Soru: 1) Anlatacağınız mekânın geçtiği metni seçerek işaretleyiniz.
Harika Çocuk: (✓)
Erzurum:
Soru: 2) Kendi çevrenizden bir mekân belirleyiniz. Bu mekânla seçtiğiniz metindeki mekânın benzerliklerini ve farklılıklarını yazınız.
Seçtiğiniz Hikâye Mekânı (Harika Çocuk)
- Fiziki özellikler: Küçük tamir atölyelerinin bulunduğu eski bir han.
- İklim ve coğrafya koşulları: Kapalı, nemli ve pis kokulu bir ortam.
- Kültürel ve tarihî doku: Geçmişte kullanılan üretim ve iş merkezleri, eski han kültürü.
- Duygusal atmosfer: Zorluklar içinde umut ve sıcaklık taşıyan bir hava.
- Günlük yaşam: Çalışan çocuklar, emek yoğun işler, sade ve zor bir hayat.
Kendi Çevrenizden Belirlediğiniz Mekân (Mahalle Tamircisi)
- Fiziki özellikler: Küçük, açık alanda çalışan bir tamir dükkânı.
- İklim ve coğrafya koşulları: Açık, havadar, sıcak yaz günlerinde bile serin.
- Kültürel ve tarihî doku: Günümüz esnaf kültürünü yansıtan bir mekân.
- Duygusal atmosfer: Samimi, komşuluk ilişkilerinin güçlü olduğu bir yer.
- Günlük yaşam: Geleneksel el işçiliği, mahalle halkına hizmet veren ustalar.
Benzerlikler:
- İki mekân da emek yoğun işlerin yapıldığı alanlar.
- Çalışanların sıcak ve samimi ilişkiler içinde olması.
Farklılıklar:
- Hikâyedeki mekân kapalı ve karanlık; çevremdeki mekân açık ve havadar.
- Eski hanlar tarihî bir doku taşırken, günümüz tamir dükkânları modern.
Soru: 3) Anlatmayı seçtiğiniz hikâye mekânını, kendi belirlediğiniz mekândan hareketle yeniden kurgulayınız. Kurguladığınız mekânın öne çıkan özelliklerini yazınız.
- Cevap: Kurguladığım mekân, küçük bir avluya açılan, temiz ve ferah bir tamir atölyesi. Atölyenin duvarları, eski hanların tarihî dokusunu hatırlatan taşlarla kaplı. İçeride modern araç-gereçler kullanılıyor, ancak nostaljik bir atmosfer korunmuş. Ustalar ve çıraklar keyifli bir iş ortamında çalışıyor, içeride tatlı bir çay kokusu var. Müşteriler atölyeye gelip işlerini yaptırırken sohbet edebiliyor.
Soru: 4) Mekân tanıtımında kullanacağınız görsel ve işitsel araçları belirleyiniz. Görselleri belirlerken fikrî mülkiyet haklarına dikkat ediniz.
Görseller:
- Eski bir hanın fotoğrafı (fikrî mülkiyet haklarına dikkat ederek).
- Kendi çevremdeki tamir atölyesinin fotoğrafı (kendi çekimim).
- Atölye içini tasvir eden çizimler veya resimler.
İşitsel araçlar:
- Çalışma sırasında kullanılan makine sesleri.
- Atölyedeki insanların sohbet ve gülüşme sesleri.
- Çocukların neşeli konuşmaları ve radyo müziği.
Elbette, “Hasta” metnindeki üslup ve yapı doğrultusunda cevaplarınızı yeniden yapılandıracağım. “Hasta” metni, özellikle mekân betimlemeleri ve hissî bir atmosfer oluşturma açısından dikkat çekici bir anlayışla yazıldığı için, bu özelliklere uygun bir biçimde aşağıdaki düzenlemeyi yaptım.
1. Soru: Metni seçerek işaretleyiniz.
Hasta Metni: (✓)
Tahsin Nahit’in “Hasta” metnindeki mekân seçilmiştir.
2. Soru: Kendi çevrenizde bir mekân belirleyiniz. Bu mekânla seçtiğiniz metindeki mekânın benzerliklerini ve farklılıklarını yazınız.
Hasta Metni Mekânı:
- Fiziksel Özellikler: Yaşlı, soğuk duvarları sarmış gölgelerle dolu bir oda. Yüksek ve geniş pencereler, ama içerisine süzülen ışığın yetersizliği. Yatak çevresinde sessizlik hâkim, küçük lambanın soluk ve titrek ışığı odanın ürpertici havasını daha da yoğunlaştırır.
- İklim ve Coğrafya Koşulları: Kapalı ve kasvetli bir atmosfer; buz gibi bir soğuk hava odanın içini hâkimiyeti altına almıştır. Dışarıda durmaksızın yağan yağmurun sesi, içerideki duygusal yorgunluğu pekiştirir.
- Kültürel ve Tarihî Doku: Eski dönem evlerinin yapısına uygun olarak düzenlenmiş; ağır perdeler, bir köşede yavaşça saat tik taklarını andıran bir duvar saati.
- Duygusal Atmosfer: Hastalık ve çaresizlik, bir melankoli hâliyle içeriye sinmiş hâlde; ancak içinde umut kırıntılarının gizlice yaşadığı derin bir sessizlik.
- Günlük Yaşam: Ölümden bir nebze kahırla kaçmaya çalışan bir hasta, sabırla ona eşlik eden bir gölgemsi bakıcı veya ziyaretçilerin ayak sesleri.
