanması ve Değerlendirilmesi
- Hipotezle karşılaştırma: Analiz sonuçları, hipotezinizi doğruluyor mu, yoksa çürütüyor mu?
- Bilimsel katkı: Çalışmadan elde edilen yeni bilgilerin alana nasıl katkı sağladığını belirtin.
- Varsa sınırlılıklar: Araştırma sırasında karşılaşılan kısıtlar veya eksikler nelerdi?
8. Raporlama ve Paylaşma
- Araştırma raporu: Araştırma sorusu, yöntem, bulgular ve yorumları içeren kapsamlı bir rapor hazırlayın.
- Akademik yayın: Uygun ise, makale veya konferans bildirisi olarak paylaşın.
- Veri paylaşımı: Elde edilen sonuçları ilgili hedef kitleye ulaştırın.
Özet Tablosu
| Basamak | Açıklama | Önemli Noktalar |
|---|---|---|
| 1. Problem Belirleme | Araştırılacak konuyu veya soruyu netleştirme | Konuyu daraltma, net ve açık soru geliştirme |
| 2. Kaynak Taraması | İlgili akademik ve bilimsel kaynakların incelenmesi | Güvenilir kaynaklar kullanma, anahtar kelime seçimi |
| 3. Hipotez Kurma | Test edilebilir bir varsayım oluşturma | Araştırmaya yön verme, somut bir tahmin |
| 4. Yöntem Belirleme | Deney, gözlem, anket gibi yöntemleri açıklama | Geçerli ve güvenilir yöntem seçimi |
| 5. Veri Toplama | Belirlenen yöntemle verilerin toplanması | Aynı yöntem ve standart prosedür |
| 6. Veri Analizi | Toplanan verilerin istatistiksel yöntemlerle analizi | Uygun test ve analiz yazılımları kullanma |
| 7. Sonuçları Değerlendirme | Analiz sonuçlarını hipotezle karşılaştırma | Sonuçların anlamı ve açıklaması |
| 8. Raporlama ve Paylaşma | Araştırma bulgularının sunulması ve yayılması | Bilimsel yazım kuralları, paylaşım platformu seçimi |
Bu basamakları sırasıyla ve dikkatli bir şekilde uygulamak, nitelikli ve geçerli sonuçlara ulaşılmasını sağlar. Her aşamada, toplanan verileri düzenli şekilde kayıt altına alarak ve sonuçları önyargılardan uzak şekilde değerlendirerek bilimsel araştırma ilkelerini korumuş olursunuz.