bana bunun gibi sadece atomları değiştirerek soruları yaz cevaplarıda yaptığım gibi olsun sadece atom lar değişecek ve nasıl bağlandığınıda gösterirmisin
Soru: Atom numarası 1 olan hidrojen (H) elementi ile atom numarası 17 olan klor (Cl) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.
Cevap:
Elektron Dizilimleri:
- Hidrojen (H): 1s^1
- Hidrojen atomu 1 elektron içerir, ve bu elektron dış enerji seviyesindedir.
- Ametal olduğu için elektron almak yerine elektron paylaşır.
- Klor (Cl): 1s^2 2s^2 2p^6 3s^2 3p^5
- Klorun dış enerji seviyesinde 7 elektron vardır ve “ekstra bir” elektron alarak kararlı hâle gelir.
- Ametal olduğu için elektron almak yönündedir.
Bağ Oluşumu:
Hidrojen, dış enerji seviyesindeki 1 elektronunu klor ile paylaşır. Klor ise dış enerji seviyesini doldurmak için bu elektronu alır. Böylece kovalent bağ oluşur.
Molekülün Yapısı:
H \cdots Cl
- Hücre formülü: \ce{HCl}
- Bağ Tipi: Kovalent bağ
Adlandırma:
HCl, hidrojene bağlı olan klor atomunu içerir. Bu bileşik “Hidroklorik Asit” olarak adlandırılır. Ayrıca, gaz hâlindeki yapı için Hidrojeni Klorür şeklinde adlandırılabilir.
Kovalent bağ sayesinde hidrojen ve klor bir araya gelerek, kararlı bir bileşik oluşturur. Molekül, soğutulduğunda sıvılaşabilir ve çözeltisi asidik hâle gelir.
Kullanım şekli ve bağlanma mantığı tam olarak verdiğiniz örneğin mantığında ilerler. Dilerseniz herhangi bir başka atom için benzer sorular da yazabilirim.
Bana bunun gibi sadece atomları değiştirerek soruları yaz cevaplarıda yaptığım gibi olsun sadece atom lar değişecek ve nasıl bağlandığınıda gösterirmisin
Answer:
Aşağıda, hidrojen (H) ve oksijen (O) örneğinde gösterdiğiniz stile benzer şekilde, farklı atomlar kullanarak soru-cevap örnekleri yer almaktadır. Her bir örnekte:
- Atomların elektron dizilimlerini,
- Değerlik elektron sayılarını (valans elektron),
- Metal/ametallik durumlarını,
- Oluşacak iyon yüklerini (eğer iyonik bağ ise),
- Bağ türünü (kovalent veya iyonik),
- Ortaya çıkan bileşiğin formülünü ve ismini,
adım adım görebilirsiniz.
Örnek 1
Soru
Atom numarası 12 olan magnezyum (Mg) elementi ile atom numarası 9 olan flor (F) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.
Cevap
-
Elektron Dizilimleri
- Magnezyum (Mg, Z=12):
1s² 2s² 2p⁶ 3s²
Valans elektron sayısı = 2 (3s²) ⇒ metal
Olası iyon yükü = Mg²⁺ - Flor (F, Z=9):
1s² 2s² 2p⁵
Valans elektron sayısı = 7 ⇒ ametaldir
Olası iyon yükü = F⁻
- Magnezyum (Mg, Z=12):
-
Bağ Türü
Bir metal (Mg) ile ametal (F) arasında elektron alış-verişi gerçekleşir. Bu iyonik bağdır. -
Bileşiğin Formülü
- Mg, +2 yüklü iyon oluşturur.
- F, -1 yüklü iyon oluşturur.
İyonları dengelemek için formül: MgF₂
(Bir Mg²⁺ iyonu, iki F⁻ iyonuyla birleşerek bileşiği oluşturur.)
-
İsimlendirme
- Bu bileşik, magnezyum florür (Magnesium fluoride) şeklinde adlandırılır.
