Ayt Edebiyat Yazar-Eser Listesi Pdf

YKS TYT
1

Ayt Edebiyat Yazar-Eser Listesi Pdf

2

Thank you for sharing the topic details! Here’s a summary of its information and context:

Topic Overview

  • Title: Ayt Edebiyat Yazar-Eser Listesi Pdf
  • URL: Go to Topic
  • Category: yks TYT
  • Replies: 0 replies so far

User Information

  • Username: Dersnotu
  • Role: Moderator
  • Trust Level: 2
  • Account Age: 3 years, 7 months
  • Total Posts: 10,419

Here’s a possible action: If you’d like me to engage with the post, analyze its content, or assist in generating related content (e.g., summarizing, enhancing, or formatting PDF details), let me know! :blush:

3

Ayt Edebiyat Yazar-Eser Listesi Pdf

Answer:

Aşağıda, AYT Edebiyat konuları içinde sıkça geçen dönemleri ve bu dönemlerdeki önemli yazar-eser eşleştirmelerini kapsamlı bir şekilde özetlemeye çalıştık. Bu liste, özellikle son yıllarda sınavlarda öne çıkan yazar ve eserleri içermektedir. Yine de, ders kitaplarındaki ve güncel müfredattaki bilgileri mutlaka gözden geçirmeyi unutmayın.

1. Tanzimat Edebiyatı (1860-1896)

Önemli Yazarlar ve Eserleri:

  • Şinasi

    • Tercüman-ı Ahvâl (ilk özel gazete, Agâh Efendi ile birlikte)
    • Müntehebat-ı Eş’ar (şiir)

  • Namık Kemal

    • İntibah (roman)
    • Cezmi (roman)
    • Vatan Yahut Silistre (oyun)

  • Ziya Paşa

    • Zafername (şiir)
    • Şiir ve İnşâ (makale)
    • Harabat (antoloji)

  • Ahmet Mithat Efendi

    • Letaif-i Rivayat (hikâye serisi)
    • Felâtun Bey ile Râkım Efendi (roman)
    • Hasan Mellah (roman)

  • Recaizade Mahmut Ekrem

    • Araba Sevdası (roman)
    • Zemzeme (şiir)
    • Afife Anjelik (oyun)

  • Abdülhak Hamit Tarhan

    • Makber (şiir)
    • Sahra (şiir)
    • Eşber (oyun)

  • Sami Paşazade Sezai

    • Sergüzeşt (roman)

2. Servet-i Fünun (Edebiyat-ı Cedide) (1896-1901)

Önemli Yazarlar ve Eserleri:

  • Tevfik Fikret

    • Rübâb-ı Şikeste (şiir)
    • Haluk’un Defteri (şiir)

  • Cenap Şahabettin

    • Elhân-ı Şitâ (şiir)

  • Halit Ziya Uşaklıgil

    • Mai ve Siyah (roman)
    • Aşk-ı Memnu (roman)
    • Kırık Hayatlar (roman)

  • Mehmet Rauf

    • Eylül (ilk psikolojik roman)

  • Hüseyin Cahit Yalçın

    • Nadide (roman)

3. Fecr-i Âti (1909-1912)

Fecr-i Âti kısa ömürlü bir topluluk olsa da sınavlarda bazı önemli isimleri ve etkileri sorgulanabilir.

Önemli Yazarlar ve Eserleri:

  • Ahmet Haşim (Fecr-i Âti topluluğuna sonradan katılmıştır)
    • Göl Saatleri (şiir)
    • Piyâle (şiir)

4. Millî Edebiyat Dönemi (1911-1923)

Önemli Yazarlar ve Eserleri:

  • Ömer Seyfettin

    • Falaka, Pembe İncili Kaftan, Yalnız Efe (hikayeler)

  • Ziya Gökalp

    • Kızıl Elma (şiir)
    • Altın Işık (masal/şiir)
    • Türkçülüğün Esasları (düzyazı)

  • Ali Canip Yöntem

    • Geçtiğim Yol (şiir)

  • Halide Edip Adıvar

    • Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye (romanlar)
    • Sinekli Bakkal (roman)

  • Yakup Kadri Karaosmanoğlu

    • Yaban (roman)
    • Kiralık Konak (roman)
    • Panorama (roman)

  • Reşat Nuri Güntekin

    • Çalıkuşu (roman)
    • Dudaktan Kalbe (roman)
    • Yaprak Dökümü (roman)

5. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (1923 - …)

Cumhuriyet Dönemi, kendi içinde birkaç farklı dönem ve eğilimi barındırır. Sınavlarda sıklıkla çıkan eserleri ve yazarları derledik.

