Aşağıdaki altı çizili sözcük sıfat-fiil midir, kalıcı ad mıdır? Açıklayınız.
Geçmişi bir kitap gibi kullanın, eviniz gibi değil.
Aşağıdaki altı çizili sözcük sıfat-fiil midir, kalıcı ad mıdır? Açıklayınız.
Yanıt:
“Cidar geçi_kırışıklıkları_” ifadesindeki altı çizili “geçmişi” sözcüğü, “sıfat-fiil” midir yoksa “kalıcı ad” mıdır, bunu inceleyelim:
İsim-Fiil Nedir?
Sıfat-fiiller, fiil kök veya gövdesine “-en, -esi, -mez, -er, -diği, -eceği, -miş, -dik, -ken” gibi eklerin getirilmesiyle türetilen kelimelerdir ve isim tamlamasında fiil ile ilgili bir sıfat görevi görürler.
Kalıcı Ad Nedir?
Kalıcı adlar ise başlangıçta sıfat-fiil veya başka bir formda olup zamanla anlam değişikliği ile bağımsız bir isim haline gelmiş kelimelerdir.
İnceleme:
- “Geçmiş” sözcüğü, burada normalde bir sıfat-fiil eki alarak oluşmuş bir kelimedir: “geçmek” fiilinden türemiştir.
- Ancak bu bağlamda “geçmiş”, fiilin bir sıfatı olmak yerine, olayların, deneyimlerin bir bütünü olarak kullanılan ve artık bir isim olarak kazanan bir anlam taşır.
Sonuç:
- “Geçmiş (geçilen zaman dilimi)” ifadesi burada kalıcı ad olmuştur. Çünkü geçmiş zamandaki olayları tanımlayan bir isimdir ve artık bir sıfat-fiil işlevi görmemektedir.
Bu nedenle, “geçmiş(leri)” kelimesi kalıcı ad olarak kullanılmaktadır.