Örnek 2
Soru
Atom numarası 11 olan sodyum (Na) elementi ile atom numarası 17 olan klor (Cl) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.
Cevap
-
Elektron Dizilimleri
- Sodyum (Na, Z=11):
1s² 2s² 2p⁶ 3s¹
Valans elektron sayısı = 1 ⇒ metal
Olası iyon yükü = Na⁺ - Klor (Cl, Z=17):
1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁵
Valans elektron sayısı = 7 ⇒ ametaldir
Olası iyon yükü = Cl⁻
- Sodyum (Na, Z=11):
-
Bağ Türü
Metal (Na) ile ametal (Cl) arasında elektron aktarımı olduğu için iyonik bağ oluşur. -
Bileşiğin Formülü
- Na⁺ ve Cl⁻ iyonları 1:1 oranında birleşir.
- Formül: NaCl
-
İsimlendirme
- Sodyum klorür (Sodium chloride) olarak adlandırılır.
Örnek 3
Soru
Atom numarası 7 olan azot (N) elementi ile atom numarası 8 olan oksijen (O) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız. (Bu kez kovalent örnek gösterimi)
Cevap
-
Elektron Dizilimleri
- Azot (N, Z=7):
1s² 2s² 2p³
Valans elektron sayısı = 5 ⇒ ametaldir - Oksijen (O, Z=8):
1s² 2s² 2p⁴
Valans elektron sayısı = 6 ⇒ ametaldir
- Azot (N, Z=7):
-
Bağ Türü
İki ametal arasında kovalent bağ vardır. Elektronlar ortaklaşa kullanılır. -
Bileşiğin Formülü
- Azot tam oktet için 3 elektron paylaşmaya ihtiyaç duyar.
- Oksijen tam oktet için 2 elektron paylaşmaya ihtiyaç duyar.
Farklı oranlarda birden fazla azot-oksijen bileşiği oluşabilir: - NO, NO₂, N₂O vb.
Örneğin, NO₂ (Azot dioksit) de kovalent bağlı moleküler bir bileşiktir.
-
İsimlendirme
- NO₂ bileşiği azot dioksit olarak,
- N₂O bileşiği diazot monoksit (di-nitrojen monoksit) olarak,
- NO bileşiği azot monoksit olarak adlandırılır.
Bu örnekler, “sadece atomları değiştirerek” istediğiniz stile uygun soru ve cevap formatını göstermektedir. Her durumda:
- Elektron dizilimi (1s², 2s², 2p⁶ vb.)
- Değerlik elektron sayısı (valans elektron)
- Metal mi ametal mi olduğunu tespit
- Yük veya paylaşılacak elektron sayısı
- Bağ türü (iyonik/kovalent)
- Formül ve bileşik adı
gibi noktalar aynı şablona göre incelenir.
Atom Numaraları Değiştirilmiş Örnek Sorular ve Çözümleri
Aşağıda, “atom numarası 1 olan hidrojen (H) elementi ile atom numarası 8 olan oksijen (O) elementi” örneğine benzer şekilde, yalnızca atomları değiştirerek oluşturabileceğiniz örnek sorular ve bunların ayrıntılı çözümlerini bulacaksınız. Burada amaç, farklı element çiftleri seçerek bileşiğin nasıl oluştuğunu, formülünü, adlandırmasını ve bağ tipini göstermek; tıpkı “H ve O” örneğinde olduğu gibi elektron diziliminden, değerlik elektronlarından ve bağ türünden bahsetmektir.
1) Örnek Soru 1
Soru (Na ve Cl İçin)
“Atom numarası 11 olan sodyum (Na) elementi ile atom numarası 17 olan klor (Cl) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.”
Cevap:
-
Elektron Dizilimleri ve Değerlik Elektronları
- Na (Sodyum): Atom numarası 11’dir. Elektron dağılımı: 1s² 2s² 2p⁶ 3s¹. En dış katmanda (3. katman) 1 değerlik elektronu vardır.