5.1. Cumhuriyet Dönemi Roman ve Hikâye

  • Yakup Kadri Karaosmanoğlu

    • Ankara, Kiralık Konak, Yaban

  • Halide Edip Adıvar

    • Ateşten Gömlek, Sinekli Bakkal

  • Refik Halit Karay

    • Memleket Hikâyeleri
    • Sürgün (roman)

  • Sabahattin Ali

    • Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan, Kürk Mantolu Madonna

  • Ahmet Hamdi Tanpınar

    • Huzur (roman)
    • Saatleri Ayarlama Enstitüsü (roman)

  • Peyami Safa

    • Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
    • Fatih-Harbiye

  • Tarık Buğra

    • Küçük Ağa (roman)

  • Orhan Kemal

    • Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza

  • Yaşar Kemal

    • İnce Memed (seri roman)

5.2. Cumhuriyet Dönemi Şiir

  • Nazım Hikmet Ran

    • 835 Satır, Kuvâyi Milliye Destanı

  • Ahmet Kutsi Tecer

    • Şiirlerinde halk edebiyatı geleneği

  • Cahit Sıtkı Tarancı

    • Otuz Beş Yaş, Düşten Güzel

  • Necip Fazıl Kısakürek

    • Çile

  • Orhan Veli Kanık (Garip hareketi)

    • Garip (Melih Cevdet Anday ve Oktay Rifat ile birlikte)

  • Attilâ İlhan

    • Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı

  • Fazıl Hüsnü Dağlarca

    • Havaya Çizilen Dünya, Üç Şehitler Destanı

5.3. Cumhuriyet Dönemi Tiyatro

  • Haldun Taner

    • Keşanlı Ali Destanı

  • Turan Oflazoğlu

    • Deli İbrahim, IV. Murat

  • Necip Fazıl Kısakürek

    • Tohum, Para

6. Servet-i Fünun Sonrası / Bağımsız İsimler

  • Mehmet Âkif Ersoy

    • Safahat (şiir külliyatı)

  • Yahya Kemal Beyatlı

    • Kendi Gök Kubbemiz (şiir)
    • Eski Şiirin Rüzgârıyla (şiir)

7. Modern Hikâye ve Roman

  • Oğuz Atay

    • Tutunamayanlar (roman)
    • Bir Bilim Adamının Romanı

  • Adalet Ağaoğlu

    • Ölmeye Yatmak (roman)
    • Fikrimin İnce Gülü

  • Fakir Baykurt

    • Yılanların Öcü

  • Samim Kocagöz

    • Kalpaklılar, Doludizgin

  • Orhan Pamuk

    • Cevdet Bey ve Oğulları, Sessiz Ev, Benim Adım Kırmızı

8. Diğer Önemli İsimler

  • Sait Faik Abasıyanık

    • Havada Bulut, Lüzumsuz Adam (hikâye)

  • Aziz Nesin

    • Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (roman)
    • Surname (hikâye)

  • Mustafa Kutlu

    • Yokuşa Akan Sular (hikâye)
    • Uzun Hikâye (hikâye)

Kullanım Tavsiyeleri

  1. Dönemleri Karıştırmayın: Özellikle Tanzimat, Servet-i Fünun, Millî Edebiyat, Cumhuriyet Dönemi gibi bölümleri ayrı ayrı ezberleyin.
  2. Temel Eserlere Odaklanın: Her dönemde “en çok sorulan” veya “kök eser” olarak bilinen roman, hikâye ve şiirlere öncelik verin.
  3. Dönem Özelliklerini İnceleyin: Yazarların dönemlere hangi özelliklerle katkı yaptığını biliyor olmak, test sorularını daha kolay çözmenizi sağlar.
  4. PDF veya Özet: Bilgileri bir tabloda toparlayıp PDF olarak saklamanız, tekrar ederken büyük kolaylık sağlar.

Bu liste, AYT Edebiyat sınavında karşılaşma ihtimalinizin yüksek olduğu yazar ve eserlerin bir özetidir. Daha ayrıntılı bilgi için MEB kaynaklarını, ders kitaplarını veya güvenilir yayınevlerinden alacağınız özet dokümanları inceleyebilirsiniz.

@Dersnotu

4

Ayt Edebiyat Yazar-Eser Listesi Pdf

Cevap:

Merhaba! AYT Edebiyat sınavı, üniversiteye hazırlanan Türkçe-Matematik ™ veya Türk dili ve edebiyatı gibi sözel alanlardaki öğrenciler için oldukça önemli bir testtir. “Ayt Edebiyat Yazar-Eser Listesi” ise öğrencilerin Edebiyat konusunu daha detaylı ve yapılandırılmış biçimde çalışmasına yardımcı olur. Günümüzde hem öğretmenler hem de öğrenciler bu tür listeleri “PDF formatında” edinerek ders notu olarak kullanmayı tercih ediyor. Çünkü bu listeler, okullarda veya dershanelerde verilen kaynakların yanı sıra, konulara hızlıca göz atma ve gerektiğinde tüm yazar-eser bilgilerini tek yerde toplama açısından çok işlevseldir.

Aşağıda, AYT Edebiyat konu ve yazar-eser listesi ile ilgili kapsamlı ve sistematik bir içerik bulacaksınız. Yaklaşık 2.000 (iki bin) kelimenin üzerinde detaylı bilgiler sunduğumuz bu rehberde, hem yazarların kısa özgeçmiş ve edebi akım bağlantılarını hem de sınavda karşınıza çıkabilecek önemli eserlerin özet tanıtımlarını bulacaksınız. Ayrıca, çalışmanız sırasında kullanabileceğiniz bir tablo hazırlayarak konuları daha düzenli takip etmenizi hedefledik.

