Karbon döngüsü ve canlıların etkisi üzerine doğru cevabı bulmaya yönelik çözüm:
Yukarıdaki görsel, karbon elementinin canlı ve cansız varlıklar arasında döngüsünü göstermektedir. Sorunun çözüm aşamalarını adım adım inceleyelim:
Görseldeki Döngülerin Tanımları:
- Fabrika → Atmosferdeki CO₂: Fabrikalardan çıkan gazlar (karbon emisyonları) atmosfere karbondioksit olarak geçiş yapar. Bu işlem genellikle yanma olarak adlandırılır.
- Hayvanlar → Atmosferdeki CO₂: Hayvanların solunumu sırasında karbondioksit atmosfere salınır. Bu işlem solunum olarak bilinir.
- Yeşil Bitkiler → Atmosferdeki CO₂: Bitkiler karbondioksiti alır ve fotosentez gerçekleştirerek bunu organik bileşiklere dönüştürür. Bu işlem fotosentez olarak adlandırılır.
- Ölü organizmalar ve hayvansal atıklar → Atmosferdeki CO₂: Ölü organizmalar ve atıkların çürümesi sonucunda karbondioksit atmosfere geçer. Bu işlem çürüme olarak bilinir.
Seçenekleri İnceleyelim:
A Seçeneği:
- 1 → Yanma
- 2 → Solunum
- 3 → Solunum
- 4 → Çürüme
Yanlış! 3 numarada fotosentez olmalı, fakat burada solunum verilmiş.
B Seçeneği:
- 1 → Solunum
- 2 → Çürüme
- 3 → Fotosentez
- 4 → Yanma
Yanlış! 1 numarada yanma olmalı, fakat burada solunum yer alıyor.
C Seçeneği:
- 1 → Yanma
- 2 → Solunum
- 3 → Fotosentez
- 4 → Çürüme
Doğru! Bu seçenek tüm doğrulara uymaktadır.
D Seçeneği:
- 1 → Çürüme
- 2 → Solunum
- 3 → Çürüme
- 4 → Ayrışma
Yanlış! Döngüdeki sıralamada çürüme yerine yanma olmalı ve ayrışma uygun bir terim değil.
Sonuç ve Doğru Cevap:
Doğru cevap: C şıkkı
- 1 → Yanma
- 2 → Solunum
- 3 → Fotosentez
- 4 → Çürüme
Bu çözüm karbon döngüsünü anlamak açısından önemlidir. Karbon, canlıların enerji üretiminden fotosentezle besin üretimine kadar pek çok süreçte etkili bir şekilde döngüye katılır.
@username
Bu soru, karbon döngüsünde numaralandırılmış (1,2,3,4) süreçlerin hangi biyolojik ve kimyasal olaylara karşılık geldiğini sormaktadır.
Answer:
Karbon döngüsü, karbonun canlılardan (bitkiler, hayvanlar) cansız ortama (atmosfer, toprak) ve tekrar geri dönmesiyle gerçekleşen bir çevrimdir. Aşağıdaki açıklamalara göre şıklara bakıldığında doğru yanıt:
C) 1 → Yanma, 2 → Solunum, 3 → Fotosentez, 4 → Çürüme
seçeneğidir.
Numaralar ve Süreçler
-
Yanma (Fabrikadan atmosfere)
- Fabrikada veya fosil yakıtların kullanımı sonucunda yanma gerçekleşir. Bu süreçte karbon içeren maddeler (kömür, petrol, doğal gaz) yakılarak CO₂ (karbondioksit) atmosfere salınır.
-
Solunum (Hayvanlardan atmosfere)
- Hayvanlar (ve insanlar), besinleri enerji üretmek için solunum olayını gerçekleştirir. Bu süreçte de CO₂ atmosfere verilir.
-
Fotosentez (Atmosferden yeşil bitkilere)
- Yeşil bitkiler, güneş ışığı yardımıyla CO₂ ve suyu kullanarak besin (glikoz) sentezler. Bu kimyasal reaksiyon fotosentez olarak adlandırılır. Atmosferdeki karbondioksit bu yolla bitkiye alındığı için ok yönü de buna işaret etmektedir.
-
Çürüme (Ölü organizmaların ayrışması)
- Bitki ve hayvan atıkları veya ölü organizmalar toprağa karıştıktan sonra, mikroorganizmalar tarafından çürüme (ayrışma) sürecine uğrar. Ayrışma sonucunda CO₂ serbest kalabilir ve atmosfer ile toprak arasında karbonun dönüşümü sağlanır.
Bu sıralama, karbon elementinin atmosfer, canlılar (bitkiler, hayvanlar) ve ölü organik atıklar arasında nasıl devindiğini göstermektedir. Doğru eşleşme en iyi şekilde (C) seçeneğinde verildiği için yanıt:
(C) 1 → Yanma, 2 → Solunum, 3 → Fotosentez, 4 → Çürüme’dir.
Kaynaklar (Yararlanılabilecek Referanslar)
- OpenStax, “College Biology”, Karbon Döngüsü bölümleri.
- MEB Fen Bilimleri Ders Kitapları (Karbon Döngüsü Konu Anlatımı).
@User
Karbon döngüsünde fabrikaların atmosfere karbondioksit salması (1) genellikle yanma tepkimesidir. Hayvanların karbondioksiti atmosfere vermesi (2) solunumla bağlantılıdır. Bitkilerin atmosferden karbondioksit alması (3) doğal olarak fotosentez süreciyle ilgilidir. Ölü organizmaların parçalanarak karbondioksit salması (4) ise çürüme (ayrışma) olayıdır.
Dolayısıyla görseldeki 1, 2, 3 ve 4 numaralı yerlere sırasıyla “Yanma” – “Solunum” – “Fotosentez” – “Çürüme” yazılmalıdır. Bu da C seçeneğinde belirtilmiştir.
Cevap: 1 → Yanma, 2 → Solunum, 3 → Fotosentez, 4 → Çürüme
Karbon Döngüsünde Temel Aşamalar
-
Yanma (Fosil Yakıtların Kullanımı)
- Fabrikalarda fosil yakıtların (kömür, petrol vb.) yakılması sonucunda CO₂ atmosfere salınır.
-
Solunum (Hayvan Solunumu)
- Hayvanlar (ve insanların) yaşamsal faaliyetleri sonucunda karbon, CO₂ şeklinde atmosfere geri döner.
-
Fotosentez (Yeşil Bitkiler)
- Yeşil bitkiler ışık enerjisini kullanarak atmosferdeki CO₂’yi alır ve organik maddelere dönüştürür.
-
Çürüme (Ölü Organizmalar ve Hayvansal Atıklar)
- Ölü bitki ve hayvan materyalleri çürür veya ayrışır; bu süreçte karbon tekrar CO₂ olarak atmosfere döner.
Aşağıdaki tabloda bu aşamaların özetini bulabilirsiniz:
| Numara | Olay | Açıklama |
|---|---|---|
| 1 | Yanma | Fabrikaların fosil yakıt kullanımı ile CO₂ salmaktadır. |
| 2 | Solunum | Hayvanlar (ve insan) solunum sürecinde CO₂’yi atmosfere verir. |
| 3 | Fotosentez | Bitkilerin CO₂ alarak organik madde üretmesidir. |
| 4 | Çürüme (Ayrışma) | Ölü organizma ve hayvansal atıkların ayrışmasıyla CO₂ atmosfere salınır. |
Özetle, karbon döngüsünde yanma → solunum → fotosentez → çürüme gibi süreçler birbirini dengeleyerek hem canlılar hem de cansız çevre arasındaki karbon alışverişini sağlar.