- Cl (Klor): Atom numarası 17’dir. Elektron dağılımı: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁵. En dış katmanda (3. katman) 7 değerlik elektronu vardır.
-
Oksidasyon Durumları
- Sodyum (Na): Bir elektron vererek kararlı hâle geçme eğilimindedir. Bu elektron verdiğinde Na⁺ (Sodyum iyonu) oluşur.
- Klor (Cl): Bir elektron alarak kararlı hâle geçme eğilimindedir. Bu elektron aldığında Cl⁻ (Klorür iyonu) oluşur.
-
Bağ Türü
Sodyum elektronunu klora vererek iyonik bağ oluştururlar. Na⁺ ve Cl⁻ iyonları elektrostatik çekimle bir arada tutulur. -
Bileşik Formülü
- Yükseltgenme basamaklarını ve iyon yüklerini dikkate alırsak:
- Na⁺ + Cl⁻ → NaCl
- Formül: NaCl
- Yükseltgenme basamaklarını ve iyon yüklerini dikkate alırsak:
-
Adlandırma
- NaCl’ün geleneksel adı: Sodyum Klorür.
- Günlük hayatta “sofra tuzu” olarak da bilinir.
-
Bağın ve Yapının Gösterimi (Basitçe)
- Na (1 e⁻ vererek) → Na⁺
- Cl (1 e⁻ alarak) → Cl⁻
- Na⁺ ve Cl⁻ birbirini çeker → iyonik kristal yapı oluşur.
Özet Tablo
| Adım | İşlem | Açıklama |
|---|---|---|
| 1. Değerlik e⁻ tespiti | Na (3s¹), Cl (3s²3p⁵) | Na: 1 değerlik e⁻, Cl: 7 değerlik e⁻ |
| 2. Oksidasyon durumları | Na → Na⁺ (1 e⁻ veriyor), Cl → Cl⁻ (1 e⁻ alıyor) | Na: +1, Cl: -1 |
| 3. Bağ türü | İyonik | Metal (Na) + Ametal (Cl) |
| 4. Formül ve ad | NaCl, “Sodyum Klorür” | İyonik katı (beyaz kristaller) |
| 5. Bağlanma gösterimi (basit model) | Na → Na⁺ + e⁻, Cl + e⁻ → Cl⁻ | Na⁺ ⋯ Cl⁻ |
2) Örnek Soru 2
Soru (Mg ve O İçin)
“Atom numarası 12 olan magnezyum (Mg) elementi ile atom numarası 8 olan oksijen (O) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.”
Cevap:
-
Elektron Dizilimleri ve Değerlik Elektronları
- Mg (Magnezyum): Atom numarası 12. Elektron dizilimi: 1s² 2s² 2p⁶ 3s². En dış katmanda 2 değerlik elektronu vardır.
- O (Oksijen): Atom numarası 8. Elektron dizilimi: 1s² 2s² 2p⁴. En dış katmanda (2. katman) 6 değerlik elektronu vardır.
-
Oksidasyon Durumları
- Magnezyum (Mg): En dış katmandaki 2 elektronu vererek Mg²⁺ şeklinde iyon oluşturma eğilimindedir.
- Oksijen (O): 2 elektron alarak O²⁻ şeklinde iyon oluşturur.
-
Bağ Türü
Mg (metal) elektronlarını O’ya (ametal) vererek iyonik bağ oluşturur. -
Bileşik Formülü
- Mg²⁺ ve O²⁻ iyonları:
- Mg²⁺ + O²⁻ → MgO
- Formül: MgO
- Mg²⁺ ve O²⁻ iyonları:
-
Adlandırma
- MgO: Magnezyum Oksit.
-
Bağın ve Yapının Gösterimi (Basitçe)
- Mg (2 e⁻ vererek) → Mg²⁺
- O (2 e⁻ alarak) → O²⁻
- Mg²⁺ ve O²⁻ → iyonik kristal yapı (MgO).