Bu uzun ve detaylı not, özellikle “Dersnotu” şeklinde özet bir başvuru kaynağı arayan öğrenciler için derlenmiştir. Burada ele aldığımız yazarlar ve eserler, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) müfredatında sıklıkla vurgulanan, sınavlarda da yoğunlukla soru gelen yazarlardır. Elbette listede yer alanlar dışındaki eserler de önem arz edebilir, ancak sınav anlayışına uygun en temel yazarlara ve en çok soru gelen eserlere odaklanılmıştır.

İçindekiler (Table of Contents)

  1. AYT Edebiyat Nedir ve Neden Önemlidir?
  2. AYT Edebiyat Konu Anlatımı ve Soru Dağılımı
  3. Yazar-Eser Listesi Hakkında Genel Bilgiler
  4. Dönemlere Göre Yazar-Eser Ayrımı
    1. Tanzimat Dönemi
    2. Servet-i Fünûn Dönemi
    3. Fecr-i Ati Dönemi
    4. Milli Edebiyat Dönemi
    5. Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı
  5. Yazar-Eser Listesinin Açıklamalı Tablosu
  6. Önemli Romanlar, Hikâyeler ve Sahne Eserleri
  7. Şiir ve Şairler: Dikkat Edilmesi Gereken İpuçları
  8. Sınava Hazırlık Önerileri (Yöntem ve Taktikler)
  9. Kaynak Önerileri ve PDF Kullanmanın Avantajları
  10. Özet Tablo ve Hatırlatma
  11. Sonuç ve Genel Değerlendirme

1. AYT Edebiyat Nedir ve Neden Önemlidir?

AYT (Alan Yeterlilik Testi), Türkiye’de Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ikinci oturumudur. Sözel, Eşit Ağırlık ve Sayısal alanlardan hangi bölüme ağırlık veriliyorsa, buna göre ilgili alt testler çözülür. Edebiyat testini büyük ölçüde Eşit Ağırlık ve Sözel alan öğrencileri çözmekte ve bu testin puan hesaplamasında önemli bir yeri bulunmaktadır.

  • AYT Edebiyat, genel olarak Türk Edebiyatının tarihi gelişimini, önemli yazarları, şairleri ve onların eserlerini kapsar.
  • AYT’deki Edebiyat soruları yalnızca ezber değil, kavrama, yorumlama ve metin tahlili yapabilmeyi de gerektirir.
  • Dolayısıyla sadece bir “Yazar-Eser” eşleştirmesini bilmek yeterli değildir, eserlerin türü, konuları ve yazarların üslup özellikleri gibi bilgilere de hakim olmak gerekir.
  • ÖSYM’nin son yıllardaki eğilimi, metin üzerinden yorum yapan soruları artırmak yönünde olsa da “Bu eserin yazarı kimdir?”, “Hangi döneme aittir?” veya “Bu romanın kahramanları hangi eserle ilişkilidir?” tarzı sorular hâlâ sıklıkla karşımıza çıkar.

Bu yüzden Yazar-Eser bilgisinin iyi oturması, sınav anında avantaj sağlayacaktır. Ayrıca Edebiyatın diğer konu alanları (Edebi akımlar, edebi dönemler gibi) ile eser bağlantısının kurulması da müfredatın önemli bir parçasıdır.

2. AYT Edebiyat Konu Anlatımı ve Soru Dağılımı

AYT Edebiyat testinde gelen soruların dağılımı, genellikle şu eksen etrafında şekillenir:

  1. Edebi Dönem Bilgisi: Tanzimat, Servet-i Fünûn, Fecr-i Ati, Milli Edebiyat, Cumhuriyet Dönemi, vb.
  2. Türk Halk Edebiyatı: Halk şiirleri, ozanlar, türkü, aşık tarzı edebiyat.
  3. Divan Edebiyatı: Klasik Türk Edebiyatı şairleri, nazım biçimleri, terimler.
  4. Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı: Tanzimat, Servet-i Fünûn, Fecr-i Ati, Milli Edebiyat, Cumhuriyet Edebiyatı dönemlerinde yazılmış roman-hikâye-şiir.
  5. Yazar-Eser Bilgisi: Hangi yazar hangi esere sahiptir, eserin türü nedir, hangi dönemde yazılmıştır, vb.
  6. Edebi Akımlar ve Temsilcileri: Klasisizm, Romantizm, Realizm, Natüralizm, Parnasizm, Sembolizm, vb.
  7. Şiir Bilgisi ve Şairler: Şiir türleri, dönem esintileri, önemli şairlerin şiir özellikleri.
  8. Tiyatro ve Deneme-Eleştiri: Cumhuriyet döneminde tiyatro, deneme, eleştiri yazarları ve eserleri.
  9. Metin İnceleme: Bir parça üzerinden yazarın veya eserin dönemi, akımı, üslubu sorulabilir.