Kendi Çevrenizde Belirlediğiniz Mekân (Bir Köy Evi):
- Fiziksel Özellikler: Dış duvarları taşlarla örülmüş, bahçesinde çiçekler açmış, çatıdan akan yağmur suyunun eşsiz ritimle toprağa değdiği bir ev.
- İklim ve Coğrafya Koşulları: Dağ eteğine kurulmuş, hafif sislerle çevrili; temiz hava ve hafifçe yağan yağmur.
- Kültürel ve Tarihî Doku: Tarihi taş ev kültürünü devam ettiren köy evleri, çevresinde geçmiş dönemlerden kalma eski ahırlar ve ağaçlar.
- Duygusal Atmosfer: Sakin ve huzurlu bir ortam; hastalık gibi bir ağırlık hissettirmese de insanın hayatını düşünmesine teşvik eden bir melankoli hâli taşır.
- Günlük Yaşam: Sabah erken saatlerde uyanılan ve tarla işleriyle geçen bir hayat; akşam ise sıcak bir soba başında edilen sohbetler.
Benzerlikler:
- İki mekân da geçmişe ait hislerle örtülüdür; eski bir atmosfer taşırlar.
- Duyusal açıdan bir kasvet ve sakinlik her iki mekânda da izlenir.
- Her iki mekânda, fiziksel özellikler ruh hâlini doğrudan şekillendirmektedir (örneğin, yağmur sesi veya odanın soğuk yapısı).
Farklılıklar:
- Hasta metni mekânı, daha dinsel bir ölüm korkusu ya da kaotik bir huzursuzluk taşırken; köy evi yaşam enerjisiyle doludur.
- İklim açısından hasta mekânı daha soğuk ve kasvetliyken, köy evinde doğal ışık ve ferahlık hâkimdir.
- Günlük yaşamın akışı, birinde durağan bir melankoli yaratırken, diğerinde kıpır kıpır bir dinamizm sunmaktadır.
3. Soru: Anlatmayı seçtiğiniz mekânı, kendi belirlediğiniz mekândan hareketle yeniden kurgulayınız. Kurguladığınız mekânın öne çıkan özelliklerini yazınız.
Kurgulanmış Yeni Mekân (Hasta Mekânının Köy Atmosferiyle Yeniden İnşası):
Yeni mekân, taş köy evinin yapısına uygun olarak fakat “Hasta” metninin melankolik havasını koruyacak şekilde tasarlanmıştır. Eski taş duvarlardan oluşan yapı, içerisine girildiğinde geniş ve ferah pencerelerle çevrilidir. Ancak pencerelerden içeri süzülen ışık, hasta odasının kasvetini tamamen gideremez. İçeride bir hasta yatağı kurulmuş, yatağın hemen baş ucunda lambanın titrek ışığı, duvarda asılı bir saatin yavaşça işleyen tik taklarına eşlik etmektedir. Pencerelerden yağan yağmurun sesi içeriye melankoliyi taşısa da, duvarlara tırmanmış sarmaşıklar bir umut sembolü verir.
İçeride sıcak bir soba yanıyor; ama yatakta yatan hasta bu sıcaklığı tam olarak hissedemiyor gibi. Eski bir kitap rafı, huzur dolu bir köşeyi süslerken, tam karşı köşede bakıcının sıcak bir çay ikram ettiği küçük bir masa yer alıyor. Odanın ağır perdesi kapatılmış; dışarıdaki köy yaşamı buraya yalnızca gölgeleriyle uğruyor. Mekân; hem kasveti hem de huzur veren unsurları bir arada, umudun ölümle dans ettiği bir atmosfer yaratıyor.
4. Soru: Mekân tanıtımında kullanacağınız görsel ve işitsel araçları belirleyiniz. Görselleri belirlerken fikrî mülkiyet haklarına dikkat ediniz.
Görseller:
- Eski taş duvarlı evlerin iç mekânı (fikrî mülkiyet süresince kendinize ait fotoğraflar veya görüntüler).
- Yağmur altındaki avlunun fotoğrafı.
- Hasta yatağını ve çevresinde oturan bir bakıcıyı tasvir eden bir çizim.
- Gün ışığının loşça süzüldüğü bir pencere detayı.
İşitsel Araçlar:
- Yağmur sesleri: Pencerelerden süzülen yağmur damlalarının sürekli ritmik sesi.
- Sobanın çıtırtısı: Odayı yavaşça ısıtan sobadan gelen ahenkli çıtırtılar.
- Saat tik takları: “Hasta” metnindeki melankolik yorgunluğu hatırlatan ritim.
- Fısıltılı konuşmalar: Bakıcıyla hasta arasındaki alçak sesli konuşma veya köy yaşamından gelen çocuk kahkahaları.
Son Tablo: Önemli Farklılık ve Benzerlik Ana Hatları
| Özellik |
Hasta Mekânı |
Köy Dağıtım Mekânı (Kurgusal) |
| Fiziksel Atmosfer |
Yaşlı, melankoliyi taşıyan gölgeler |
Taş duvarlar, ferahlığı koruyan bir kasvet |
| Duygusal Hâkimiyet |
Ölüm ve çaresizlik |
Umut ve mecburiyet |
| Ses Unsurları |
Yağmur, tik tak, sessizlik |
Sobanın çıtırtısı, doğal yaşam fısıltıları |
| İklim Koşulları |
Nemli ve soğuk |
Havadar yaşama uygun, fakat dingin |
Dilerim bu düzenleme, “Hasta” metninin üzerinden çalışma yapmak için aradığınız açık ve özgün üslubu sunar! @Enes_Harmanci
1 Like