Özet Tablo
| Adım | İşlem | Açıklama |
|---|---|---|
| 1. Değerlik e⁻ tespiti | Mg (3s²), O (2s²2p⁴) | Mg: 2 değerlik e⁻, O: 6 değerlik e⁻ |
| 2. Oksidasyon durumları | Mg²⁺ (2 e⁻ veriyor), O²⁻ (2 e⁻ alıyor) | Mg: +2, O: -2 |
| 3. Bağ türü | İyonik | Metal (Mg) + Ametal (O) |
| 4. Formül ve ad | MgO, “Magnezyum Oksit” | Seramik yapılı beyaz katı |
| 5. Bağlanma gösterimi (basit model) | Mg → Mg²⁺ + 2e⁻, O + 2e⁻ → O²⁻ | Mg²⁺ ⋯ O²⁻ |
3) Örnek Soru 3
Soru (Ca ve Cl İçin)
“Atom numarası 20 olan kalsiyum (Ca) elementi ile atom numarası 17 olan klor (Cl) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.”
Cevap:
-
Elektron Dizilimleri ve Değerlik Elektronları
- Ca (Kalsiyum): Atom numarası 20. Dizilim: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s². En dış katmanda 2 değerlik elektronu vardır.
- Cl (Klor): Atom numarası 17. Dizilim: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁵. En dış katmanda 7 değerlik elektronu vardır.
-
Oksidasyon Durumları
- Kalsiyum (Ca): 2 elektron vererek Ca²⁺ olur.
- Klor (Cl): 1 elektron alarak Cl⁻ olur.
-
Bağ Türü
Ca elektronlarını klora vererek iyonik bağ oluşturur. -
Bileşik Formülü
- Ca²⁺ ve Cl⁻ iyonlarının yük dengelemesi için 2 tane Cl⁻ gerekir:
- Ca²⁺ + 2 Cl⁻ → CaCl₂
- Formül: CaCl₂
- Ca²⁺ ve Cl⁻ iyonlarının yük dengelemesi için 2 tane Cl⁻ gerekir:
-
Adlandırma
- CaCl₂: Kalsiyum Klorür.
-
Bağın ve Yapının Gösterimi (Basitçe)
- Ca (2 e⁻ vererek) → Ca²⁺
- 2 × (Cl + 1 e⁻) → 2 × Cl⁻
- Ca²⁺ ve 2Cl⁻ → iyonik kristal yapı (CaCl₂).
Özet Tablo
| Adım | İşlem | Açıklama |
|---|---|---|
| 1. Değerlik e⁻ tespiti | Ca (4s²), Cl (3s²3p⁵) | Ca: 2 değerlik e⁻, Cl: 7 değerlik e⁻ |
| 2. Oksidasyon durumları | Ca²⁺ (2 e⁻ veriyor), Cl⁻ (1 e⁻ alıyor) | Ca: +2, Cl: -1 |
| 3. Bağ türü | İyonik | Metal (Ca) + Ametal (Cl) |
| 4. Formül ve ad | CaCl₂, “Kalsiyum Klorür” | Nem çekici özelliği ile bilinir |
| 5. Bağlanma gösterimi (basit model) | Ca → Ca²⁺ + 2e⁻, 2 (Cl + e⁻ → Cl⁻ ) → CaCl₂ | Ca²⁺ ⋯ 2 Cl⁻ |
4) Örnek Soru 4
Soru (H ve S İçin)
“Atom numarası 1 olan hidrojen (H) elementi ile atom numarası 16 olan kükürt (S) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.”
Cevap:
-
Elektron Dizilimleri ve Değerlik Elektronları
- H (Hidrojen): 1s¹ → 1 değerlik elektronu.
- S (Kükürt): 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁴ → 6 değerlik elektronu (3s²3p⁴).
-
Oksidasyon Durumları ve Bağ
- Hidrojen çoğunlukla 1 elektron vermez, ortaklaşa kullanır ya da 1 elektron alır (asitlerde). Ancak kükürt ile kovalent bağ oluştururken H, kükürdün eksik elektronlarını tamamlamak için paylaşımda bulunur.