AYT testinde soruların %25 ila %30’u ciddi biçimde “Yazar-Eser” bağlantısına odaklı olabilir. Geriye kalan sorularda da eser bilgisi dolaylı olarak devreye girebilmektedir (örneğin, bir paragrafta eserden veya yazarın hayatından bahsedilip, kimden söz edildiği sorulabilir).

3. Yazar-Eser Listesi Hakkında Genel Bilgiler

Yazar-Eser listesi, çizelge veya tablo şeklinde düzenlendiğinde ezber ve tekrar yapmayı büyük ölçüde kolaylaştırır. Örneğin, Tanzimat Dönemi yazarlarını ayrı, Servet-i Fünûn yazarlarını ayrı, Cumhuriyet Dönemi yazarlarını ayrı listeler hâlinde görmek, karmaşıklığın önüne geçer. Ayrıca eserin türünün (roman, hikâye, şiir, tiyatro, deneme vb.) belirtilmesi, sınav anında hangi türde hangi yazarın daha çok ön plana çıktığını hatırlamak açısından faydalı olur.

  • Kesin Ezberlemeniz Gerekenler: Hangi yazarın hangi türde eser verdiği, en sık karşılaşılan roman, hikâye ve tiyatro isimleri, yazarın edebi kişiliği.
  • Önemli Detaylar: İlk roman, ilk tiyatro, ilk şiir çevirileri, işlenen konular, roman kahramanları (bazı klasik eserler).
  • Dikkat: Bazı eserlerin ismi birbirine çok benzeyebilir veya aynı isimde farklı yazarların eserleri bulunabilir. Mesela “Sergüzeşt” (Samipaşazade Sezai) ile “Zehra” (Nâbizade Nâzım) gibi… Karışıklığı önlemek için eser özetlerini de kısaca gözden geçirmelisiniz.

4. Dönemlere Göre Yazar-Eser Ayrımı

Bu bölümde, yazar ve eser listesini dönemlere göre inceleyeceğiz. Ayrıca her yazarın hangi türde ön plana çıktığını, hangi önemli eserleriyle tanındığını kısaca belirtmeye çalışacağız.

4.1. Tanzimat Dönemi

  • Şinasi (1826 - 1871)

    • Önemli Eserleri: “Şair Evlenmesi” (İlk tiyatro), “Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi” (İlk özel gazete yazıları)
    • Döneme Katkısı: Noktalama işaretlerini kullanması, Batılı anlamda ilklerin yazarı

  • Namık Kemal (1840 - 1888)

    • Önemli Eserleri: “Vatan Yahut Silistre” (Tiyatro), “İntibah” (İlk edebi roman)
    • Döneme Katkısı: Hürriyet, vatan, millet temaları

  • Ziya Paşa (1825 - 1880)

    • Önemli Eserleri: “Zafername”, “Rüya” (Tahrir-i Ahval)
    • Döneme Katkısı: Edebi makaleleri ve hicivci yönü

  • Ahmet Mithat Efendi (1844 - 1912)

    • Önemli Eserleri: “Hasan Mellah”, “Hüseyin Fellah”, “Felatun Bey ile Rakım Efendi”
    • Döneme Katkısı: Halkı eğitme amacı, popüler romanlar

  • Recaizade Mahmut Ekrem (1847 - 1914)

    • Önemli Eserleri: “Araba Sevdası” (Realist roman), “Talim-i Edebiyat”
    • Döneme Katkısı: Realizmin ilk etkilerini romanlarına yansıtması

  • Samipaşazade Sezai (1860 - 1936)

    • Önemli Eserleri: “Sergüzeşt” (Realist roman), “Küçük Şeyler” (Hikâye)
    • Döneme Katkısı: Kölelik konusunu işleyen roman, kısa hikâye örnekleri

  • Nâbizade Nâzım (1862 - 1893)

    • Önemli Eserleri: “Zehra” (Naturalist roman), “Karabibik” (İlk köy romanı sayılır)
    • Döneme Katkısı: Realizm-Natüralizm anlayışı, köy yaşamı betimlemeleri

4.2. Servet-i Fünûn Dönemi

  • Tevfik Fikret (1867 - 1915)

    • Önemli Eserleri: “Rübâb-ı Şikeste”, “Haluk’un Defteri”
    • Döneme Katkısı: Parnasizm ve sembolizm etkisindeki şiirler, sosyal temalar

  • Cenap Şahabettin (1870 - 1934)

    • Önemli Eserleri: “Tamat” (Şiir), gezi yazılarıyla da meşhur (Hac Yolunda, Avrupa Mektupları)
    • Döneme Katkısı: Sembolist şiir örnekleri, ağır dil kullanımı

  • Halit Ziya Uşaklıgil (1866 - 1945)

    • Önemli Eserleri: “Mai ve Siyah”, “Aşk-ı Memnu”, “Kırık Hayatlar”
    • Döneme Katkısı: Modern Türk romanının kurucusu, üslup ve teknik mükemmellik

  • Mehmet Rauf (1875 - 1931)

    • Önemli Eserleri: “Eylül” (İlk psikolojik roman)
    • Döneme Katkısı: İç dünya ve ruhsal çözümlemeler

  • Hüseyin Cahit Yalçın (1875 - 1957)

    • Önemli Eserleri: “Nadide”, “Hayal İçinde”
    • Döneme Katkısı: Roman ve makalelerinde Servet-i Fünûn anlayışını savunması

4.3. Fecr-i Ati Dönemi

  • Ahmet Haşim (1884 - 1933)

    • Önemli Eserleri: “Piyâle”, “Göl Saatleri”
    • Döneme Katkısı: Sembolist şiir, anlam kapalılığı, saf şiir yaklaşımı

  • Yakup Kadri Karaosmanoğlu (Fecr-i Ati’de yer almasa da dönem geçişinde önemli)

    • Önemli Eserleri: “Yaban”, “Kiralık Konak”, “Nur Baba”
    • Döneme Katkısı: Toplumcu bakış açısı, Türk toplumunun değişimini anlatması

Fecr-i Ati topluluğu, “Sanat, şahsi ve muhteremdir.” düşüncesiyle ortaya çıkmış ancak uzun soluklu olamamıştır. Buna rağmen, Ahmet Haşim gibi şairlerle şiirimizde sembolizm etkisini sürdürmüştür.

4.4. Milli Edebiyat Dönemi

  • Ömer Seyfettin (1884 - 1920)

    • Önemli Eserleri: “Beyaz Lale”, “Pembe İncili Kaftan”, “Yalnız Efe”
    • Döneme Katkısı: Millî bilinci güçlendirmeye yönelik hikâyeler, sade dil kullanımı

  • Ziya Gökalp (1876 - 1924)

    • Önemli Eserleri: “Türkçülüğün Esasları”, “Kızıl Elma”
    • Döneme Katkısı: Milliyetçilik düşüncesinin kuramsal altyapısı

  • Ali Canip Yöntem (1887 - 1967)

    • Önemli Eserleri: Şiir ve makaleler, Genellikle “Yeni Lisan” hareketinin savunucusu
    • Döneme Katkısı: Sade dil, Türkçülük

  • Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889 - 1974)

    • Milli Edebiyat çizgisinde eserleri: “Yaban” (Osmanlı-Avrupa çelişki ve aydın-köylü çatışması)
    • Döneme Katkısı: Ulusal bilinç, kültürel değişim tahlili

  • Refik Halit Karay (1888 - 1965)

    • Önemli Eserleri: “Memleket Hikâyeleri”, “Gurbet Hikâyeleri”
    • Döneme Katkısı: Anadolu yaşamını hikâyelere taşıması

4.5. Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı

Bu dönem çok geniş bir yelpaze sunar. Hem roman hem şiir hem de tiyatro alanında sayısız yazar ve eser mevcuttur. Aşağıda en çok sorulan veya öne çıkan bazı isimlere yer veriyoruz:

  • Yakup Kadri Karaosmanoğlu (Daha önce de bahsedildi, Cumhuriyet döneminde önemli eserlerini vermeye devam eder.)
  • Reşat Nuri Güntekin (1889 - 1956)
    • Eserleri: “Çalıkuşu”, “Dudaktan Kalbe”, “Acımak”
  • Halide Edip Adıvar (1884 - 1964)
    • Eserleri: “Ateşten Gömlek”, “Sinekli Bakkal”, “Vurun Kahpeye”
  • Sabahattin Ali (1907 - 1948)
    • Eserleri: “Kürk Mantolu Madonna”, “İçimizdeki Şeytan”, “Kuyucaklı Yusuf”
  • Peyami Safa (1899 - 1961)
    • Eserleri: “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu”, “Fatih-Harbiye”
  • Orhan Kemal (1914 - 1970)
    • Eserleri: “Baba Evi”, “Murtaza”, “Hanımın Çiftliği”
  • Yaşar Kemal (1923 - 2015)
    • Eserleri: “İnce Memed” serisi, “Yer Demir Gök Bakır”
  • Tarık Buğra (1918 - 1994)
    • Eserleri: “Osmancık”, “Küçük Ağa”
  • Necip Fazıl Kısakürek (1904 - 1983)
    • Şiirleri: “Çile”, “Kaldırımlar”
  • Nazım Hikmet Ran (1902 - 1963)
    • Şiirleri: “835 Satır”, “Kuvayi Milliye Destanı”
  • Orhan Veli Kanık (1914 - 1950)
    • Şiirleri: “Garip”, sade dil ve gündelik hayat temaları
  • Ahmet Hamdi Tanpınar (1901 - 1962)
    • Eserleri: “Huzur” (roman), “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” (roman)
  • Attilâ İlhan (1925 - 2005)
    • Şiirleri: “Duvar”, “Sisler Bulvarı”
  • Sait Faik Abasıyanık (1906 - 1954)
    • Hikâyeleri: “Semaver”, “Sarnıç”, “Lüzumsuz Adam”

Cumhuriyet Dönemi çok katmanlı bir yapıdadır. Gerçekçilik, toplumsal sorunlar, köy ve kent yaşamı arasındaki uçurum, ulusal kimlik, birey psikolojisi gibi geniş konular işlenir. Şiirde Garip Hareketi, İkinci Yeni, Toplumcu Gerçekçi Şiir gibi farklı akımlar öne çıkar. Roman ve hikâyede hem bireysel hem toplumsal konular farklı anlatım teknikleriyle sunulur.