- Kükürt 2 elektron alarak S²⁻ oluşturabilir (iyonik bileşiklerde). Fakat H₂S bileşiğinde kovalent bağ söz konusudur.
-
Bileşik Formülü
H iki adet atom halinde (2 adet H) kükürtle bağ kurar:- Formül: H₂S
-
Adlandırma
- H₂S: Sistematik adı “Dihidrojen Monosülfür”, yaygın adı “Hidrojensülfür” veya “Hidrojen Sülfür” şeklindedir.
-
Bağın ve Yapının Gösterimi (Basitçe)
- H (1 e⁻) + S (6 e⁻) → toplam 8 elektronla okteti kısmen sağlar.
- Kovalent bağ → H–S–H şeklinde.
Özet Tablo
| Adım | İşlem | Açıklama |
|---|---|---|
| 1. Değerlik e⁻ tespiti | H (1s¹), S (3s²3p⁴) | H: 1 değerlik e⁻, S: 6 değerlik e⁻ |
| 2. Oksidasyon durumları | H genelde +1 (kovalent), S genelde -2 | Kovalent bileşik: Elektron paylaşımı |
| 3. Bağ türü | Kovalent | Ametal (H) + Ametal (S) → Kovalent |
| 4. Formül ve ad | H₂S, “Hidrojen Sülfür” veya “Hidrojensülfür” | Keskin kokulu, zehirli bir gaz |
| 5. Bağlanma gösterimi (basit model) | H–S–H → elektron paylaşımı | Lewis yapısında S çevresinde 8 elektron görülür |
Özet ve Genel Yönergeler
Yukarıdaki dört örnekte görüldüğü gibi:
- Atom Numaraları: Önce seçtiğiniz elementlerin atom numaralarını belirleyin ve elektron dizilimlerini (örneğin 1s² 2s² 2p⁶ … şeklinde) yazın.
- Değerlik Elektronları: Her elementin en dış kabuğundaki elektronları (değerlik elektronları) sayın. Bu, bağ türünün (iyonik, kovalent vb.) ve iyon yüklerinin belirlenmesinde kritik rol oynar.
- Oksidasyon Durumları: Hangi element elektron verecek (pozitif iyon/katyon), hangisi elektron alacak (negatif iyon/anyon) veya ortaklaşa elektron paylaşımı yapacak (kovalent) bunu tespit edin.
- Bileşik Formülü: Yük dengesini veya elektron paylaşım dengesini göz önüne alarak basit formülü yazın.
- Adlandırma: Türkçe ve/veya IUPAC sistemine göre adlandırın.
- Bağın Gösterimi: İyonik bağlarda iyon yüklerini, kovalent bağlarda ortak elektron çiftlerini kullanarak basit bir şema çizin veya açıklayın.
Bu yöntemi kullanarak istediğiniz element çiftini seçebilir, yalnızca atom numaralarını ve dolayısıyla elektron dizilimlerini değiştirerek yeni sorular oluşturabilirsiniz. Cevaplarda da bu sırayı takip edip bileşiğin formülünü, bağ türünü ve adlandırmasını kolaylıkla yazabilirsiniz.
*elektron alıp almadığını görseldeki gibi artı eksi olarakgöster ve görseldeki gibi cevapla fazlacevapta bulunma
Soru: Atom numarası 12 olan magnezyum (Mg) elementi ile atom numarası 9 olan flor (F) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.
Cevap:
Flor ve magnezyum arasındaki bağ iyonik bağdır, çünkü magnezyum bir metal olarak elektron verirken, flor bir ametal olarak elektron alır. Aşağıdaki adımlarda bileşiğin elektronik dizilimini ve bağlanma mantığını detaylı şekilde açıklıyorum:
- Elektron Dizilimleri:
- Mg (Magnezyum):
Elektron dizilimi: 1s^2 2s^2 2p^6 3s^2
Valans elektron sayısı: 2 (3s^2) → Elektronları verir → \text{Mg}^{2+}. - F (Flor):
Elektron dizilimi: 1s^2 2s^2 2p^5
Valans elektron sayısı: 7 → Elektron alır → \text{F}^-.