5. Yazar-Eser Listesinin Açıklamalı Tablosu

Aşağıdaki tabloda, bazı önemli yazarlar ile en bilinen ya da sınavlarda sıkça sorulan eserlerini görebilirsiniz. Tabloda dönem aralıklarına da kısaca yer verdik.

Dönem Yazar Önemli Eser(ler) Açıklama
Tanzimat Dönemi Namık Kemal “İntibah”, “Vatan Yahut Silistre” Hürriyet, vatan, millet temaları
Tanzimat Dönemi Recaizade Mahmut Ekrem “Araba Sevdası” Realizme geçiş, yanlış Batılılaşma eleştirisi
Servet-i Fünûn Dönemi Halit Ziya Uşaklıgil “Mai ve Siyah”, “Aşk-ı Memnu” Modern roman tekniği, realizm etkisi
Servet-i Fünûn Dönemi Mehmet Rauf “Eylül” İlk psikolojik roman örneği
Fecr-i Ati Dönemi Ahmet Haşim “Göl Saatleri”, “Piyale” Sembolist şiir, kapalı anlatım
Milli Edebiyat Dönemi Ömer Seyfettin “Beyaz Lale”, “Pembe İncili Kaftan”, “Yalnız Efe” Millî değerleri işleyen hikâyeler
Milli Edebiyat Dönemi Ziya Gökalp “Türkçülüğün Esasları” Türkçülük akımının teorisyeni
Cumhuriyet Dönemi Reşat Nuri Güntekin “Çalıkuşu”, “Dudaktan Kalbe” Romantik ve realist öğelerin birleşimi
Cumhuriyet Dönemi Halide Edip Adıvar “Ateşten Gömlek”, “Sinekli Bakkal” Kurtuluş Savaşı dönemi konuları, kadın sorunları
Cumhuriyet Dönemi Sabahattin Ali “Kürk Mantolu Madonna”, “Kuyucaklı Yusuf” Duygusal ve psikolojik derinlik, toplumsal eleştiri
Cumhuriyet Dönemi Yaşar Kemal “İnce Memed” Anadolu insanının yaşam koşulları, destansı anlatım
Cumhuriyet Dönemi Orhan Kemal “Baba Evi”, “Murtaza”, “Hanımın Çiftliği” İşçi-köylü sorunları, toplumsal gerçekçilik
Cumhuriyet Dönemi (Şiir) Nazım Hikmet Ran “835 Satır”, “Kurtuluş Savaşı Destanı” Serbest nazım, toplumcu gerçekçi yaklaşım
Cumhuriyet Dönemi (Şiir) Necip Fazıl Kısakürek “Kaldırımlar”, “Çile” Mistisizm ve tasavvuf konuları, hece ve serbest şiir karışımı
Cumhuriyet Dönemi (Şiir) Orhan Veli Kanık “Garip” Gündelik hayatı sade dille anlatım, Garip akımı
Cumhuriyet Dönemi (Şiir) Ahmet Hamdi Tanpınar “Huzur” (roman), “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” (roman) Şiirleri de mevcut, ancak romanları daha ünlüdür. Zaman, rüya, bilinç teması
Cumhuriyet Dönemi (Hikâye) Sait Faik Abasıyanık “Semaver”, “Lüzumsuz Adam” İnsan ve doğa sevgisi, İstanbul öyküleri

Bu tabloyu PDF formatında düzenleyip çıktısını alarak çalışma masanıza asabilir ya da cep telefonunuzdan kolayca inceleyebilirsiniz. Özellikle dersnotu olarak kullanmak, sınava hazırlandığınız süre boyunca bilgilerin tazeliğini korumanıza yardımcı olur.

6. Önemli Romanlar, Hikâyeler ve Sahne Eserleri

AYT Edebiyat testindeki roman ve hikâye soruları, bazen eserlerin kahramanları üzerinden de gelebiliyor. Bu nedenle, bazı önemli kahramanları da bilmek önemlidir:

  • “Araba Sevdası” (Recaizade Mahmut Ekrem): Bihruz Bey karakteri
  • “Aşk-ı Memnu” (Halit Ziya Uşaklıgil): Bihter, Behlül, Adnan Bey
  • “Eylül” (Mehmet Rauf): Suat ve Necip arasındaki yasak aşk
  • “Çalıkuşu” (Reşat Nuri Güntekin): Feride, Kamran
  • “Sinekli Bakkal” (Halide Edip Adıvar): Rabia, Peregrini
  • “Kuyucaklı Yusuf” (Sabahattin Ali): Yusuf, Muazzez
  • “İnce Memed” (Yaşar Kemal): İnce Memed, Abdi Ağa
  • “Hanımın Çiftliği” (Orhan Kemal): Güllü, Muzaffer Bey

Tiyatro Eserleri: Yine önemli tiyatro yazarları arasında Haldun Taner, Necip Fazıl Kısakürek, Orhan Asena gibi isimler vardır. Tanzimat döneminde de ilk tiyatro örnekleri Şinasi (Şair Evlenmesi) ve Namık Kemal (Vatan Yahut Silistre) tarafından verilmiştir. Cumhuriyet Dönemi’nde de tiyatro, çok sayıda yazarın kalem oynattığı bir alandır.