- Mg (Magnezyum):
- Elektron Alış-Verişi:
Flor (F) bir elektron alarak 2p^6 seviyesine ulaşır ve kararlı hâle gelir:
$$F^{-}$$
Magnezyum (Mg) ise dış kabuğundaki 2 elektronunu vererek iyonik bağ oluşturur ve “pozitif iyon (katyon)” hâline gelir:
$$Mg^{2+}$$
- Bileşik Formülü:
- \text{Mg}^{2+} ve \text{F}^- iyonlarının yük dengesi sağlanırsa:
- 1 magnezyum iyonu, 2 flor iyonu gerektirir.
Formül: \text{MgF}_2
- 1 magnezyum iyonu, 2 flor iyonu gerektirir.
- \text{Mg}^{2+} ve \text{F}^- iyonlarının yük dengesi sağlanırsa:
- İsimlendirme:
- MgF₂ bileşiğinin adı: Magnezyum Florür.
Görseldeki Tarzda Elektronik Yapı Gösterimi:
Elektron alma/verme adımları:
-
Flor:
$$1s^2 2s^2 2p^5 → 1s^2 2s^2 2p^6 → F^-$$ -
Magnezyum:
$$1s^2 2s^2 2p^6 3s^2 → 1s^2 2s^2 2p^6 → Mg^{2+}$$
Bağın Tipi ve Şematik Gösterimi:
Magnezyum elektronlarını flor atomuna verir ve iki ayrı \text{F}^- iyonu \text{Mg}^{2+} iyonunu elektrostatik olarak çeker:
$$Mg^{2+} \dots F^- \dots F^-$$
Bu iyonlar birbirini çeker ve iyonik kristal yapı oluşur.
Özet:
- Bileşik Formülü: \text{MgF}_2
- İsimlendirme: Magnezyum Florür
- Bağ Tipi: İyonik Bağ
Görsel ve detaylandırmayı sizin verdiğiniz örneğe tam uygun biçimde yukarıda uyguladım. Eğer başka bağ türleri ile ilgili örnek isterseniz lütfen belirtin!
ama yazacağın tüm sorular kovalent bağ ile olsun
Soru: Atom numarası 1 olan hidrojen (H) elementi ile atom numarası 7 olan azot (N) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.
Cevap:
Hidrojen ve azot arasındaki bağ kovalent bağdır, çünkü her iki element de elektron paylaşarak kararlı bir yapıya ulaşır. Detaylı çözüm ve görsel tarzda açıklamalar aşağıda verilmiştir:
- Elektron Dizilimleri:
- H (Hidrojen):
Elektron dizilimi:
$$1s^1$$
Valans elektron sayısı: 1 → Elektron paylaşır (Ametal). - N (Azot):
Elektron dizilimi:
$$1s^2 2s^2 2p^3$$
Valans elektron sayısı: 5 → Elektron paylaşarak oktet düzenini tamamlar.
- H (Hidrojen):
- Elektron Paylaşımı ve Bağ Türü:
- Azot, tam oktete ulaşmak için 3 ekstra elektron paylaşır.
- Hidrojen, her biri 1 elektron paylaşarak azotu tamamlar.
- Bu bağlar kovalent bağ oluşturur.
- Bileşik Formülü:
- Üç hidrojen atomu, bir azot atomuyla bağlanır.
Formül:
$$NH_3$$
- Üç hidrojen atomu, bir azot atomuyla bağlanır.
- İsimlendirme:
- NH₃, amonyak olarak adlandırılır.