  • Namık Kemal: “Vatan Yahut Silistre” (Duygusal ve millî ögeler)
  • Turan Oflazoğlu: “Kanuni Sultan Süleyman”, “Dört Başlı Oyun”
  • Haldun Taner: “Keşanlı Ali Destanı”, “Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım”

7. Şiir ve Şairler: Dikkat Edilmesi Gereken İpuçları

  • Tanzimat Şiiri: Genellikle didaktik ve toplumsal konular. Namık Kemal, Ziya Paşa, Şinasi bu dönemde öne çıkar.
  • Servet-i Fünûn Şiiri: Ağır ve sanatlı bir dil, sembolizm ve parnasizm etkileri. Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin tipik örnekler.
  • Milli Edebiyat Şiiri: Sade ve yalın Türkçe; hece ölçüsü, ulusal temalar. Mehmet Emin Yurdakul, Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin bu noktada dikkat çekici olsa da Ömer Seyfettin şiirden çok hikâyeleriyle ünlenmiştir.
  • Cumhuriyet Dönemi Şiiri:
    • Garip Akımı (Orhan Veli, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat): Sade dil, günlük konular, vezinsiz şiir.
    • İkinci Yeni (Cemal Süreya, İlhan Berk, Turgut Uyar, Edip Cansever): Soyut anlatım, imgelerle yüklü dil.
    • Toplumcu Gerçekçi Şiir (Nazım Hikmet, Rıfat Ilgaz): İşçi sınıfı, köylü, toplum, devrim temaları, serbest ölçü.
    • Hisar Hareketi (Munis Faik Ozansoy, Gültekin Sâmanoğlu vb.): Geleneksel ölçü ve duyarlılık.

Şairlerin hangi akıma veya harekete yakın durduğunu bilmek, sorularda metin üzerinden ipuçları yakalamayı kolaylaştırır.

8. Sınava Hazırlık Önerileri (Yöntem ve Taktikler)

  1. Liste Çıkarma ve Ezber: Yazar-Eser listelerinizi odağınıza alın ve sık sık göz gezdirin. Ezber yaparken, her eserin türü ve konusu hakkında ufak notlar tutmak faydalı olur.
  2. Kısa Özetler: Roman veya hikâyelerin en can alıcı yerlerini ve temel karakterlerini bilin. ÖSYM, bazen karakter isimleri veya temalar üzerinden soru sorar.
  3. Takvimlendirilmiş Çalışma: Haftanın belli günlerini yalnızca Edebiyat tekrarı için ayırın. Rehber kitap veya PDF notlarınızı bu günlerde detaylıca gözden geçirin.
  4. Metin Analizi Uygulaması: Çıkmış soruları çözerek, metin sorularında hangi ipuçlarının verildiğini ve nasıl bir yazarın eserine işaret ettiğini kavramaya çalışın.
  5. Gruplama Yöntemi: Yazarları, benzer dönem veya akımlarına göre gruplayın. Örneğin, Tanzimat yazarı Namık Kemal ile Servet-i Fünûn yazarı Tevfik Fikret’i birlikte tekrar etmek yerine önce Tanzimat grubunu tamamen bitirin.
  6. Not Tutma: Okuduğunuz her eserin altını çizin veya kaynakça oluşturun. Özellikle denemelerde veya okuduğunuz romanlarda karakter, mekan, tema gibi ögeleri küçük not kağıtlarına yazıp hatırlatıcı olarak saklayın.
  7. Düzenli Test Çözme: Konu anlatımı ve tekrarın yanı sıra, test çözmeyi aksatmayın. Her testin ardından eksiklerinizi belirleyerek “Yazar-Eser” tablosunu tekrar gözden geçirin.

9. Kaynak Önerileri ve PDF Kullanmanın Avantajları

  • MEB Kitapları: Resmî müfredatı en güvenilir şekilde yansıtan kaynaklardır.
  • AYT Hazırlık Kitapları: Piyasada çeşitli yayınevlerinin konu anlatımlı ve soru bankası kitapları bulunmakta.
  • İnternet Siteleri ve PDF Notlar: Dersnotu şeklinde sunulan PDF’ler, özet hâlinde konuyu kavramak ve tekrar etmek için çok faydalıdır.
  • Online Ders Videoları: YouTube veya çeşitli eğitim platformlarında öğretmenlerin hazırladığı ders videoları, görsel ve işitsel öğrenme yöntemini destekler.

PDF formatında yazar-eser listedeki avantajlar:

  1. Hızlı Erişim: Dosya telefon, tablet veya bilgisayarda anında açılabilir.
  2. Arama Kolaylığı: Ctrl+F veya benzeri kısayollarla istediğiniz yazarın veya eserin adına kolayca ulaşabilirsiniz.
  3. Not Alma: PDF okuyucularda (örneğin Adobe Reader) metin vurgulama, not ekleme, çizim araçları gibi fonksiyonlar kullanarak özelleştirme yapabilirsiniz.
  4. Düzenli Saklama: Kitap kargosu veya fotokopi derdi olmadan, tüm liste dijital ortamda kalır ve kaybolma riski azalır.

10. Özet Tablo ve Hatırlatma

Aşağı, “Yazar-Eser” listesini çok kısa bir özet şeklinde bir tablo daha ile tekrar sunuyoruz. Bu tablo, hızlı tekrarlar için mükemmeldir:

Yazar Eser(ler) Dönem/Akım Türe Örnek
Namık Kemal “İntibah”, “Vatan Yahut Silistre” Tanzimat Roman, Tiyatro
Recaizade Mahmut Ekrem “Araba Sevdası” Tanzimat Roman
Halit Ziya Uşaklıgil “Mai ve Siyah”, “Aşk-ı Memnu” Servet-i Fünûn Roman
Mehmet Rauf “Eylül” Servet-i Fünûn Roman
Ahmet Haşim “Piyale”, “Göl Saatleri” Fecr-i Ati (Sembolist) Şiir
Ömer Seyfettin “Pembe İncili Kaftan”, “Forsa” Milli Edebiyat Hikâye
Reşat Nuri Güntekin “Çalıkuşu” Cumhuriyet Roman
Halide Edip Adıvar “Sinekli Bakkal”, “Ateşten Gömlek” Cumhuriyet Roman
Sabahattin Ali “Kuyucaklı Yusuf”, “Kürk Mantolu Madonna” Cumhuriyet Roman
Yaşar Kemal “İnce Memed” Cumhuriyet Roman
Orhan Kemal “Baba Evi”, “Hanımın Çiftliği” Cumhuriyet Roman
Nazım Hikmet “835 Satır”, “Kuvayi Milliye Destanı” Cumhuriyet (Toplumcu) Şiir
Necip Fazıl Kısakürek “Kaldırımlar”, “Çile” Cumhuriyet Şiir
Orhan Veli Kanık “Garip” Cumhuriyet (Garip Akımı) Şiir

Bu tablo, çalıştığınız kitabın veya PDF’nin yanından eksik olmamalı.

11. Sonuç ve Genel Değerlendirme

AYT Edebiyat sınavına hazırlanırken yazar-eser bilgisi mutlaka üzerinde durmanız gereken bir alandır. Ancak bu bilginin tek başına yeterli olmadığını, eserlerin içeriğini ve yazarların üsluplarını da az çok bilmeniz gerektiğini unutmayın. Özellikle Tanzimat’tan günümüze kadar gelen bu geniş zaman diliminde, Türk edebiyatının evrimi içinde, yazarların hangi konuları işlediği, hangi temaların hangi dönemlerde öne çıktığı gibi sorular sıklıkla karşınıza gelecektir.

  • Dersnotu olarak elinizde bir PDF dökümanın bulunması, hem konuları tekrar etme hem de hızlıca sorgulama (yazarın dönemini veya eserlerinin isimlerini) açısından size büyük kolaylık sağlar.
  • Ezberin ötesinde, mümkünse eserlerin en azından özetini, hatta kaynağınız elveriyorsa orijinal metinlerden bölümler okuyarak içeriğe hâkim olmaya çalışın.
  • Romanların kahramanları, hikâyelerin geçtiği mekânlar veya anlatım biçimleri, kimi test sorularında belirleyici unsur hâline gelmektedir.

Sınava yakın dönemde, önce kısa tekrarlar yaparak en sık sorulan yazar ve eserlerin üstünden geçin. Ardından, deneme sınavlarında veya soru bankası testlerinde aldığınız sonuçlara göre eksik olduğunuz dönem veya yazarlara yönelik ek çalışma planı hazırlayın.

Uzun vadede, Edebiyat bilgisinin yalnızca sınav için değil, kültürel birikim için de gerekli olduğunu aklınızda bulundurun. Edebiyat, hem dilin hem de ulusal kimliğin taşıyıcısıdır. İyi bir edebiyat okur-yazarlığı, üniversite hayatınızda ve mesleki yaşamınızda size çok yönlü bakış açıları kazandıracaktır.

Bu kapsamlı rehber, AYT Edebiyat Yazar-Eser Listesi’ni derli toplu bir şekilde gözden geçirmeniz ve sınav hazırlık sürecinde aklınıza takılan temel noktaları hızlıca hatırlamanız için hazırlanmıştır. Umarız hedefine ulaşır ve sınav öncesi faydalı bir başvuru kaynağı olur.

@anonymous13