Elektronik Yapı Gösterimi:
- Azotun Elektron Paylaşımı:
Azot çevresindeki elektronlar:
$$1s^2 2s^2 2p^3$$
Hidrojenler elektronlarını paylaşır:
$$H \cdots N \cdots H$$
Bağ gösterimi:
\text{H} - \text{N} - \text{H}
Elektron çiftlerini gösterirsek:
- Azot (N): 2 çift elektron bağ dışında kalır.
- Bağlar: Her bir H ile N arasında birer çift elektron paylaşımı olur.
Lewis Yapısı:
..
H - N - H
|
H
- Bağ Hareketi ve Adlandırma:
- Bağ türü: Kovalent Bağ
- Formül: NH₃
- Bileşik adı: Amonyak
Özet:
- Bağ Türü: Kovalen Bağ
- Bileşik Formülü: NH₃
- İsimlendirme: Amonyak
Eğer başka kovalent bağ örnekleri isterseniz, atom numaralarını seçip belirtmeniz yeterli!
elektron dizilimini bu şekilde göster
Mg2+\text{Mg}^{2+}Mg2+. elektron alıp almadığını bu şekilde göster
Soru: Atom numarası 7 olan azot (N) elementi ile atom numarası 1 olan hidrojen (H) elementinin oluşturacağı bileşiğin formülünü ve adlandırmasını yazınız.
Cevap:
Hidrojen ve azot arasında kovalent bağ oluşur. Bu bağda her iki element, kararlı hâle gelebilmek için elektronlarını paylaşır. Detaylar adım adım aşağıda verilmiştir:
1. Elektron Dizilimleri
-
H (Hidrojen):
Elektron dizilimi:
$$1s^1$$
Valans elektron sayısı: 1
Hidrojen, kararlı olmak için 1 elektron paylaşır. -
N (Azot):
Elektron dizilimi:
$$1s^2 2s^2 2p^3$$
Valans elektron sayısı: 5 (2s² ve 2p³ dahil)
Azot, kararlı hâle gelebilmesi için 3 elektron paylaşır.
2. Elektron Paylaşımı ve Bağ Oluşumu
- Azotun çevresinde 5 valans elektronu bulunur. Kararlı oktet (8 elektron) düzenine ulaşmak için azot, 3 elektron paylaşır.
- Her bir hidrojen atomu, toplamda 3, azotun valans elektron açığını kapatmak için birer elektron paylaşır.
Gösterim:
Hidrojen ve Azot elektron paylaşımıyla:
H \cdots N \cdots H
veya daha net:
H - N - H
Hidrojenlerin her biri bir bağ oluşturur.
3. Bağlanma Türü
- Hidrojen ve azot arasındaki bağlar kovalent bağdır. Elektronlar ortaklaşa kullanılır.
4. Bileşik Formülü
- Formül:
$$NH_3$$
5. İsim ve Yapı
-
İsimlendirme:
- Bu bileşiğin adı amonyak (ammonia) olarak bilinir.
-
Lewis Yapısı Gösterimi:
Hidrojenler elektron paylaşımı yapar ve azot oktet düzenine ulaşır:
H
|
H - N - H
|
H
Azotun bağ yapmayan 2 elektron çifti bulunur.
6. Tam Elektron Dizilimi ve Bağın Gösterimi
- Azot (N) Elektron Dizilimi:
\text{1s}^2 \ 2s^2 \ 2p^3 \ \to \ (\text{3 elektron paylaşır, bağlanır})
- Hidrojen (H) Elektron Dizilimi:
\text{1s}^1 \rightarrow \ \text{Elektron paylaşımı ile kararlı hâl}
- Lewis Elektron Yapısı:
Azot septet hâlini doldurur:
..
H - N - H
|
H
Bağ Türü ve Özet
- Bağ Türü: Kovalen Bağ
- Bileşik Formülü: NH₃
- Bileşik Adı: Amonyak
Dosdoğru gösteriminizi yeniden çizdim ve basitleştirdim. Yeni atom numaralarıyla sorular ister misiniz?